II K 1141/22 - wyrok Sąd Rejonowy w Kaliszu z 2023-05-30
Sygn. akt II K 1141/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 30 maja 2023 r.
Sąd Rejonowy w Kaliszu II Wydział Karny w składzie:
Przewodnicząca sędzia Renata Pietras-Paszkowska
Protokolant sekretarz sądowy Patrycja Jakóbczak
w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Kaliszu ---
po rozpoznaniu dnia 07.03.2023 r., 30.05.2023 r.
sprawy M. A. (1) , syna M. i A. z domu W., urodzonego (...) w K.
oskarżonego o to, że:
w dniu okresie od 31 maja 2017 roku do 17 grudnia 2018 roku i od 03 marca 2019 roku do 08 maja 2020 roku w K. uchylał się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego na rzecz małoletniego syna M. A. (2) w kwocie po 450 złotych miesięcznie, określonego co do wysokości wyrokiem Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 26 października 2011 roku w sprawie sygn.. akt III RC 100/11 gdzie łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej trzech świadczeń okresowych
tj. o czyn z art. 209 § 1 kk
1. uznaje oskarżonego M. A. (1) za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu wypełniającego znamiona art. 209 § 1 kk i za to na podstawie art. 209 § 1 kk wymierza mu karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności,
2. zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.
sędzia Renata Pietras-Paszkowska
UZASADNIENIE |
||||||||||||
Formularz UK 1 |
Sygnatura akt |
II K 1141/22 |
||||||||||
Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza. |
||||||||||||
USTALENIE FAKTÓW |
||||||||||||
0.1.Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
||||||||||
1.1.1. |
M. A. (1) |
W dniu okresie od 31 maja 2017 roku do 17 grudnia 2018 roku i od 03 marca 2019 roku do 08 maja 2020 roku w K. uchylał się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego na rzecz małoletniego syna M. A. (2) w kwocie po 450 złotych miesięcznie, określonego co do wysokości wyrokiem Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 26 października 2011 roku w sprawie sygn. akt III RC 100/11 gdzie łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej trzech świadczeń okresowych tj. czyn z art. 209 § 1 kk |
||||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||
M. A. (1) pozostawał w związku z K. G. (uprzednio W.). Ze związku tego pochodzi syn M. A. (2), ur. (...). |
kserokopia wyroku sygn. akt III RC 100/11 zeznania świadka K. G. (uprzednio W.) |
5
|
||||||||||
Oskarżony M. A. (1) nie uiszczał comiesięcznych świadczeń na rzecz swojego syna. M. A. (2) przyznano świadczenie z funduszu alimentacyjnego w kwocie po 450,00 złotych miesięcznie w okresie od |
informacja (...).8320.112.2019 zaświadczenie o bezskuteczności egzekucji alimentów zawiadomienie o wszczęciu postępowania zaświadczenie o dokonanych wpłatach decyzja (...).3.1.2020 decyzje wyjaśnienia oskarżonego M. A. (1) zeznania świadka K. G. (uprzednio W.) zeznania świadka A. A. (2) |
k. 3 4 14-15 17 18-19 28, 29, 30-31, 32, 33, 34, 35-36, 37-38, 39-41 115, 245 222-223
|
||||||||||
Egzekucja świadczeń alimentacyjnych należnych od oskarżonego na rzecz syna M. A. (2) wypada bezskutecznie, oskarżony nie pracuje w Polsce, nie prowadzi działalności gospodarczej, nie pobiera świadczeń długoterminowych. Ponadto nie dokonuje wpłat na poczet swojego zadłużenia oraz w toku postępowania egzekucyjnego nie ustalono majątku, podlegającego egzekucji. |
informacja o stanie sprawie karta rozliczeniowa pismo ZUS stan sprawy |
50, 121 53-54, 122-123 59, 101
|
||||||||||
M. A. (1) nie był zarejestrowany jako bezrobotny w Powiatowym Urzędzie Pracy w K., P., O.. Oskarżony nie korzystał również z pomocy w Gminnym Ośrodku Pomocy (...) w B.. Jest osobą nieubezpieczoną. |
informacje z UP K. pismo (...) pismo NFZ |
25, 205 26 |
||||||||||
Oskarżony M. A. (1) ma 39 lat. Jest kawalerem. Posiada dwoje dzieci (w tym pokryzwdoznego), które pozostają na jego utrzymaniu. Posiada wykształcenie średnie. Z zawodu jest renowatorem zabytków architektury. W okresie objętym zarzutem aktu oskarżenia pracował w Norwegii, za wynagrodzeniem około 15.000,00 koron miesięcznie. Aktualnie przebywa w Zakładzie Karnym. Nie posiada majątku. Oskarżony był wielokrotnie karany. Nie leczył się odwykowo, psychiatrycznie ani też z powodu chorób przewlekłych, nie cierpi na żadne trwałe schorzenia. Oskarżony w postępowaniu przygotowawczym przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu????? Wie, że posiada obowiązek alimentacyjny, jednak nie wywiązywał się z obowiązku z uwagi na utrudnione kontakty z synem, a następnie z powodu wyjazdu za granicę. Wskazał, iż nie miał numeru konta do komornika. Nie potrafił wyjaśnić konkretnych powodów, dla których nie płacił alimentów. Ponadto założył nową rodzinę, której jest jedynym żywicielem. |
informacja z K. wyjaśnienia oskarżonego M. A. (1) notatka dot. ustalenia stanu majątkowego |
61-63, 159-172
116 |
||||||||||
0.1.Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
||||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||
OCena DOWOdów |
||||||||||||
0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||
1.1.1 |
Dokumenty nieosobowy materiał dowodowy |
Sąd dał wiarę i oparł się na zgromadzonym w sprawie nieosobowym materiale dowodowym w postaci kserokopii wyroku SR Kalisz z dnia 26 października 2011 roku, sygn. akt III RC 100/11, informacji (...).8320.112.2019, zaświadczenia o bezskuteczności egzekucji alimentów, zawiadomienia o wszczęciu postępowania, zaświadczenia o dokonanych wpłatach, decyzji (...).3.1.2020 i innych decyzji podjętych przez organy, informacji o stanie sprawie, karty rozliczeniowej, pisma ZUS, stanu sprawy, informacji z UP K., pisma (...), pisma NFZ, jak również informacji z K.. Sąd nie dopatrzył się podstaw aby waloru tego im odmówić, dokumenty te sporządzone zostały przez uprawnione do tego organy w ramach ich niekwestionowanych kompetencji. |
||||||||||
zeznania świadka K. G. (uprzednio W.) |
Świadek jest matką pokrzywdzonego M. A. (2). Sąd dał wiarę zeznaniom świadka i oparł na nich stan faktyczny, albowiem zeznania te korelują z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w szczególności w postaci dokumentów. W swoich zeznaniach świadek nie obciążała nadmiernie oskarżonego, nie przedstawiała swojej sytuacji życiowej celowo w gorszym świetle, aniżeli jest w rzeczywistości. Oskarżony nie kwestionował tego, że nie uiszczał na rzecz wspólnego syna alimentów, wskazywał jedynie, że powyższe nie było z jego strony zawinione. |
|||||||||||
Wyjaśnienia oskarżonego M. A. (1) |
Oskarżony przyznał się do zarzucanego mu czynu. W ocenie Sądu oskarżony kierując się swoim interesem procesowym umniejszał swoją winę, początkowo twierdząc, że nie wie dlaczego nie płacił alimentów na rzecz syna, a później twierdząc, że nie miał możliwości finansowych, ze względu na utrzymywanie nowo założonej rodziny. Jego wyjaśnienia co do zasady są wiarygodne, w zakresie przyznania się do niepłacenia alimentów. Pozostają w zgodzie z uznanymi za wiarygodne zeznaniami K. G. i nieosobowym materiałem dowodowym. Jako polegające na prawdzie sąd ocenił również wyjaśnienia dotyczące sytuacji życiowej i ekonomicznej oskarżonego, świadczonej przez niego pracy i uzyskiwanych dochodów. Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego w zakresie, w jakim twierdził, iż regularnie przekazywał synowi prezenty, pieniądze. Twierdzenia te pozostają bowiem w sprzeczności z uznanymi za wiarygodne zeznaniami świadka K. G.. W ocenie sądu twierdzenia te służyć miał umniejszeniu zawinienia oskarżonego i stanowią wyraz jego dążenia do przedstawienia sytuacji w sposób mniej niekorzystny dla siebie od tego jak wyglądał stan rzeczywisty. Ponadto sąd nie uznał za polegające na prawdzie twierdzeń oskarżonego, iż fakt niepłacenia alimentów nie jest konsekwencją tego, iż nie chce ich płacić, ale tego że pozyskiwane przez niego środki nie pozwalały mu na to. W ocenie Sądu takie oświadczenie oskarżonego nie znajduje potwierdzenia w zgromadzonym w toku postępowania materiale dowodowym i zdaniem Sądu stanowi linię obrony przyjętą przez oskarżonego. Przedstawiona przez oskarżonego wersja jest najbardziej korzystna z punktu widzenia jego obrony, jednakże pozostaje ona w sprzeczności z obiektywnie ustalonymi w oparciu o przeprowadzone dowody faktami, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. |
|||||||||||
zeznania świadka A. A. (2) |
Świadek jest matką oskarżonego. Sąd co do zasady dał wiarę zeznaniom świadka, w zakresie w jakim pozostają one w zgodzie z ustalonym stanem faktycznym. W zakresie tym zeznania świadka pozostają w zgodzie z pozostałymi dowodami uznanymi za wiarygodne. Sąd odmówił wiary zeznaniom świadka w części, w jakiej wskazywał, iż oskarżony regularnie przekazywał synowi prezenty i pieniądze. Świadek nie potrafił bowiem podać żadnych szczegółów dotyczących tych prezentów, choć miały one być przekazywane pokrzywdzonemu właśnie za pośrednictwem świadka. Ponadto zeznania te pozostają w sprzeczności z uznanymi a wiarygodne zeznaniami świadka K. G.. Zdaniem sądu to świadek dawał wnukowi prezenty, a twierdzenia o tym, iż pochodziły one od oskarżonego są konsekwencją emocjonalnego stosunku świadka do oskarżonego i stanowią próbę przedstawienia zaistniałej sytuacji w sposób korzystny dla oskarżonego. |
|||||||||||
0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||
PODSTAWA PRAWNA WYROKU |
||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Oskarżony |
|||||||||||
☒ |
3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem |
1 |
M. A. (1) |
|||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
||||||||||||
Sąd nie miał wątpliwości, że oskarżony jest sprawcą zarzucanego mu czynu. Czyn ten jest czynem zabronionym, bezprawnym i karalnym. Sąd nie znalazł okoliczności wyłączających winę oskarżonego. Jest on osobą pełnoletnią i w pełni poczytalną. Miał pełną możliwość rozpoznania bezprawności czynu i owej bezprawności był świadomy. Dokonując czynu oskarżony działał w normalnej sytuacji motywacyjnej, sąd wykluczył możliwość zaistnienia któregoś z kontratypów. Oskarżony miał możliwość zachować się w zgodzie z panującym porządkiem prawnym, a jednak nie zrobił tego. Z uwagi na to Sąd uznał oskarżonego za winnego zarzucanego mu czynu. Swoim działaniem oskarżony wypełnił znamiona przestępstwa opisanego w art. 209 § 1 k.k. Dobrem chronionym przywołanym przepisem jest rodzina i obowiązek opieki. Czynność sprawcza przestępstwa niealimentacji polega na uchylaniu się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące. Może ono zostać popełnione zarówno w zamiarze bezpośrednim, jak i ewentualnym, jest to również przestępstwo o charakterze indywidualnym albowiem jego sprawcą może być jedynie osoba, na której ciąży obowiązek alimentacyjny. W doktrynie i orzecznictwie podkreśla się, że uchylanie się od obowiązku łożenia na utrzymanie osoby uprawnionej do alimentacji zachodzi wtedy, gdy zobowiązany mając obiektywną możliwość wykonania tego obowiązku, nie dopełnia go ze złej woli - por. uchwałę SN z 9 czerwca 1976 roku, sygn. akt VI KZP 13/75. Podobny pogląd wyraził Sąd Najwyższy w postanowieniu z 17 kwietnia 1996 r., II KRN 204/96, gdzie wskazał, iż w pojęciu „uchyla się” mieści się negatywny stosunek psychiczny osoby zobowiązanej do wykonania nałożonego na nią obowiązku, który sprawia, że mimo obiektywnej możliwości jego wykonania, sprawca tego obowiązku nie wypełnia, gdyż wypełnić nie chce lub też zlekceważył obowiązek nałożony wyrokiem. Ze zgromadzonych w sprawie dowodów jednoznacznie wynika, iż oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim, albowiem zdawał sobie sprawę z tego, iż ciąży na nim obowiązek alimentacyjny, znał jego dokładną wysokość, a mimo to nie uiszczał odpowiedniej kwoty na rzecz swojego syna. Wysokość świadczenia określona została orzeczeniem sądu, a powstała w wyniku nieuiszczania należnych alimentów kwota zaległości przekroczyła znacznie równowartość 3 świadczeń okresowych. W ocenie Sądu w działaniu oskarżonego można wyszczególnić negatywny i zarazem lekceważący stosunek do wykonywania nałożonego obowiązku przy jednoczesnej obiektywnej możliwości jego realizacji. Jak wynika z zeznań matki M. A. (2), oskarżony w istocie nigdy nie był zainteresowany nie tylko realizacją obowiązku alimentacyjnego w formie finansowej, ale i życiem i losem swojego syna. Oskarżony miał realną możliwość realizowania obowiązku alimentacyjnego, był zatrudniony i regularnie zarobkował. Oskarżony wskazał, iż nie płacił alimentów na rzecz syna, gdyż uznał, że niczego mu nie brakuje, łożył natomiast w tym czasie na utrzymanie dziecka swojej konkubiny, do alimentowania którego nie był zobowiązany, konkubiny i ich wspólnego dziecka. Powyższe pozwala wyprowadzić wniosek, iż miał on realne możliwości zarobkowe, aby łożyć alimenty na rzecz małoletniego pokrzywdzonego. Żadne z zachowań oskarżonego podjętych w okresie od 31 maja 2017 roku do 17 grudnia 2018 roku i od 03 marca 2019 roku do 08 maja 2020 roku nie świadczyły o tym, aby podejmował on realne starania celem systematycznego świadczenia alimentów na rzecz M. A. (2), wręcz przeciwnie oskarżonemu w żadnej mierze nie zależało, aby z obowiązku tego się wywiązać, uważał iż jest zwolniony z tych starań, z uwagi na to, iż potrzeby jego dziecka zaspokajają inne osoby. Wskazać w tym miejscu należy, iż zaspokojenie potrzeb dziecka przez inne osoby nie zwalnia oskarżonego z obowiązku alimentowania go, a oskarżony nie jest uprawniony do wybiórczego traktowania dzieci i do dowolnego wybierania, którym ze swoich dzieci będzie zapewniał byt, a którym powyższego odmówi. Obowiązek ten istnieje równorzędnie względem wszystkich zstępnych (którzy są uprawnieni) i fakt rozstania z matką pokrzywdzonego nie uprawnia oskarżonego do gorszego traktowania uprawnionego M. A. (2) względem pozostałych. Podobnie nie depenalizuje zachowań oskarżonego podnoszona przez niego okoliczność dokonywania wpłat na fundusz założony dla pokrzywdzonego. Przeciwnie dowodzi to z jednej strony obiektywnej możliwości świadczenia alimentów, a z drugiej lekceważącego stosunku do orzeczonego wyrokiem sądu obowiązku świadczeń alimentacyjnych. Oskarżony był bowiem w pierwszej kolejności zobowiązany uczynić zadość obowiązkowi bieżącego alimentowania syna. Analizując stopień społecznej szkodliwości czynu sąd wziął pod uwagę kwantyfikatory określone w art. 115 § 2 k.k. W ocenie Sądu społeczna szkodliwość czynu popełnionego przez oskarżonego jest wysoki. Dokonując tej oceny Sąd wziął pod uwagę, iż oskarżony naruszył podstawowe dobro prawne godząc w rodzinę i opiekę, oskarżony działał również z zamiarem bezpośrednim, naruszając podstawowe obowiązki związane z byciem rodzicem. Oskarżony przypisanego czynu dopuścił się również w długim okresie - od 31 maja 2017 roku do 17 grudnia 2018 roku i od 03 marca 2019 roku do 08 maja 2020 roku, lekceważąc wynikające z wyroku sądowego obowiązki. Mając na uwadze powyższe Sąd nie miał wątpliwości, iż oskarżonemu można było przypisać odpowiedzialność za popełnienie przestępstwa określonego w art. 209 § 1 k.k. i na podstawie przywołanego przepisu należało orzec w stosunku do oskarżonego karę. |
||||||||||||
☐ |
3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem |
|||||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
||||||||||||
☐ |
3.3. Warunkowe umorzenie postępowania |
|||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania |
||||||||||||
☐ |
3.4. Umorzenie postępowania |
|||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania |
||||||||||||
☐ |
3.5. Uniewinnienie |
|||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia |
||||||||||||
KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i |
||||||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||
M. A. (1) |
1 |
1 |
Za popełnienie przypisanego czynu W ocenie Sądu karą adekwatną do wagi popełnionego czynu, stopnia społecznej szkodliwości oraz stopnia winy, jest kara pozbawienia wolności w wymiarze Przy wymiarze kary Sąd uznał jako najistotniejszą okoliczność obciążającą wcześniejszą karalność oskarżonego - kilkukrotną, za różne rodzajowo przestępstwa. Powyższe świadczy W myśl art. 53 k.k. Sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a ponadto potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację Miarkując karę w stosunku do oskarżonego M. A. (1) Sąd kierował się wskazanymi wyżej dyrektywami wymiaru kary. Zdaniem Sądu, tylko bezwzględna kara pozbawienia wolności daje szanse na zrealizowanie wobec oskarżonego stawianych przez ustawodawcę celów. Oskarżony w przeszłości był karany, jednak mimo to oskarżony wracał na ścieżkę kolizji z obowiązującym porządkiem prawnym. Kara ta będzie dla oskarżonego odczuwalna, nie tylko w sposób dostateczny, ale będzie również dolegliwa w stopniu odpowiadającym wadze popełnionego przez oskarżonego czynu. Miarkując karę sąd miał na uwadze czas trwania czynu zabronionego, uprzednią karalność oskarżonego oraz stopień społecznej szkodliwości czynu i zawinienia, które ocenił jako znaczne. Ponadto sąd miał na uwadze zachowanie oskarżonego po popełnieniu przestępstwa. Oskarżony był bezkrytyczny wobec swojego zachowania, prezentował postawę roszczeniową, podnosząc argumenty, które w jego ocenie zwalniały go z obowiązku bieżącego alimentowania syna. W ocenie Sądu kary o charakterze wolnościowym, winny być zarezerwowane dla sprawców incydentalnych, których czyny nie odznaczają się wysokim stopniem społecznej szkodliwości, a tych wymogów oskarżony, jak i popełniony przez niego czyn nie spełnia (tym bardziej, że popełniony był na przestrzeni niemal 3 lat). Zdaniem Sądu kara 3 miesięcy pozbawienia wolności będzie dla oskarżonego odczuwalna, nie tylko w sposób dostateczny, ale będzie również dolegliwa w stopniu odpowiadającym wadze popełnionego przez oskarżonego czynu. |
|||||||||
Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU |
||||||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||
inne zagadnienia |
||||||||||||
W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, |
||||||||||||
7. KOszty procesu |
||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||
2 |
Biorąc pod uwagę sytuację finansową oskarżonego - fakt, iż w dalszym ciągu spoczywa na nim obowiązek alimentacyjny, zadłużenie oraz obecnie brak dochodów, z uwagi na przebywanie w Zakładzie Karnym, Sąd uznał za zasadne zwolnienie oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za niniejsze postępowanie, orzekając o tym na podstawie art. 624 k.p.k. |
|||||||||||
Podpis |
||||||||||||
Sędzia Renata Pietras – Paszkowska |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kaliszu
Data wytworzenia informacji: