V GC 363/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Kaliszu z 2020-12-03
Sygnatura akt: V GC 363/19
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
K., dnia 12 listopada 2020r.
Sąd Rejonowy w Kaliszu, V Wydział Gospodarczy w składzie:
Przewodniczący: sędzia Katarzyna Górna-Szuława
Protokolant: sekr. sąd. Anna Zakrzewska
po rozpoznaniu w dniu 29 października 2020r. w Kaliszu
na rozprawie
sprawy z powództwa:
(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w G.
przeciwko: Towarzystwu (...) z siedzibą w W.
o zapłatę
1. oddala powództwo,
2. zasądza od powódki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. na rzecz pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. kwotę 917,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
sędzia Katarzyna Górna-Szuława
Sygn. akt VGC 363/19
UZASADNIENIE
W dniu 19 czerwca 2018 r. (data wpływu) powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wystąpiła przeciwko Towarzystwu (...)
w W. do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie z pozwem o zapłatę
w elektronicznym postępowaniu upominawczym kwoty 2.726,97 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 20 października 2017 r. do dnia zapłaty. Nadto wniosła o zasądzenie od pozwanego ubezpieczyciela na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.
W uzasadnieniu wskazała, że w dniu 20 września 2017 r. doszło do kolizji drogowej, wskutek której uległ uszkodzeniu samochód osobowy marki B. (...) nr rej. (...) stanowiący współwłasność B. P. i S. P.. Sprawca zdarzenia ubezpieczony był z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego. Powódka podniosła, że poszkodowani zawarli z warsztatem (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa zlecenie naprawy. Z tytułu tego zlecenia warsztat wystawił im fakturę VAT na kwotę 17.128,46 zł. Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w ramach tzw. bezpośredniej likwidacji szkody przyznał i wypłacił poszkodowanym odszkodowanie za uszkodzony pojazd w wysokości 7.859,34 zł. Powódka wskazała, że poszkodowani przenieśli na (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa wierzytelność z tytułu reszty odszkodowania, zaś warsztat zawarł z nią umowę powierniczego przelewu wierzytelności. Podniosła, że dochodzona kwota jest kwota brutto, gdyż poszkodowani nie są uprawnieni do odliczenia VAT-u.
Postanowieniem z dnia 11 września 2018 r. wydanym w sprawie sygn. akt VI Nc-e 1132269/18 Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu dla m.st. Warszawy w Warszawie. Zaś Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy
w W. XVII Wydział Gospodarczy uznał się niewłaściwym i postanowieniem z dnia 08 listopada 2018 r. przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Kaliszu – Sądowi Gospodarczemu.
W odpowiedzi na pozew z dnia 27 marca 2019 r. (data wpływu) pozwany reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o oddalenie powództwa
w całości i zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa
w wysokości 17,00 zł. Podniósł zarzut braku legitymacji czynnej powódki oraz zarzut braku swojej legitymacji biernej.
W uzasadnieniu pozwu pozwany przyznał, że w dniu 20 września 2017 r. doszło do kolizji drogowej, wskutek której uległ uszkodzeniu samochód osobowy marki B. (...) nr rej. (...) stanowiący współwłasność B. P. i S. P.. Wskazał, że po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w ramach tzw. bezpośredniej likwidacji szkody przyznał i wypłacił poszkodowanym odszkodowanie za uszkodzony pojazd w wysokości 14.401,49 zł brutto, nie zaś 7.859,34 zł.
Pozwany podniósł, że poszkodowani przelali wierzytelność z tytułu kosztów naprawy pojazdu przysługującą im w stosunku do (...) S.A., nie zaś w stosunku do (...). Odnosząc się do aneksu do umowy cesji podał, iż nie został on podpisany przez poszkodowanych, a przez młodszego specjalistę ds. likwidacji szkód A. W., zaś powódka nie przedłożyła jej umocowania do dokonani tej czynności. Zakwestionował również uprawnienie M. K. do reprezentowania powódki. Nadto pozwany podniósł, że powódka nie wykazała, by sprawca zdarzenia posiadał zawartą z nim ważną umowę obowiązkowego ubezpieczenia posiadaczy pojazdów mechanicznych. Zakwestionował także roszczenie co do wysokości i wskazał, że (...) S.A. zaproponował poszkodowanym zorganizowanie naprawy uszkodzonego samochodu w warsztacie należącym do swojej sieci naprawczej, z czego nie skorzystali, przyczyniając się do zwiększenia rozmiaru szkody.
W toku procesu strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Powódka (...) Spółka z ograniczona odpowiedzialnością z siedzibą w G. jest wpisana do rejestru przedsiębiorców prowadzonego w ramach Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...). Zaś pozwany ubezpieczyciel Zaś pozwany ubezpieczyciel Towarzystwo (...) z siedzibą w W. jest wpisany do rejestru przedsiębiorców prowadzonego w ramach Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...).
(fakty bezsporne).
Dnia 20 września 2017 r. doszło do kolizji drogowej, wskutek której uległ uszkodzeniu samochód osobowy marki B. (...) nr rej. (...) stanowiący współwłasność B. P. i S. P..
(fakty bezsporne).
Pojazd nie był przez nich wykorzystywany w działalności gospodarczej i nie przysługiwało im uprawnienie do odliczenia podatku VAT.
(dowód: oświadczenie o VAT k. 103).
Samochód poszkodowanych był wcześniej sprowadzony z Niemiec. Miał uszkodzony tył, prawą lampę i błotnik z prawej strony. Posiadał książkę serwisową. W dacie kolizji był pojazdem ok. 10-letnim. Od momentu sprowadzenia był serwisowany i naprawiany w (...).
(dowód: zeznania świadków: B. P. k. 91v, e-protokół rozprawy z dnia 03.10.2019r. 00:02:07-00:10:30, S. P. k. 91v-92, e-protokół rozprawy z dnia 03.10.2019r. 00:10:01-00:19:20).
Sprawca zdarzenia ubezpieczony był z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia posiadaczy pojazdów mechanicznych (OC) u pozwanego.
(dowód: dokumenty w aktach szkody pozwanego płyta CD k. 89).
Szkoda została zgłoszona przez poszkodowaną (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w ramach tzw. bezpośredniej likwidacji szkody
w dniu 24 września (...). i zarejestrowana pod numerem (...).
(fakty bezsporne).
Ubezpieczyciel zakwalifikował szkodę jako częściową i ustalił koszt naprawy uszkodzonego pojazdu na kwotę 3.618,93 zł brutto. W kalkulacji naprawy nr (...)
z dnia 28 września 2017 r. zastosował części O, Q i PJ oraz stawkę roboczogodziny za prace naprawcze w wysokości 51,00 zł netto. Przyjął również 30% rabat na części zamienne
i materiały lakiernicze. W kalkulacji znajduje się zapis, że w przypadku zainteresowania wskazaniem warsztatu, który zrealizuje naprawę zgodnie z ustaloną wysokością szkody oraz chęci zakupu części zamiennych i materiałów lakierniczych we wskazanych w nim cenach należy się skontaktować z (...) za pomocą wskazanego adresu mailowego lub nr telefonu. Pod kosztorysem brak jest podpisu poszkodowanych.
(dowód: kalkulacja kosztów naprawy pojazdu k. 33, kalkulacja naprawy k. 33v-36).
Dnia 29 września 2017 r. poszkodowani zlecili naprawę samochodu warsztatowi (...) Sp. z o.o. Sp. komandytowa z siedzibą w Ł., Oddział w K..
W zleceniu naprawy jako zakład ubezpieczeń odpowiedzialny za szkodę został wskazany (...) S.A. Strony ustalił wysokość roboczogodziny za prace blacharskie, lakiernicze
i mechaniczne na kwotę 210,00 zł netto. Koszty naprawy uszkodzonego pojazdu warsztat wycenił na kwotę 17.128,46 zł brutto.
(dowód: zlecenie naprawy pojazdu k. 26, kalkulacja naprawy k. 30-32, zeznania świadka T. F. k. 107v, e-protokół rozprawy z dnia 13.01.2020r. 00:01:25-00:09:00.).
Również w dniu 29 września 2017 r. poszkodowani przelali na P. (...) Sp.
z o.o. Sp. komandytowa z siedzibą w Ł. wierzytelność z tytułu odszkodowania z polisy OC sprawcy kolizji z dnia 20 września 2017 r., wskutek której został uszkodzony ich samochód osobowy marki B. (...) nr rej. (...), nr szkody (...) w celu pokrycia całkowitego kosztu naprawy samochodu wraz z kosztami dodatkowymi. Jako ubezpieczyciela sprawcy kolizji strony wskazały (...) S.A. Umowa została podpisana przez poszkodowanych i osobę umocowaną do działania w imieniu warsztatu.
