II K 365/25 - uzasadnienie Sąd Rejonowy w Kaliszu z 2025-05-07
Sygn. akt II K 365/25
WYROK W IMIENIU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 7 maja 2025 roku
Sąd Rejonowy w Kaliszu II Wydział Karny, w składzie:
Przewodnicząca: sędzia Monika Masłowska
Protokolant: stażystka Amelia Krysiak
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 maja 2025 roku w K. sprawy
D. P. (1), urodzonego (...) w T.,
syna H. i Z. z domu M.,
oskarżonego o to, że:
w dniu 9 stycznia 2022 roku w K. kierował w strefie ruchu lądowego pojazdem mechanicznym m-ki N. (...) o nr rej. (...) pomimo zakazów prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych orzeczonych prawomocnymi wyrokami Sądu Rejonowego w Kaliszu za sygn. akt IIK 757/21 obowiązującego okres dwóch lat od dnia 04.08.2021r do 04.08.2023r, za sygn akt IIK 904/21 obowiązującego okres dwóch lat od dnia 22.12.2021r do 22.12.2023r i za sygn. akt II K 990/21 obowiązującego okres jednego roku od dnia 09.12.2022r, a nadto pomimo wydania przez uprawnionych do kontroli funkcjonariuszy Policji poruszających się pojazdem, przy użyciu sygnałów dźwiękowych i świetlnych polecenia zatrzymania pojazdu mechanicznego nie zatrzymał niezwłocznie pojazdu i kontynuował jazdę,
tj. o czyn z art. 244 k.k. i art. 178b k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
1. oskarżonego D. P. (1) uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, z tym uzupełnieniem jego opisu, iż po słowach: (...) dodaje: „znajdując się pod wpływem środka odurzającego oddziałującego na ośrodkowy układ nerwowy jak alkohol w stężeniu powyżej 0,5‰ i” wypełniającego znamiona art. 244 k.k. i art. 178b k.k. i art. 178a § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. tj. w brzmieniu ustawy Kodeks karny na dzień 31 grudnia 2022 roku i za to na podstawie art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. tj. w brzmieniu ustawy Kodeks karny na dzień 31 grudnia 2022 roku wymierza mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;
2. na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w postaci zatrzymania od dnia 9 stycznia 2022 roku (od godziny 02:50) do dnia 10 stycznia 2022 roku (do godziny 14:38), przyjmując, że okres ten jest równoważny 2 (dwóm) dniom kary pozbawienia wolności;
3. na podstawie art. 42 § 2 k.k. orzeka wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 5 (pięciu) lat;
4. na podstawie art. 43a § 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. tj. w brzmieniu ustawy Kodeks karny na dzień 31 grudnia 2022 roku zasądza od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 5.000,00 (pięć tysięcy) złotych;
5. zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 300,00 (trzysta) złotych tytułem opłaty oraz kwotę 866,76 (osiemset sześćdziesiąt sześć 76/100) złotych tytułem wydatków za niniejsze postępowanie.
sędzia Monika Masłowska
UZASADNIENIE |
|||||||||||
Formularz UK 1 |
Sygnatura akt |
II K 365/25 |
|||||||||
Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza. |
|||||||||||
1.USTALENIE FAKTÓW |
|||||||||||
1.1 FAKTY UZNANE ZA UDOWODNIONE |
|||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
|||||||||
1. |
D. P. (1) |
Wyrokiem Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 7 maja 2025 roku oskarżonego D. P. (1) uznano za winnego tego, że w dniu 9 stycznia 2022 roku w K. kierował w strefie ruchu lądowego pojazdem mechanicznym marki N. (...) o nr rej. (...) znajdując się pod wpływem środka odurzającego oddziałującego na ośrodkowy układ nerwowy jak alkohol w stężeniu powyżej 0,5% i pomimo zakazów prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych orzeczonych prawomocnymi wyrokami Sądu Rejonowego w Kaliszu za sygn. akt II K 757/21 obowiązującego okres dwóch lat od dnia 04.08.2021 r. do dnia 04.08.2023 r., za sygn. akt II K 904/21 obowiązującego okres dwóch lat od dnia 22.12.2021 r. do dnia 22.12.2023 r. i za sygn. akt II K 990/21 obowiązującego okres jednego roku od dnia 09.12.2022 r., a nadto pomimo wydania przez uprawnionych do kontroli funkcjonariuszy Policji poruszających się pojazdem, przy użyciu sygnałów dźwiękowych i świetlnych polecenia zatrzymania pojazdu mechanicznego nie zatrzymał niezwłocznie pojazdu i kontynuował jazdę, tj. o czyn z art. 244 k.k. i art. 178b k.k. i art. 178a § 1 k.k w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. tj. w brzmieniu ustawy Kodeks karny na dzień 31 grudnia 2022 roku |
|||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||
