Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kaliszu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 8 czerwca 2022 r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Magdalena Berczyńska – Bruś

Protokolant: Magdalena Grzesiak

po rozpoznaniu w dniu 8 czerwca 2022 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa E. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej V. (...) w W.

o zapłatę

zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W. na rzecz powódki E. K. kwotę 12 524,58 zł (dwanaście tysięcy pięćset dwadzieścia cztery złote pięćdziesiąt osiem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 30 lipca 2021r . do dnia zapłaty,

zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 750 zł (siedemset pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów sądowych oraz kwotę 3617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

sędzia Magdalena Berczyńska-Bruś

Sygn. akt V GC 757/21

UZASADNIENIE

Powódka E. K. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Usługowe Agencja (...) wniosła w dniu 30 lipca 2021r. o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W. kwoty 12.524,58 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w dniu 19 czerwca 2019r. miała miejsce kolizja drogowa, na skutek której uszkodzeniu uległ pojazd marki M. (...), nr rej: (...) II, będący przedmiotem leasingu powódki. Zakres szkód był znaczny, a samochód nie nadawał się do używania. Powódka jako leasingobiorca została zobowiązana do zgłoszenia szkody, a w konsekwencji doprowadziła do naprawy samochodu. Spółka (...).j. jako wykonawca szeregu napraw wystawiła fakturę VAT (...) z dnia 14.12.2019r. na łączną kwotę 133.958,51 zł. Mimo, że powódka nie była właścicielem pojazdu marki M. (...) nr rej. (...), którego właścicielem był (...) S.A., to dane powódki widniały w rubryce dotyczącej nabywcy. Ostatecznie powódka została zobowiązana do zapłaty pełnej kwoty 133.958,51 zł. Powódka zgłosiła szkodę do ubezpieczyciela. Pismem z dnia 27 marca 2020r. pozwany poinformował powódkę o odmowie refundacji kosztów naprawy pojazdu marki M. (...) w zakresie podatku VAT. Zdaniem pozwanego w rozpatrywanej sprawie podmiotem poszkodowanym jest właściciel pojazdu tj. firma (...) S.A., a odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń nie obejmuje szkód powodujących zwiększenie pasywów po stronie korzystającego, związanych ze zleceniem naprawy uszkodzonego pojazdu, które podlegają rozliczeniu pomiędzy korzystającym a finansującym w ramach łączącej strony umowy leasingu. Kwota podatku VAT, dla której podstawę stanowi ww. faktura wynosi 25.049,15 zł. Połowa wskazanej sumy, tj. 12.524,58 zł winna zostać uwzględniona przez pozwanego jako szkoda i wypłacona w ramach postępowania likwidacyjnego. Ponadto powódka wniosła o zawiadomienie (...) o toczącym się procesie, celem przystąpienia do sprawy w charakterze interwenienta ubocznego.

Do pozwu załączono stanowiska Rzecznika (...), certyfikat potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia w (...) S.A. przez powódkę, wniosek pełnomocnika powódki o ponowne rozpoznani sprawy i odpowiedź pozwanego.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania. Pozwany zarzucił brak czynnej legitymacji procesowej powódki albowiem pojazd w momencie zdarzenia pozostawał własnością (...) S.A. Oddział w K., jednocześnie będąc przedmiotem umowy leasingu. Powódka nie przedstawiła dowodu, który dowodziłby istnienia po jej stronie legitymacji czynnej procesowej. Nie wykazała, że doszło do przelewu wierzytelności. W okolicznościach niniejszej sprawy nikt, poza (...) S.A. Oddział w K. nie ma prawa do dochodzenia przed Sądem roszczeń z tytułu odszkodowania za uszkodzenie pojazdu. Powódka była upoważniona do odbioru odszkodowania w toku postępowania likwidacyjnego, lecz nie na etapie postępowania sądowego. Ponadto pozwany przyznał, że w dniu zaistnienia szkody obejmował ochroną ubezpieczeniową w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych sprawcę zdarzenia. Pozwany weryfikując fakturę kosztów naprawy, nie uznał zasadności wypłaty odszkodowania w kwocie innej niż wartość netto. Pozwany wypłacił wartość netto za naprawę, jako że właścicielem pojazdu jest finansujący, tj. (...) S.A. Oddział w K.. Skoro leasingodawcy przysługuje prawo pełnego odliczenia podatku od towarów i usług, to odszkodowanie należy wyliczyć w wartości nie obejmującej wartości tego podatku. Samo wystawienie faktury na inny podmiot niż właściciela pojazdu nie może skutkować tym, ze wysokość szkody powiększy się automatycznie o całość podatku VAT. Do sprzeciwu załączono akta szkody na płycie CD.

W piśmie procesowym z dnia 25 lutego 2022r. pełnomocnik powódki podtrzymał dotychczasowe stanowisko. Do pisma załączono dokumenty, w tym umowę leasingu operacyjnego.

(...) S.A. Oddział w K. nie stawił się na rozprawie mimo prawidłowego zawiadomienia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka od 2000r. prowadzi w K. Agencję (...). Codziennie dojeżdża do K.. Służył jej do tego samochód marki M. , który w dniu 19 czerwca 2019r. uległ uszkodzeniu. Do zdarzenia doszło w K., z winy osoby, która posiadała ubezpieczenie OC u pozwanego. Pozwany nigdy nie kwestionował odpowiedzialności z tytułu szkody. Naprawa nie przekraczała 80% wartości samochodu i dlatego zdecydowano się na naprawę. Samochód miał dwa lata w momencie zdarzenia. Był jeszcze na gwarancji. Zgłoszenia szkody i zgłoszenia zdarzenia do leasingodawcy dokonał mąż powódki. Mąż powódki zlecił również naprawę w warsztacie. Przystąpiono do naprawy, gdy pozwany zgodził się na wskazaną przez warsztat kwotę. Powódka ma możliwość odliczenia 50% podatku VAT. Samochód jest środkiem trwałym będącym składnikiem jej działalności. Został wykupiony z leasingu w 2020r. Stanowi już jej własność.

Dowód: zeznania powódki (00:20:01 – 00:28:19 minuta rozprawy z dnia

8.06.2022r., k.100 akt), umowa leasingu operacyjnego z 24.03.2017r., k.

80- 82 akt, Ogólne warunki umowy (k.72 – 79 akt)

Samochód po zdarzeniu został od razu odtransportowany do serwisu (...) pana G. w O.. Faktura za naprawę została wystawiona wobec powódki, co wynikało z upoważnienia leasingodawcy. Odszkodowanie zostało przelane na rachunek serwisu pana G. w kwocie netto. Pan G. zażądał od powódki zapłaty połowy VAT. (...) również nie zapłacił VAT – u serwisowi. Pozwany odmawiał zapłaty połowy VAT -u.

Dowód: zeznania świadka R. K. (00:08:42 – 00:18:59 minuta rozprawy

z dnia 8 07. (...))

W dniu 14 grudnia (...). (...) Spółka Jawna w O. wystawił wobec powódki rachunek za naprawę samochodu na kwotę 133.958,51 zł, w tym podatek VAT wskazano na kwotę 25.049,15 zł. Termin płatności wskazano na dzień 28 grudnia 2019r.

Dowód: faktura VAT (...) z 14.12.2019r. (k. 95 – 96 akt)

Pismem z dnia 23 kwietnia 2020r. pełnomocnik powódki wniósł do pozwanego o ponowne rozpatrzenie sprawy. W odpowiedziach skierowanych do powódki oraz do (...) S.A. Oddział w K. pozwany podtrzymał swoje stanowisko odmawiając dopłaty podatku VAT.

Dowód: pismo pełn. powódki do pozwanego z 23.04.2020r. (k. 22 -24 akt), odpowiedź

pozwanego z 8.12.2020r. (k. 25- 26 akt)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie powołanych wyżej dokumentów oraz zeznań świadka R. K. i powódki.

Sąd zważył co następuje:

Odpowiedzialność pozwanego za szkodę wyrządzoną w pojeździe statuuje art. 822 § 1 k.c. , zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba na rzecz, której zostaje zawarta umowa ubezpieczenia. Zgodnie zaś z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (jedn. tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 392 ze zm.) w związku z art. 1 pkt 1 tej ustawy, odszkodowanie należne od zakładu ubezpieczeń odpowiadającego w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdów ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie sumy gwarancyjnej. Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela zasadniczo jest tożsamy z zakresem odpowiedzialności cywilnoprawnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym wynikającym z przepisów kodeksu cywilnego określających zakres odpowiedzialności odszkodowawczej.

W myśl art.361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Paragraf 2 komentowanego przepisu przewiduje także odpowiedzialność sprawcy za straty, które poszkodowany poniósł (damnum emergens), oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (lucrum cessans). Naprawienie szkody winno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili (art.363 § 1 i 2 k.c.).

W obowiązkowym ubezpieczeniu komunikacyjnym OC ma zastosowanie zasada pełnego odszkodowania wyrażona w art. 361 § 2 k.c., a ubezpieczyciel z tytułu odpowiedzialności gwarancyjnej wypłaca poszkodowanemu świadczenie pieniężne w granicach odpowiedzialności sprawczej posiadacza lub kierowcy pojazdu mechanicznego (art. 822 § 1 k.c.). Suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń nie może być jednak wyższa od poniesionej szkody (art. 824 ¹ § 1 k.c.). Świadczenie zobowiązanego nie powinno przekraczać kosztów celowych i ekonomicznie uzasadnionych (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003r. III CZP 32/03 Legalis nr 57077 oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012r. III CZP 80/11 Legalis nr 447330).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono również, że dla powstania roszczenia o naprawienie szkody w postaci kosztów naprawy pojazdu nie mają znaczenia późniejsze zdarzenia między innymi w postaci sprzedaży uszkodzonego lub już naprawionego pojazdu. Zgodnie z powszechnie akceptowanym w piśmiennictwie i orzecznictwie Sądu Najwyższego poglądem, dla odpowiedzialności ubezpieczyciela istotne znaczenie ma sam fakt powstania szkody, a nie fakt naprawienia samochodu i powstania wydatków z tego tytułu. Naprawa dokonana przed uzyskaniem świadczenia od ubezpieczyciela, jej koszt i faktyczny zakres nie ma zasadniczego wpływu na sposób ustalania wysokości odszkodowania. Szkodą (art. 361 § 2 k.c.) jest bowiem różnica między stanem majątku poszkodowanego jaki zaistniał po zdarzeniu wywołującym szkodę, a stanem tego majątku, jaki istniałby, gdyby nie nastąpiło to zdarzenie. Roszczenie odszkodowawcze powstaje z chwilą powstania obowiązku naprawienia szkody, a nie po powstaniu kosztów naprawy pojazdu, z czym wiąże się brak obowiązku po stronie poszkodowanego udowadniania konkretnych wydatków poniesionych na naprawę pojazdu. (postanowienia SN z dnia 7.12.2018r.: III CZP 51/18, III CZP 72/18, III CZP 74/18, III CZP 73/18).

W okolicznościach niniejszej sprawy bezsporna była wyłączna odpowiedzialność sprawcy kolizji wypadku za skutki zdarzenia z dnia 19 czerwca 2019r. Z uwagi na łączącą sprawcę kolizji drogowej z pozwanym ubezpieczycielem umowę ubezpieczenia OC, to ubezpieczyciel odpowiadał, co do zasady, za uszkodzenia pojazdu poszkodowanego.

W sprawie nie było sporu co do zasady odpowiedzialności. Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się zasadniczo do ustalenia wysokości odszkodowania ze względu na osobę poszkodowanego. Pozwany uznał, że uprawnionym do odszkodowania jest (...) S.A. Oddział w K. jako właściciel pojazdu, który posiada możliwość odliczenia 100% podatku VAT, a nie powódka, upoważniona jedynie do odbioru odszkodowania na etapie postępowania likwidacyjnego. Pozwany wypłacił odszkodowanie bezpośrednio na rachunek warsztatu dokonującego naprawy samochodu, tj. (...) Spółka Jawna w O.. Wypłaty dokonał w kwocie netto wynikającej z faktury za naprawę albowiem właścicielem pojazdu był leasingodawca. Tymczasem faktura VAT z tytułu naprawy samochodu została wystawiona wobec powódki, będącej leasingobiorcą. To powódka jako leasingobiorca zobowiązana była w umowie leasingu do zawarcia umowy ubezpieczenia dotyczącego leasingowanego pojazdu oraz do zlecenia jego naprawy. Skoro leasingobiorca ponosi koszty naprawy, to nie powinno być wątpliwości, że jest on poszkodowanym i należy mu się odpowiednie poszkodowanie.

W uchwale Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 11 września 2020r. III CZP 90/19 stwierdzono, że odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, przysługujące leasingobiorcy w związku z poniesieniem wydatków na naprawę uszkodzonego pojazdu będącego przedmiotem leasingu, obejmuje kwotę podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim nie może on obniżyć podatku od niego należnego o kwotę podatku zapłaconego. (Legalis numer 2467717) Powódka mogła odliczyć 50% VAT, stąd należne jej odszkodowanie obejmuje połowę kwoty podatku VAT naliczonego w fakturze, czyli kwotę dochodzoną pozwem.

Z uwagi na powyższe Sąd uwzględnił powództwo w całości.

Odsetki ustawowe za opóźnienie należą się powódce na mocy art. 481 § 1 i 2 k.c. ., art. 455 k.c. oraz art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr124, poz.1152 z późn. zm.). Termin naliczania odsetek ustawowych, zgłoszonych w pozwie, żądanych od dnia wytoczenia powództwa nie jest sprzeczny z art. 817 § 1 k.c. Pozwany winien bowiem wypłacić odszkodowanie w pełnej wysokości w terminie 30 dni od daty zgłoszenia szkody.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku.

O kosztach (pkt 2 sentencji wyroku) postanowiono na podstawie art. 98 k.p.c. Pozwany przegrał proces w całości dlatego Sąd obciążył go kosztami postępowania, na które składa się opłata sądowa od pozwu w wysokości 750 zł i wynagrodzenie pełnomocnika powódki w wysokości 3.600 zł ustalone według stawki minimalnej na podstawie § 2 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015r. poz. 1800) wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17,00zł wynikającą z art. 1 ust. 1 pkt 2a ustawy z dnia 09.09.2000r. o opłacie skarbowej (Dz.U. Nr 86, poz. 960 ze zm.).

sędzia Magdalena Berczyńska – Bruś