II K 1288/23 - wyrok Sąd Rejonowy w Kaliszu z 2024-06-04

Sygn. akt II K 1288/23

WYROK

W I M I E N I U R Z E C Z P O S P O L I T E J P O L S K I E J

Dnia 4 czerwca 2024 roku

Sąd Rejonowy w Kaliszu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Daniel Hudak

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Ewelina Galik

po rozpoznaniu w dniu 30.04.2024 r., 4.06.2024r.,

sprawy

P. K., syna K. i R. zd. S.

ur. (...) w B.

oskarżonego o to, że:

w dniu 16 maja 2022 roku działając za pośrednictwem sieci internetowej, w bliżej nieustalonym miejscu z góry powziętym zamiarem, w celu osiągnięcia dla siebie korzyści majątkowej w W., woj. (...) doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem K. J., w ten sposób, że na portalu społecznościowym F. w zakładce M., wystawił ogłoszenie dotyczące sprzedażny bujaka ogrodowego, czym wprowadził pokrzywdzonego w błąd co do swojego rzeczywistego zamiaru wywiązania się z warunków przedmiotowej transakcji i pomimo otrzymanej przelewem wpłaty pełnej kwoty 480 zł (w tym 80 zł koszt przesyłki ) na wskazany przez siebie rachunek bankowy o numerze (...), zaprzestał kontaktów i nie zwrócił wpłaconej kwoty, czym spowodował szkodę majątkową w powyższej kwocie na szkodę K. J.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k.

1. oskarżonego P. K. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z tą zmianą w jego kwalifikacji prawnej, iż przyjmuje wypadek mniejszej wagi, tj. art. 286 § 1 i 3 k.k. i za ten czyn na podstawie art. 286 § 3 k.k. wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy ograniczenia wolności polegającej na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 (trzydziestu) godzin miesięcznie;

2. na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązuje oskarżonego do naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego K. J. kwoty 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych;

3. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy z urzędu adw. M. K. kwotę (...),84 (tysiąc dwieście trzydzieści dziewięć 84/100) zł, w tym należny podatek VAT, tytułem udzielonej oskarżonemu pomocy prawnej z urzędu;

4. zwalnia oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych i obciąża nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 1288/23

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

0.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

P. K.

w dniu 16 maja 2022 roku działając za pośrednictwem sieci internetowej, w bliżej nieustalonym miejscu z góry powziętym zamiarem, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w W., woj. (...) doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem K. J., w ten sposób, że na portalu społecznościowym F. w zakładce M., wystawił ogłoszenie dotyczące sprzedaży bujaka ogrodowego, czym wprowadził w błąd co do swojego rzeczywistego zamiaru wywiązania się z warunków przedmiotowej transakcji i pomimo otrzymanej przelewem wpłaty pełnej kwoty 480 zł (w tym 80zł koszt przesyłki) na wskazany przez siebie rachunek bankowy o numerze (...), zaprzestał kontaktów i nie w zwrócił wpłaconej kwoty, czym spowodował szkodę majątkową w powyższej kwocie na szkodę K. J. uznając, że czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi z art. 286 § 3 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

K. J. w dniu 16 maja 2022 roku, po południu na portalu faceebook.pl w zakładce platformy sprzedażowej marketplace zauważył ogłoszenie z ofertą sprzedaży bujaków ogrodowych. Cena wynosiła 400 zł i była znacznie niższa od innych ofert. Jako sprzedawca określona została osoba J. Z.. Pokrzywdzony wraz z żoną zdecydował zakupić oferowany przedmiot. W tym celu i za pomocą komunikatora internetowego M. skontaktował się z autorem ogłoszenia, ustalając sposób zapłaty, która nastąpiła poprzez wpłatę 480 zł na wskazany rachunek nr (...). Przesyła miał dotrzeć do kupującego w dniu 19 lub 20 (piątek) maja 2022r. Pokrzywdzony nie otrzymał w umówionym terminie przesyłki i dlatego zwrócił się o podanie numeru przesyłki i potwierdzenia wysłania. Jego prośby pozostały bez odpowiedzi. Wkrótce pokrzywdzony zorientował się, że także inne osoby zostały w ten sposób oszukane.

Zeznania świadka – pokrzywdzonego K. J.

5-6

Potwierdzenie transakcji

7

Wydruk oferty

Wydruk konta indywidualnego

8-19

28-30

częściowo wyjaśnienia oskarżonego

141-142

Rachunek o nr (...) prowadzony jest w Banku (...) SA od dnia 4.03.2022 r. na rzecz oskarżonego P. K., PESEL (...). Z adresem korespondencyjnym (...), (...)-(...) B..

Oskarżony podczas otwarcia rachunku w dniu 4.03.2022r. w oddziale Banku (...) SA w K. przy ul. (...) przedłożył dowód osobisty (...).

Bank umożliwił klientowi dostęp do systemu bankowości elektronicznej i aplikacji mobilnej PeoPay.

Autoryzacja następowała poprzez aplikację PeoPay oraz kody SMS wysyłane na nr tel. (...).

Na powyższym rachunku należącym do oskarżonego widnieje wplata w kwocie 480 zł dokonana przez pokrzywdzonego za bujak ogrodowy.

Po wpływie środków finansowych pokrzywdzonego na rachunek oskarżonego a także od innych osób z tytułu zapłaty za bujaki ogrodowe oskarżony dokonał ich wypłaty.

Informacja z Banku (...)

39

Historia rachunku za okres od 15.05.do 20.05.2024.

Zestawienie logowań wraz z IP komputera

41

42-50

Oskarżony P. K. po otrzymaniu przelewu kwoty 480 zł przeznaczył na własne potrzeby. Z telefonu o numerze abonenckim 791-476-389 korzystał przez okres 3 lat do końca lutego 2023r.

Numer rachunku (...) został również przez oskarżonego - wg. oświadczenia z dnia 31.03.2023r. - zlikwidowany.

częściowo

wyjaśnienia oskarżonego

141-142

Oskarżony P. K. jest w wieku 28 lat. Posiada wyksztalcenie gimnazjalne. Bez zawodu. Utrzymuje się z renty socjalnej w kwocie 1440 zł. Na utrzymaniu syn w wieku 6 lat. Na przestrzeni okresu od marca 2020 do października 2023 karany wielokrotnie w tym za przestępstwa przeciwko mieniu z art. 286 § 1 k.k.

dane osobowo -poznawcze podane przez oskarżonego do protokołu rozprawy

141

karta karna

odpisy wyroków

210-211

222-224

235

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Informacja z Banku (...),

Historia rachunku

dokumenty sporządzone przez uprawiony do tego podmiot w ramach przyznanych kompetencji, nie były kwestionowane przez żadną z stron

Zestawienie logowań

dokumenty urzędowe, sporządzone przez umocowane do tego podmioty, które nie były w czasie postępowania, kwestionowane przez strony

karta karna

odpisy wyroków

dokumenty sporządzone przez uprawione do tego podmioty w ramach przyznanych im kompetencji, nie były kwestionowane przez żadną z stron

zeznania świadka K. J.

opinia o stanie zdrowia psychicznego

K. J. złożył wiarygodne i przekonywujące zeznania. Korespondują one z pozostałymi dowodami w postaci dokumentów bankowych, wydruków oferty i prowadzonej korespondencji.

Opinia jest jasna i pełna. Biegli – psychiatry i psycholog- odpowiedzieli na postawione im pytania i w sposób zwięzły i przekonywujący uzasadnili swoje stanowisko. Opinia nie była kwestionowana przez żadną ze stron procesu a sąd nie znalazł podstaw o uznania jej za niepełną lub niejasną. Biegli uznali, że poczytalność oskarżonego w czasie czynu jak i w trakcie postepowania nie budzi wątpliwości; posiadał w pełni zachowana zdolność rozumienia znaczenia czynu i pokierowania swoim postepowaniem.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

częściowo wyjaśnienia oskarżonego

W części złożonych wyjaśnień, które sąd uznał za wiarygodne oskarżony podał, że przyznaje się do winy i jest mu przykro, iż ktoś przelał pieniądze na jego konto a nie otrzymał zamówionego towaru. Chciałby te pieniądze zwrócić właścicielowi. Potwierdził, że korzystał przez okres około 3 lat z numeru (...) do końca miesiąca lutego 2023 r. a także z konta bankowego o numerze (...), które ostatnio również zlikwidował.

Za niewiarygodny i jako realizujący przyjętą linię obrony sąd uznał ten fragment wyjaśnień w których wskazał na sposób w jaki trafiły pieniądze wpływające na jego konto, które wynikały z udzielenia nr rachunku bankowego innej osobie poprzez dobrowolne wpłaty. Oskarżony nie pytał o pochodzenie tych pieniędzy i nie wiedział, że pochodzą one z przestępstwa. W późniejszym okresie został poinformowany przez tą osobę, że oszukuje ludzi i zażądał dodatkowo login do konta, którego mu nie udzielił. Za takim stanowiskiem przemawia fakt, że na rachunku oskarżonego widnieją inne wpłaty z tytułu zapłaty za bujaki ogrodowe (k. 41) a także aktywność jego posiadacza, który dokonywał zarówno transakcji kartą płatnicza (np. wypłata kwoty 1000 zł w dniu 17 maja 2022r. niezwłocznie po ich wpływie w tym samym dniu środków od trzech kupujących) a także poprzez płatność blik. Powyższe wskazuje, że oskarżony zdawał sobie sprawę, iż dokonuje wypłat środków finansowych pochodzących z oszustwa.

Ponadto podkreślenia wymaga okoliczność, że oskarżony- pomimo upośledzenia umysłowego w stopniu lekkim - ma w opinii biegłych zachowane myślenie przyczynowo – skutkowe na poziomie pozwalającym na dokonywanie logicznej analizy sytuacji. Sąd zwrócił uwagę, że bez problemu obsługuje usługi bankowości internetowej w tym blik czy korzystanie z autoryzacji transakcji poprzez aplikacje typu PeoPay.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1

P. K.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Odpowiedzialności z art. 286 § 1 k.k. podlega kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8 . Przepis ten za przedmiot ochrony ma cudze mienie rozumiane jako własność i wszelkie inne prawa o charakterze majątkowym, czyli chroni całokształt sytuacji majątkowej (praw majątkowych) osoby jej przysługujących. Tym samym na gruncie przepisu art. 286 § 1 k.k. chroniony jest bardzo szeroki zakres praw majątkowych, począwszy od praw rzeczowych, obligacyjnych, spadkowych, aż do praw na dobrach niematerialnych (prawa autorskie, wynalazcze, prawo do firmy i znaków towarowych itp.), jeżeli mają one wartość majątkową (por. R. Stefański komentarz do art. 286 k.k. w zbiorze Legalis).

Znamię wprowadzenia w błąd może nastąpić za pośrednictwem innych osób, niemających świadomości, iż uczestniczą w stworzeniu u tych innych osób wiedzy niezgodnej ze stanem rzeczywistym, która to wiedza miała znaczenia do rozporządzenia mieniem przez adresata kłamstwa np. pośrednik kredytowy, który przekazuje wnioski kredytowe do banku ( M. Gałązka, w: Grześkowiak, Wiak, Kodeks karny, 2019, s. 1400; wyr. SA w Warszawie z 15.1.2019 r., II AKa 418/18,w zbiorze Legalis). Sprawca podejmuje czynności doprowadzające do skutku w postaci rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem, rozumianego jako każdą dyspozycję majątkową o skutkach rzeczowych lub o skutkach obligacyjnych. Są to więc dyspozycje prowadzące do zmiany stanu majątkowego, a w szczególności prowadzą do zmiany we władaniu mieniem, między dysponentem mienia a sprawcą. Jako przykład wskazać należy sytuacje, gdy pokrzywdzony nie otrzymuje oczekiwanego ekwiwalentu swojego świadczenia lub otrzymane świadczenie ma charakter niewspółmierny do świadczenia pokrzywdzonego a także pozbawienie w przyszłości konkretnych przychodów oraz każde inne pogorszenie sytuacji majątkowej pokrzywdzonego, a w szczególności zmniejszenie szans na zaspokojenie jego roszczeń w przyszłości, odroczenie terminu spłaty długu, odroczeniu terminu jego przymusowego ściągnięcia, czy też nawet niepełnowartościowe zabezpieczenie spłaty długu (post. SN z 14.5.2019 r., II KK 265/18, w zbiorze L.). Wchodzi tu w rachubę również uzyskanie oczekiwanego świadczenia po znacznym upływie ustalonego terminu np. spłaty kredytu (por. wyr. SA w Katowicach z 26.3.1998 r., II AKa 36/98, OSA 1998, Nr 11–12, poz. 64) w zbiorze L. komentarz pod red. R. S. do art. 286 k.k.).

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy nie ulega wątpliwości, że oskarżony umyślnie i to z zamiarem bezpośrednim wprowadził w błąd pokrzywdzonego co do zamiaru wywiązania się z przyjętego w drodze umowy sprzedaży obowiązku przesłania przedmiotu umowy. W tym celu i mając świadomość przekazał swój numer rachunku bankowego do wpłaty ceny za oferowany przedmiot. Według art. 286 § 3 k.k. w przypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Z uwagi na wartość wyłudzenia a także stwierdzone upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim, sąd za właściwe uznał zakwalifikowanie czynu przypisanego P. K. jako przypadku mniejszej wagi.

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

P. K.

1

1

Wymierzając orzeczoną karę Sąd kierował się dyrektywami wymiaru kary określonymi w art. 53 k.k. wzięto pod uwagę zarówno dyrektywy w zakresie prewencji ogólnej jak i indywidualnej, stopień społecznej szkodliwości czynu. Sąd wymierzył oskarżonemu karę 6 miesięcy ograniczenia wolności. Kara ta jest adekwatna do wagi popełnionego czynu stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu oraz wystarczająca dla osiągnięcia wobec oskarżonego celów zapobiegawczych i wychowawczych kary.

P. K.

2

2

Na zasadzie art. 46 § 1 k.k. sąd zobowiązał oskarżonego do naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego kwoty 480 złotych.

7.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3-4

Zwolnienie oskarżonego od pokrycia kosztów sądowych wynika z regulacji zawartej w art. 624 k.p.k. powiązanej z sytuacją majątkową oskarżonego. Zarazem sąd zasądził na rzecz obrońcy z urzędu wynagrodzenie za udzieloną pomoc prawną na podstawie § 11 ust. 2 pkt 3 w zw. z § 17 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800 zm.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1668).

5.  1Podpis

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Wiktoria Zagórowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kaliszu
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Daniel Hudak
Data wytworzenia informacji: