Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kaliszu

UZASADNIENIE

W dniu 11 października 2017r. J. K. wniósł do Sądu Rejonowego w Kaliszu pozew przeciwko A. K. o obniżenie alimentów z kwoty 1200 zł miesięcznie do kwoty po 500 zł miesięcznie płatnych do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia płatności.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, iż w związku z decyzją Dyrektora Biura R. i Emerytur MSWiA w W. z dnia 14 lipca 2017r. obniżającą jego emeryturę do kwoty 1716 zł, nie będzie w stanie płacić alimentów w dotychczasowej wysokości. Wskazał, iż jego dodatkowe źródło dochodów to praca na umowę zlecenie w Agencji (...). Wysokość jego dochodu z tytułu zlecenia jest zmienna, ponieważ obowiązuje go stawka godzinowa.

Pozwana A. K. na rozprawie w dniu 18 grudnia 2017r. wniosła o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

A. K. ur. (...) pochodzi ze związku małżeńskiego J. K. i B. K..

Sąd Okręgowy w Kaliszu wyrokiem z dnia 18 kwietnia 2002r. w sprawie IC 319/02 orzekł separację małżeńską rodziców pozwanej. Wykonywanie władzy nad małoletnią wówczas pozwaną powierzył jej matce zastrzegając dla powoda prawo do współdecydowania w najważniejszych sprawach dotyczących wychowania i wykształcenia dziecka oraz możność kontaktowania się z nim w miejscu i czasie ustalonym przez strony.

Ostatnia wysokość alimentów została ustalona w ugodzie sądowej zawartej przez rodziców pozwanej – J. K. i B. K. na rozprawie w dniu 03 lutego 2011r. w sprawie o sygn. akt III RC 16/11 na mocy której J. K. zobowiązał się łożyć na rzecz pozwanej A. K. alimenty w kwocie po 1200 zł miesięcznie poczynając od 01 stycznia 2011r., płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca, do rąk matki wówczas małoletniej pozwanej z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat.

(dowód: odpis zupełny aktu urodzenia na k. 3 w aktach IC 319/02, wyrok SO w Kaliszu z dn. 18.04.2002r. na k. 15 w aktach IC 319/02, ugoda sądowa z dn. 03.02.2011r. na k. 24 w aktach III RC 16/11)

A. K. w momencie ustalania ostatnich alimentów miała 11 lat i uczęszczała do klasy V Szkoły Podstawowej nr (...) w K.. Osiągała bardzo dobre wyniki w nauce. Pozostawała pod opieką matki B. K., która utrzymywała się z przyznanego jej do dnia 12 marca 2011r. świadczenia rehabilitacyjnego, z uwagi na chorobę nowotworową. Decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 10 maja 2010r. odmówiono jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z uwagi na brak wymaganych okresów składkowych i nieskładkowych.

(dowód: świadectwo szkolne na k. 15 w aktach III RC 16/11, Decyzja ZUS z dn. 10.05.2010r. na k. 14 w aktach III RC 16/11, decyzja ZUS z dn. 28.04.2010r. na k. 13 w aktach III RC 16/11)

J. K. mieszkał wówczas samotnie i prócz pozwanej nie posiadał nikogo więcej na utrzymaniu. Otrzymywał emeryturę policyjną w kwocie 3.657,77 zł netto miesięcznie. Ponadto był zatrudniony w Biurze Ochrony (...) w K. w charakterze pracownika ochrony w wymiarze czasu pracy 2/5 za miesięcznym wynagrodzeniem wynoszącym 459,03 zł netto. Nie posiadał majątku ani oszczędności.

Na swoje utrzymanie przeznaczał kwotę 2000 zł miesięcznie, w tym 1000 zł na wyżywienie, leczenie ok. 500 zł, odzież ok. 200-300 zł oraz środki higieny ok. 100 – 150 zł.

(dowód: decyzja o zmianie emerytury policyjnej z dn. 04.11.2010r. na k. 20 - 21 w aktach III RC 16/11, zaświadczenie o zarobkach z dn. 28.01.2011r. na k. 22 w aktach III RC 16/11, zeznania J. K. z dn. 03.02.2011r. na k. 23 w aktach III RC 16/11)

Obecnie pozwana ma 18 lat i jest uczennicą III klasy II Liceum Ogólnokształcącego im. T. K. w K.. We wrześniu na zakup książek przeznaczyła kwotę ok. 500 zł, wyprawkę ok. 100 zł. Po zdaniu matury pozwana zamierza kontynuować naukę na studiach wyższych w K..

A. K. mieszka wraz z matką przy ul. (...) w K.. Opłaty za w/w lokal kształtują się następująco: czynsz 342,71 zł, gaz w okresie letnim ok. 134 zł, w okresie zimowym ok. 450 zł, prąd 177 zł, multimedia 90 zł. Pozwana posiada telefon komórkowy, którego koszt wynosi 156,59 zł miesięcznie. Ponadto, na miesięczne koszty utrzymania pozwanej składa się: wyżywienie ok. 420 zł (ok. 28 zł dziennie na 2 osoby), odzież 84 zł (rocznie 1000 zł), środki czystości ok. 20-30 zł.

Pozwana nie starała się o przyznanie stypendium w szkole, gdyż początkowo nie posiadała stałego meldunku, a następnie miała zbyt niską średnią ocen do jego uzyskania.

Matka pozwanej B. K. jest osobą częściowo niezdolną do pracy na stałe, zaliczoną do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Obecnie nie podejmuje żadnego zatrudnienia. Ma przyznaną rentę w kwocie 930 zł miesięcznie, z której potrącana jest kwota 232,42 zł z powodu egzekucji sądowej, podatek w kwocie 49 zł oraz składka na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 83,67 zł. Zatem otrzymuje ona świadczenie w wysokości 564,91 zł miesięcznie.

Powiatowy Urząd Pracy w K. na dzień 18 stycznia 2018r. posiadał oferty pracy dla osób bez kwalifikacji zawodowych oraz z orzeczonym stopniem niepełnosprawności.

(dowód: faktury na k. 29 – 39, 47, zaświadczenie na k. 48, decyzja ZUS z dn. 09.05.2017r. k. 24, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dn. 22.12.2015r. k. 25, orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS z dn. 14.04.2017r. k. 26, zeznania A. K. z dn. 18.12.2017r. k. 50 czas od 00:18:45 do 00:33:25, pismo I. O. w K. z dn. 18.01.2018r. k. 63- 68, pismo PUP w K. z dn. 18.01.2018r. k. 70 – 72, zeznania A. K. z dn.26.02.2018r. k. 77 czas od 00:18:58 do 00:31:49)

Powód od dnia 01 października 2017r. otrzymuje emeryturę policyjną w kwocie 1716,81 zł netto miesięcznie. Ponadto, wykonuje zadania w oparciu o umowę zlecenie zawartą z firmą (...) w K.. Stawka godzinowa wynosi 13 zł. Z tytułu wykonywanego zlecenia powód przeciętnie potrafi dorobić do emerytury ok. 1000 zł miesięcznie. Posiada oszczędności na koncie bankowym w kwocie 15091,01 zł.

J. K. w dalszym ciągu mieszka samotnie i nie posiada prócz pozwanej nikogo więcej na utrzymaniu. Miesięczne opłaty za mieszkanie kształtują się następująco: 370 zł czynsz, 40 zł woda, 220 zł energia elektryczna w okresie zimowym, ok. 220 zł gaz w okresie zimowym. Lokal jest ogrzewany elektrycznie, zimą rachunki są wyższe o 100%. Ponadto, na miesięczne utrzymanie powoda składa się : wyżywienie ok. 600 zł, odzież 70-100 zł, środki czystości ok. 100 zł, komórka 50 zł.

Powód jest osobą zaliczoną do drugiej grupy inwalidztwa. Od 2008r. choruje na cukrzycę typu II, nie zażywa insuliny. Od dawna leczy się na nadciśnienie, tętnicze. W październiku 2017r. doznał urazu kręgosłupa. Leczy się w ramach NFZ u lekarza neurologa. Na leki miesięcznie przeznacza ok. 200 – 220 zł.

J. K. z poprzedniego małżeństwa posiada trójkę dorosłych już dzieci. Powód ok. 4 -5 lat temu pożyczył dorosłej córce K. P. kwotę 14000 zł. W/w oddała już ponad połowę długu, obecnie przesyła powodowi kwotę 100 funtów miesięcznie.

Powód utrzymuje sporadyczny kontakt z pozwaną córką.

(dowód: zaświadczenie z dn. 04.10.2017r. k. 4, decyzja o ponownym ustaleniu wysokości emerytury z dn. 14.07.2017r. k. 5-6, karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 7-9, decyzja o ustaleniu wysokości policyjnej renty inwalidzkiej w związku z zaliczeniem do tej samy grupy inwalidztwa z dn. 03.07.2013r. k. 10, wypis z treści orzeczenia komisji lekarskiej MSW z dn. 15.05.2013r. k. 11, orzeczenie nr (...) k. 12, wynik badania kręgosłupa k. 23, zeznania J. K. z dn. 18.12.2017r. k. 49 – 50 czas od 00:03:27 do 00:18:45, wyciąg z konta bankowego k. 57 – 62, zeznania J. K. z dn.26.02.2018r. k. 76 – 77 czas od 00:00:57 do 00:18:58)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o wyżej powołane dowody. Sąd dał wiarę zeznaniom stron w zakresie ujętym w stanie faktycznym. Sąd odmówił wiary powodowi w zakresie okoliczności, iż na wyżywienie przeznacza on kwotę 40 – 50 zł dziennie, co miesięcznie daje kwotę ok. 1200 – 1500 zł miesięcznie. Zdaniem Sądu jest to kwota znacznie zawyżona. Biorąc pod uwagę doświadczenie życiowe, Sąd przyjął, iż na wyżywienie powód przeznacza kwotę ok. 600 zł miesięcznie.

Sąd zważył co następuje:

Obowiązek alimentacyjny jest jednym z podstawowych obowiązków ciążących na obojgu rodzicach względem ich wspólnego dziecka.

Zgodnie z art. 133 § 1 KRiO (Dz.U. 1964 Nr 9, poz. 59 z późniejszymi zmianami) rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka , które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania. W myśl §3 rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Zgodnie z art. 135 § 1 KRiO zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Zgodnie z art. 138 krio można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w razie zmiany stosunków, przy czym o zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, a z drugiej zaś strony możliwości zarobkowe strony zobowiązanej do alimentacji (art. 135 § 1 krio).

Współzależność między usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego a zarobkowymi i majątkowymi możliwościami zobowiązanego wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez oboje rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 krio. Rodzice w zależności od swoich możliwości zobowiązani są zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienie, mieszkanie, odzież, środki higieny osobistej, leczenia w razie choroby) jak i duchowych, kulturalnych a także wychowania, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Zważyć należy, że wielokrotnie Sąd Najwyższy wskazywał , że trudna sytuacja materialna rodziców nie zwalnia ich z obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci. Rodzice obowiązani są dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 .03. 2000 r. , I CKN 1538/99, LEGALIS nr 56351). Nie ma znaczenia okoliczność, że dziecko ukończyło osiemnaście lat życia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 kwietnia 1999r. w sprawie o sygn. akt III CKN 278/98).

Zebrany materiał dowodowy i ustalony stan faktyczny wskazuje, że w sprawie nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca obniżenie alimentów płatnych przez powoda na rzecz pozwanej o kwotę 200 zł. Z dniem 01 października 2017r. obniżeniu uległa emerytura policyjna powoda z kwoty 3.657,77 zł netto miesięcznie do kwoty 1716,81 zł netto miesięcznie. Jednakże pomimo tego, że emerytura powoda uległa obniżeniu, nie jest zasadnym obniżenie alimentów na rzecz pozwanej o większą niż 200 zł kwotę. Pozwana obecnie ma 18 lat, ostatnie alimenty ustalone były 7 lat temu, a co za tym idzie jej koszty utrzymania wzrosły. A. K. jest osobą młodą, nie posiadającą możliwości finansowych. Musi kontynuować naukę, w bieżącym roku zdać egzamin maturalny, po którego zdaniu planuje kontynuować naukę na studiach. Zadaniem rodziców, w tym ojca małoletniej jest umożliwić to córce, zwłaszcza, że zarówno pozwana jak i jej matka żyją w bardzo skromnych warunkach. Niezależnie od obniżonej emerytury powód posiada oszczędności w kwocie 15091,01 zł, w związku z czym posiada możliwości majątkowe, aby alimentować córkę w ustalonym w wyroku zakresie. Podkreślenia wymaga również, iż powód w oparciu o umowę zlecenie dorabia do emerytury ok. 1000 zł miesięcznie, natomiast jego niezbędne, usprawiedliwione wydatki wynoszą miesięcznie ok. 1741 zł. Zdaniem Sądu jego możliwości finansowe pozwalają mu na partycypowanie w kosztach utrzymania pozwanej na poziomie 1000 zł miesięcznie. Powód jak sam zeznał utrzymuje „zanikowy kontakt” z córką. To matka pozwanej sprawuje nad córką bezpośrednią opiekę, dlatego też, powinna partycypować w pozostałych kosztach utrzymania córki na poziomie zdecydowanie niższym niż powód. Natomiast należy również wskazać, iż matka pozwanej, choć częściowo niezdolna do pracy, powinna podjąć starania w celu uzyskania dodatkowych środków pieniężnych podejmując chociażby dorywczą pracę.

Wobec powyższego Sąd uznał, iż alimenty w wysokości 1000 zł miesięcznie będą odpowiadały możliwościom zarobkowym i majątkowym powoda jak i uzasadnionym potrzebom pozwanej.

W tych okolicznościach i na podstawie wyżej powołanych przepisów Sąd orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku, oddalając powództwo co do obniżenia alimentów do kwoty po 500 zł miesięcznie jak w punkcie 2 sentencji wyroku.

O kosztach jak w punkcie 3 sentencji wyroku Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 102 kpc, gdyż powód uiścił opłatę sądową od pozwu, natomiast sytuacja finansowa i majątkowa pozwanej nie pozwala jej na zwrot powodowi przedmiotowej opłaty.