Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kaliszu

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 356/23

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

7.USTALENIE FAKTÓW

0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

D. M.

w dniu 12 lipca 2022 roku na terenie posesji nr 47a w miejscowości D., powiat (...), gmina B. prowadząc działalność gospodarczą pod firmą (...), będąc osobą odpowiedzialną za bezpieczeństwo i higienę pracy w stosunku do zatrudnionego na stanowisku stolarza S. P. (1), umyślnie nie dopełnił wynikającego stąd obowiązku i nie zapewnił odpowiednich warunków pracy przez dopuszczenie do wykonywania pracy przez pokrzywdzonego na maszynie do obróbki drewna, tj. pilarce formatowej dwupiłowej, nie spełniającej minimalnych wymagań bezpieczeństwa, zgodnie z § 15 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy, tj. której osłony elementów ruchomych nie spełniały wymagań dla takich osłon, czym naraził go na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, wskutek czego S. P. (1) pracujący wbrew zaleceniom w rękawicach ochronnych w trakcie wykonywania pracy, na w/wym. maszynie doznał obrażeń ciała w postaci urazowej amputacji palca II ręki prawej na wysokości PIP (stawu międzypaliczkowego bliższego) w ten sposób, że jedna z desek uderzyła pokrzywdzonego w dłoń, kierując ją pod piłę, o którą zahaczyła się rękawica, które to obrażenia naruszyły czynności narządów ciała na czas powyżej 7 dni, tj. o czyn z art. 220 § 1 k.k. w zw. z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

D. M. prowadzi w (...), gm. Brzeziny działalność gospodarczą pod firmą (...). Na tej samej posesji działalność o tym samym profilu prowadzi również jego ojciec S. M.. D. M. w swojej firmie korzystał m.in. z należącej do jego ojca pilarki formatowej dwupiłowej. Była to maszyna tzw. samoróbka, nie posiadająca żadnych certyfikatów bezpieczeństwa. Ostrza pił posiadały ruchome osłony, do obniżenia niezbędne było użycie klucza, nadto musiało być zgłoszone przełożonemu. Instrukcja obsługi maszyny nie zawierała informacji o konieczności dostosowywania położenia osłon ostrzy przed rozpoczęciem pracy.

D. M. zatrudniał między innymi stolarza S. P. (2). Nadzór nad przestrzeganiem zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w firmie oskarżonego sprawował również M. P.. M. P. nie zwracał uwagi oskarżonemu, iż przedmiotowa pilarka nie powinna być użytkowana, gdyż nie wiedział, że ta nie posiada certyfikatu.

W dniu 12 lipca 2022 r. pokrzywdzony S. P. (1) wraz z V. D. pracował wykorzystując przedmiotową pilarkę dwupiłową. Osłony elementów ruchomych nie zostały przed rozpoczęciem pracy opuszczone do poziomu ograniczającego możliwość wystąpienia wypadku przy pracy. S. P. (1) pracował, wbrew zakazowi, w rękawicach ochronnych. Jedna z docinanych desek uderzyła pokrzywdzonego w dłoń, kierując ją pod piłę, o którą zahaczyła się rękawica na skutek czego pokrzywdzony doznał obrażeń ciała w postaci urazowej amputacji palca II ręki prawej na wysokości PIP (stawu międzypaliczkowego bliższego),a obrażenia te naruszyły czynności narządów ciała na czas powyżej 7 dni.

Pokrzywdzony w momencie wypadku był trzeźwy, w tym czasie bezpośredni nadzór nad pracownikami sprawował S. M..

1. notatka urzędowa

2. zeznania S. M.

3. wyjaśnienia D. M.

4. kopia umowy użyczenia

5. porozumienie o współpracy

6. instrukcja obsługi formatówki

7. umowa o pracę wraz z dokumentami dotyczącymi zatrudnienia S. P. (1)

8. zeznania V. D.

9. zeznania S. P. (1)

10. protokół oględzin miejsca i materiał poglądowy

11. akta dochodzenia w sprawie wypadku przy pracy

12. protokół kontroli

13. opinia biegłego z dziedziny bhp

14. dokumentacja medyczna wraz z opinią

15. protokół badania trzeźwości

16. częściowo zeznania M. R.

17. zeznania M. P.

1. k. 1

2. k. 112-113, 235-236

3. k. 205-206

4. k. 120 -121,

5. k. 212-214

6. k. 234

7. k. 12-18, 122-152

8. k. 3

9. k. 26

10. k. 9-11, 100

11. k. 32-45,

12. k. 29-31, 46,

13. k. 93, 249-250

14. k. 52-78

15. k. 20

16. k. 236-237

17. k. 264-265

Oskarżony D. M. ma 30 lat. Ma wykształcenie średnie, z zawodu jest teleinformatykiem. Pracuje i zarabia ok. 12.000 zł miesięcznie. Jest właścicielem majątku większej wartości. Jest stanu żonaty, na utrzymaniu ma dziecko. Nie był karany.

1. dane osobowe

2. dane o karalności

1. k. 161

2. k.154

0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

7.OCena DOWOdów

0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1. notatka urzędowa

2. zeznania S. M.

3. wyjaśnienia D. M.

4. kopia umowy użyczenia

5. porozumienie o współpracy

6. instrukcja obsługi formatówki

7. umowa o pracę wraz z dokumentami dotyczącymi zatrudnienia S. P. (1)

8. zeznania V. D.

9. zeznania S. P. (1)

10. protokół oględzin miejsca i materiał poglądowy

11. akta dochodzenia w sprawie wypadku przy pracy

12. protokół kontroli

13. opinia biegłego z dziedziny bhp

14. dokumentacja medyczna wraz z opinią

15. protokół badania trzeźwości

16. częściowo zeznania M. R.

17. zeznania M. P.

Sąd dał wiarę zgromadzonym w sprawie dowodom w zakresie w jakim odzwierciedlają one przebieg wypadku, do jakiego doszło w dniu 12 lipca 2022 r. Tworzą one również spójną całość, wzajemnie się uzupełniając, a strony postepowania nie kwestionowały ich rzetelności czy autentyczności.

W zakresie przyczyn tego wypadku i ewentualnych naruszeń przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy zeznania S. M., M. R. czy też wyjaśnienia D. M. są opiniami, przekonaniami i nie powinny być oceniane w kategoriach prawdy lub fałszu. Dodatkowo oskarżony D. M. przyjął linię obrony zmierzającą do wykazania, iż podstawową i jedyną przyczyną wypadku jakiemu uległ pokrzywdzony S. P. (1) było wykonywanie przez pokrzywdzonego pracy w rękawiczkach. Ojciec oskarżonego swoimi zeznaniami wspierał taką linię obrony, podobnie M. R., który zastąpił na stanowisku inspektora bhp M. P..

0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1. dokument zawierający opinię K. S. (k. 173-175)

Sąd pominął dokument w postaci prywatnej opinii K. S., gdyż w swej istocie nie wnosi ona niczego nowego do ustaleń stanu faktycznego, powiela zapisy aktów prawnych bez szczegółowego odniesienia się do stanu faktycznego istniejącego w firmie oskarżonego.

7.PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☐

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

D. M.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Zgodnie z treścią art. 220 § 1 k.k. karze podlega ten, kto będąc odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy, nie dopełnia wynikającego stąd obowiązku i przez to naraża pracownika ma bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Zgodnie z art. 207 § 1 k.p. to pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Natomiast zgodnie z § 3 art. 207 k.p. pracodawca oraz osoba kierująca pracownikami są obowiązani znać, w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nich obowiązków, przepisy o ochronie pracy, w tym przepisy oraz zasady bezpieczeństwa i higieny pracy.

Nie ulega wątpliwości, iż D. M. jest pracodawcą w rozumieniu art. 3 k.p. Z uwagi na rodzaj prowadzonej działalności, w ocenie Sądu D. M. powinien dysponować wiedzą, czy wykorzystywane w jego firmie maszyny spełniają wymogi bezpieczeństwa i higieny pracy. Bezpieczeństwo użytkowanej maszyny winno być oceniane zgodnie z przepisami zawartymi w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy. Zgodnie z § 34 tego rozporządzenia maszyny nabyte przed dniem 1 stycznia 2003 r. powinny być, w terminie do dnia 1 stycznia 2006 r. dostosowane do minimalnych wymagań dotyczących maszyn określonych w rozdziale 3. Jak wynika z zeznań S. M. przedmiotowa piła była tego rodzaju maszyną. Zgodnie z § 15 ust. 3 cyt. rozporządzenia w przypadku wystąpienia ryzyka bezpośredniego kontaktu z ruchomymi częściami maszyn, mogącego spowodować wypadki, stosuje się osłony lub inne urządzenia ochronne, które zapobiegałyby dostępowi do strefy zagrożenia lub zatrzymywałyby ruch części niebezpiecznych. Natomiast zgodnie z § 15 ust. 4 pkt 3 tego rozporządzenia osłony i urządzenia ochronne nie mogą był łatwo usuwane lub wyłączane ze stosowania. Niewątpliwie przedmiotowa piła miała osłony ostrzy. Jednak w ocenie biegłego i Sądu były to zabezpieczenia iluzoryczne, nie spełniające wymagań cyt. rozporządzenia. Dopasowanie wysokości osłony o ile w ogóle było możliwe, wymagało znacznego wysiłku, należało użyć klucza, a instrukcja obsługi tej maszyny w ogóle nie informowała o konieczności takiego dopasowania. Jak wynika z zeznań M. P. regulacja wysokości osłony wymagała zgłoszenia szefowi (k. 264). Jak wynika z brzmienia ust. 4 zabezpieczenia powinny faktycznie spełniać swoje zadania i nie mogą być pozorne. Mimo, iż oskarżonego w momencie wypadku nie było w zakładzie pracy, a bezpośredni nadzór nad pracownikami sprawował S. M., Sąd uznał, iż nie jest to okoliczność ekskulpująca oskarżonego, gdyż D. M. nigdy faktycznie nie zabronił używania tej maszyny, miał świadomość, że maszyna ta jest używana w jego firmie i nigdy się temu nie sprzeciwił. Oskarżony nie miał podstaw by sądzić, że bezpieczeństwo tej maszyny spełnia wymagania tego rozporządzenia, gdyż urządzenie to nigdy nie posiadało żadnego atestu, o czym oskarżony wiedział. Oskarżony wiedział czym się będą zajmować tego dnia jego pracownicy i jaki sprzęt będą wykorzystywać przy wykonywaniu tej pracy. Zatem brak prawidłowych osłon ostrzy pilarki każdorazowo narażał pracowników co najmniej na wystąpienie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Do zaistnienia czynu zabronionego wystarczy samo zaistnienie zagrożenia. Umyślność odnosi się tylko do stanu polegającego na zagrożeniu bezpieczeństwa i higieny pracy. Przy czym jak Sąd opisał wyżej stan zagrożenia wytworzony przez pracodawcę przez zezwolenie na użytkowanie przedmiotowej maszyny miał bezpośredni związek z zaistniałym wypadkiem, w którym pokrzywdzony S. P. (1) doznał obrażeń spełniających naruszających czynności narządów ciała na czas powyżej 7 dni. Ten skutek objęty jest nieumyślnością.

Zgodnie z treścią art. 66 § 1 i 2 k.k., Sąd może warunkowo umorzyć postepowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy tryb życia uzasadniają przypuszczenie, ze pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Czyn zarzucany oskarżonemu nie jest zagrożony karą przekraczająca 5 lat pozbawienia wolności.

Niewątpliwie wyposażenie maszyny w osłony zdatne do użytku, spełniające swoją funkcję mogłoby zapobiec wystąpieniu tego wypadku lub ograniczyć jego skutki.

Warunkowo umarzając postępowanie Sąd wziął pod uwagę, iż bezpośrednią przyczyną wypadku było używanie przez pokrzywdzonego rękawiczek podczas pracy na pilarce. O zakazie używania rękawiczek podczas pracy na tego typu urządzeniach pokrzywdzony był informowany podczas szkoleń. Sąd wziął również pod uwagę, iż oskarżony nie miał dostatecznego wsparcia ze strony inspektora bhp, który nie był zorientowany, czy dana maszyna w firmie mogła być używana (k. 264). Inspektor nie reagował na utrudnienia w stosowaniu osłon przy przedmiotowej pilarce. Nie reagował też w sposób adekwatny do innych dostrzeżonych zagrożeń, np. na to, że pokrzywdzony palił papierosy w niewyznaczonych do tego miejscach. Dlatego Sąd uznał, iż wina i społeczna szkodliwość czynu oskarżonego nie jest znaczna. Pokrzywdzony porzucił pracę u oskarżonego, konsekwentnie nie stawiał się na wezwania Sądu (również na przesłuchanie w ramach wideokonferencji), jego doprowadzenie okazało się niemożliwe, Sąd uznał, iż pokrzywdzony nie ma żadnych roszczeń do oskarżonego. Oskarżony wprawdzie nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, jednak opisał przebieg zdarzenia bazując na relacjach innych osób, dobrowolnie dostarczył wszelkich niezbędnych dokumentów, niezwłocznie zlikwidował stan zagrożenia poprzez rozbiórkę przedmiotowej maszyny i zakup innej, bardziej nowoczesnej. Należy podkreślić, iż pokrzywdzony chciał ponownie podjąć pracę u oskarżonego. W ocenie Sądu brak jest przesłanek podważających pozytywną prognozę założoną wobec oskarżonego. Jego postawa podczas postępowania wskazuje, iż warunkowe umorzenie postępowania będzie wystarczającą reakcją prawnokarną.

Okres warunkowego umorzenia pozwoli na zweryfikowanie tej pozytywnej prognozy. Zgodnie z treścią art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 39 pkt 7 k.k. Sąd orzekł o świadczeniu pieniężnym na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej. Ponieważ brak było możliwości ustalenia czy pokrzywdzony ma jakiekolwiek roszczenia wobec byłego pracodawcy z tytuł tego wypadku, Sąd orzekł o świadczeniu, kwota 2.000 zł nie przekracza możliwości finansowych oskarżonego, jest adekwatna do stopnia zawinienia. Obowiązek zapłaty tego świadczenia ma działać na oskarżonego zapobiegawczo.

7.KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

7.Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

7.inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4.

Na podstawie art. 627 k.p.k. Sąd obciążył oskarżonego kosztami sądowymi, na które złożyły się koszty poniesione przez Skarb Państwa w postępowaniu przygotowawczym oraz koszty poniesione w postępowaniu przed Sądem - 20 zł z tytułu doręczeń a także opłata z tytułu warunkowego umorzenia postępowania – 60 zł.

7.Podpis

sędzia Agnieszka Wachłaczenko