1. W dniu 9 stycznia 2022 roku oskarżony D. P. (1) około godziny 2:35 poruszał się samochodem osobowym marki N. (...) o nr rej. (...) na ulicy (...) w K.. Funkcjonariusze Komendy Miejskiej Policji w K. postanowili zatrzymać pojazd do kontroli drogowej przy użyciu sygnałów świetlnych i dźwiękowych pojazdu uprzywilejowanego. Oskarżony nie zatrzymał się do kontroli. Na początku zwolnił, a następnie przyspieszył i gwałtownie skręcił w ul. (...). Wobec wskazanego zachowania funkcjonariusze policji podjęli pościg czołowy za oskarżonym. Oskarżony uciekał przez miejscowości: N., S., D., S., N., J., M.. W trakcie pościgu oskarżony wielokrotnie zajeżdżał funkcjonariuszom drogę, naprzemiennie przyspieszał i gwałtownie hamował, próbował spychać radiowóz, w wyniku czego dwukrotnie doprowadził do kontaktu z radiowozem na drodze publicznej. Oskarżony zjechał z drogi wjeżdżając na parking leśny w miejscowości M., po czym gwałtownie zahamował doprowadzając do kolejnego zderzenia, w wyniku którego oba pojazdy znalazły się w rowie. Funkcjonariusz Policji J. K. zatrzymał mężczyznę będącego pasażerem – T. K.. Oskarżony wyskoczył przez bagażnik pojazdu i podjął próbę ucieczki. Funkcjonariusz Policji Ł. O. ruszył za nim użył środków przymusu bezpośredniego w postaci siły fizycznej, ciosów i chwytów obezwładniających, co doprowadziło do obezwładnienia i zatrzymania. |
Notatka urzędowa Zeznania świadka Ł. O. Zeznania świadka J. K. Rysunek techniczny z przebiegu zdarzenia wraz ze zdjęciami Protokół oględzin pojazdu |
k.1, 3 k. 28v-29 k.31-32 k.41 k. 42-50 |
|||||||||
2. Badanie stanu trzeźwości urządzeniem (...) wykazało wynik 0,00 mg/l. |
Protokół badania stanu trzeźwości analizatorem wydechu wraz ze świadectwem wzorcowania |
k. 9-10 |
|||||||||
3. Oskarżony wskazał, że spożywał dopalacz w ilości jednej sztuki o godzinie 15:00 w dniu 8 stycznia 2022 roku. Od oskarżonego pobrano krew i zabezpieczono ją w pakiecie (...) celem sprawdzenia obecności środków działających podobnie do alkoholu. Badania toksykologiczne próbki krwi wykazało obecność alfa - (...) w stężeniu 186mg/ml. Stwierdzenie obecności alfa (...) w wysokim stężeniu oraz odnotowane w protokole pobrania krwi zaburzenia równowagi, wąskie źrenice oraz powolna reakcja źrenic na światło wskazują na oddziaływanie na ośrodkowy układ nerwowy jak alkohol w stężeniu powyżej 0,5%. Substancja alfa - (...) znajduje się w wykazie środków psychotropowych grupy IV-P |
Notatka służbowa Wyjaśnienia oskarżonego Sprawozdanie z badania toksykologicznego |
k.4v k. 70-71 k. 133-134 135-135v |
|||||||||
4. Oskarżony D. P. (1) w czasie zdarzenia posiadał aktualny zakaz prowadzenia pojazdów. Zakazy zostały orzeczone przez Sąd Rejonowy w Kaliszu: - w sprawie o sygn. akt II K 757/21 z dnia 2 lipca 2021 r. na okres 2 lat, od dnia 04 sierpnia 2021 r. do dnia 04 sierpnia 2023 r., - w sprawie o sygn. akt II K 904/21 z dnia 14 grudnia 2021 r., na okres 2 lat, od dnia 22 grudnia 2021 r. do dnia 22 grudnia 2023 r., - w sprawie o sygn. akt II K 990/21 z dnia 29 listopada 2021 r., na okres 1 roku, od dnia 09 stycznia 2021 r. do dnia 09 grudnia 2022 r. |
Informacja o wpisach w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego Odpisy wyroków Informacja o zakazach |
108 113-119 234 |
|||||||||
5. Oskarżony D. P. (1) został zatrzymany w dniu 9 stycznia 2022 roku o godzinie 02:50 i zwolniony w dniu 10 stycznia 2022 roku o godzinie 14:38. |
Protokół zatrzymania |
6-6v |
|||||||||
6. Pojazd N. (...) został zabezpieczony administracyjnie przy pomocy przedsiębiorstwa (...) poprzez umieszczenie go na parkingu strzeżonym przy ul. (...) w K.. |
Zeznania świadka Ł. O. Dyspozycja usunięcia pojazdu 6 |
28v-29 78 |
|||||||||
7. Oskarżony był dotychczas wielokrotnie karany m.in. za: kradzież, zabór pojazdu, prowadzenie pojazdu bez prawa jazdy lub w okresie pozbawienia uprawnień do kierowania pojazdami, spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, niestosowanie się do orzeczonych środków karnych, posiadanie środków odurzających lub substancji psychotropowych. |
Wyjaśnienia oskarżonego Informacja o osobie z krajowego rejestru karnego informacja o wpisach w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego Odpisy wyroków |
k. 70 k. 266 k. 108 113-119 |
|||||||||
8. Oskarżony urodził się (...) w T.. Ma wykształcenie gimnazjalne, wyuczony zawód to operator wózków widłowych. Pracował dorywczo jako pracownik fizyczny w tartaku za wynagrodzeniem około 2.500 zł miesięcznie. Nie posiada majątku. Jest kawalerem, nie ma nikogo na utrzymaniu. Oskarżony nie leczył się psychiatrycznie, odwykowo ani neurologicznie. Aktualnie odbywa karę pozbawienia wolności. Przewidywany czas zakończenia kary to 21 lipca 2025 r. |
Wyjaśnienia oskarżonego Informacja z (...) |
k.70-71,2414 k.264 |
|||||||||
9. Oskarżony przyznał się do zarzucanego mu czynu (w zakresie prowadzenia pojazdu mechanicznego pomimo zakazu oraz braku reakcji na sygnały świetlne i dźwiękowe ze strony funkcjonariuszy Policji). Opisał przebieg zdarzenia i złożył wyjaśnienia. Niemniej jednak z uwagi na spożycie substancji psychotropowej nie pamięta prawie wcale zdarzenia. Wskazał, że przypuszcza, że gdy Policja zaczęła go ścigać to zaczął uciekać. Żałuje tego co się wydarzyło. |
Wyjaśnienia oskarżonego |
k.38, k.137v, 242 |
|||||||||
1.2 FAKTY UZNANE ZA NIEUDOWODNIONE |
|||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
|||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||
2. OCENA DOWODÓW |
|||||||||||
2.1. DOWODY BĘDĄCE PODSTAWĄ USTALENIA FAKTÓW |
|||||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|||||||||
3 7 8 9 |
Wyjaśnienia oskarżonego D. P. (1) |
Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonego D. P. (1) za wiarygodne w zakresie, w jakim pozostają one zbieżne z innymi dowodami zgromadzonymi w sprawie, w szczególności z opinią toksykologiczną, dokumentacją urzędową oraz danymi o jego sytuacji osobistej i karalności. Oskarżony przyznał, że w dniu 8 stycznia 2022 r., około godziny 15:00, zażył jedną sztukę środka określanego jako „dopalacz”. Informacja ta znajduje pełne potwierdzenie w wynikach badań toksykologicznych, które wykazały obecność substancji alfa - (...) w jego organizmie w znacznym stężeniu. Ponadto objawy opisane w protokole pobrania krwi – w tym zaburzenia równowagi, wąskie źrenice oraz spowolniona reakcja źrenic na światło – są charakterystyczne dla działania tej substancji na ośrodkowy układ nerwowy, co potwierdza stan odurzenia w momencie zdarzenia. Z tej przyczyny Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonego w tym zakresie za zgodne z ustalonym stanem faktycznym i wiarygodne. Oceniając wypowiedzi oskarżonego odnoszące się do jego osoby, tj. wieku, wykształcenia, sytuacji zawodowej i majątkowej, stanu rodzinnego oraz przebiegu zatrudnienia, Sąd nie dopatrzył się sprzeczności z innymi dowodami ani okoliczności, które mogłyby podważyć ich prawdziwość. Oskarżony przedstawiał dane osobowe w sposób logiczny, spójny i niesprzeczny z doświadczeniem życiowym. Brak było również jakiejkolwiek podstawy do przyjęcia, że informacje te mogłyby zostać celowo zniekształcone z uwagi na interes procesowy oskarżonego. Oskarżony wskazał również, że nie pamięta szczegółowego przebiegu zdarzenia, co tłumaczył działaniem środka odurzającego. Sąd ocenił to twierdzenie jako wiarygodne, mając na uwadze stan psychofizyczny oskarżonego ustalony na podstawie badań oraz okoliczności zdarzenia, które – jak wynika z innych dowodów – miało dynamiczny i gwałtowny przebieg. Zatem ograniczenia w pamięci oskarżonego nie zostały uznane za próbę unikania odpowiedzialności, lecz za konsekwencję jego stanu w chwili czynu. Wreszcie, Sąd uznał za zgodne z rzeczywistością i potwierdzone w dokumentacji karnej wyjaśnienia oskarżonego dotyczące jego wcześniejszej karalności. Dane przekazane przez oskarżonego w tym zakresie odpowiadały treści ujawnionej karty karnej, co jednoznacznie potwierdza ich prawdziwość. W konsekwencji Sąd ocenił wyjaśnienia oskarżonego jako wiarygodne w zakresie, w jakim znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym. Nie stwierdzono wewnętrznych sprzeczności ani niezgodności z dowodami obiektywnymi, które mogłyby prowadzić do ich zakwestionowania. |
|||||||||
1 3-8 |
Dokumenty |
Zgromadzone w sprawie dokumenty urzędowe, takie jak: notatki urzędowe dotyczące przebiegu interwencji, protokół zatrzymania, dokumentacja oględzin miejsca zdarzenia, protokół badania stanu trzeźwości wraz ze świadectwem wzorcowania, sprawozdanie z badania toksykologicznego, informacje z K., informacje z ewidencji kierowców oraz odpisy wyroków - zostały sporządzone przez uprawnione organy lub instytucje w ramach ich ustawowych kompetencji, przy zachowaniu przewidzianych prawem procedur. Brak jakichkolwiek podstaw do kwestionowania autentyczności wskazanych dokumentów, jak również brakuje przesłanek wskazujących na ich nierzetelność lub sprzeczność z innymi dowodami. Treść dokumentów jest spójna, logiczna oraz znajduje odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym, w szczególności w zeznaniach funkcjonariuszy Policji i wyjaśnieniach oskarżonego. Wobec powyższego, wszystkie wskazane dokumenty należy uznać za w pełni wiarygodne źródło dowodowe, dające podstawę do przyjęcia ustaleń faktycznych dotyczących zdarzenia z dnia 9 stycznia 2022 roku oraz okoliczności osobistych oskarżonego. Przedstawione dokumenty nie były również kwestionowane przez którąkolwiek ze stron w ramach postępowania. |
|||||||||
1 6 |
Zeznania świadka Ł. O. |
Zeznania świadka Ł. O., funkcjonariusza Policji uczestniczącego bezpośrednio w interwencji z dnia 9 stycznia 2022 roku, należy uznać za spójne, logiczne i konsekwentne. Świadek ten, działając w ramach obowiązków służbowych, zrelacjonował przebieg próby zatrzymania pojazdu do kontroli drogowej, który poruszał się po ulicy (...) w K.. Jak wynika z jego zeznań, pomimo wydania polecenia do zatrzymania pojazdu przy użyciu sygnałów świetlnych i dźwiękowych, kierujący nie zatrzymał się, co skutkowało koniecznością podjęcia pościgu. Świadek szczegółowo opisał trasę ucieczki, manewry wykonywane przez oskarżonego, w tym próby zajeżdżania drogi, gwałtowne przyspieszanie i hamowanie, a także sytuacje kolizyjne z radiowozem. Zeznania te obejmują również opis finału pościgu na parkingu leśnym, gdzie doszło do kolizji obu pojazdów oraz zatrzymania oskarżonego, który próbował uciec pieszo. Świadek ten osobiście zastosował środki przymusu bezpośredniego w postaci siły fizycznej, chwytów obezwładniających oraz uderzeń, skutkujących skutecznym zatrzymaniem oskarżonego. Zeznania te pozostają w pełnej zgodności z dokumentacją urzędową (notatkami służbowymi, protokołami badań, dokumentacją pobrania krwi) oraz są zbieżne z relacją drugiego funkcjonariusza. Ponadto brak jest podstaw do przyjęcia, że świadek miałby jakikolwiek interes w przedstawieniu fałszywej wersji zdarzeń |
|||||||||
1 |
Zeznania świadka J. K. |
Zeznania świadka J. K., funkcjonariusza Policji uczestniczącego w interwencji z dnia 9 stycznia 2022 roku, należy uznać za spójne i wiarygodne w zakresie opisu przebiegu początkowego zdarzenia. Świadek ten relacjonował moment rozpoczęcia pościgu za pojazdem marki N. (...), który nie zatrzymał się do kontroli drogowej pomimo wydanych sygnałów świetlnych i dźwiękowych. Opisał również manewry podejmowane przez kierującego podczas ucieczki, a także sam fakt zatrzymania pasażera pojazdu – T. K.. Jednocześnie świadek ten wskazał, iż nie widział momentu zatrzymania oskarżonego, ponieważ po zatrzymaniu pasażera został oddelegowany do innych czynności. W konsekwencji jego zeznania dotyczące samego zatrzymania oskarżonego są ograniczone i nie obejmują szczegółowego przebiegu tej czynności. Niemniej jednak zeznania J. K. pozostają w pełnej zgodności z pozostałym materiałem dowodowym, a ich wiarygodność nie budzi wątpliwości. Nie ma podstaw do uznania, iż świadek przedstawiał nieprawdziwy obraz zdarzeń, a jego relacja w zakresie, w jakim był bezpośrednio uczestnikiem, jest logiczna i spójna. |
|||||||||
2.2.DOWODY NIEUWZGLĘDNIONE PRZY USTALENIU FAKTÓW |
|||||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|||||||||
3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU |
|||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Oskarżony |
||||||||||
☒ |
Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem |
D. P. (1) |
|||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
|||||||||||
Sąd nie miał wątpliwości, że oskarżony D. P. (1) jest sprawcą zarzucanego mu czynu, polegającego na kierowaniu pojazdem mechanicznym pod wpływem substancji psychotropowej oraz pomimo obowiązującego wobec niego zakazów prowadzenia pojazdów mechanicznych, a także niezatrzymaniu się do kontroli drogowej pomimo wydanego polecenia przez uprawnionych do tego funkcjonariuszy Policji. Czyn ten jest czynem bezprawnym, zabronionym i karalnym. Sąd nie znalazł w sprawie okoliczności wyłączających winę oskarżonego. Oskarżony jest osobą pełnoletnią i w pełni poczytalną w chwili popełnienia czynu. Dysponował pełną zdolnością do rozpoznawania bezprawności swojego zachowania i był świadomy konsekwencji wynikających z naruszenia obowiązujących przepisów prawa. Działał w normalnej sytuacji motywacyjnej, świadomie podjął decyzję o prowadzeniu pojazdu mechanicznego pomimo obowiązującego zakazu w stanie po spożyciu substancji psychotropowej, jak również świadomie zignorował polecenie zatrzymania pojazdu przez uprawnionych do kontroli funkcjonariuszy Policji, podejmując ucieczkę i narażając innych uczestników ruchu na niebezpieczeństwo. Sąd wykluczył możliwość wystąpienia jakiegokolwiek kontratypu. Działaniem oskarżonego zostały wypełnione znamiona przestępstwa określonego w art. 244 k.k., polegającego na kierowaniu pojazdem mechanicznym pomimo obowiązujących zakazów sądowych. Omawiane przestępstwo jest przestępstwem indywidualnym, gdyż dotyczy jedynie osób, wobec których wydano sądowe zakazy prowadzenia pojazdów. Penalizuje on świadome niepodporządkowanie się orzeczeniom sądu, co ma na celu wymuszenie respektowania wyroków oraz zapewnienie powagi wymiaru sprawiedliwości (tak też Konarska-Wrzosek Violetta (red.), Kodeks karny. Komentarz, wyd. II, komentarz do art. 244 k.k.). Wskazany występek popełnić można wyłącznie umyślnie - działając z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym. Z okoliczności niniejszej sprawy wynika, iż oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim, mając świadomość, iż obowiązuje orzeczony wobec niego zakaz prowadzenia pojazdów i wiedząc, że prowadząc pojazd mechaniczny narusza obowiązujące przepisy. Swoim zachowaniem oskarżony naruszył orzeczony wyrokami Sądu Rejonowego w Kaliszu (sygn. akt II K 757/21, II K 904/21, II K 990/21) zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych. Swoim zachowaniem oskarżony wypełnił również znamiona przestępstwa z art. 178b k.k. polegającego na niedostosowaniu się do polecenia zatrzymania pojazdu mechanicznego. W dniu 9 stycznia 2022 roku oskarżony, prowadząc pojazd marki N. (...), świadomie zignorował wyraźne polecenie zatrzymania pojazdu, wydane przez funkcjonariuszy Policji przy użyciu sygnałów świetlnych i dźwiękowych pojazdu uprzywilejowanego. W trakcie ucieczki oskarżony podejmował działania stwarzające realne zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym i zdrowia funkcjonariuszy – zajeżdżał im drogę, gwałtownie hamował i przyspieszał, a także doprowadził do kontaktu z radiowozem, w wyniku czego oba pojazdy wpadły do rowu. Po zatrzymaniu pojazdu oskarżony podjął próbę ucieczki pieszo, co wymusiło na funkcjonariuszu konieczność użycia siły fizycznej jako środka przymusu bezpośredniego. Okoliczność ta dodatkowo potwierdza umyślny charakter działań oskarżonego i jego celowe uchylanie się od obowiązku zatrzymania. Zachowanie oskarżonego miało charakter świadomej i celowej próby uniknięcia odpowiedzialności karnej, bezpośrednio związanej z prowadzeniem pojazdu pod wpływem substancji psychoaktywnej oraz naruszeniem zakazu sądowego. Działanie to wypełniło przesłanki odpowiedzialności określone w art. 178b § 1 k.k. W ocenie Sądu oskarżony D. P. (1) dopuścił się również czynu wyczerpującego znamiona przestępstwa z art. 178a § 1 k.k., polegającego na prowadzeniu pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym będąc pod wpływem środka odurzającego. Ustalono, że oskarżony znajdował się w chwili zdarzenia pod wpływem substancji psychoaktywnej oddziałującej na ośrodkowy układ nerwowy jak alkohol w stężeniu powyżej 0,5 promila, co zostało potwierdzone zarówno w toku badań toksykologicznych, jak i przez sposób, w jaki kierował pojazdem – niebezpieczny, nieprzewidywalny, zagrażający bezpieczeństwu innych uczestników ruchu drogowego. Zgodnie z art. 178a § 1 k.k., odpowiedzialność karna obejmuje nie tylko osoby prowadzące pojazd mechaniczny w stanie nietrzeźwości, ale również te, które prowadzą pojazd będąc pod wpływem środka odurzającego. Obie te przesłanki mają charakter alternatywny, a każda z nich samodzielnie stanowi podstawę penalizacji. R. legis tego przepisu sprowadza się do ochrony bezpieczeństwa w komunikacji, stanowiącego wartość nadrzędną, zaś penalizacja zachowania kierowcy będącego pod wpływem środka odurzającego ma na celu prewencyjne wyeliminowanie z ruchu drogowego osób stanowiących szczególne zagrożenie dla życia i zdrowia innych uczestników tego ruchu. W sprawie niniejszej, choć kwalifikacja prawna czynu z art. 178a § 1 k.k. nie została ujęta w akcie oskarżenia przez oskarżyciela publicznego, Sąd uzupełnił podstawę prawną przypisanego czynu. Sąd uznał, że ujęcie dodatkowej kwalifikacji prawnej nie naruszało zakazu skazania za czyn nieobjęty aktem oskarżenia, albowiem nie wychodziło poza granice tożsamego zdarzenia faktycznego i historycznego, które stanowiło przedmiot osądu. Elementy składające się na przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. były immanentnie związane z okolicznościami podjęcia przez oskarżonego prowadzenia pojazdu w stanie po zażyciu środka odurzającego, co stanowiło integralną część całego zdarzenia, obejmującego również naruszenie zakazu prowadzenia pojazdów (art. 244 k.k.) oraz niepodporządkowanie się sygnałom do zatrzymania i ucieczkę przed pościgiem (art. 178b k.k.). W związku z powyższym Sąd przyjął, że zachowanie oskarżonego nie stanowiło trzech odrębnych czynów, lecz jeden czyn (w rozumieniu art. 11 § 2 k.k.), obejmujący jednocześnie prowadzenie pojazdu mechanicznego pod wpływem środka odurzającego, wbrew orzeczonemu zakazowi prowadzenia pojazdów, jak i niezatrzymanie się do kontroli drogowej pomimo wyraźnych sygnałów dawanych przez uprawnionych funkcjonariuszy Policji. Zachowanie oskarżonego było jednorodne czasowo i przedmiotowo – miało miejsce podczas jednej sekwencji zdarzeń, której wspólnym mianownikiem było kierowanie pojazdem w stanie po spożyciu substancji psychoaktywnej, co skutkowało zarówno naruszeniem zakazu sądowego, jak i próbą uniknięcia odpowiedzialności poprzez ucieczkę. Z uwagi na ścisły związek czasowy, przyczynowy i funkcjonalny między wskazanymi naruszeniami, Sąd przyjął zasadność zakwalifikowania zachowania oskarżonego jako jednego czynu, realizującego kumulatywnie znamiona z art. 178a § 1 k.k., art. 244 k.k. oraz art. 178b k.k. W ocenie Sądu, stopień społecznej szkodliwości czynu zarzucanego oskarżonemu D. P. (1) należy uznać za wysoki, biorąc pod uwagę dyrektywy wskazane w art. 115 § 2 k.k. Przede wszystkim należy podkreślić, że oskarżony swoim zachowaniem naruszył dobro prawne o fundamentalnym znaczeniu, jakim jest bezpieczeństwo w komunikacji. Dobro to, ze względu na jego powszechny i społecznie doniosły charakter, korzysta z podwyższonej ochrony ustawodawcy, a jego naruszenie poprzez prowadzenie pojazdu pod wpływem środka odurzającego, z jednoczesnym ignorowaniem sygnałów pojazdu uprzywilejowanego i łamaniem sądowego zakazu prowadzenia pojazdów, musi być ocenione jako wysoce naganne. Zachowanie oskarżonego cechowała szczególna intensywność bezprawia – prowadząc samochód w stanie wyłączającym pełną kontrolę psychofizyczną, nie tylko podjął świadomą decyzję o kontynuowaniu jazdy mimo wydawanych mu przez Policję poleceń do zatrzymania się, ale także podjął agresywną ucieczkę przez kilka miejscowości, wykonując manewry mogące bezpośrednio prowadzić do poważnego wypadku drogowego. Zajeżdżanie drogi funkcjonariuszom, gwałtowne hamowanie i przyspieszanie, a także doprowadzenie do kontaktów bocznych oraz finalne zepchnięcie radiowozu do rowu – wszystko to wskazuje na skrajną lekkomyślność i brak poszanowania dla norm prawnych oraz życia i zdrowia innych uczestników ruchu. Znamienna jest również całkowita ignorancja oskarżonego wobec ciążącego na nim zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, co świadczy o głębokim deficycie respektu wobec prawomocnych orzeczeń sądów i reguł porządku prawnego. Tego rodzaju zachowanie jednoznacznie świadczy o wysokim stopniu demoralizacji, braku autorefleksji oraz braku elementarnych zahamowań przed podejmowaniem działań rażąco sprzecznych z prawem. Z uwagi na powyższe, stopień społecznej szkodliwości czynu oceniany z perspektywy rodzaju naruszonego dobra, sposobu i okoliczności działania sprawcy, wagi naruszonych obowiązków, postaci zamiaru, a także skrajnego naruszenia reguł ostrożności – należy określić jako zdecydowanie wysoki. Oskarżony świadomie zdecydował się prowadzić pojazd mimo stanu odurzenia, obowiązującego go zakazu i bezpośredniego zagrożenia, jakie stwarzał swoim zachowaniem, zarówno dla organów ścigania, jak i dla innych uczestników ruchu drogowego. Powyższe rzutowało na ocenę stopnia społecznej szkodliwości przypisanemu oskarżonemu czynu. Według Sądu, uwzględniając okoliczności czynu i powołaną we wcześniejszej części uzasadnienia argumentację, należało uznać, że popełnienie przez oskarżonego przypisanego mu czynu nie budzi wątpliwości i z tego względu znalazło swoje odzwierciedlenie w sentencji wydanego w sprawie wyroku skazującego. |
|||||||||||
☐ |
Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem |
||||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
|||||||||||
☐ |
Warunkowe umorzenie postępowania |
||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania |
|||||||||||
☐ |
Umorzenie postępowania |
||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania |
|||||||||||
☐ |
Uniewinnienie |
||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia |
|||||||||||
4. KARY, ŚRODKI KARNE, PRZEPADEK, ŚRODKI KOMPENSACYJNE I ŚRODKI ZWIĄZANE Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE |
|||||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||
D. P. (1) |
1 |
1 |
Uwzględniając realizację przez oskarżonego znamion przedmiotowych i podmiotowych zarzuconego oskarżonemu przestępstwa, należało zważyć, co następuje. Zgodnie z art. 4 Kodeksu karnego, wobec dokonanej zmiany przepisów prawa karnego należało zastosować ustawę obowiązującą poprzednio, gdyż zawierała przepisy korzystniejsze dla oskarżonego. Mając na uwadze, że czyn zarzucany oskarżonemu został popełniony przed dniem 1 stycznia 2023 roku, przyjęto do stosowania przepisy obowiązujące na dzień 31 grudnia 2022 roku, które w sposób łagodniejszy kształtowały zakres sankcji karnych, w szczególności w zakresie wymiaru kary za czyn z art. 178a § 1 k.k. Oskarżony dopuścił się przestępstwa polegającego na prowadzeniu pojazdu mechanicznego pomimo orzeczonego zakazu sądowego, a dodatkowo w stanie odurzenia środkami psychoaktywnymi oraz w warunkach ucieczki przed kontrolą drogową. Taka kumulacja zachowań wyczerpuje znamiona czynu o wysokim stopniu społecznej szkodliwości, bowiem narusza podstawowe zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, które stanowią dobro chronione prawem karnym o szczególnym znaczeniu dla ochrony życia i zdrowia uczestników tego ruchu. Sąd nie mógł pominąć okoliczności faktycznych wskazujących na świadome i uporczywe lekceważenie przez oskarżonego obowiązujących norm prawnych. Przede wszystkim, fakt kierowania pojazdem pomimo obowiązującego zakazu, a także działania pod wpływem środka odurzającego świadczą o braku respektu dla porządku prawnego oraz podstawowych zasad współżycia społecznego. Co istotne, ilość substancji odurzającej odpowiadała stężeniu alkoholu powyżej 0,5 promila, co świadczy o jej znacznej dawce i silnym wpływie na działanie organizmu. Dodatkowo oskarżony był uprzednio karany, również za posiadanie substancji psychoaktywnych, a także nie stosował się do wcześniej orzeczonych zakazów. Jego postawa nie daje podstaw do pozytywnej prognozy kryminologicznej i wskazuje na brak skruchy oraz brak chęci naprawienia wyrządzonych szkód. Należy również podkreślić, że oskarżony przez dłuższy czas ukrywał się przed organami ścigania, co potwierdzają ustalenia procesowe dotyczące niestawiennictwa na wezwania organów postępowania przygotowawczego oraz nieskuteczność nakazów przymusowego doprowadzenia. Oskarżony przebywał poza granicami kraju, w Niderlandach, gdzie został zatrzymany w związku z europejskim nakazem aresztowania i przekazany do kraju dopiero w sierpniu 2024 roku. Tego rodzaju działanie dowodzi nie tylko świadomej ucieczki przed wymiarem sprawiedliwości, lecz również negatywnie rzutuje na ocenę jego postawy procesowej oraz cech osobistych. Sąd stoi na stanowisku, że wykonanie europejskiego nakazu aresztowania ( (...)) wydanego na podstawie innej podstawy prawnej nie stanowi przeszkody do prowadzenia postępowania karnego i wymierzenia kary za czyn popełniony przez oskarżonego w niniejszej sprawie. (...), będący instrumentem współpracy międzynarodowej w zakresie ścigania i zatrzymania osób podejrzanych lub skazanych, służy przede wszystkim zapewnieniu skutecznego doprowadzenia osoby poszukiwanej do kraju. Nie wyłącza on zatem równoległego postępowania karnego wobec tej samej osoby na podstawie innych zarzutów, które podlegają jurysdykcji sądu krajowego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 2022 roku, sygn. akt IV KK 450/21). Co więcej, Sąd wziął pod uwagę, że oskarżony nie prowadził dotychczas społecznie akceptowanego trybu życia, a jego postawa cechowała się brakiem skruchy, lekceważeniem norm prawnych oraz brakiem woli naprawienia wyrządzonych szkód. Okoliczności te, w połączeniu z faktem uprzedniej karalności oraz rażącym naruszeniem orzeczonych zakazów, wskazują na istotny stopień zawinienia oraz wysoką społeczną szkodliwość czynu. Mając na uwadze cel kary, wyrażony w art. 53 Kodeksu karnego, tj. realizację funkcji prewencyjnej, wychowawczej oraz ochronnej, Sąd uznał, iż wymierzenie kary pozbawienia wolności w wymiarze jednego roku i sześciu miesięcy jest adekwatne i proporcjonalne do stopnia winy oraz społecznej szkodliwości czynu. Orzeczona kara spełnia przesłanki prewencji indywidualnej, wskazując oskarżonemu na konieczność przestrzegania porządku prawnego oraz sankcjonując jego dotychczasowe zachowanie, a także prewencji generalnej, wysyłając jednoznaczny komunikat o społecznej nieakceptowalności podobnych działań. W ocenie Sądu, kara ta odpowiada także zasadzie sprawiedliwości i proporcjonalności, zapewniając właściwe zrównoważenie interesów ochrony wartości prawnych, potrzeb społecznych oraz wymogów humanitaryzmu i indywidualizacji kary. Sąd odrzucił możliwość zastosowania środków karnych łagodniejszych, zważywszy na powagę czynu, dotychczasową postawę oskarżonego oraz konieczność zapewnienia skutecznej ochrony porządku prawnego. |
||||||||
D. P. (2) |
2 |
1 |
W pkt II wyroku orzeczono zgodnie z dyspozycją art. 63 § 1 kk. W myśl wskazanego przepisu na poczet orzeczonej kary zalicza się okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie, zaokrąglając w górę do pełnego dnia, przy czym jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności, dwóm dniom kary ograniczenia wolności lub dwóm dziennym stawkom grzywny. |
||||||||
D. P. (2) |
3 |
1 |
W myśl art. 42 § 2 k.k. sąd orzeka, na czas nie krótszy niż 3 lata, zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa wymienionego w § 1, a zatem przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, był w stanie nietrzeźwości. Mając na uwadze powyższe, w tym fakt uznania oskarżonego za winnym, orzeczenie zakazu, na czas nie krótszy niż 3 lata, było w myśl powołanego przepisu obligatoryjne. Sąd miał także na względzie, że oskarżony był wcześniej karany sądownie, w tym za przestępstwa związane z prowadzeniem pojazdów, nie stosował się do uprzednio orzeczonych zakazów, a jego dotychczasowa postawa wskazuje na brak refleksji oraz niezdolność do respektowania ograniczeń wynikających z orzeczeń sądowych. W szczególności należy podkreślić, że popełniając przestępstwo, oskarżony znajdował się pod wpływem znacznej dawki substancji odurzającej, co w sposób istotny ograniczało jego zdolność do bezpiecznego prowadzenia pojazdu. W świetle powyższego, minimalny okres zakazu określony w art. 42 § 2 k.k., wynoszący 3 lata, nie mógł zostać uznany za wystarczający do osiągnięcia celów prewencji indywidualnej i generalnej. Konieczne było orzeczenie zakazu w szerszym wymiarze czasowym, aby skutecznie wyeliminować zagrożenie stwarzane przez oskarżonego dla ruchu drogowego, a jednocześnie wysłać czytelny sygnał o braku społecznej akceptacji dla tego rodzaju zachowań. Ustalony przez Sąd pięcioletni okres zakazu prowadzenia pojazdów jest adekwatny do stopnia zawinienia oskarżonego, wysokiego stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz konieczności zapewnienia bezpieczeństwa publicznego. W tym stanie rzeczy orzeczono jak w pkt. 3 wyroku. |
||||||||
D. P. (2) |
4 |
1 |
Stosownie do art. 43a § 2 k.k. w razie skazania sprawcy za przestępstwo określone w między innymi art. 178a k.k. sąd orzeka świadczenie pieniężne, o którym mowa w art. 39 k.k., na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości co najmniej 5.000,00 zł. Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, należało zważyć, że wobec skazania oskarżonego za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości, a zatem za czyn wypełniający dyspozycję art. 178a § 1 k.k., orzeczenie świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Sprawiedliwości było, w myśl ustawy, obligatoryjne. Ustalając wysokość świadczenia, Sąd wziął pod uwagę zarówno okoliczności dotyczące stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynu, jak i indywidualną sytuację majątkową, rodzinną oraz osobistą oskarżonego. Z ustaleń wynika, że oskarżony przebywa obecnie w zakładzie karnym w związku z wykonywaniem kary pozbawienia wolności, co ogranicza jego aktualne możliwości zarobkowe. Jednocześnie nie wykazano, aby oskarżony miał osoby pozostające na jego utrzymaniu, a w przeszłości był on zdolny do wykonywania pracy zarobkowej, m.in. w charakterze pracownika dorywczego w tartaku. Mając na uwadze powyższe okoliczności, w szczególności ograniczone aktualne możliwości płatnicze oskarżonego, Sąd orzekł świadczenie w kwocie 5 000 zł, tj. w minimalnym ustawowym wymiarze. W ocenie Sądu kwota ta spełnia funkcję represyjno-prewencyjną, stanowi dolegliwy, lecz proporcjonalny środek karny, nieprzekraczający możliwości oskarżonego i pozwalający na realizację celów kary bez nadmiernej ingerencji w jego sytuację osobistą. Wobec powyższego orzeczono jak w pkt. 4 wyroku. |
||||||||
5.INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU |
|||||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||
6. INNE ZAGADNIENIA |
|||||||||||
W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę |
|||||||||||
7.KOSZTY PROCESU |
|||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||
7 |
Zgodnie z przepisem art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o opłaty w sprawach karnych z dnia 23 czerwca 1973 r., skazany w pierwszej instancji obowiązany jest uiścić opłatę 300 zł w razie skazania na karę pozbawienia wolności do lat 2. Tym samym wobec orzeczenia wobec oskarżonego kary w wysokości 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności należało orzec o konieczności uiszczenia przez niego opłaty we wskazanej wysokości na rzecz Skarbu Państwa. Łączna suma wydatków w postępowaniu przygotowawczym wynosiła 846,76 zł (k.253v), do czego należało doliczyć ryczałt za doręczenie wezwań i innych pism w wysokości 20 zł. |
||||||||||
Podpis |
|||||||||||
K., dnia 28 maja 2025 roku sędzia Monika Masłowska |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kaliszu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Monika Masłowska
Data wytworzenia informacji: