V GC 2481/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Kaliszu z 2020-08-12
Sygnatura akt: V GC 2481/19
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
K., dnia 06 lipca 2020 r.
Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie:
Przewodniczący: sędzia Katarzyna Górna-Szuława
Protokolant: Anna Zakrzewska
po rozpoznaniu w dniu 22 czerwca 2020 r. w Kaliszu
na rozprawie
sprawy z powództwa:
(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w G.
przeciwko : (...) Spółka Akcyjna V. (...) z siedzibą w W.
o zapłatę
1. oddala powództwo,
2. zasądza od pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. na rzecz powódki (...) Spółka Akcyjna V. (...) z siedzibą w W. kwotę 287,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
sędzia Katarzyna Górna-Szuława
Sygn. akt VGC 2481/19
UZASADNIENIE
W dniu 22 listopada 2019 r. (data stempla pocztowego) powódka (...) Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wystąpiła przeciwko (...) Spółka Akcyjna V. (...) z siedzibą w W. do Sądu Rejonowego
w K. V Wydziału Gospodarczego z pozwem o zapłatę w postępowaniu upominawczym kwoty 1.382,53 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 14 marca 2017 r. do dnia zapłaty. Nadto wniosła o zasądzenie od pozwanego ubezpieczyciela na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
W uzasadnieniu powódka wskazała, że w dniu 07 października 2017 r. doszło do kolizji drogowej, wskutek której uległ uszkodzeniu samochód osobowy marki R. (...) nr rej. (...) stanowiący własność firmy (...) Spółka jawna. Sprawca zdarzenia ubezpieczony był z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia posiadaczy pojazdów mechanicznych (OC) u pozwanego. Powódka podniosła, że w dniu 19 października 2016 r. poszkodowana zawarła z warsztatem (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością umowę zlecenia naprawy, w której ustalono przedmiot naprawy, jej zakres oraz metodę kalkulacji kosztów naprawy. Podała, że za wykonaną usługę w dniu 28 października 2016 r. warsztat wystawił poszkodowanej fakturę VAT na kwotę 11.578,42 zł. W dniu 22 listopada 2016 r. pozwany przyznał i wypłacił odszkodowanie za przedmiotową szkodę w wysokości 9.113,35 zł. Powódka wskazała, że poszkodowana przelała swoją wierzytelność na warsztat naprawczy, a ten scedował ją na nią. Pismem z dnia 22 lutego 2017 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty odszkodowania. Powódka podała, że sporna pomiędzy stronami jest wysokość stawki za roboczogodzinę prac blacharsko-mechanicznych i lakierniczych, według której została przeprowadzona naprawa uszkodzonego pojazdu w wysokości 300,00 zł netto oraz kwota podatku VAT (50%), którego poszkodowana nie może odliczyć w wysokości 1.048,04 zł.
Zarządzeniem z dnia 26 listopada 2019 r. Przewodnicząca Wydziału nakazała zarejestrowanie sprawy w rep. GC.
W odpowiedzi na pozew z dnia 15 stycznia 2020 r. pozwany reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie zgodnie z treścią art. 98§1 1 kpc.
Pozwany podniósł zarzut spełnienia świadczenia w całości przed wytoczeniem powództwa oraz zawarciem przez powódkę umowy o powierniczym przelewie wierzytelności oraz zarzut przedawnienia roszczenia. Wskazał, że w dniu 23 listopada
2016 r. wypłacił na rzecz warsztatu naprawczego kwotę 11.216,65 zł, tj. całość należności wynikającej z wystawionej przez warsztat faktury VAT (10.495,88 zł netto + 50% VAT). Zaznaczył, że warsztat zwrócił na rzecz pozwanego kwotę 327,46 zł z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, w związku z czym wypłacone odszkodowanie wyniosło 10.889,19 zł, co oznacza, iż roszczenie zostało w całości spełnione.
