V GC 811/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Kaliszu z 2022-11-14
Sygnatura akt: V GC 811/21
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
K., dnia 24 października 2022 r.
Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie:
Przewodniczący: sędzia Katarzyna Górna-Szuława
Protokolant: Magdalena Grzesiak
po rozpoznaniu w dniu 29 września 2022 r. w Kaliszu
na rozprawie
sprawy z powództwa Banku (...) Spółki Akcyjnej w W.
przeciwko K. S. i M. S.
o zapłatę
utrzymuje w mocy wyrok zaoczny wydany przez Sąd Rejonowy w Kaliszu V Wydział Gospodarczy w dniu 11 kwietnia 2022 r. w sprawie V GC 811/21 w całości.
sędzia Katarzyna Górna-Szuława
Sygn. akt V GC 811/21
UZASADNIENIE
W pozwie z dnia 16 sierpnia 2021 r. (data wpływu) wniesionym do Sądu Rejonowego
w K. V Wydziału Gospodarczego powód Bank (...) S.A. z siedzibą
w W. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o zasądzenie
w postępowaniu upominawczym od solidarnie od pozwanych K. S.
i M. S. kwoty 41.967,64 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie liczonymi od zaległego kapitału w wysokości 35.104,06 zł od dnia 31 lipca 2020 r. do dnia zapłaty, wg stopy procentowej równej czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, nie więcej niż dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie). Nadto wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych wraz z odsetkami.
W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż dochodzona kwota wynika z łączącej go
z pozwanym K. S. umowy kredytu, która została poręczona przez pozwaną M. S..
W dniu 11 kwietnia 2022 r. Sąd wydał w sprawie wyrok zaoczny, którym uwzględnił roszczenie powoda w całości.
Z przedmiotowym rozstrzygnięciem nie zgodzili się pozwani reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika i w dniu 20 maja 2020 r. (data wpływu) złożyli sprzeciw od wyroku zaocznego, zaskarżając go w całości. Wnieśli o oddalenie powództwa oraz
o zasądzenie od powoda na ich rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.
W uzasadnieniu sprzeciwu pozwani zakwestionowali roszczenie co do zasady i co do wysokości oraz skuteczność doręczenia im wezwań do zapłaty z pouczeniami o możliwości restrukturyzacji i wypowiedzenia umowy. Zakwestionowali również moc dowodową wyciągu z ksiąg banku załączonego do pozwu.
W toku procesu strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Powód Bank (...) S.A. z siedzibą w W. jest wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...) i jest następcą prawnym (...) Bank S.A. z siedzibą w W.. Pozwany K. S. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) w Z. - Cukrowni w oparciu o wpis do (...). Pozwana M. S. jest jego żoną.
(fakty bezsporne).
Pozwani zamieszkują pod adresem Z. – Cukrownia 178, (...)-(...) S.. Jest to adres figurujący w (...). Wraz z pozwanymi i ich synem w domu jednorodzinnym posadowionym pod wskazanym adresem mieszkają siostra pozwanego – K. H. i jej mąż M. H.. Oni zajmują parter, a pozwani piętro budynku mieszkalnego. Mieszkania nie są administracyjnie wyodrębnione.
(fakt bezsporny).
Korespondencję pocztową skierowaną do pozwanych często odbierała K. H. lub jej mąż M. H.. Zbierali pocztę przez 2-3 dni i zanosili pozwanym lub składali ja na widocznym miejscu. Ani K. H. ani jej mąż nie posiadali oddzielnego umocowania do odbierania korespondencji skierowanej do pozwanych. Mogło zdarzyć się tak, że korespondencja skierowana do pozwanych nie została im przekazana.
(dowód: zeznania świadka K. H. k. 242-243, e-protokół rozprawy z dnia 29.09.2022r. 00:06:52-00:19:20, przesłuchanie pozwanego K. S. k. 243-244, e-protokół rozprawy z dnia 29.09.2022r. 00:19:30-00:30:00).
W dniu 12 lutego 2015 r. pozwany (...) Bank S.A. z siedzibą
w W., w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, zawarły umowę kredytu „Kredyt obrotowy – operacyjny ratalny” nr BG/KR- (...) na kwotę 50.000,00 zł na okres 120 miesięcy od dnia spłaty pierwszej raty z przeznaczeniem na cel operacyjny – bieżące finansowanie. Systemem spłaty kredytu była równa rata zgodnie z harmonogramem spłat. Roczna stopa oprocentowania była zmienna i stanowiła sumę marży kredytowej
i stawki referencyjnej 3M WIBOR dla waluty kredytu i w dniu sporządzenia umowy wynosiło 13,04%. Spłata raty kredytu miała następować każdorazowo do 15 dnia miesiąca kalendarzowego.
Strony ustaliły, że w przypadku niespłacenia przez pozwanego w terminie raty spłaty wynikającej z umowy kredytu lub harmonogramu spłat oraz wierzytelności banku, po upływie okresu wypowiedzenia niespłacona kwota staje się zadłużeniem przeterminowanym, kwota kapitału stanowi kapitał przeterminowany, który podlega oprocentowaniu wg stopy procentowej wynoszącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP.
Integralną część umowy stanowił Regulamin kredytowania, tabela opłat i prowizji, Wniosek o udzielenie gwarancji spłaty kredytu przez (...), dyspozycja uruchomienia środków, oświadczenia o ryzyku stopy procentowej oraz Harmonogram wypłaty transz.
Zabezpieczeniem kredytu było oświadczenie pozwanego o poddaniu się egzekucji do kwoty 100.000,00 zł, pełnomocnictwo dla banku do dysponowania środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunkach, gwarancja (...) w ramach portfelowej linii gwarancyjnej de minimis, oraz cesja praw z umowy ubezpieczenia.
Umowę kredytu podpisał pozwany i osoby umocowane do działania w imieniu banku.
(dowód: umowa kredytu k. 40-43, pełnomocnictwo k. 44-45, harmonogram spłat k. 49, tabela prowizji i opłat k. 122-123, deklaracja ubezpieczeniowa k. 124, cesja praw z polisy k. 125, regulamin kredytowania k. 126-130).
Dodatkowym zabezpieczeniem kredytu była umowa poręczenia nr (...) zawarta przez powoda z pozwaną M. S. w dniu 12 lutego 2015 r. Zgodnie z jej treścią poręczycielka nieodwołalnie i bezwarunkowo zobowiązała się wobec banku wykonać wszelkie zobowiązania dłużnika głównego – K. S. wynikające z umowy kredytu nr BG/KR- (...)
w przypadku, gdy ten nie wykona ciążących na nim zobowiązań w terminie i na warunkach uzgodnionych w umowie. Poręczenie zostało udzielone bezterminowo do wysokości całego majątku pozwanej.
Umowę poręczenia podpisała pozwana i osoby umocowane do działania w imieniu banku.
(dowód: pełnomocnictwo k. 44-45, umowa poręczenia k. 46).
W dniu 16 lutego 2015 r. bank uruchomił kredyt i przelał na konto pozwanego kwotę 50.000,00 zł.
(dowód: dyspozycja uruchomienia kredytu k. 47-48).
Pozwany nie dotrzymywał terminów płatności ustalonych w umowie.
(dowód: harmonogram spłat k. 49, wyciąg z konta k. 50-55, historia konta k. 56-64, historia odsetek
k. 65-70, historia kredytu k. 100-102, raport spłat k. 103-113, raport dekretów k. 114-121, przesłuchanie pozwanego K. S. k. 243-244, e-protokół rozprawy z dnia 29.09.2022r. 00:19:30-00:30:00).
Pismem z dnia 17 listopada 2017 r. (...) Bank S.A. wezwał pozwanych do spłaty zadłużenia w łącznej wysokości 3.520,68 zł, w tym 939,26 zł tytułem kapitału, 1.040,50 zł tytułem odsetek umownych, 8,39 zł tytułem odsetek karnych, 1.502,53 zł tytułem opłat
i prowizji oraz 30,00 zł tytułem kosztów monitu, w terminie 14 dni od daty doręczenia wezwania, pod wypowiedzenia umowy kredytu, skutkiem czego należność w kwocie 41.473,80 zł wraz z kosztami dodatkowymi stanie się natychmiast wymagalna. Wezwanie zawierało pouczenie o możliwości ubiegania się o restrukturyzację zadłużenia. Pismo zostało odebrane w dniu 23 listopada 2017 r. przez zamieszkującą pod tym samym adresem siostrę pozwanego K. H..
(dowód: wezwanie do zapłaty k. 77, 79, 81, potwierdzenie odbioru przesyłki pocztowej k. 78, 80, 82).
W piśmie z dnia 18 czerwca 2019 r. (...) Bank S.A. wezwał pozwanych do spłaty zadłużenia w łącznej wysokości 3.758,56 zł, w tym 1.072,82 zł tytułem kapitału, 906,94 zł tytułem odsetek umownych, 4,54 zł tytułem odsetek karnych, 1.744,26 zł tytułem opłat
i prowizji oraz 30,00 zł tytułem kosztów monitu, w terminie 14 dni od daty doręczenia wezwania, pod wypowiedzenia umowy kredytu, skutkiem czego należność w kwocie 35.104,06 zł wraz z kosztami dodatkowymi stanie się natychmiast wymagalna. Wezwanie zawierało pouczenie o możliwości ubiegania się o restrukturyzację zadłużenia. Pismo zostało odebrane w dniu 24 czerwca 2019 r. przez zamieszkującego pod tym samym adresem szwagra pozwanego M. H..
(dowód: wezwanie do zapłaty k. 71, 73, 75, potwierdzenie odbioru przesyłki pocztowej k. 72, 74, 76).
Pismem z dnia 26 lipca 2019 r. (...) Bank S.A. wypowiedział pozwanemu K. S. umowę kredytu „Kredyt obrotowy – operacyjny ratalny” nr BG/KR- (...) z dnia 16 lutego 2015 r. Jednocześnie wezwał go do zapłaty przedterminowego zadłużenia w łącznej wysokości 4.926,02 zł, w tym 1.468,05 zł tytułem kapitału, 1.171,63 zł tytułem odsetek umownych, 17,08 zł tytułem odsetek karnych oraz 2.269,26 zł tytułem opłat i prowizji, w terminie 30 dni od daty doręczenia wezwania na wskazany rachunek bankowy. Wskazał, że brak wpłaty w zakreślonym terminie spowoduje natychmiastową wymagalność całego zadłużenia w wysokości 35.104,06 zł wraz z odsetkami i kosztami dodatkowymi. Bank poinformował również, że po upływie okresu wypowiedzenia podejmie kroki prawne mające na celu odzyskanie należności. Pismo zostało odebrane w dniu 31 lipca 2019 r. przez zamieszkującego pod tym samym adresem szwagra pozwanego M. H.. Wypowiedzenie umowy kredytowej otrzymała także pozwana M. S.. Również ten dokument odebrał w dniu 31 lipca 2019 r. M. H..
(dowód: wypowiedzenie umowy k. 83, 86, potwierdzenie odbioru przesyłki pocztowej k. 84-85, 87-88).
W piśmie z dnia 18 czerwca 2019 r. (...) Bank S.A. wezwał pozwanych do spłaty całości wymagalnego zadłużenia w łącznej wysokości 40.760,47 zł, w tym 35.104,06 zł tytułem kapitału, 1.609,27 zł tytułem odsetek umownych, 1.222,88 zł tytułem odsetek karnych, 2.794,26 zł tytułem opłat i prowizji oraz 30,00 zł tytułem kosztów monitu, w terminie 14 dni od daty doręczenia wezwania, pod skierowania sprawy na drogę procesu sądowego. Wezwanie zostało odebrane w dniu 24 czerwca 2019 r. przez zamieszkującą pod tym samym adresem siostrę pozwanego K. H..
(dowód: wezwanie do zapłaty k. 89, 91, potwierdzenie odbioru przesyłki pocztowej k. 90, 92).
Pismem z dnia 01 października 2019 r. (...) Bank S.A. wezwał pozwanych do spłaty całości wymagalnego zadłużenia w łącznej wysokości 39.843,13 zł, w tym 35.104,06 zł tytułem kapitału, 1.609,27 zł tytułem odsetek umownych, 335,54 zł tytułem odsetek karnych, 2.764,26 zł tytułem opłat i prowizji oraz 30,00 zł tytułem kosztów monitu, w terminie 14 dni od daty doręczenia wezwania, pod skierowania sprawy na drogę procesu sądowego. Przesyłka pocztowa nie została podjęta w terminie i poczta zwróciła ją do nadawcy.
(dowód: wezwanie do zapłaty k. 93, 95, potwierdzenie odbioru przesyłki pocztowej k. 94, 96).
W dniu 31 lipca 2020 r. (...) Bank S.A. sporządził wyciąg z ksiąg banku, w którym stwierdził, że na jego wystawienia figuruje w nich wymagalne zadłużenie pozwanych na łączną kwotę 41.967,64 zł, w tym: kwota 35.104,06 zł stanowiąca niespłacony kapitał, kwota 4.039,32 zł stanowiąca odsetki za opóźnienie naliczone za okres do dnia 30 lipca 2020 r., kwota 2.824,26 zł tytułem kosztów, opłat i prowizji oraz dalsze odsetki od kwoty kapitału wg stopy procentowej dla kredytów przeterminowanych, wynoszącej czterokrotność oprocentowania kredytu lombardowego NBP, wynoszącymi na dzień wystawienia tytułu 2% w stosunku rocznym. Wyciąg sporządziła osoba do tego umocowana.
(dowód: wyciąg z ksiąg banku k. 97, pełnomocnictwo k. 98-99).
Pozwany w sumie miał zaciągniętych 8 albo 9 kredytów, w tym 3 w (...) Banku S.A. Bardzo trudno mu było nad nimi zapanować.
(dowód: przesłuchanie pozwanego K. S. k. 243-244, e-protokół rozprawy z dnia 29.09.2022r. 00:19:30-00:30:00).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dokumenty przedłożone przez powoda do akt sprawy zeznania świadka K. H. oraz przesłuchanie pozwanego K. S..
Wiarygodność i rzetelność sporządzenia dokumentów załączonych przez powoda do akt sprawy nie budziła wątpliwości Sądu, nie były też w tym zakresie kwestionowane przez stronę pozwaną.
Sąd dał wiarę zeznaniom świadka K. H. oraz pozwanego K. S.. Były one spontaniczne, spójne i logiczne, znajdowały oparcie w dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy. Nadto nie zostały zakwestionowane przez stronę pozwaną.
Na rozprawie w dniu 29 września 2022 r. Sąd pominął dowód z przesłuchania pozwanej, albowiem prawidłowo wezwana na termin rozprawy do osobistego stawiennictwa pod rygorem skutków z art. 6 kc nie stawiła się i nie usprawiedliwiła swojej nieobecności. Pełnomocnik pozwanych nie zgłosił zastrzeżeń do protokołów w trybie art. 162 kc
w zakresie pominiętego wniosku dowodowego.
Sąd zważył, co następuje:
Sprawa, na wniosek pełnomocnika pozwanych, podlegała rozpoznaniu z pominięciem przepisów o postępowaniu gospodarczym, zawartych w tytule VII dziale IIa ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego.
Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.
Bezsporne w przedmiotowej sprawie, że powoda i pozwanego strony łączyła umowa kredytu, zaś powoda i pozwaną umowa poręczenia tego kredytu.
Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe poprzez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Natomiast w myśl ust. 2 powołanej regulacji umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności: 1) strony umowy; 2) kwotę i walutę kredytu; 3) cel, na który kredyt został udzielony; 4) zasady i termin spłaty kredytu; 4a) w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, szczegółowe zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu; 5) wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany; 6) sposób zabezpieczenia spłaty kredytu; 7) zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu; 8) terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych; 9) wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje; 10) warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.
Zaś zgodnie z treścią art. 876§1 kc przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał.
Pozwani w sprzeciwie od nakazu zapłaty nie negowali faktu zawarcia z (...) Bank S.A. umowy kredytu, jej treści ani faktu poręczenia tego kredytu przez pozwaną. Zakwestionowali roszczenie co do zasady i co do wysokości oraz skuteczność doręczenia im wezwań do zapłaty z pouczeniami o możliwości restrukturyzacji i wypowiedzenia umowy. Zakwestionowali również moc dowodową wyciągu z ksiąg banku załączonego do pozwu.
Zgodnie z wynikającą z art. 6 kc regułą rozłożenia ciężaru dowodu powód powinien udowodnić okoliczności tworzące prawo. W myśl ogólnych zasad na powodzie spoczywa więc ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie (por. SN w orzeczeniu
z dnia 3 października 1969 r., II PR 313/69), a na stronie pozwanej obowiązek udowodnienia okoliczności uzasadniających jej wniosek o oddalenie powództwa (por. SN w orzeczeniu
z dnia 20 kwietnia 1982 r., I CR 79/82). Strona, która powołuje się na nieistnienie określonego faktu powinna również udowodnić swoje twierdzenie, zgłaszając dowody dla wykazania faktów przeciwnych. Ciężar udowodnienia faktu należy zatem rozumieć z jednej strony jako obarczenie strony procesu obowiązkiem przekonania Sądu dowodami
o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami poniechania realizacji tego obowiązku lub jego nieskuteczności. Tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla strony wynik procesu (por. wyrok SN z dnia 07 listopada 2007 r., II CSK 239/07).
W myśl art. 232 kpc zd. 1 strony są obowiązane wykazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Podkreślić przy tym należy, iż rzeczą Sądu nie jest zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Sąd nie jest też zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc) spoczywa na stronie, która wywodzi z tych faktów skutki prawne (art. 6 kc) (por. wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 r., I CKU 45/96, L. z glosą
A. Z.). Zaś zgodnie z treścią art. 233§1 kpc Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.
W procesie związanym z wykonaniem umowy kredytu powód był zatem zobowiązany udowodnić, że strony zawarły umowę kredytu spełniającą wymogi określone w Prawie bankowym a także, że oddał do dyspozycji pozwanego na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel. Ponownie należy podkreślić, iż
w toku procesu pozwany nie kwestionował, że zawarł umowę kredytu z powodem ani tez jej treści. Nie podniósł również, by powód nie oddał mu do dyspozycji mu kwoty wynikającej z umowy. Nadto, na powyższą okoliczność powód przedłożył podpisaną przez pozwanego umowę, z której bezpośrednio wynikają prawa i obowiązki stron. W umowie
i załączonych do niej regulaminach i tabelach opłat wprost wyartykułowano koszty przedmiotowego kredytu oraz koszty związane z niespłacaniem rat w terminie. Pozwany zapoznał się z treścią umowy i podpisał ją, akceptując zawarte w niej warunki. To samo dotyczy umowy poręczenia kredytu zawartej z bankiem przez pozwaną.
Na poparcie swojego stanowiska powód przedłożył podpisaną przez pozwanego umowę kredytu wraz z załącznikami, umowę poręczenia kredytu podpisaną przez pozwaną, historię odsetek, wyciąg z konta, zestawienie należności i spłat kredytu, raport dekretów, historię rachunku bankowego pozwanego, wyciąg z ksiąg banku, wezwania do zapłaty i wypowiedzenie umowy kredytu wraz dowodami ich doręczenia pozwanym (dorosłemu domownikowi).
W sprzeciwie od wyroku zaocznego pozwani zakwestionowali skuteczność tego doręczenia.
Sąd nie podzielił twierdzenia pozwanych, iż powód nie udowodnił faktu doręczenia pozwanym wezwań do zapłaty zawierających pouczenie o możliwości ubiegania się
o restrukturyzację i wypowiedzenia umowy kredytowej. Skoro pozwani podali w łączących ich z bankiem umowach jako swój adres i adres do doręczeń Z. – Cukrownia 178, (...)-(...) S. i taki sam adres figuruje w (...) pozwanego, i skoro korespondencję pod tym adresem odebrała siostra pozwanego i jego szwagier (szwagierka pozwanej i mąż tej szwagierki) zamieszkujący pod tym samym adresem, to domniemywać należy, że korespondencja każdorazowo została doręczona dorosłemu domownikowi, a więc osobie stosującej się do podstawowych reguł związanych ze wspólnym zamieszkaniem pod tym samym adresem, w tym do przekazywania odebranej korespondencji adresatowi.
Przypomnieć w tym miejscu należy, że przepis art. 61 kc określa co do zasady chwilę skutecznego oświadczenia woli składanego innej osobie. Ze względu na interes
i bezpieczeństwo obrotu oraz ułatwienia dowodowe w treści art. 61 kc zostało ustanowione domniemanie prawne, że adresat zapoznał się z treścią oświadczenia, gdy doszło ono do niego w taki sposób, że powzięcie o nim wiadomości stało się możliwe. Ustawodawca
w omawianym przepisie przyjął kwalifikowaną teorię doręczenia, odnoszącą się do ustalenia możliwości zapoznania się adresata z oświadczeniem w zwykłym toku rzeczy. Oznacza to, że jeżeli nadawca oświadczenia doręcza pismo w miejsce, które stanowi miejsce zamieszkania (siedzibę) odbiorcy, albo miejsce jego stałej aktywności, za decydujące do uznania go za doręczone uważana jest chwila doręczenia pisma w to miejsce. Domniemywa się skuteczność takiego doręczenia (por. uzasadnienie wyroku SN z dnia 08 września 2016 r. II CSK 750/15 oraz orzeczenia SN z dnia: 17 czerwca 2009.,IV CSK 53/09 i 18 kwietnia 2011 r., V CSK 215/11).
Odnosząc się do prezentowanego przez pozwanych, że nie mieli możliwości zapoznania się z oświadczeniem woli powoda, bowiem przesyłka została doręczona K. H. lub jej mężowi M. H., obciąża ich. Dowodem doręczenia pozwanym wezwań do zapłaty i wypowiedzenia umowy są potwierdzenia nadania i doręczenia przesyłki poleconej. Niesporne jest, że przesyłki były kierowane na adres do doręczeń podany przez pozwanych w umowach łączących ich z bankiem i figurujący w (...) pozwanego. Niesporne było również, iż nie zostały one odebrane osobiście przez pozwanych. Jednakże nie można przerzucać na powoda skutków nieprzekazania adresatowi korespondencji przez osobę odbierającą przesyłki pocztowe, która zamieszkuje pod tym samym adresem. Raczej przyjąć należy, iż to pozwani, mając świadomość, że zalegają ze spłatą kredytu, co pozwany sam przyznał na rozprawie, nie zachowali należytej staranności nie interesując się przychodzącą korespondencją pocztową. Podkreślić należy, iż K. H. zeznała na rozprawie, że co do zasady przekazywała pozwanym odebraną pocztę lub składała ją w umówionym miejscu. Zatem pozwany miał wiedzę, że ona i jej mąż odbierają kierowaną do niego korespondencje i na to się godził. Zaś fakt, że część przesyłek mogła się zawieruszyć lub nie została przekazana nie może stanowić dowodu na fakt, że doręczenia dokonywane przez powoda nie były skuteczne.
Mając na uwadze powyższe Sąd doszedł do przekonania, że pozwani nie zdołali wykazać, aby w rzeczywistości przesyłki zawierające wezwania do zapłaty wraz
z pouczeniem o możliwości ubiegania się o restrukturyzację zadłużenia i wypowiedzenie umowy o kredyt nie zostały im doręczona. Przypomnieć należy, że w rozumieniu art. 61§1 kc możliwość zapoznania się z treścią oświadczenia przez adresata nie może być utożsamiana z rzeczywistym zapoznaniem się przez niego z tym oświadczeniem, co oznacza, że skuteczne złożenie oświadczenia woli następuje także w sytuacji, w której adresat oświadczenia woli nie zna jego treści, ale miał realną możliwość zapoznania się z nią, gdyż doszła ona do niego w taki sposób, że mógł się z nią zapoznać. Na składającym oświadczenie woli spoczywa zatem ciężar dowodu, że doszło ono do adresata w sposób umożliwiający mu - według zasad doświadczenia życiowego - zapoznanie się z jego treścią (zob. wyrok SN z dnia 22 marca 2017 r. III CSK 148/16). Oznacza to, że zarówno wezwania do zapłaty, jak i wypowiedzenie umowy o kredyt zostało pozwanym prawidłowo doręczone w datach figurujących na „zwrotkach”.
Sąd nie może również podzielić poglądu pozwanych, iż niedopełnienie przez powoda aktów upominawczych opisanych art. 75c ustawy Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. (t.j. Dz.U. z 2020, poz. 1896), stanowiącego, że jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych (ust. 1). W wezwaniu, o którym mowa powyżej bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia (ust. 2), może stanowić okoliczność niweczącą roszczenie o zapłatę wymagalnej należności. Taki bowiem rygor nie został zastrzeżony przez ustawodawcę.
W świetle dowodów zgromadzonych w sprawie należało uznać, że powód wyczerpał
w stosunku do pozwanych przesłanki opisane w powołanej wyżej regulacji. Wynika to wprost z treści wezwań do zapłaty skierowanych do pozwanych.
Dlatego też należało uznać, że powód skutecznie wypowiedział pozwanym przedmiotową umowę kredytu i był uprawniony do żądania zwrotu przez nich całości niespłaconego kredytu.
Wyliczenie wysokości zadłużenia pozwanych powód określił w wyciągu z ksiąg bankowych. Rzeczywiście, wyciąg ten nie ma mocy prawnej dokumentu urzędowego
w postępowaniu cywilnym (art. 95 ust. 1a ustawy Prawo bankowe), jednak jako dokument prywatny (art. 245 kpc) może stanowić podstawę ustaleń w sprawie, jeżeli koresponduje
z innymi dowodami świadczącymi o zawarciu umowy kredytu, postawieniu środków
z kredytu do dyspozycji kredytobiorcy, czy dokumentami potwierdzającymi wysokość wpłat na poczet rat kredytu. Sąd podziela wyrażone w judykaturze stanowisko, że zaprzeczenie prawdziwości dokumentu prywatnego w postaci sporządzonego prawidłowo
i zgodnie z kompetencją ustawową wyciągu z ksiąg rachunkowych nie może polegać na samym zanegowaniu istnienia lub wysokości długu, jeśli z pozostałych dowodów przedłożonych przed bank wynika fakt zawarcia umowy kredytu, jej wysokość, ustalone przez strony warunki spłaty, a także – jak w przedmiotowej sprawie - wykaz i sposób zarachowania kilku dokonanych przez dłużnika wpłat (por. wyrok SA w Gdańsku z dnia 07 lutego 2018 r., I ACa 278/17 i wyrok SA w Katowicach dnia 17 stycznia 2022 r., I ACa 538/20). Poza wyciągiem z ksiąg rachunkowych banku strona powodowa przedłożyła bowiem szereg innych wyżej wskazanych dokumentów, na których oparła swoje wyliczenia, a które nie były kwestionowane przez stronę pozwaną.
Poza sporem pozostawało, że mimo wezwania do zapłaty i wypowiedzenia umowy pozwany nie uregulowała należności. Nie uregulowała jej również pozwana - poręczycielka, pisemnie zawiadomiona o tym wypowiedzeniu. Tym samym oboje są solidarnie zobowiązani do spłaty zadłużenia wobec powoda i mógł on żądać całości świadczenia od nich łącznie (art. 366§1 kc).
Mając na uwadze powyższe rozważania faktyczne i prawne Sąd uznał powództwo za uzasadnione w całości i zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwotę dochodzona pozwem, o czym orzekł w pkt 1 sentencji wyroku zaocznego.
O odsetkach Sąd orzekł w oparciu o art. 481§1 i 2 1 kc i zasądził je od kwoty zaległego kapitału od dnia wniesienia pozwu do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie do dnia zapłaty, o czym orzekł w pkt 1 sentencji wyroku zaocznego.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98§1, 1 1 i 2 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za jego wynik.
Na koszty te w rozpoznawanej sprawie złożyła się opłata sądowa od pozwu w kwocie 2.099,00 zł obliczona zgodnie z art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, opłata od sprzeciwu od wyroku zaocznego w wysokości 1.050,00 zł obliczona na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, koszty doręczenia komorniczego w wysokości 114,11 zł, koszty zastępstwa procesowego stron w kwocie po 3.600,00 zł obliczone zgodnie z §6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.) oraz kwota po 17,00 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa wynikająca z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. Nr 225, poz. 1635 ze zm.).
Pozwani przegrali proces w całości, musieli więc w całości ponieść jego koszty. Dlatego też Sąd zasądził od nich solidarnie na rzecz powoda kwotę 5.830,11 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.617,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, o czym orzekł w pkt 2 sentencji wyroku zaocznego.
Przy czym od kosztów procesu na mocy art. 98§1 1 kpc powodowi przysługują z mocy samego prawa odsetki w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, liczonych od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty. Odsetki te nie wymagają odrębnego zasądzenia przez Sąd i może je naliczyć w razie potrzeby komornik sądowy (tak SN z dnia 27 sierpnia 2020 r .IV CSK 218/20).
Z uwagi na fakt, że wyrok miał charakter zaoczny, Sąd opatrzył go rygorem natychmiastowej wykonalności zgodnie z brzmieniem art. 333§1 pkt 3 kpc, o czym orzekł w pkt 3 tego wyroku.
Mając na uwadze powyższe rozważania faktyczne i prawne Sąd uznając zasadność wywiedzionego powództwa na mocy art. 347 zd. 1 kpc po ponownym rozpoznaniu sprawy, które to miało miejsce na skutek wniesienia przez pozwanych sprzeciwu od wyroku zaocznego, wydał wyrok, w którym to utrzymał wyrok zaoczny w całości, o czym orzekł, jak w sentencji.
sędzia Katarzyna Górna-Szuława
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kaliszu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Katarzyna Górna-Szuława
Data wytworzenia informacji: