Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kaliszu

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 1400/21

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1

W. R.

w okresie od nieustalonej daty do dnia 16 grudnia 2019r. w R., prowadząc działalność gospodarczą pod nazwą Firma (...) sp. j. z siedzibą w R. działając umyślnie z zamiarem ewentualnym, w celu wprowadzenia do obrotu oznaczył podrobionymi zastrzeżonymi znakami towarowymi firmy (...).C. (...) towar w postaci:

- oleju hydraulicznego (...) H. (...) w pojemnikach o pojemności 20 litrów w ilości 107 szt. (2.140 litrów),

- oleju most (...) H. (...) w pojemnikach o pojemności 20 litrów w ilości 68 szt. (1360 litrów),

- oleju 5W40 w pojemnikach o pojemności 20 litrów w ilości 3 szt. (60 litrów),

- oleju silnik (...) w pojemnikach o pojemności 20 litrów w ilości 71 szt. (1420 litrów),

- oleju transmisji (...) w pojemnikach o pojemności 20 litrów w ilości 104 szt. (2080 litrów),

- płynu hamulcowego (...) H. (...) w pojemnikach o pojemności 1 litra w ilości 91 sztuk (91 litrów),

- płynu hamulcowego w pojemnikach o pojemności 5 litrów w ilości 36 szt. (180 litrów),

a następnie w tym samym okresie w K. dokonał obrotu ww. towarami oznaczonymi takimi znakami poprzez ich sprzedaż firmie (...) z siedzibą w K., czyniąc sobie z tego tytułu stałe źródło dochodu, działając na szkodę firmy (...).C. (...) z siedzibą w Wielkiej Brytanii

- tj. czyn z art. 305 ust. 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2000r. Prawo własności przemysłowej (tj.Dz.U.2021.324

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1. Oskarżony W. R. w okresie czynu prowadził działalność gospodarczą pod firmą Firma (...) spółka jawna” z siedzibą w R.. Była to firma posiadająca profil rodzinny, działająca na rynku od wielu lat (ok. 40). Przedmiotem jej działalności był handel maszynami budowlano-rolnymi i wszelkimi akcesoriami im dedykowanymi. Funkcjonowała ona zarówno na rynku krajowym, jak i zagranicznym, specjalizowała się w produktach m. (...). Prowadziła sprzedaż olei i płynów do maszyn (...) poprzez platformę internetową allegro.pl, na swojej stronie internetowej (...) jak i stacjonarnie pod adresem ul. (...) w R..

2. J.C. (...) z siedzibą w Wielkiej Brytanii ( (...)) posiadała zarejestrowane znaki towarowe, dla których prawa pozostawały zastrzeżone, a jedynym autoryzowanym importerem i dystrybutorem produktów tej marki na terenie RP pozostawała spółka (...) sp. z o.o. z/s w T..

3. (...) jest renomowanym producentem maszyn budowlanych i rolniczych, produkuje także wysokiej jakości oleje do ww. maszyn zapewniające ich sprawne działanie. Spółka (...) zapewnia ochronę prawną używanym znakom towarowym – zapisowi słownemu (...) o nadanym numerze prawa wyłącznego (...) oraz graficznemu oznaczeniu marki o nadanym numerze prawa wyłącznego (...), w związku z czym były one objęte prawem ochronnym na terytorium RP.

4. W 2019r. na polskim rynku pojawiły się podrobione oleje i płyny (...). Producent zaniepokojony powyższym oraz sygnałami o wadliwości nieoryginalnych produktów i ich złym wpływie na działanie maszyn (...) podjął działania celem zweryfikowania źródła ich pochodzenia. Na jego zlecenie dokonywano testowych zakupów, identyfikując w ten sposób kilka podmiotów prowadzących sprzedaż ww. towarów z podrobionymi znakami towarowymi (...) na terenie RP. Źródłem ich pierwotnego zakupu była każdorazowo ww. firma oskarżonego.

5. Oskarżony w okresie objętym zarzutem w ramach działalności swojej firmy kierował procederem polegającym na wprowadzaniu do obrotu towarów imitujących oleje i płyny marki (...). Czynił to za pomocą przelewania z dużych pojemników do mniejszych (o różnej pojemności) mieszanki (tzw. blendu) wg przygotowanej uprzednio przez siebie specyfikacji (opierającej się na specyfikacji tego typu produktów m. (...)), które następnie oznaczał wytworzoną przez siebie etykietą, której wygląd (w tym zastosowana szata graficzna) łudząco przypominał i wyraźnie nawiązywał do etykiety i opakowań stosowanych przez (...). Zamieszczona na sprzedawanych przez firmę oskarżonego ww. towarach etykieta zawierała użyte bezprawnie znaki niemal identyczne jak znaki towarowe zarejestrowane przez (...), które w zwykłych warunkach obrotu nie mogły być odróżnione od znaków objętych prawem ochronnym na rzecz (...). Etykieta ani żadne inne oznaczenie przedmiotowych towarów nie wskazywało przy tym na żaden inny podmiot będący ich producentem czy też dystrybutorem, w tym nie zawierała żadnych danych identyfikujących firmę czy też osobę oskarżonego, w tym jej nazwę czy markę własną. Z. przez oskarżonego na produktach sygnowanych podrobionym znakiem towarowym (...) etykieta nie wskazywała, iż produkt ten stanowi zamiennik/odpowiednik oryginalnych produktów (...). Oskarżony oznaczając oferowane przez niego towary nie zaprzestał przy tym na użyciu jedynie samego słownego oznaczenia (...) lecz użył całego znaku towarowego łudząco przypominającego oryginał nie wskazując na jego referencyjny kontekst. Wskazanie nad zamieszczonym przy użyciu największej czcionki i wyraźnie wyeksponowanym podrobionym znakiem towarowym (...) o wiele mniejszego i mniej widocznego napisu (...) znacznie odstaje od stosowanych powszechnie oznaczeń tego rodzaju produktów korzystających z dozwolonego referencyjnego użycia cudzego znaku towarowego oraz przyjętych w tym zakresie standardów na rynku zamienników, w tym praktyk innych sprzedawców tego rodzaju produktów. Oskarżony przy tym nie wykazał, aby nabywał przedmiotowe towary czy też chociażby sam surowiec w postaci oleju/płynu od innego producenta, a sama etykieta nie wskazywała również na fakt, iż jest to produkt rozlewany.

6. W związku z powyższym stosowane przez oskarżonego oznaczenia nie wskazywały, iż dane towary stanową produkty pochodzące od niezależnego producenta (tzw. zamienniki). Przeciętny odbiorca tego rodzaju towarów nie mógł na pierwszy rzut oka odróżnić znaków znajdujących się na produktach oferowanych i sprzedawanych przez firmę oskarżonego od zarejestrowanych znaków towarowych (...). Ewentualne dostrzeżenie odpowiednio dopasowanych i naniesionych przez oskarżonego różnic warunkowane było jednoczasowym porównaniem obu produktów tj. towarów sprzedawanych przez oskarżonego sygnowanych podrobionym znakiem towarowym (...) z odpowiednimi, oryginalnymi produktami m. (...).

7. (...) nie udzieliła firmie oskarżonego zgody na oznaczenie jego produktów zarejestrowanymi na rzecz (...) znakami towarowymi. Między tymi podmiotami nie występowała w ogóle współpraca gospodarcza w zakresie autoryzowanej sprzedaży produktów (...) przez firmę oskarżonego. Nie zawarto umowy licencyjnej.

8. Oskarżony w okresie od nieustalonej daty do dnia 16 grudnia 2019r. w R., prowadząc działalność gospodarczą pod nazwą Firma (...) sp. j. z siedzibą w R. działając umyślnie z zamiarem ewentualnym, w celu wprowadzenia do obrotu oznaczył podrobionymi zastrzeżonymi znakami towarowymi firmy (...).C. (...) towar w postaci:

- oleju hydraulicznego (...) H. (...) w pojemnikach o pojemności 20 litrów w ilości 107 szt. (2.140 litrów),

- oleju most (...) H. (...) w pojemnikach o pojemności 20 litrów w ilości 68 szt. (1360 litrów),

- oleju 5W40 w pojemnikach o pojemności 20 litrów w ilości 3 szt. (60 litrów),

- oleju silnik (...) w pojemnikach o pojemności 20 litrów w ilości 71 szt. (1420 litrów),

- oleju transmisji (...) w pojemnikach o pojemności 20 litrów w ilości 104 szt. (2080 litrów), - płynu hamulcowego (...) H. (...) w pojemnikach o pojemności 1 litra w ilości 91 sztuk (91 litrów),

- płynu hamulcowego w pojemnikach o pojemności 5 litrów w ilości 36 szt. (180 litrów),

a następnie w tym samym okresie w K. dokonał obrotu ww. towarami oznaczonymi takimi znakami poprzez ich sprzedaż firmie (...) z siedzibą w K., czyniąc sobie z tego tytułu stałe źródło dochodu, działając na szkodę firmy (...).C. (...) z siedzibą w Wielkiej Brytanii.

Pierwsza faktura sprzedażowa VAT została wystawiona przez firmę oskarżonego na rzecz (...) w dniu 1.07.2014r., niemniej jednak z przedłożonego do akt zestawienia faktur (k.89) nie wynika, że obejmowała ona towary oznaczone jako produkty m. (...). Trudno zatem ustalić dokładnie, od kiedy rozpoczął się proceder oznaczania przez oskarżonego ww. towarów podrobionymi znakami towarowymi (...), ustalenie daty początkowej w tym zakresie nie jest możliwe.

Ostatnia faktura VAT zawierające ww. produkty oznaczone marką (...) została przez firmę oskarżonego wystawiona w dniu 16.12.2019r.

W dniu 18.12.2019r. ujawniono w sklepie (...) ww. towary pochodzące z firmy oskarżonego, dokonując ich zabezpieczenia.

9. Oskarżony miał świadomość, iż stosowane przez niego etykiety i wykorzystywana szata graficzna ww. produktów mogą być kwestionowane w zakresie praw do sygnowania się marką (...) i posługiwania się zarejestrowanymi na jej rzecz znakami towarowymi. Przed ich wprowadzeniem do obrotu korzystał w tym zakresie z porad prawnych. Nie dążył do stworzenia własnej marki w zakresie tego typu produktów. Jego celem było wywołanie skojarzenia dystrybuowanych przez niego produktów z renomowaną marką (...). Przedmiotowe produkty sprzedał profesjonalnemu podmiotowi, który miał dostęp do szerokiego grona odbiorców tego typu towarów. Wprowadził do obrotu towary poza siecią uprawnionych dystrybutorów.

10. Stosowanie przez oskarżonego w warunkach zwykłego obrotu wyrobów z oznaczeniami (...), szczególnie dla podmiotów niezorientowanych w zakresie praw z rejestracji znaków, mogło powodować u takiego przeciętnego odbiorcy przekonanie, a nawet pewność, że zakupione u oskarżonego wyroby wprowadziła do obrotu handlowego firma uprawniona z rejestracji znaku, zaś jakość tych wyrobów ma parametry gwarantowane przez uprawnioną firmę, zgodne z jego renomą. Chodzi tu o pomyłkę której może paść klient średnio rozważny tzn. taki który dołoży przy kupnie staranności wymaganej przez elementarną ostrożność.

11. Za obrót towarami z podrobionymi znakami towarowymi (...) pochodzącymi od oskarżonego wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy-Żoliborza w W. z dnia 17.05.2021r. wydanym w sprawie o sygn. akt IV K 41/21 uznano winę K. Ż., a wyrokiem Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 14.04.2022r. wydanym w sprawie o sygn. akt II K 667/20 skazano D. S. (1).

12. Po powzięciu przez oskarżonego informacji nt. ww. i innych toczących się postępowań przeciwko sprzedawcom dystrybuowanych przez niego produktów sygnowanych marką (...) podjął on dalsze działania mające na celu zalegalizowanie swoich przestępczych działań w zakresie wykorzystania cudzych praw do znaków towarowych. Podjął w tym zakresie kolejne konsultacje prawne, tym razem również z rzecznikiem patentowym, w wyniku których zmienił całkowicie wygląd etykiet oferowanych przez niego produktów odpowiadających produktom objętym przedmiotowym postępowaniem.

13. Oskarżony W. R. ma 66 lat i posiada wykształcenie średnie techniczne, z zawodu mechanik samochodowy. Żonaty, nie posiadający nikogo na utrzymaniu. Emeryt, uzyskujący świadczenie w wysokości 2500 zł. Właściciel domu o pow. 300 m2, mieszkania o pow. 50 m2 oraz 40 % udziałów w firmie Serwis (...). Nie leczył się psychiatrycznie. Nie był uprzednio karany.

zawiadomienie

wydruk

faktura

protokół zatrzymania rzeczy

zeznania świadka D. S. (1)

częściowo zeznania świadka M. F.

częściowo zeznania świadka D. S. (2)

opinia biegłego

notatka urzędowa

częściowo zeznania świadka P. C.

częściowo zeznania świadka P. R.

kopia wyroku

częściowo wyjaśnienia oskarżonego

dane osobo - poznawcze

informacja z K.

2-9, 96-102

11-23, 24-30, 31-33, 34, 45-61, 84-93, 104-116, 129-130, 241-276, 306, 355-359

35, 82-83

37-40

42v, 222-223

63-64

67v

71-78, 339-341

117

120v, 223v-224

128v, 224v-225

186-187, 309-310

221v-222

221

160, 180, 303

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

W. R.

jw.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

Fakt, iż produkty objęte zakresem niniejszego postępowania nie posiadały naniesionych przez oskarżonego podrobionych znaków towarowych imitujących znaki towarowe zarejestrowane na rzecz (...).

Fakt, iż oskarżony oznaczając swoje produkty nazwą marki (...) czynił to w ramach dozwolonego referencyjnego użycia cudzego znaku towarowego.

wyjaśnienia oskarżonego

zeznania świadka P. R.

zeznania świadka D. S. (2)

153, 221v-222

128v, 224v-225

67v

OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

wyjaśnienia oskarżonego

zeznania świadka D. S. (1)

zeznania świadka P. C. i M. F.

zeznania świadka D. S. (2)

zeznania świadka P. R.

dowody z dokumentów

Oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Składając wyjaśnienia podał, że przedmiotowe oleje oferował jako pasujące do danego typu maszyn, wskazując, iż nie były to oleje konkretnej firmy, nie przedstawiając w tym zakresie jednak żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń.

Sąd odmówił w tym zakresie wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego, bowiem są one sprzeczne z pozostałym, zebranym w sprawie wiarygodnym materiałem dowodowym. Stanowiły one przyjętą przez niego linię obrony, dążącą do uniknięcia lub ew. zminimalizowania grożącej mu odpowiedzialności karnej. Oskarżony jednocześnie przyznał, iż to on decydował o wprowadzeniu do obiegu przedmiotowych towarów i oznaczeniu ich określonymi etykietami. Wskazał, iż zależało mu na tym, aby oznaczyć je w taki sposób, aby nikt nie miał pretensji, że go podrabia, co jednoznacznie świadczy o tym, iż oskarżony czynił pewne pozorne działania służące zatuszowaniu naśladownictwa cudzych towarów, Sąd jednak przyjął, iż czynił on to na tyle nieprawidłowo, nieprofesjonalnie i nieskutecznie prawnie, iż przesądziło to o końcowym poniesieniu przez niego stosownej odpowiedzialności karnej. Oskarżony zdaje się nie uświadamiać skali swojego działania i szkody wyrządzonej pokrzywdzonemu – oryginalnemu producentowi naśladowanych przez niego produktów, niejako tłumacząc swoje działania pochodzeniem poszczególnych składników oleju z tych samych rafinerii czy podobieństwem ogólnie dostępnych kanistrów stanowiących ich opakowanie. Próbował przenieść ciężar dowodzenia na tego typu aspekty, które są jedynie kwestią poboczną wobec faktu bezprawnego wykorzystania zarejestrowanego cudzego znaku towarowego poprzez posłużenie się podrobionym znakiem towarowym uznanej na rynku marki, której renomę chciał wykorzystać do wprowadzenia na rynek swoich produktów i następczego zwiększania ich popularności wśród nabywców.

Mając na uwadze całokształt materiału dowodowego, sąd doszedł do przekonania, iż co do zasady nie budzą wątpliwości zeznania tego świadka, które są logiczne, konsekwentne i spójne z dowodami z dokumentów zebranymi w przedmiotowym postępowaniu, wobec czego sąd uznał je za prawdziwe. Świadek przyznał, iż nabywał od oskarżonego przedmiotowe towary z uwagi na atrakcyjność oferty, choć wcześniej tego rodzaju towar nabywał od innego podmiotu w większych beczkach (oznaczonych jego logiem a nie logiem (...)), które następnie rozlewał przelewając bezpośrednio przy kliencie i nie naklejając na takie opakowania wtórne żadnych etykiet. Świadek rozpoznał etykiety towarów oferowanych i sprzedawanych mu przez oskarżonego, podając, iż zazwyczaj właściciele sprzętów, do których te produkty były przeznaczone (głównie koparek) nie posiadają w tym zakresie specjalistycznej wiedzy, co potwierdza fakt, iż w zwykłych warunkach obrotu – w gronie przeciętnych odbiorców tego typu towarów istniała niewątpliwie możliwość identyfikowania towarów oferowanych przez oskarżonego z oryginalnymi towarami marki (...).

Sąd w ograniczonym zakresie oparł się na zeznaniach tych świadków, którzy jako pracownicy kancelarii reprezentującej pokrzywdzonego w niniejszej sprawie swoją wiedzę opierali w głównej mierze na zgromadzonej dokumentacji, a ich pogląd na sprawę kierunkowany był stwierdzeniem działania na szkodę ich klienta.

Sąd dał wiarę tym świadkom w zakresie w jakim wskazali na kwestię nagłego napływu na polski rynek w 2019r. nieoryginalnych produktów (...), co zaniepokoiło ich producenta, który zdecydował się podjąć działania celem zidentyfikowania problemu i wyeliminowania tego niepożądanego dla niego zjawiska. Wymienili różnice pomiędzy produktem oryginalnym, a produktem oferowanym przez oskarżonego, akcentując, iż były one drobne, a sam produkt był bardzo podobny. Przeprowadzone badania wykazały, iż również ciecz posiadała odmienny skład. Podkreślili kwestię obaw ich klienta związanych ze szkodą jaką produkty oskarżonego mogły spowodować względem maszyn (...), za co (...) nie chciało ponosić odpowiedzialności. Wskazali na autoryzowanego dystrybutora (...) na Polskę, wskazując na sposób identyfikacji działań podmiotów działających na szkodę (...).

Sąd oparł się na zeznaniach tego świadka w bardzo ograniczonym zakresie albowiem jest on pracownikiem firmy oskarżonego, jego zeznania miały ewidentny charakter ochronny względem pracodawcy. Jednocześnie świadek przyznał, iż ich firma sprzedawała zarówno oryginalne produkty (...), jak i takie które uznawała za zamienniki – tj. takie, na których umieszczała etykiety z nazwą (...), która jego zdaniem przybierała charakter jedynie informacyjny, czemu już sąd wiary nie dał.

Sąd oparł się na zeznaniach tego świadka w bardzo ograniczonym zakresie albowiem jest on synem oskarżonego, jego zeznania miały ewidentny charakter ochronny względem niego, jak i całej firmy, która posiada profil rodzinny i w której obecnie kluczową rolę odgrywa świadek. Sąd dał wiarę świadkowi jedynie w zakresie zgodnym z zebranymi w przedmiotowym postępowaniu innymi dowodami, którym przyznano przymiot wiarygodności. Sąd więc nie dał wiary temu świadkowi w zakresie w jakim wskazał, iż zamieszczone na oferowanych przez ich firmę produktach l. (...) całkowicie różniło się od oryginalnego, a ich celem było jedynie zamieszczenie logicznej i miarodajnej informacji, iż jest to produkt zamienny do (...). Świadek jednocześnie zasłaniał się niewiedzą w zakresie wyglądu oferowanych przez nich produktów tego rodzaju innych firm, przyznając, iż w wyniku konsultacji z prawnikiem firma uzyskała informację, iż użycie liter (...) jest dozwolone, wobec czego uznano, iż należy jedynie zmienić znak. Nadto wskazał, iż ich firma posiadała wiedzę kto jest dystrybutorem oryginalnych olejów w Polsce.

W ocenie sądu na przymiot wiarygodności zasługują również dokumenty załączone do akt sprawy. W związku z faktem, iż zostały one sporządzone bądź to przez właściwe organy, w granicach przysługujących im kompetencji oraz w formie przewidzianej przez przepisy, bądź też ich treść nie była podważana, a sąd z urzędu nie dopatrzył się powodów dla odmówienia im wiarygodności czy też nie znalazł żadnych podstaw do podważenia ich autentyczności, czy prawdziwości zawartych w nich twierdzeń. Zostały one sporządzone przez uprawnione osoby oraz organy w ramach przysługujących im uprawnień w sposób rzetelny i fachowy, a także korespondują ze sobą, jak i innymi dowodami uznanymi za wiarygodne, tworząc spójną całość. W związku z czym sąd w pełni oparł się na nieosobowym materiale dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie. Sąd przede wszystkim dał wiarę sporządzonym w sprawie opiniom biegłego sądowego J. Ł. - uznał je za pełne, logiczne, jasne, nieposiadające sprzeczności, wzajemnie ze sobą korespondujące, biegły wypowiadał się kategorycznie w zakresie swoich kompetencji. Sąd nie oparł się na przedłożonych w sprawie opiniach prywatnych prof. R. S. uznając je za stronnicze – interpretujące stan faktyczny i prawny na korzyść oskarżonego, co w żadnej mierze nie obligowało sądu do przyjęcia zbieżnej wykładni.

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

jw.

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1

W. R.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Prawnokarna ochrona na gruncie art. 305 ustawy Prawo własności przemysłowej obejmuje interes osoby uprawnionej z prawa ochronnego na znak towarowy (M. K.-D., Prawnokarna ochrona, s. 73). Prawo ochronne na znak towarowy ma charakter prawa podmiotowego, na które składają się uprawnienia bezwzględne, skuteczne erga omnes, zapewniające podmiotowi uprawnionemu monopol prawny na korzystanie z dobra niematerialnego w postaci znaku towarowego. Zachowanie spenalizowane na gruncie komentowanego przepisu wkracza w monopol uprawnionego. Interes podmiotu uprawnionego sprowadza się zatem do zapewnienia wyłączności nakładania znaku na towar i wyłączności decydowania o cyrkulacji tego towaru ze znakiem na rynku oraz do zapewnienia ochrony najważniejszej funkcji znaku towarowego, tj. funkcji odróżniającej. Z tych też względów przedmiotem ochrony nie jest sam znak towarowy jako oznaczenie, ale związek fizyczny i pojęciowy między tym znakiem a towarem lub usługą, który może być postrzegany zmysłowo i który pozwala odróżnić towar pochodzącego od jednego podmiotu od towaru tego samego rodzaju innego podmiotu (E. C.-D., Prawnokarna, s. 38; N. D., Prawnokarna, s. 185). Przedmiotem ochrony tego przepisu jest także prawidłowość (pewność) obrotu towarami, rozumiana również jako jego rzetelność, uczciwość i profesjonalizm, oraz mienie w postaci prawa własności przemysłowej (zob. post. SN z 20.3.2008 r., I KZP 1/08, Legalis; I. Sepioło, w: System PrHandl, t. 10, 2018, art. 305, Nb 45; N. Daśko, Prawnokarna, s. 185). Artykuł 305 powołanej ustawy chroni również interesy nabywców towarów i usług rozumiane jako prawo do nabywania towarów z wiadomych źródeł i o odpowiedniej jakości (R. Z., Przestępstwa, s. 244). Znak towarowy oznacza towary na rynku, dzięki czemu konsumenci mogą je odróżnić spośród innych oraz identyfikować.

Oskarżony swym zachowaniem wyczerpał ustawowe dyspozycje art. 305 ust. 3 ustawy Prawo własności przemysłowej albowiem w celu wprowadzenia do obrotu, oznaczał towary podrobionym znakiem towarowym, w tym podrobionym znakiem towarowym Unii Europejskiej, którego nie miał prawa używać, a także dokonywał obrotu towarami oznaczonymi takimi znakami, czyniąc sobie z popełnienia tego przestępstwa stałe źródło dochodu.

Zebrany w toku przewodu sądowego materiał dowodowy pozwala, w sposób nie budzący wątpliwości przyjąć, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy będący przedmiotem oceny i analizy sądu przesądził o przypisaniu oskarżonemu winy umyślnej za popełnienie zarzucanego mu czynu. Sąd w tym zakresie przyjął jednak ewentualny zamiar oskarżonego uznając, iż oskarżony przewidywał i godził się na skutki podejmowanych działań związanych z oznaczaniem i wprowadzaniem do obrotu przedmiotowych produktów. Oskarżony mimo występującego ryzyka, którego miał świadomość, zdecydował się na podejmowanie tego typu wątpliwych pod względem prawnym działań dla osiągnięcia celu gospodarczego swojej firmy. Oskarżony nadto brał pod uwagę, że towary, którymi dokonuje obrotu, oznaczone są podrobionymi znakami towarowymi (imitującymi znaki towarowe, których nie miał prawa używać), a mimo to dokonywał obrotu nimi na dużą skalę (w tym poprzez sieć Internet), nie starając się w odpowiedni sposób zapobiec realizacji znamion strony przedmiotowej przestępstwa, choć miał ku temu niezaprzeczalnie możliwość.

Oskarżony przy tym dopuszczał się popełnienia przestępstwa wielokrotnie i regularnie, a takie zachowania stanowiły dla niego sposób na uzyskiwanie dochodu. Tego typu działalność przestępcza nie musi być ani jedynym, ani głównym źródłem dochodu sprawcy, nie musi też mieć znaczącego udziału w jego strukturze (post. SN z 13.2.2008 r., III KK 369/07, L.; por także wyr. SN z 20.12.1971 r., I KR 249/71, L.; post. SN z 14.11.2014 r., III KK 223/14, L.). Istotna jest jedynie powtarzalność, długotrwałość oraz wielokrotność uzyskiwania takiego dochodu (post. SN z 26.6.2014 r., IV KK 130/14, L.).

W procesie badania zakresu kryminalizacji wynikającego z art. 305 ust. 3 ustawy Prawo własności przemysłowej niezbędne było ustalenie znaczenia pojęciowego występujących w nim znamion „podrobiony znak towarowy” i „zarejestrowany znak towarowy”. W wypadku sporu związanego z treścią prawa mającego mieć zastosowanie, obowiązkiem sądu jest dokonanie pełnej wykładni operatywnej, z uwzględnieniem dyrektyw językowych, systemowych i funkcjonalnych. Nie można uchylić się od realizacji tej powinności opierając się w zasadzie na jednym argumencie – tj. na stwierdzeniu, że skoro ustawa przyjęta została przed przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, to zawarte w art. 305 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej wyrażenie „znak towarowy” nie mogło odnosić się do towarowych znaków wspólnotowych, których nie zarejestrowano w Urzędzie Patentowym RP. I tak o ile termin „znaki towarowe podrobione” został zdefiniowany w art. 120 ust. 3 pkt 3 powołanej ustawy jako „użyte bezprawnie znaki identyczne lub takie, które nie mogą być odróżnione w zwykłych warunkach obrotu od znaków zarejestrowanych, dla towarów objętych prawem ochronnym”, to dla pojęcia „zarejestrowany znak towarowy” brak jest definicji ustawowej w omawianym akcie prawnym. Zarejestrować na gruncie języka polskiego to „wciągnąć do spisu, rejestru, umieścić na liście, zapisać, zanotować coś, utrwalić w formie zapisu” [zob. Słownik języka polskiego, (red.) M. S., Tom III, W. 1981, s.951]. Wynika z tego, że w omawianym przepisie chodzi o taki znak towarowy, który jest w odpowiedni sposób zarejestrowany i korzysta na terenie Polski z ochrony prawnej związanej z ową rejestracją przeprowadzoną w odpowiedniej procedurze. Wypowiadając pogląd, że ochrona przysługuje jedynie takiemu znakowi towarowemu, który został zarejestrowany w Urzędzie Patentowym RP ignoruje się treść art. 4 ust. 1 i 2 tejże ustawy w brzmieniu obowiązującym w czasie działania przez oskarżonego, który stanowił, że jeżeli umowa międzynarodowa lub przepisy prawa Unii Europejskiej obowiązujące bezpośrednio w krajach członkowskich określają szczególny sposób udzielania ochrony na wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, znaki towarowe, oznaczenia geograficzne lub topografie układów scalonych, w sprawach nieuregulowanych w tej umowie lub w tych przepisach albo pozostawionych kompetencji organów krajowych przepisy ustawy stosuje się odpowiednio. Analiza przytoczonego przepisu może mieć istotne znaczenie jeśli zważyć, że w art. 14 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 207/2009 z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego ustanowiono, że skutki unijnego znaku towarowego podlegają wyłącznie przepisom niniejszego rozporządzenia. W innych przypadkach naruszenie unijnego znaku towarowego podlega prawu krajowemu odnoszącemu się do naruszenia krajowego znaku towarowego zgodnie z przepisami tytułu X. Z kolei art. 110 ust. 2 tego aktu prawnego stanowi, że niniejsze rozporządzenie, jeżeli nie stanowi inaczej, nie wpływa na prawo do wszczęcia postępowania na mocy prawa cywilnego, administracyjnego lub karnego państwa członkowskiego lub na podstawie przepisów prawa wspólnotowego do celów zakazu używania unijnego znaku towarowego w zakresie, w jakim używanie krajowego znaku towarowego może być zakazane przez ustawodawstwo danego państwa członkowskiego lub prawo wspólnotowe (tak SN w wyroku z dnia 5 lutego 2020 r., sygn. akt V KK 383/19).

Wobec powyższego uznać należy, iż mimo, iż w większości w dacie czynu oskarżonego nie obowiązywał art. 305 ust. 1 Prawa własności przemysłowej w obecnym brzmieniu nadanym nowelizacją z 16.03.2019r. tj. uwzgledniającym wprost znaki towarowe Unii Europejskiej, to jednak swoim zakresem je obejmował, a nowelizacja z 2019r. jedynie doprecyzowała jego brzmienie w związku z pojawiającymi się wątpliwościami interpretacyjnymi, nie rozszerzając niejako w ogóle jego zakresu przedmiotowego. Już samo obecne literalne brzemienie przepisu i sposób jego redakcji potwierdza ten fakt stanowiąc, iż odpowiedzialności karnej z tego przepisu ustawy podlega ten kto „oznacza towary podrobionym znakiem towarowym, w tym podrobionym znakiem towarowym Unii Europejskiej”. Wobec czego uznać należy, iż w sformułowaniu „podrobionym znakiem towarowym” zawartym również w brzmieniu tegoż przepisu sprzed 16.03.2019r. zawierał się podrobiony znak towarowy Unii Europejskiej, którego dotyczyło przedmiotowe postępowanie.

Sąd końcowo, podpierając się opiniami biegłego sądowego, jak i kierując się własną wiedzą, zasadami logiki oraz doświadczenia życiowego, a także wspierając poglądami doktryny i najnowszym orzecznictwem doszedł do wniosków odmiennych niż te prezentowane przez obronę, w tym te prezentowane w przedłożonych opiniach prywatnych prof. S., uznając na gruncie niniejszej sprawy podgląd ten za nietrafny, a także częściowo nieaktualny.

Sąd przyjął, iż oskarżony w zakresie przedmiotowym niniejszej sprawy nie korzystał z dobrodziejstwa art. 156 ust. 1 pkt 3 Prawa własności przemysłowej mówiącego, iż prawo ochronne nie daje uprawnionemu możliwości zakazania używania w obrocie przez inne osoby zarejestrowanego oznaczenia lub oznaczenia podobnego, jeżeli jest to konieczne dla wskazania przeznaczenia towaru, zwłaszcza gdy chodzi o oferowane części zamienne, akcesoria lub usługi. Użycie dozwolone w ramach powyższego ograniczenia prawa ochronnego można określić mianem użycia referencyjnego, gdyż polega ono na użyciu cudzego znaku towarowego dla odniesienia się do towarów uprawnionego do tego znaku. Artykuł ten ujmuje jednak zakres dozwolonego użycia referencyjnego wąsko, gdyż ogranicza go wyłącznie do przypadku poinformowania o przeznaczeniu własnych towarów lub usług, z dodatkowym zastrzeżeniem, że użycie w tym celu cudzego znaku towarowego lub znaku do niego podobnego musi być konieczne. Naturalnie użycie znaku towarowego mieszczące się w przesłankach referencyjnego użycia musi spełniać także kryterium zgodności z uczciwymi praktykami w przemyśle i handlu. Klauzula ta stanowi wyraz obowiązku poszanowania słusznych interesów „właściciela” znaku towarowego. W odniesieniu do wymagania niezbędności użycia cudzego znaku dla wskazania przeznaczenia towarów uznać należy, że zasadniczo dla realizacji tego celu, wystarczające powinno być użycie jedynie oznaczenia słownego (nie zaś znaku słowno-graficznego lub graficznego producenta towaru oryginalnego). (por. Komentarz do art. 156 Prawo własności przemysłowej red. serii Osajda/red. tomu Żelechowski 2022, wyd. 2/Ł. Żelechowski)

Trybunał Sprawiedliwości wypowiedział się w wyroku z 17.3.2005 r. w sprawie C-228/03, że użycie cudzego znaku towarowego przez osobę trzecią jest konieczne (niezbędne) jeżeli w praktyce stanowi to jedyny sposób podania odbiorcom zrozumiałej i kompletnej informacji o jego przeznaczeniu w celu zachowania systemu niezakłóconej konkurencji na rynku w zakresie takiego towaru. Trybunał dodał następnie, że aby upewnić się, czy mogłyby zostać użyte inne metody podania potrzebnej informacji, należy wziąć pod uwagę np. ewentualne istnienie standardów technicznych lub norm powszechnie stosowanych do towarów tego rodzaju jak sprzedawane przez osobę trzecią i znanych odbiorcom, dla których jest przeznaczony ten rodzaj towarów.

Powyższe jednoznacznie przesądza, iż oskarżony na gruncie przedmiotowej sprawy z powyższego zezwolenia nie korzystał, co wykazał przeprowadzony przewód sądowy oraz zebrany całokształt materiału dowodowego identyfikujący jednoznaczne nadużycia oskarżonego w tym zakresie determinujące przypisaną mu odpowiedzialność karną. Oskarżony ewidentnie wykorzystał znak towarowy innego producenta dla własnych celów gospodarczych, jedynie w nieznaczny sposób go modyfikując, co w warunkach zwykłego obrotu było trudne do zauważenia. Mógł przy tym w sposób dopuszczalny i przyjęty powszechnie na rynku zbytu tego typu towarów skorzystać z legalnej interpretacji tegoż przepisu, czego jednak nie czynił, nadinterpretowując jego znaczenie ponad to przytoczone wyżej.

Zgodnie z art. 120 ust. 3 pkt 3 ustawy Prawa własności przemysłowej przez znaki towarowe podrobione rozumie się użyte bezprawnie znaki identyczne lub takie, które nie mogą być odróżnione w zwykłych warunkach obrotu od znaków zarejestrowanych, dla towarów objętych prawem ochronnym. Powyższe założenia znajdują oparcie w perspektywie, z której bada i ustala się identyczność lub niemożność odróżnienia znaków. Perspektywą tą są "zwykłe warunki obrotu". Przez takie warunki należy rozumieć te same warunki, na tle których ocenia się podstawy sprzeciwowe i odpowiadające im podstawy unieważnienia prawa ochronnego na znak. Ujmując rzecz w skrócie, chodzi tu o "zwykłą", a więc typową sytuację rynkową dotyczącą transakcji w zakresie towarów lub usług, dla których oznaczania przeznaczone są porównywane ze sobą znaki. Sytuację tę opisuje się często jako wzorcową bądź modelową, z tym że nie należy tego rozumieć jako sytuację niejako wyizolowaną czy sztuczną albo wolną od wpływu jakichkolwiek czynników. Przeciwnie, sytuacja ta ma być odtworzeniem realnych warunków, w których następują wspomniane transakcje, czyli ma być stworzona – posługując się określeniem technicznym – poprzez odpowiednią symulację takich warunków. W ramach tej symulacji kluczową rolę odgrywa przeciętny odbiorca danych towarów lub usług, który jest punktem odniesienia dla odzwierciedlenia właściwych warunków dokonywania z nim transakcji w odniesieniu do tych towarów lub usług. Przeciętny odbiorca towarów oskarżonego nie miał możliwości dostrzeżenia różnic względem oryginalnych produktów (...) z uwagi na wykorzystanie przez niego bardzo upodobnionego – niemal identycznego do oryginału znaku (podrobionego znaku towarowego), który został umiejscowiony w zbliżonej szacie graficznej w sposób ewidentnie wyróżniony a sama etykieta, jak i całe opakowanie produktu nie wskazywało na innego jego producenta, w tym nie zawierało żadnych oznaczeń identyfikujących firmę oskarżonego.

Stopień społecznej szkodliwości zarzucanego oskarżonemu czynu, mając na względzie sposób działania sprawcy, który w sposób świadomy popełnił przestępny czyn oraz fakt, iż jego działania godziły w mienie innego podmiotu, należało ocenić jako znaczny.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy będący przedmiotem oceny i analizy sądu pozwala na przypisanie oskarżonemu winy za popełnienie zarzucanego mu przestępstwa, albowiem w czasie swego bezprawnego, karalnego i karygodnego czynu – mając możliwość podjęcia decyzji zgodnej z prawem – nie dał posłuchu normie prawnej.

Elementy rzutujące na wymiar stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd uwzględnił również jako okoliczności obciążające mając na względzie nadto to, że W. R. z tego działania uczynił sobie stałe źródło dochodu. Jako okoliczność łagodzącą sąd potraktował uprzednią niekaralność oskarżonego oraz jego działanie z zamiarem ewentualnym.

☐

1.4.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

1.5.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

1.6.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

1.7.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

W. R.

pkt 1

pkt 2

Mając na uwadze powyższe wespół ze znacznym stopniem społecznej szkodliwości zarzucanego oskarżonemu czynu oraz znacznym stopniem winy i w korelacji z określonymi w art. 53 k.k. dyrektywami wymiaru kary sąd wymierzył oskarżonemu przy zastosowaniu art. 37a kk w zw. z art. 4 § 1 kk karę grzywny w wysokości 200 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 30,00 złotych. Stosując przepis art. 37a kk w zw. z art. 4 § 1 kk sąd miał na uwadze fakt, że oskarżony popełnił swój czyn w okresie od nieustalonej daty do 16 grudnia 2019r., dlatego zastosował przepisy względniejsze dla sprawcy. Biorąc powyższe pod uwagę oraz fakt, że czyn przypisany oskarżonemu zagrożony jest karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 5 lat, a nadto uwzględniając uprzednią niekaralność oskarżonego sąd wymierzył oskarżonemu karę łagodniejszego rodzaju tj. karę grzywny mając na uwadze deklaracje oskarżonego co do osiąganych dochodów i posiadanego majątku. Zastosowanie art. 4 § 1 kk był spowodowane zmianą brzmienia przepisu art. 37a kk (od 24.06.2020r.), który w obecnej postaci jest mniej korzystny dla oskarżonego. Przy wymiarze tej kary sąd wziął pod uwagę jako okoliczność obciążającą rodzaj i rozmiar ujemnych następstw wywołanych zachowaniem oskarżonego. Zdaniem sądu orzeczona kara jest sprawiedliwa i słuszna w odczuciu społecznym, spełniając tym samym wymogi prewencji generalnej, jak również stanowi zasłużoną dolegliwość, jaka spotyka sprawcę za naruszenie pozostających pod ochroną dóbr.

Na podstawie art. 46 § 2 kk sąd orzekł od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego nawiązkę w kwocie 20 000 zł. W myśl art. 46 § 2 kk, zamiast obowiązku naprawienia szkody, sąd może orzec na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę. Jej orzeczenie jest dopuszczalne wtedy, gdy orzeczenie obowiązku jest znacznie utrudnione, co wystąpiło w tym przypadku w związku z niemożnością ustalenia dokładnej wartości szkody z uwagi na fakt, iż przypisany oskarżonemu czyn nie obejmował jedynie wartości wymienionych w zarzucie produktów, ale szkoda pojmowana jest w tym zakresie szerzej z uwagi na oznaczanie towaru podrobionymi znakami towarowymi i wprowadzanie ich do obrotu, który to fakt już sam przez się generował szkody dla marki. Nawiązka przybierze tu więc postać swoiście zryczałtowanego odszkodowania, choć oszacowano ją w granicach przybliżonych do wysokości wyrządzonej szkody, tak aby spełniła swą kompensacyjną funkcję. Orzeczenie nawiązki w wysokości, która nie pokrywa w całości wysokości szkody wyrządzonej przestępstwem, otwiera drogę do dochodzenia części niezaspokojonej w procesie cywilnym (art. 46 § 3 kk).

1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt 3 i 4

O kosztach sądowych i opłacie sąd orzekł na podstawie art. 627 k.p.k. Z uwagi na sytuację materialną oskarżonego, w szczególności jego możliwości zarobkowe oraz sytuację osobistą i rodzinną sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 1068,30 złotych tytułem kosztów sądowych. Te same przesłanki stanęły u podstaw obciążenia oskarżonego kosztami udzielonego przez oskarżyciela posiłkowego pełnomocnictwa, bowiem w pkt. 3 wyroku sąd zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego kwotę 1176,00 złotych tytułem zwrotu kosztów udzielonej oskarżycielowi posiłkowemu pomocy prawnej.

1Podpis

sędzia Joanna Urbańska –Czarnasiak