W piśmie procesowym z dnia 14 lutego 2020 r. (data wpływu) powódka wniosła
o przeprowadzenie dowodu z cenników usług warsztatów naprawczych zawierających informację o stosowanej przez nie stawce za roboczogodzinę prac blacharsko-mechanicznych i lakierniczych, po której wyceniają koszty naprawy uszkodzonych pojazdów i cofnęła pozostałe wnioski dowodowe. Nadto podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Powódka (...) Spółka z ograniczona odpowiedzialnością z siedzibą w G. jest wpisana do rejestru przedsiębiorców prowadzonego w ramach Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...). Zaś pozwany ubezpieczyciel (...) Spółka Akcyjna V. (...) z siedzibą w W. jest wpisany do rejestru przedsiębiorców prowadzonego w ramach Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...).
(fakty bezsporne).
Dnia 07 października 2016 r. doszło do kolizji drogowej, wskutek której uległ uszkodzeniu samochód osobowy marki R. (...) nr rej. (...) stanowiący własność (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w W., a będący w użytkowaniu firmy 7&7 L.Ł. (...) Spółka jawna z siedzibą
w R.. Sprawca zdarzenia ubezpieczony był z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia posiadaczy pojazdów mechanicznych (OC) u pozwanego. Szkoda została zgłoszona pozwanemu i zarejestrowana pod numerem (...).
(fakty bezsporne, a nadto umowa leasingu k. 34).
W dniu 19 października 2016 r. 7&7 L.Ł. (...) Spółka jawna z siedzibą w R. zleciła (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. naprawę uszkodzonego pojazdu. Strony ustaliły, iż wysokość wynagrodzenia zleceniobiorcy stanowić będzie równowartość kwoty wynikającej z faktury VAT wystawionej w oparciu
o kalkulację naprawy wykonaną przez zleceniobiorcę w systemie A., E. lub DAT, z uwzględnieniem zakresu uszkodzeń pojazdu, cen zastosowanych części oraz stawkę roboczogodziny stosowanej przez warsztat naprawczy, któremu naprawa została zlecona (blacharstwo/mechanika i lakiernictwo 170,00 zł netto za 1 rbg). Na dzień 22 maja 2013 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. posiadał autoryzację marki D. na prowadzenie sprzedaży samochodów nowych, części zamiennych oraz świadczenie usług serwisowych i blacharsko-lakierniczych.
(dowód: zlecenie naprawy k. 10, autoryzacja k. 37).
Tego samego dnia 7&7 L.Ł. (...) Spółka jawna z siedzibą w R. złożyła oświadczenie, że prowadzi działalność gospodarczą, uszkodzony pojazd jest wykorzystywany w prowadzonej przez niej działalności gospodarczej, ale nie figuruje
w ewidencji środków trwałych, że jest podatnikiem podatku VAT i ma możliwość odliczenia 50% kosztów jego naprawy.
(dowód: oświadczenie k. 11).
Również w dniu 19 października 2016 r. 7&7 L.Ł. (...) Spółka jawna z siedzibą
w R. przeniosła na (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. wierzytelność z polisy OC sprawcy kolizji z dnia 07 października 2016 r. zawartej z pozwanym, wskutek której został uszkodzony jego samochód osobowy R. (...) nr rej. (...), nr szkody (...) w celu pokrycia całkowitego kosztu naprawy samochodu wraz z kosztami dodatkowymi. Umowa została podpisana przez Ł. R. i osobę umocowaną do działania w imieniu warsztatu.
(dowód: umowa przelewu wierzytelności k. 15).
Dnia 27 października 2016 r. 7&7 L.Ł. (...) Spółka jawna z siedzibą w R. upoważniła firmę (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w T. do odbioru bezspornej części odszkodowania od zakładu ubezpieczeń, banku lub leasingu, K. D. do zawarcia umowy przelewu wierzytelności z bankiem lub leasingiem umożliwiającego wystąpienie przeciwko ubezpieczycielowi na drogę postępowania sądowego we własnym imieniu oraz na własny koszt i ryzyko z roszczeniem o brakującą część odszkodowania, a także powódkę do wykonywania wszystkich czynności faktycznych i prawnych niezbędnych do wyegzekwowania od ubezpieczyciela należnego odszkodowania.
(dowód: pełnomocnictwo k. 30).
W dniu 28 października 2016 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. wystawił na rzecz 7&7 L.Ł. (...) Spółka jawna z siedzibą
w R. fakturę VAT nr (...) na kwotę 9.413,35 zł netto, tj. 11.578,42 zł brutto tytułem naprawy uszkodzonego pojazdu. Termin płatności faktury został określony na dzień 11 listopada 2016 r. Faktura została wystawiona w oparciu o sporządzony przez zleceniobiorcę kosztorys.
(dowód: faktura VAT k. 12-13, kosztorys k. 14).
Ubezpieczyciel przyjął odpowiedzialność za powstałą szkodę. Decyzją z dnia 22 listopada 2016 r. wypłacił na rzecz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w T. odszkodowanie w wysokości 11.216,65 zł netto tytułem kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu. Kwota odszkodowania została ustalona w oparciu
o zweryfikowane faktury VAT (...). Natomiast na podstawie decyzji z dnia 17 marca 2017 r. ubezpieczyciel wypłacił na rzecz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. odszkodowanie w wysokości 1.710,00 zł. Pozwany do kwoty odszkodowania za naprawę pojazdu w wysokości 9.113,35 zł netto doliczył kwotę 1.710,00 zł brutto za najem pojazdu i wypłacił łącznie 12.926,65 zł.
(dowód: decyzja k. 51, potwierdzenie przelewu k. 52, dokumenty w aktach szkody płata CD k. 60:decyzja z dnia 17.03.2017r., e-mail z dnia 27.03.2017 r. 07.04.2017r.).
Dnia 22 lutego 2017 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. zawarł z powódką umowę o powierniczy przelew wierzytelności w celu ściągnięcia jej z polisy OC sprawcy kolizji z dnia 07 października 2016 r. zawartej
z pozwanym, wskutek której został uszkodzony jego samochód osobowy R. (...) nr rej. (...), nr szkody (...). Jednocześnie strony podpisały zlecenie wyegzekwowania kwoty 10.495,88 zł wraz z należnymi odsetkami za opóźnienie, stanowiącej różnicę pomiędzy odszkodowaniem należnym za wykonaną przez zleceniobiorcę naprawę pojazdu wypłacona przez ubezpieczyciela kwotą z OC sprawcy.
(dowód: zlecenie k. 16, umowa o powierniczy przelew wierzytelności k. 17).
Pismem z dnia 22 lutego 2017 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 11.578,42 zł tytułem odszkodowania za szkodę komunikacyjną powstałą w pojeździe poszkodowanego marki R. (...) nr rej. (...) w terminie 14 dni od daty doręczenia wezwania na wskazany rachunek bankowy. Do wezwania powódka załączyła kalkulacje naprawy warsztatu, recepturę lakieru, fakturę za naprawę, oświadczenie o VAT, umowę przelewu wierzytelności klient – warsztat, pełnomocnictwa, KRS warsztatu, umowę o powierniczy przelew wierzytelności, swój KRS, zlecenie do powierniczej umowy o przelew wierzytelności, zlecenie naprawy uszkodzonego pojazdu, korespondencję mailową
z ubezpieczycielem, ksero dowodu rejestracyjnego samochodu oraz ksero prawa jazdy poszkodowanego. Wezwanie zostało nadane w urzędzie pocztowym w dniu 27 lutego
2017 r.
(dowód: wezwanie do zapłaty k. 19, dowód rejestracyjny k. 31, prawo jazdy k. 31, dowód osobisty
k. 31, wyciąg z pocztowej książki nadawczej k. 36).
Pismem z dnia 19 stycznia 2018 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. poinformował pozwanego, że dokonał zwrotu nadpłaty odszkodowania w łącznej wysokości 524,11 zł.
(dowód: pismo k. 53).
Mailem z dnia 19 listopada 2019 r. powódka zaproponowała pozwanemu zawarcie ugody w sprawie.
(dowód: e-mail k. 35).
W dniu 22 listopada 2019 r. właściciel uszkodzonego pojazdu (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. przeniósł na 7&7 L.Ł. (...) Spółka jawna z siedzibą w R. przysługujące mu prawa do odszkodowania z tytułu ubezpieczenia w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 07 października 2016 r. prowadzoną pod numerem (...) na samochodzie marki R. (...) nr rej. (...).
(dowód: umowa cesji k. 18, pełnomocnictwo k. 29).
W dniu 02 stycznia 2018 r. w Autoryzowanych Stacjach Obsługi R. koszt roboczogodziny prac blacharskich i lakierniczych stosowany w naprawach powypadkowych wynosił od 170,00 zł netto do 220,00 zł netto.
(dowód: cennik k. 32).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów: dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy oraz dokumentów znajdujących się
w aktach szkodowych.
Sąd uznał za wiarygodne dokumenty, z których dowód przeprowadzono w toku postępowania. Ich autentyczność oraz prawdziwość stwierdzonych w nich faktów nie budziła jego wątpliwości, ani nie była kwestionowana przez strony (art. 230 kpc).
W szczególności Sąd uznał za wiarygodne dołączone do sprawy akta szkody komunikacyjnej. Potwierdzają one, kto był właścicielem pojazdu w dacie szkody, fakt zgłoszenia szkody oraz wysokość wypłaconego przez ubezpieczyciela odszkodowania,
a także dokonane przelewy wierzytelności z tytułu reszty odszkodowania będącego przedmiotem pozwu.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo podlegało oddaleniu w całości.
W myśl art. 822 kc, w wyniku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Świadczenie ubezpieczyciela obejmuje zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej wysokości poniesionej przez poszkodowanego szkody (art. 805 kc).
Zgodnie z treści art. 34 ust. 1 i art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r.
o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 473) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną
w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Zgodnie z treścią art. 36 ust. 1 zd. 1 cytowanej wyżej ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Natomiast w myśl art. 436§2 kc w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody posiadacze tych pojazdów mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych, tj. na zasadzie winy. Wynika z tego, że ubezpieczyciel jest zobowiązany do odszkodowania jeżeli zachowanie posiadacza pojazdu wyrządzającego szkodę było zawinione.
Przez szkodę w rozumieniu art. 361§2 kc należy rozumieć różnicę między stanem majątkowym poszkodowanego, jaki zaistniał po zdarzeniu wywołującym szkodę, a stanem tego majątku jaki istniałby, gdyby nie wystąpiło to zdarzenie. Odszkodowanie winno zrekompensować w całości poniesioną przez poszkodowanego szkodę. Odpowiedzialnością ubezpieczyciela co do zasady rządzą reguły dotyczące odpowiedzialności odszkodowawczej posiadacza pojazdu lub kierującego pojazdem, w tym ogólne przepisy o wynagrodzeniu szkody (zwłaszcza art. 361 - 363 kc), z tą istotną różnicą, że w ramach odpowiedzialności
z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, wyłącznym sposobem naprawienia szkody jest odszkodowanie pieniężne. Odszkodowanie to ma pełnić taką samą funkcję jak przywrócenie do stanu poprzedniego, a jego wysokość powinna pokryć wszystkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki, niezbędne dla przywrócenia stanu poprzedniego uszkodzonego pojazdu.
Umowa przelewu, regulowana treścią art. 509 i nast. kc jest umową, na podstawie której dotychczasowy wierzyciel (cedent) przenosi wierzytelność ze swojego majątku do majątku osoby trzeciej (cesjonariusza). Przedmiotem przelewu może być co do zasady wierzytelność istniejąca, którą cedent może swobodnie rozporządzać. Wierzytelność, która ma stanowić przedmiot rozporządzenia, powinna być w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana). Dotyczy to przede wszystkim wyraźnego określenia stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność (tak SN w wyroku z dnia 11 maja 1999 r., III CKN 423/98), a zatem oznaczania stron tego stosunku, świadczenia oraz przedmiotu świadczenia. Strony stosunku, świadczenie oraz przedmiot świadczenia muszą być oznaczone bądź przynajmniej możliwe do oznaczenia (oznaczalne) w momencie zawierania umowy przenoszącej wierzytelność. Przelew wierzytelności z art. 509 kc w relacji dłużnik cedowanej wierzytelności, a jej cesjonariusz, powoduje zmianę podmiotu, któremu dłużnik powinien spełnić świadczenie. Z chwilą dokonania cesji nabywca wierzytelności uzyskuje status wierzyciela. Przy czym nie można pomijać, że cesjonariusz nabywa
w drodze przelewu tylko tyle praw, ile przysługiwało jego poprzednikowi prawnemu - cedentowi. Z powyższego wynika, że cesjonariusz nie może żądać od dłużnika świadczenia w większym rozmiarze aniżeli mógł to uczynić cedent.
Legitymacja materialna, a więc posiadanie prawa podmiotowego lub interesu prawnego do wytoczenia powództwa stanowi przesłankę materialną powództwa, a jej brak stoi na przeszkodzie udzieleniu ochrony prawnej. Brak legitymacji materialnej (czynnej lub biernej) skutkuje, co do zasady, oddaleniem powództwa. Legitymacja procesowa zaś jest właściwością podmiotu, w stosunku do którego Sąd może rozstrzygnąć o istnieniu albo nieistnieniu indywidualnie konkretnej normy prawnej, przytoczonej w powództwie. Legitymacja procesowa jest więc zawsze powiązana z normami prawa materialnego. Sąd dokonuje oceny istnienia legitymacji procesowej strony w chwili orzekania co do istoty sprawy, a stwierdziwszy brak legitymacji procesowej (zarówno czynnej, jak i biernej), zamyka rozprawę i wydaje wyrok oddalający powództwo. Przy czym badanie legitymacji procesowej stron procesu, która stanowi przesłankę materialnoprawną jest obowiązkiem Sądu, który do kwestii tej odnosi się przed merytoryczną oceną sprawy.
W przedmiotowej sprawie firma 7&7 L.Ł. (...) Spółka jawna z siedzibą w R. użytkowała uszkodzony samochód w oparciu o umowę leasingu zawartą z (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W..
Na podstawie umowy leasingu finansujący (leasingodawca) zobowiązuje się oddać rzecz korzystającemu (leasingobiorcy) do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony (art. 709 1 kc) i wydać mu tę rzecz (art. 709 4§1 kc). W umowie leasingu można zastrzec, że korzystający obowiązany jest ponosić koszty ubezpieczenia rzeczy od ryzyka jej utraty w czasie trwania leasingu (art. 709 6 kc). Zgodnie z treścią art. 709 9 kc korzystający powinien używać rzeczy w sposób określony w umowie leasingu, a w braku takiego określenia w sposób odpowiadający właściwościom i przeznaczeniu rzeczy.
Umowa leasingu może przewidywać tzw. opcję przeniesienia własności, a mianowicie zobowiązanie się finansującego do przeniesienia na korzystającego własności rzeczy po upływie oznaczonego w umowie czasu trwania leasingu, co uprawnia korzystającego do żądania od finansującego przeniesienia na jego rzecz własności rzeczy (art. 709 16 kc). Do czasu ewentualnego wykonania tej opcji finansujący jest właścicielem rzeczy i zarazem jej samoistnym posiadaczem, natomiast korzystający jest jej posiadaczem zależnym, dla którego źródłem uprawnienia do używania rzeczy w określony sposób jest właśnie umowa leasingu (tak wyrok SN z dnia 22 kwietnia 2005 r., III CZP 99/04).
Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem sądów powszechnych, odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń nie obejmuje szkód powodujących zwiększenie pasywów po stronie korzystającego związanych ze zleceniem naprawy uszkodzonego pojazdu, które podlegają rozliczeniu pomiędzy korzystającym a finansującym w ramach łączącej strony umowy leasingu. W żadnej więc mierze umowa leasingu zawarta między właścicielem pojazdu
a leasingobiorcą i zawarte tam ustalenia odnośnie pokrywania kosztów naprawy pojazdu nie mogą oddziaływać na zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody – źródłem bowiem obowiązku wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela w przedmiotowym przypadku nie jest umowa leasingu, a czyn niedozwolony sprawy szkody, z którym ubezpieczyciela łączy umowa OC.
Art. 709
7§1 kc stanowi, iż korzystający obowiązany jest utrzymywać rzecz w należytym stanie, w szczególności dokonywać jej konserwacji i napraw niezbędnych do zachowania rzeczy w stanie niepogorszonym, z uwzględnieniem jej zużycia wskutek prawidłowego używania, oraz ponosić ciężary związane z własnością lub posiadaniem rzeczy. Trafnie wskazuje się w doktrynie, iż zakres tego obowiązku został wyznaczony przez takie naprawy i konserwacje, które są niezbędne do zachowania rzeczy w stanie niepogorszonym. Jednakże do niezbędnych napraw nie sposób zaliczyć naprawy uszkodzenia, które powstało
w wyniku wyrządzenia szkody przez osobę trzecią. Naprawy i konserwacja wykraczające poza te granice leżą w gestii finansującego i to on powinien ponosić ich koszty (por. Kidyba Andrzej (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część szczególna, wyd. II, wersja elektroniczna LEX 2018). Należy zatem uznać, iż leasingobiorca nie ponosi odpowiedzialności za uszkodzenia rzeczy przez osoby trzecie.
W świetle powyższego nie budzi wątpliwości, że w przypadku samochodów będących przedmiotem umowy leasingu, w razie ich uszkodzenia, poszkodowanym w zakresie kosztów naprawy takiego pojazdu jest jego właściciel, a zatem w niniejszej sprawie (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.. Wobec tego należne mu odszkodowanie z tytułu kosztów naprawy jest odszkodowaniem w kwocie netto, gdyż przysługuje mu uprawnienie do odliczenia 100% podatku VAT. W przypadku uszkodzenia pojazdu korzystający nie jest poszkodowanym, albowiem nie jest właścicielem rzeczy, a jedynie jej posiadaczem zależnym i tym samym nie doznaje on z tego tytułu szkody w swoim majątku.
Nieistotna w przedmiotowej sprawie była okoliczność, że faktura za naprawę uszkodzonego pojazdu została wystawiona na użytkownika pojazdu, który jest podatnikiem podatku VAT, ale ma prawo tylko do częściowego jego odliczenia. Fakt, iż właściciel pojazdu (leasingodawca) nie korzysta z odliczeń pomimo iż posiada taką możliwość, nie mogło spowodować dla pozwanego ujemnych konsekwencji, tj. nie może zwiększać jego obowiązku odszkodowawczego. Ponadto, skoro właścicielem pojazdu przez cały okres trwania umowy leasingu pozostaje finansujący, to on powinien być uznany za poszkodowanego.
Sąd w niniejszej sprawie podziela przy tym stanowisko wyrażone w orzecznictwie, zgodnie z którym odszkodowanie za szkodę poniesioną przez podatnika podatku VAT na skutek zniszczenia lub uszkodzenia rzeczy (samochodu) nie obejmuje podatku VAT mieszczącego się w cenie nabycia rzeczy lub usługi w zakresie, w jakim poszkodowany mógłby obniżyć należny od niego podatek o kwotę podatku naliczonego przy nabywaniu rzeczy lub usługi (por. uchwała SN z dnia 22 kwietnia 1997 r., III CZP 14/87, uchwała SN z dnia 17 maja 2007 r., III CZP 150/06, wyrok SO w Toruniu z dnia 26 maja 2017 r., sygn. akt VI Ga 57/17).
Podkreślić w tym miejscu należy, że dopiero dniu 22 listopada 2019 r. właściciel uszkodzonego pojazdu (...) z ograniczoną odpowiedzilanością
z siedzibą w W. przeniósł na 7&7 L.Ł. (...) Spółka jawna z siedzibą w R. przysługujące mu prawa do odszkodowania z tytułu ubezpieczenia w związku ze szkodą komunikacyjna z dnia 07 października 2016 r. prowadzaną pod numerem (...) na samochodzie marki R. (...) nr rej. (...). Natomiast firma (...)7 L.Ł. (...) Spółka jawna z siedzibą w R. już w dniu 19 października 2016 r. przelała na (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. wierzytelność z polisy OC sprawcy kolizji. Zaś w tej dacie wierzytelność ta jej nie przysługiwała. Zatem ani (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ani też powódka nie mogli jej skutecznie nabyć od korzystającego z uszkodzonego pojazdu.
Tym samym powódka nie wykazała, że w przedmiotowej sprawie przysługuje jej legitymacja czynna, co skutkowało oddaleniem powództwa.
Na marginesie tylko należy wskazać, iż powódka nie wykazała swojego roszczenia również co do wysokości. Kwestię podatku VAT Sąd omówił powyżej. Poza nim sporne pozostawały koszty naprawy pojazdu w wysokości 300,00 zł netto. Koszty te zostały ustalone przez warsztat naprawczy na kwotę 9.413, 35 zł netto, zaś pozwany wypłacił z tego tytułu kwotę 9.113,35 zł netto.
W procesie cywilnym ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania i to one są zobowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne (art. 6 kc i art. 232 kpc). W myśl ogólnych zasad procesowych, to na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie (por. wyrok SN
z dnia 19 grudnia 1997 r., sygn. II CKN 531/97), a na stronie pozwanej spoczywa obowiązek wykazania, że powodowi jego żądanie nie przysługuje (por. wyrok SN z dnia 20 grudnia 2006 r., sygn. IV CSK 299/06). Strony, więc mają obowiązek twierdzenia i dowodzenia tych wszystkich okoliczności (faktów), które stosownie do art. 227 kpc mogą być przedmiotem dowodu. Istota zasady dotycząca ciężaru dowodów sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem. Samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (por. wyrok Sądu Apelacyjnego
w B. z dnia 28 sierpnia 2014 r., sygn. I ACa 286/14).
W ocenie Sądu powódka nie udowodniła, zasadności swojego żądania objętego pozwem (art. 6 kc). Wykazanie wysokości kosztów naprawy pojazdu uszkodzonego
w wyniku zdarzenia z dnia 24 maja 2018 r. wymagało zasięgnięcia wiadomości specjalnych. Powódka reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika złożyła wniosek
o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, jednakże w piśmie z dnia 14 lutego 2020 r. został on cofnięty. Nie miały zaś znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy cenniki usług zawierających informację o stosowanej przez warsztaty naprawcze stawce za roboczogodzinę prac blacharsko-mechanicznych i lakierniczych, po której wyceniają koszty naprawy uszkodzonych pojazdów, które przedłożyła powódka. Wszystkie wskazane przez nią warsztaty działają poza lokalnym rynkiem i obowiązywały w 2018 r. (naprawa miała miejsce w październiku 2016 r.), zatem brak podstaw do przyjęcia, że mogą stanowić podstawę do ustalenia wysokości należnego odszkodowania. W konsekwencji brak było podstaw do przyjęcia, iż powódka udowodniła, że odszkodowanie już wypłacone przez pozwanego nie pokryło szkody obejmującej uszkodzenie pojazdu marki R. (...) nr rej. (...).
Z uwagi na okoliczność, że powódka nie wykazała dochodzonego roszczenia co do zasady ani co do wysokości, sąd nie rozpoznawał zarzutu przedawnienia roszczenia.
Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku
i oddalił powództwo w całości.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98§1, 1 1 i 2 kpc, zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.
Na koszty te w rozpoznawanej sprawie złożyła się opłata sądowa od pozwu w kwocie 30,00 zł obliczona zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. tj. z 2016 r., poz. 623 ze zm.), koszty zastępstwa procesowego stron w kwocie po 270,00 zł obliczone zgodnie z §2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.) oraz kwota po 17,00 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa wynikająca z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. Nr 225, poz. 1635 ze zm.).
Powód przegrał proces w całości, musiał więc w całości ponieść jego koszty. Dlatego też Sąd zasądził od niego na rzecz pozwanego kwotę 287,00 zł tytułem kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, o czym orzekł w pkt 2 sentencji wyroku.
sędzia Katarzyna Górna-Szuława
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kaliszu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Katarzyna Górna-Szuława
Data wytworzenia informacji: