Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kaliszu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 15 czerwca 2022 r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Magdalena Berczyńska – Bruś

Protokolant: Magdalena Grzesiak

po rozpoznaniu w dniu 1 czerwca 2022 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

przeciwko Towarzystwu (...) w W.

o zapłatę

zasądza od Towarzystwa (...) w W. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwotę 12 305 zł (dwanaście tysięcy trzysta pięć złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 grudnia 2019r do dnia zapłaty,

oddala powództwo w pozostałym zakresie,

zasądza od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz pozwanego Towarzystwa (...) w W. kwotę 360,74 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych siedemdziesiąt cztery grosze ) tytułem zwrotu kosztów postępowania z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty,

nakazuje ściągnąć od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Kaliszu kwotę 630,69 zł (sześćset trzydzieści złotych sześćdziesiąt dziewięć groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

sędzia Magdalena Berczyńska-Bruś

Sygn. akt V GC 302/21

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. pozwem z dnia 10 marca 2021r. wniósł o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) “ (...) w W. kwoty 41.303,75 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 grudnia 2019r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pojazd ciężarowy S. oraz naczepa marki K. są własnością powodowej spółki. Pojazdy te są przedmiotem leasingu na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. W dniu 19 grudnia 2018r. pojazd ciężarowy oraz naczepa zostały znacznie uszkodzone na skutek zderzenia z pojazdem F. (...). Zdarzenie szkodowe miało miejsce w K.. Odpowiedzialność za następstwa szkody z dnia 19 grudnia 2018r. ponosi pozwany, który jest zakładem ubezpieczeń i objął ochroną ubezpieczeniową odpowiedzialność posiadacza pojazdu mechanicznego, będącego sprawcą ww. szkody. Jednym z roszczeń zgłaszanych pozwanemu w ramach ponoszonej przez niego odpowiedzialności było roszczenie z tytułu ubytku rynkowej wartości uszkodzonego pojazdu. Na skutek bardzo znaczących uszkodzeń ciągnik siodłowy został wyłączony z eksploatacji na długie miesiące. W pojeździe uszkodzone w bardzo znaczącym zakresie zostały m.in. kabina, drzwi prawe, zderzak przedni, rama, ściana tylna, błotnik tylny prawy, koło przednie prawe. Pojazd należący do powoda został naprawiony w (...) serwisie (...) w F.. Ostateczny koszt naprawy wyniósł 246.455,63 zł, co stanowił 80% wartości netto pojazdu. Zakres naprawy był znaczący. W dniu 14 listopada 2019r. za pośrednictwem (...) Sp. z o.o. S.K.A. zgłoszono pozwanemu szkodę z tytułu utraty wartości handlowej pojazdu. Do zgłoszenia przedłożono ekspertyzę techniczną rzeczoznawcy M. B. z (...) S.A., który ubytek rynkowej wartości pojazdu (...) wycenił na kwotę 50.803,61 zł brutto, tj. 41.3030,75 zł netto. Pismem z dnia 18 listopada 2019r. powód przekazał dyspozycję wypłaty odszkodowania z tytułu utraty wartości handlowej pojazdu na swój rachunek bankowy, potwierdzając tym samym zgłoszenie szkody dokonane uprzednio przez leasingobiorcę.. Pozwany uznał swoją odpowiedzialność za przedmiotową szkodę co do zasady ale nie zgodził się na wypłatę odszkodowania w wysokości wynikającej z przedłożonej prywatniej ekspertyzy technicznej. Pismem z dnia 11 grudnia 2019r. pozwany poinformował o przyznaniu odszkodowania za ubytek rynkowej wartości pojazdu w kwocie 5.900 zł, wskazując że wysokość odszkodowania ustalona została z wykorzystaniem programu (...) Ekspert przy uwzględnieniu Instrukcji określenia rynkowego ubytku wartości pojazdów nr (...) opublikowanej w biuletynie „Rzeczoznawca samochodowy” nr (...) Stowarzyszenia (...) i Ruchu Drogowego oraz według wzoru podanego w Instrukcji określania wartości pojazdów nr (...) ust. 3 pkt. 3.3.3 zatwierdzonej w dniu 17 maja 2016r. i opublikowanej w biuletynie „Rzeczoznawca samochodowy nr (...) Stowarzyszenia (...) i Ruchu Drogowego. W ocenie powoda stanowisko pozwanego jest błędne a ustalona przez niego kwota odszkodowania z tytułu ubytku wartości handlowej pojazdu jest zdecydowanie zaniżona. Ustalenie ubytku wartości rynkowej pojazdu na poziomie 1,9%, w przypadku, w którym do końca procesu likwidacji szkody w postaci naprawy pojazdu możliwa była sytuacja, w której szkoda będzie mieć charakter całkowity jest absurdalne.

Do pozwu załączono Kalkulację naprawy nr (...) na kwotę 256.145,93 zł netto, decyzję pozwanego z dnia 29 lipca 2019r. o przyznaniu odszkodowania w łącznej kwocie 246.455,63 zł, korespondencję mailową oraz opinię M. B. z dnia 6 listopada 2019r., decyzję pozwanego z dnia 11 grudnia 2019r. o przyznaniu odszkodowania w kwocie 5.900 zł z tytułu rynkowego ubytku wartości.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu przyznał, że w wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego zrefundował powodowi odszkodowanie w kwocie 246.455,63 zł tytułem kosztów przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody z dnia 19 grudnia 2018r. i kwotę 5.900 zł z tytułu utraty wartości handlowej pojazdu. Pozwany zaprzeczył, że powód posiada legitymację czynną do dochodzenia roszczenia z tytułu utraty wartości handlowej w niniejszym postępowaniu i że ubytek rynkowej utraty wartości pojazdu wynosi 50.803,61 zł. Do pisma załączono dowód przelewu kwoty 5.900 zł i decyzję z 11 grudnia 2019r., arkusz ustalenia rynkowego ubytku wartości pojazdu, decyzję z dnia 29 lipca 2019r. o przyznaniu odszkodowania, umowę leasingu finansowego z dnia 1 grudnia 2017r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 grudnia 2017r. powód, jako finansujący zawarł z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością Spółką (...) jako korzystającym, umowę leasingu finansowego nr (...), w której zobowiązał się nabyć od zbywcy (...) Spółki Akcyjnej ciągnik siodłowy S. – R 450 i oddać go korzystającemu do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązał się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne.

Dowód: Umowa Leasingu (...) nr (...) z załącznikiem i ogólnymi

warunkami umowy leasingu (k. 92 – 95 akt)

W grudniu 2018r. auto po zdarzeniu w N. trafiło do serwisu (...). Był to samochód nowy, kupiony w S. Polska, jeszcze na gwarancji. Zakres uszkodzeń był bardzo duży. Samochód został naprawiony w marcu. Po oględzinach rzeczoznawcy i po rozbiórce samochodu ujawniły się dalsze szkody. Części trzeba było sprowadzać ze Szwecji od producenta samochodu. Trzeba było prostować ramę.

Dowód: zeznania świadka A. P. (00:53:55 – 01:10:04 minuta

rozprawy z dnia 26.05.2021r. k. 107v akt)

W serwisie (...) rozważano wymianę całej kabiny, jednakże ubezpieczyciel wyraził zgodę jedynie na naprawę. Kabina była mocno zniszczona. Drążki kierownicze, kolumna kierownicza, cały przód był do wymiany. Osprzęt silnika był uszkodzony, turbosprężarka. Sam silnik nie był uszkodzony. Do naprawy używano części oryginalnych z logo producenta. Naprawa trwała około czterech miesięcy. Koszty naprawy były na granicy szkody całkowitej. Naprawa przywróciła pojazd do stanu sprzed szkody. Utrata wartości pojazdu była większa niż 6.000 zł.

Dowód: zeznania świadka M. F. (oo:04:17 – 00:22:26 minuta rozprawy z

dnia 30.06.2021r. k. 126 - 127 akt)

W dniu 4 marca 2019r. (...) Spółka Akcyjna wykonała Kalkulację naprawy nr (...) samochodu S. typoszereg nr rej. (...), wskazując koszty naprawy netto w wysokości 256.145,93 zł, brutto w wysokości 315.059,49 zł. Kalkulacja została poddana weryfikacji pozwanego.

Dowód: kalkulacja naprawy nr (...) z 4.03.2019r. (k. 42 – 46 akt)

W dniu 31 maja 2019r. (...) Spółka Akcyjna w N. O/K. F. wystawił wobec (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. w P. fakturę VAT (powypadkowe) nr (...) na kwotę 246.455,63 zł netto, 303.140,52 zł brutto.

Dowód: faktura VAT (powypadkowe) nr (...) (k. 47 – 49 akt)

W dniu 29 lipca 2019r. pozwany przyznał powodowi odszkodowanie w kwocie 246.455,63 zł.

Dowód: decyzja pozwanego wobec powoda z 29.07.2019r. (k. 50 – 51, 90 - 91 akt)

W dniu 6 listopada 2019r. rzeczoznawca M. B. z „ (...) S.A. na zlecenie (...) Sp. z o.o. sporządził opinię nr (...) w zakresie Ustalenia utraty wartości handlowej pojazdu po naprawie powypadkowej. Utrata wartości handlowej uszkodzonego samochodu metodą R./S. wyniosła 50.803,85 zł.

Dowód: opinia mgr. inż. M. B. z dnia 6.11.2019r.(k. 55 – 56 akt)

Opinia mgr. inż. M. B. została opracowana na podstawie instrukcji rzeczoznawcy A. M., w oparciu o zaadaptowaną z rynku niemieckiego metodę R./S.. Utrata wartości handlowej pojazdu występuje wtedy, gdy spełnione są trzy warunki: jest szkoda z OC sprawcy, pojazd jest do 6 lat i jest to pierwsza szkoda w pojeździe. W Polsce nie ma aktów prawnych, które by narzucały, w jaki sposób należy liczyć utratę wartości pojazdu. Metoda niemiecka uwzględnia uszkodzenia pojazdu i koszt naprawy, natomiast metoda opracowana przez polskich rzeczoznawców uwzględnia jedynie zakres istotnych uszkodzeń. W przedmiotowym pojeździe uszkodzona została rama, a zdaniem M. B. w przypadku kolejnej kolizji, pomimo wyprostowania ramy, materiał z którego został wykonana może być mniej odporny. Podobnie zmiana grubości lakieru na naprawionym samochodzie obniża jego wartość handlową. Na rynku niemieckim w przypadku wcześniejszych uszkodzeń samochodu, automatycznie obniżana jest wartość pojazdu. W instrukcji, która jest stosowana przez polskich rzeczoznawców przewiduje się obniżenie wartości do 15 %. Pozwany przyjął 1,9 %, co przy takim zakresie uszkodzeń jest wartością zaniżoną.

Dowód: zeznania świadka M. B. (00:08:09 – 00:48:19 minuta rozprawy z

dnia 26.05.2021r. (k. 106v – 107 akt)

W mailu z dnia 14 listopada 2019r. prezes zarządu komplementariusza (...) Sp. z o.o. S.K.A. R. W. zgłosił pozwanemu roszczenie o wypłatę odszkodowania z tytułu utraty wartości handlowej pojazdu S. R. nr rej. (...) po naprawie wypadkowej. W załączeniu przesłano opinię nr (...) S.A. stanowiącą ekspertyzę prywatną w sprawie ustalenia utraty wartości handlowej pojazdu S. R. 450 i skan faktury za wykonaną opinię.

Dowód: mail z 14.11.2019r. R. W. do pozwanego (k. 52 akt)

W dniu 18 listopada 2019r. powód zwrócił się do pozwanego o przekazanie kwoty odszkodowania za utratę wartości rynkowej pojazdu na wskazany rachunek bankowy.

Dowód: mail z 18.11.2019r. z dyspozycją powoda (k. 53 – 54 akt)

W dniu 4 grudnia 2019r. R. W. poinformował powoda, że BluebarryOil spłaci wartość początkową przedmiotu leasingu (pierwotną wartość rynkową), w której to wartości zawiera się różnica pomiędzy wartością rynkowa z dnia szkody a wartością rynkowa po naprawie pojazdu uszkodzonego z uwzględnieniem utraty wartości handlowej. Według wyceny zleconej przez spółkę rzeczoznawca (...) S.A. oszacował utratę wartości handlowej pojazdu metodą R./S. na kwotę 41.304 zł netto + VAT.

Dowód: mail R. W. (k. 96 akt)

Pismem z dnia 11 grudnia 2019r. pozwany zwrócił się do powoda z informacją, że przyznał powodowi odszkodowanie w kwocie 5.900 zł z tytułu ubytku wartości rynkowej pojazdu.

Dowód: decyzja pozwanego z dnia 11.12.201r. z arkuszem ustalenia rynkowego

ubytku wartości pojazdu z 19.11.2019r. (k. 57 – 61, 84 - 89 akt)

W dniu 13 grudnia 2019r. pozwany przelał na rachunek bankowy powoda kwotę 5.900 zł tytułem szkody w pojeździe S. P..

Dowód: szczegóły operacji z 13.12.2019r. (k. 83 akt)

W Polsce nie ma przepisów państwowych, które regulowałyby zasady ustalania rynkowego ubytku wartości samochodu na skutek szkody i napraw po szkodzie. Stowarzyszenie (...) i Ruchu Drogowego na potrzeby rzeczoznawców opracowało instrukcję określania rynkowego ubytku wartości pojazdów. Instrukcja ta została udostępniona wszystkim zainteresowanym. Znalazła zastosowanie w praktyce rzeczoznawczej, ubezpieczeniowej, sądowej. Obecnie jest używane ostatnie wydanie instrukcji nr 1/2009. Dla samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony instrukcja przewiduje stosowanie metody oceny zakresu uszkodzeń nadwozia i ramy. Wartość rynkowa samochodu S. w stanie przed szkodą, ustalona przy pomocy programu (...) ekspert wynosiła 329.300 zł netto. Ze względu na naprawianą ramę i przyjęciu maksymalnego rynkowego ubytku wartości 3%, rynkowy ubytek wartości pojazdu wynosi 7.409 zł netto. Powód przedstawił ustalenie R. przy pomocy metody R./S. przyjętej z Niemiec w kwocie 41.305,75 zł, pozwany przedstawił ustalenie R. przy pomocy programu (...) ekspert w kwocie 5.900 zł netto. Biegły ustalił R. przy pomocy instrukcji (...) w kwocie 7.409 zł. Nie ma możliwości udowodnienia, która z metod jest lepsza, a która gorsza. W praktyce rzeczoznawczej, przy szacowaniu kwot dotyczących pojazdów w stanie używanym, w przypadku uzyskania różnych wyników z różnych metod, stosuje się wartości średnie z różnych metod. Wynosi ona kwotę 18.205 zł. Kwota 18.205 zł stanowi przyjęty przez biegłego wskaźnik ubytku wartości samochodu w wysokości 5,53%. Przy stosowaniu korekty ujemnej za naprawę samochodu należy wziąć pod uwagę jego przeszłość, zakres i sposób wykonania naprawy. Naprawa była wykonana w warunkach i w zakresie optymalnym dla utrzymania jakości samochodu (wymiana 143 części, a naprawa tylko jednej).

Dowód: opinia biegłego mgr.inż. J. P. (k. 137 – 147 akt), opinia uzupełniająca

(k. 166 – 170 akt), druga opinia uzupełniająca (k. 191 – 193 akt)

Każda duża rama, taka jak w przedmiotowym samochodzie w procesie produkcji, po zakończeniu spawania ma błędy kształtu i wymaga prostowania. Prostowanie nowej ramy jest technologiczną operacją w procesie produkcji. Prostowanie wykonuje się przy pomocy odpowiednich przyrządów, użycia odpowiedniej siły i zmiennych temperatur. Wszystkie ramy są produkowane z materiału, który można zginać na zimno, kształtować na gorąco, spawać, grzać do koloru czerwonego i studzić wodą. Te operacje nie powodują utraty własności wytrzymałościowych materiałów. Rama jest tak zbudowana, by przy jej przeciążeniu doszło do jej wygięcia, a nie pęknięcia. Te własności materiału ramy pozwalają na naprawianie ram uszkodzonych w wypadkach. Ramy po naprawie mają własności takie jak poprzednio. Naprawiana była kabina. W miejscach spawania kabiny wystąpi korozja wcześniej niż w miejscach spawanych fabrycznie. Stąd jest ubytek naturalny wartości pojazdu, trzeba będzie wykonać dodatkowe prace na usunięcie korozji. Gdy w samochodzie wymienia się tylko części, które są przykręcane i odkręcane, to samochód nie traci na wartości. Po naprawie samochód dostał nowe części, które się zużywają, a samochód miał już przejechane 60.000 km.

Dowód: zeznania biegłego mgr. inż. J. P. ( (00:01:56 – 00:39:22 minuta

rozprawy z dnia 1.06.2022r. k.240-241 akt)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie powołanych wyżej dokumentów, zeznań świadków M. B., A. P. i M. F. oraz na podstawie opinii biegłego sądowego mgr. inż. J. P..

Sąd zważył, co następuje:

Kwestia odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela za szkodę w pojeździe jest uregulowana w art. 822 k.c. Zgodnie z § 1 powołanego przepisu przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Zgodnie natomiast z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. Dz.U. z 2013 r., poz. 392 ze zm.) w związku z art. 1 pkt 1 tej ustawy, odszkodowanie należne od zakładu ubezpieczeń odpowiadającego w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdów ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie sumy gwarancyjnej. Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela jest tożsamy z zakresem odpowiedzialności cywilnoprawnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym wynikającym z przepisów kodeksu cywilnego określających zakres odpowiedzialności odszkodowawczej.

Stosownie do treści przepisu art. 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła (§ 1). W tych granicach w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (§ 2). Naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie do stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Gdyby jednak przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe, albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu (art. 363 § 1 k.c.). Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

W przedmiotowej sprawie bezsporna była odpowiedzialność sprawcy kolizji za skutki zdarzenia. Sprawca kolizji posiadał zawartą u pozwanego umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, zatem to ubezpieczyciel co do zasady odpowiadał za uszkodzenie pojazdu poszkodowanego, co w niniejszej sprawie pozostawało poza sporem. Sporny natomiast był zakres i wysokość szkody.

Z uwagi na konieczność ustalenia utraty wartości handlowej pojazdu na skutek zdarzenia z dnia 19 grudnia 2018r., Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z dziedziny mechaniki samochodowej. Biegły wskazał, iż ubytek wartości pojazdu wyniósł 18.205 zł.

Sąd w całości podzielił ustalenia dokonane przez biegłego powołanego w sprawie. Biegły w sposób wyczerpujący przedstawił argumentację i sposób dokonanych wyliczeń. Opinia biegłego stała się podstawą ustaleń stanu faktycznego.

W oparciu o kwotę wyliczoną przez biegłego, stanowiącą ubytek wartości handlowej pojazdu, Sąd uwzględnił powódtwo w części stanowiącej róznicę pomiędzy tą kwotą, a kwotą wypłaconą przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego.

W pozostałym zakresie powódtwo podlegało oddaleniu.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 359 k.c., art. 481 § 1 k.c. oraz art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr124, poz.1152 z późn. zm.).

Orzeczenie o kosztach postępowania wydano na podstawie art. 100 zd.1 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone, stosunkowo je rozdzielając.

Sąd uwzględnił powództwo w 29,79 %. Na koszty postępowania złożyły się opłata sądowa od pozwu w kwocie 2.066 zł, wynagrodzenie biegłego w łącznej wysokości 1.430,10 zł, wynagrodzenia pełnomocników stron ustalone w kwotach po 3.617 zł w oparciu o § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz.U. z 2015r. poz. 1804 ze zm.) wraz z opłatami skarbowymi od pełnomocnictw oraz koszty dojazdu świadka w wysokości 200,59 zł. Suma kosztów postępowania wyniosła kwotę 10.930,69 zł., co oznacza, że powód powinien ponieść 70,21 % kosztów, czyli kwotę 7.674,43 zł, a poniósł koszty w kwocie 6.683 zł (opłata sądowa od pozwu, wynagrodzenie pełnomocnika i 1.000 zł zaliczki uiszczonej na poczet wynagrodzenia biegłego). Powód powinien również zwrócić Skarbowi Państwa pokryte tymczasowo koszty dojazdu świadka i część wynagrodzenia biegłego, nie pokrytą zaliczką powoda. Ponadto różnicę tych kwot powód powinien zwrócić pozwanemu.

sędzia Magdalena Berczyńska-Bruś