(dowód: umowa przelewu wierzytelności k. 41, KRS powódki k. 50-51, KRS warsztatu 53, pełnomocnictwo k. 54).
Tego samego dnia poszkodowani udzielili powódce pełnomocnictwa do dokonywania czynności faktycznych i prawnych niezbędnych do likwidacji szkody i dochodzenia wynikających z niej roszczeń, w tym m.in. uzupełniania, zmiany (aneksowania)
i rozwiazywania umów i innych dokumentów już zawartych, do zawierania umów, w tym umów o przelew wierzytelności oraz dokonywania dalszych przelewów na osoby trzecie.
(dowód: pełnomocnictwo k. 58).
W kalkulacji naprawy nr (...) z dnia 10 października 2017 r. (...) S.A. ponownie zastosował części O, Q i PJ oraz stawkę roboczogodziny za prace naprawcze w wysokości 51,00 zł netto. Przyjął również 30% rabat na części zamienne i materiały lakiernicze. Również w tej kalkulacji znajduje się zapis, że w przypadku zainteresowania wskazaniem warsztatu, który zrealizuje naprawę zgodnie z ustaloną wysokością szkody oraz chęci zakupu części zamiennych i materiałów lakierniczych we wskazanych w nim cenach należy się skontaktować z (...) za pomocą wskazanego adresu mailowego lub nr telefonu. Pod kosztorysem brak jest podpisu poszkodowanych.
(dowód: kalkulacja kosztów naprawy pojazdu k. 37, kalkulacja naprawy k. 37v-40).
W dniu 31 października 2017 r. (...) Sp. z o.o. Sp. komandytowa
z siedzibą w Ł., Oddział w K. wystawiła na rzecz poszkodowanej fakturę VAT nr (...) na kwotę 17.128,46 zł brutto.
(dowód: faktura VAT k. 28-29).
Również w dniu 31 października 2017 r. (...) Sp. z o.o. Sp. komandytowa z siedzibą w Ł., Oddział w K. zawarł z powódką umowę
o powierniczy przelew wierzytelności nabytej od poszkodowanych. Tego samego dnia zlecił powódce wyegzekwowanie od (...) S.A. kwoty 17.128,46 zł brutto obejmującą koszty naprawy pojazdu stanowiącego współwłasność poszkodowanych. Obie umowy zostały podpisane przez osoby umocowane do działania w imieniu spółek.
(dowód: zlecenie do powierniczej umowy o przelew wierzytelności k. 43, umowa o powierniczy przelew wierzytelności k. 45, KRS powódki k. 50-51, KRS warsztatu 53, pełnomocnictwo k. 54).
Decyzją z dnia 23 listopada 2017 r. pozwany przyznał poszkodowanym i wypłacił na rzecz (...) Spółka z o.o. Sp. komandytowa odszkodowanie w kwocie 3.394,60 zł brutto. Zaś decyzją z dnia 01 grudnia 2017 r. przyznał im i wypłacił dalsze świadczenia
w wysokości 7.859,34 zł. Łącznie z tytułu kosztów naprawy uszkodzonego samochodu ubezpieczyciela wypłacił kwotę 14.401,49 zł brutto.
(dowód: decyzja k. 48, 49).
Na podstawie decyzji z dnia 23 lutego 2018 r. pozwany wypłacił na rzecz (...) S.A. kwotę 14.401,49 zł brutto z tytułu przyznanego poszkodowanym odszkodowania za szkodę w ich samochodzie. Nie kwestionował swojej odpowiedzialności za skutki zdarzenia ani wysokości roszczenia.
(dowód: decyzja w aktach szkody ubezpieczyciela płyta CD k. 89).
W dniu 02 maja 2018 r. poszkodowani zawarli z (...) Sp. z o.o. Sp. komandytowa z siedzibą w Ł., Oddział w K. aneks do umowy zlecenia naprawy pojazdu oraz umowy przelewu wierzytelności z dnia 29 września 2017 r., w którym jako ubezpieczyciela sprawcy kolizji wskazano pozwanego. Za poszkodowanych aneks został podpisany przez A. W., zaś za warsztat podpisał go A. O.. A. W. była do tego umocowana na podstawie pełnomocnictwa udzielonego poszkodowanym powódce w dniu 29 września 2017 r., a jej przez prokurenta powódki B. B. w dniu 26 czerwca 2017 r. Zaś A. O. działał w oparciu
o pełnomocnictwo udzielone mu w dniu 04 lipca 2017 r. przez wspólnika (...) Sp. z o.o. Sp. komandytowa z siedzibą w Ł., Oddział w K. T. B..
(dowód: KRS powódki k. 50-51, KRS warsztatu k. 53, pełnomocnictwo k. 54, pełnomocnictwa
w aktach szkody ubezpieczyciela płyta CD k. 89).
Tego samego dnia (...) Sp. z o.o. Sp. komandytowa z siedzibą w Ł., Oddział w K. zawarł z powódką aneks do umowy zlecenia powierniczej umowy
o przelew wierzytelności oraz umowy o powierniczy przelew wierzytelności z dnia 31 października 2017 r., w którym jako ubezpieczyciela sprawcy kolizji wskazały pozwanego. Za warsztat podpisał go A. O., zaś za powódkę A. W.. A. W. była do tego umocowana na podstawie pełnomocnictwa udzielonego jej przez prokurenta powódki B. B. w dniu 26 czerwca 2017 r. Zaś A. O. działał w oparciu o pełnomocnictwo udzielone mu w dniu 04 lipca 2017 r. przez prokurenta (...) Sp. z o.o. Sp. komandytowa z siedzibą w Ł., Oddział
w K. M. K.
(dowód: KRS powódki k. 50-51, pełnomocnictwo k. 52, KRS warsztatu k. 53, pełnomocnictwa
w aktach szkody ubezpieczyciela płyta CD k. 89).
Pismem z dnia 18 maja 2018 r. powódka zawiadomiła pozwanego o nabyciu wierzytelności z tytułu kosztów naprawy pojazdu poszkodowanych i wezwała go do zapłaty kwoty 9.269,12 zł wraz z należnymi odsetkami tytułem odszkodowania za szkodę komunikacyjną powstałą w pojeździe poszkodowanych marki B. (...) nr rej. (...)
w terminie 14 dni od daty doręczenia wezwania na wskazany rachunek bankowy. Do wezwania powódka załączyła kalkulacje naprawy warsztatu, recepturę lakieru, fakturę za naprawę, oświadczenie o VAT, umowę przelewu wierzytelności klient – warsztat, pełnomocnictwa, KRS warsztatu, umowę o powierniczy przelew wierzytelności, swój KRS, zlecenie do powierniczej umowy o przelew wierzytelności, zlecenie naprawy uszkodzonego pojazdu, korespondencję mailową z ubezpieczycielem, ksero dowodu rejestracyjnego samochodu oraz ksero prawa jazdy poszkodowanego.
(dowód: wezwanie do zapłaty k. 57).
Pozwany odmówił dopłaty do odszkodowania.
(fakt bezsporny).
W 2017 r. w Autoryzowanych Stacjach Obsługi B. koszt roboczogodziny prac blacharskich i lakierniczych stosowany w naprawach powypadkowych wynosił od 210,00 zł netto do 230,00 zł netto.
(dowód: cennik k. 56).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów: dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy oraz dokumentów znajdujących się
w aktach szkodowych oraz zeznań świadków: B. P., S. P. oraz T. F..
Sąd uznał za wiarygodne dokumenty, z których dowód przeprowadzono w toku postępowania. Ich autentyczność oraz prawdziwość stwierdzonych w nich faktów nie budziła jego wątpliwości, ani nie była kwestionowana przez strony (art. 230 kpc).
W szczególności Sąd uznał za wiarygodne dołączone do sprawy akta szkody komunikacyjnej. Potwierdzają one fakt zgłoszenia szkody oraz wysokość wypłaconego poszkodowanym odszkodowania.
Na rozprawie w dniu 29 października 2020 r. Sąd pominął wniosek dowodowy pełnomocnika powódki o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego albowiem
w zakreślonym terminie nie uiścił on zaliczki na poczet kosztów tej opinii. Pełnomocnik powódki nie złożył zastrzeżeń do protokołu w trybie art. 162 kpc w zakresie pominiętego wniosku dowodowego.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo podlegało oddaleniu w całości.
W myśl art. 822 kc, w wyniku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Świadczenie ubezpieczyciela obejmuje zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej wysokości poniesionej przez poszkodowanego szkody (art. 805 kc).
Zgodnie z treści art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 473) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną
w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Zgodnie z treścią art. 36 ust. 1 zd. 1 cytowanej wyżej ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Natomiast w myśl art. 436§2 kc w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody posiadacze tych pojazdów mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych, tj. na zasadzie winy. Wynika z tego, że ubezpieczyciel jest zobowiązany do odszkodowania jeżeli zachowanie posiadacza pojazdu wyrządzającego szkodę było zawinione.
Między stronami sporna była legitymacja procesowa stron, kwestia odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela za szkodę wyrządzoną poszkodowanym na skutek kolizji z dnia 20 września 2017 r. oraz wysokość szkody.
Przed merytorycznym rozstrzygnięciem zasadności zgłoszonego powództwa należało
w pierwszej kolejności rozstrzygnąć kwestię posiadania przez pozwaną legitymacji biernej, albowiem ma to dla sprawy istotne, warunkujące jej dalszą analizę.
Legitymacja materialna, a więc posiadanie prawa podmiotowego lub interesu prawnego do wytoczenia powództwa stanowi przesłankę materialną powództwa, a jej brak stoi na przeszkodzie udzieleniu ochrony prawnej. Brak legitymacji materialnej (czynnej lub biernej) skutkuje co do zasady oddaleniem powództwa. Legitymacja procesowa zaś jest właściwością podmiotu, w stosunku do którego Sąd może rozstrzygnąć o istnieniu albo nieistnieniu indywidualnie konkretnej normy prawnej, przytoczonej w powództwie. Legitymacja procesowa jest więc zawsze powiązana z normami prawa materialnego. Sąd dokonuje oceny istnienia legitymacji procesowej strony w chwili orzekania co do istoty sprawy,
a stwierdziwszy brak legitymacji procesowej (zarówno czynnej, jak i biernej), zamyka rozprawę i wydaje wyrok oddalający powództwo.
Wykazanie legitymacji czynnej powódki i legitymacji biernej pozwanego poprzez wskazanie okoliczności ją uzasadniających należało do powódki, zgodnie z ogólnymi zasadami dowodzenia.
Wbrew twierdzeniom pozwanego, powódka przedkładając swój odpis KRS, odpis (...) Sp. z o.o. Sp. komandytowa z siedzibą w Ł. oraz pełnomocnictwa, które zostały powołane wyżej, aktualne na dzień dokonywania kwestionowanych czynności prawnych, powódka wykazała, że w drodze ciągu cesji nabyła wierzytelność poszkodowanych z tytułu kolizji komunikacyjnej z dnia 20 września 2017 r. Zaś
z dokumentów zgromadzonych w aktach szkody pozwanego jednoznacznie wynika, że zwrócił on (...) S.A. wypłacone przez niego odszkodowanie, nie kwestionując swojej odpowiedzialności za szkodę.
Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd uznał, iż powódka wykazała, że na mocy umów cesji i aneksów do tych umów nabyła wierzytelność przysługującą uprzednio poszkodowanym, obejmującą odszkodowanie za szkodę wynikającą z uszkodzenia ich pojazdu na skutek kolizji z dnia 20 września 2017 r. Tym samym wstąpiła w prawa dotychczasowych wierzycieli, tj. przysługującego wobec strony pozwanej z tytułu tych kosztów, a nie wypłaconego jeszcze w tym zakresie odszkodowania, na podstawie art. 509§1 i 2 kc i może zatem skutecznie realizować ich uprawnienia również w zakresie dochodzenia należności na drodze sądowej.
Przez szkodę w rozumieniu art. 361§2 kc należy rozumieć różnicę między stanem majątkowym poszkodowanego, jaki zaistniał po zdarzeniu wywołującym szkodę, a stanem tego majątku jaki istniałby, gdyby nie wystąpiło to zdarzenie. Odszkodowanie winno zrekompensować w całości poniesioną przez poszkodowanego szkodę. Odpowiedzialnością ubezpieczyciela co do zasady rządzą reguły dotyczące odpowiedzialności odszkodowawczej posiadacza pojazdu lub kierującego pojazdem, w tym ogólne przepisy o wynagrodzeniu szkody (zwłaszcza art. 361 - 363 kc), z tą istotną różnicą, że w ramach odpowiedzialności
z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, wyłącznym sposobem naprawienia szkody jest odszkodowanie pieniężne. Odszkodowanie pieniężne ma pełnić taką samą funkcję jak przywrócenie do stanu poprzedniego,
a jego wysokość powinna pokryć wszystkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki, niezbędne dla przywrócenia stanu poprzedniego uszkodzonego pojazdu. Przywrócenie stanu poprzedniego uszkodzonego pojazdu wiąże się z reguły z koniecznością wymiany elementów, które uległy zniszczeniu i oznacza, że pojazd ma być sprawny technicznie
i zapewnić poszkodowanemu komfort jazdy, w takim stopniu, jak przed zdarzeniem. Przywrócenie to odbywa się poprzez wymianę elementów uszkodzonych na inne nowe części. Zgodnie z poglądami doktryny w przypadku, gdy uszkodzeniu uległ pojazd stosunkowo nowy i będący na gwarancji producenta zasadą jest ustalenie wysokości szkody według cen części oryginalnych. Natomiast w przypadku pojazdów starszych zasadą jest ustalanie wysokości szkody według cen części alternatywnych tj. części zamiennych. Są to części produkowane zgodnie ze specyfikacjami i standardami produkcyjnymi, ustalonymi przez producenta pojazdu, a więc części tej samej jakości co części pochodzące bezpośrednio od producenta pojazdu, a różniące się tylko oznakowaniem. Użycie ich należy, co do zasady uznać za równoważne użyciu części oryginalnych. Przyjąć więc należało, że pochodzące bezpośrednio od producenta pojazdu części zamienne oryginalne powinny być używane do naprawy, gdy pojazd jest na gwarancji producenta oraz dokonywane są w nim przeglądy serwisowe, podczas których stosowane są oryginalne części zamienne, gdy poszkodowany ma w tym szczególnie ważny interes – np. pomimo upływu okresu gwarancyjnego pojazd był serwisowany z użyciem części oryginalnych, przez co potencjalnie zyskuje handlowa wartość pojazdu oraz jeżeli poszkodowany przedstawi fakturę lub rachunek za naprawę,
z której wynika, że użyto części oryginalne (tak postanowienie SN z dnia 20 czerwca 2012 r., III CZP 85/11).
Odszkodowanie, jakie zobowiązany jest w takiej sytuacji wypłacić zakład ubezpieczeń, obejmuje więc wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy. Przywrócenie uszkodzonej rzeczy do stanu poprzedniego oznacza doprowadzenie jej do stanu używalności i jakości w zakresie istniejącym przed wypadkiem; w przypadku pojazdu mechanicznego chodzi
o przywrócenie mu zarówno sprawności technicznej, zapewniającej bezpieczeństwo kierowcy i innych uczestników ruchu oraz wyglądu sprzed wypadku. Osiągnięcia tego celu zakłada konieczność użycia takich części oraz materiałów, które są potrzebne do tego, aby pojazd był sprawny technicznie i powrócił do stanu porównywalnego ze stanem przed wypadkiem; będą to z reguły tylko części nowe. Zgodnie przyjmuje się również, że przywrócenie stanu poprzedniego ma miejsce, jeżeli stan pojazdu po naprawie pod każdym istotnym względem (stanu technicznego, zdolności użytkowania, części składowych, trwałości, wyglądu estetycznego itd.) odpowiada stanowi pojazdu przed uszkodzeniem. Nie budzi wątpliwości, że oryginalność części wykorzystywanych do naprawy pojazdu stanowi istotny czynnik decydujący o tym, czy naprawa jest wystarczająca dla przywrócenia jego do stanu poprzedniego. Jest oczywiste, że ich dobór może prowadzić do pogorszenia położenia poszkodowanego. Pogorszenie takie miałoby miejsce zarówno wtedy, gdyby użyta część była częścią gorszą (pod istotnymi względami) od tej, która uległa uszkodzeniu, jak i wtedy, gdyby równowartość „restytucyjna” części zastępczej byłaby niepewna. Nie oznacza to jednak, że w razie uszkodzenia części pochodzącej bezpośrednio od producenta pojazdu, do naprawy albo obliczania kosztów naprawy mogą być wykorzystane tylko ceny takich części („części oryginalnych bezpośrednio pochodzących od producenta pojazdu”). W ten sam sposób należy co do zasady ocenić wykorzystanie przy ustalaniu odszkodowania także innych części nowych, które są tej samej jakości, co części pochodzące bezpośrednio od producenta pojazdu, oznaczone jego znakiem towarowym albo logo (rozprowadzone
w opakowaniach w ten sposób oznaczonych) i dystrybuowane w ramach jego sieci dystrybucji (tak uchwała SN z dnia 12 kwietnia 2012 r., III CZP 80/11).
W wypadku uszkodzenia rzeczy w stopniu umożliwiającym przywrócenie jej do stanu poprzedniego, osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego, do których wydatków należy zaliczyć także koszt nowych części i innych materiałów, jeżeli ich użycie było niezbędne do naprawienia uszkodzonej rzeczy (tak wyrok SN z dnia 20 listopada 1970 r., II CR 425/72).
Jak wynika z dokumentów załączonych do akt, w przedmiotowej sprawie na rzecz poszkodowanych zostało przyznane i wypłacone odszkodowanie w łącznej wysokości 14.401,49 zł brutto.
W procesie cywilnym ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania i to one są zobowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne (art. 6 kc i art. 232 kpc). Innymi słowy ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo (żąda czegoś od innej osoby) obowiązany jest udowodnić fakty (okoliczności faktyczne) uzasadniające to żądanie, ten zaś, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu, (czyli neguje uprawnienie żądającego) obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. W myśl ogólnych zasad procesowych, to na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie (por. wyrok SN z dnia 19 grudnia 1997 r., sygn. II CKN 531/97), a na stronie pozwanej spoczywa obowiązek wykazania, że powodowi jego żądanie nie przysługuje (por. wyrok SN z dnia 20 grudnia 2006 r., sygn. IV CSK 299/06). Strony, więc mają obowiązek twierdzenia
i dowodzenia tych wszystkich okoliczności (faktów), które stosownie do art. 227 kpc mogą być przedmiotem dowodu. Istota zasady dotycząca ciężaru dowodów sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem. Samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 sierpnia 2014 r., sygn. I ACa 286/14).
W ocenie Sądu powódka nie udowodniła, zasadności swojego żądania objętego pozwem (art. 6 kc). Wykazanie wysokości kosztów naprawy pojazdu uszkodzonego
w wyniku zdarzenia z dnia 20 września 2017 r. wymagało zasięgnięcia wiadomości specjalnych. Powódka reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika złożyła wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, jednakże w zakreślonym terminie nie uiściła zaliczki na koszty tej opinii i został on przez Sąd pominięty. Nie miały zaś znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy przedłożone przez powódkę cenniki stosowanych od 2017 r. przez Autoryzowane Stacje Obsługi B. w naprawach powypadkowych, gdyż powódka nie wykazała, by były to stawki rynkowe za roboczogodzinę pracy blacharza, lakiernika
mechanika obowiązujące na lokalnym rynku miejsca zamieszkania poszkodowanych.
W konsekwencji brak było podstaw do przyjęcia, iż powódka udowodniła, że odszkodowanie już wypłacone przez pozwanego nie pokryło szkody obejmującej uszkodzenie pojazdu marki B. (...) nr rej. (...) stanowiącego współwłasność poszkodowanych.
Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku
i oddalił powództwo w całości.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98§1 i 2 kpc, zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.
Na koszty te w rozpoznawanej sprawie złożyła się opłata sądowa od pozwu w kwocie 137,00 zł obliczona zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych (Dz.U. tj. z 2018 r., poz. 300 ze zm.), koszty zastępstwa procesowego stron w kwocie po 900,00 zł obliczone zgodnie z §2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.) oraz kwota po 17,00 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa wynikająca z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. Nr 225, poz. 1635 ze zm.).
Powódka przegrała proces w całości, musiała więc w całości ponieść jego koszty. Dlatego też Sąd zasądził od niej na rzecz pozwanego kwotę 917,00 zł tytułem kosztów procesu, o czym orzekł w pkt 2 sentencji wyroku.
sędzia Katarzyna Górna-Szuława
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kaliszu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Katarzyna Górna-Szuława
Data wytworzenia informacji: