II K 191/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Kaliszu z 2018-10-15
Sygn. akt II K 191/17
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 15 października 2018r.
Sąd Rejonowy w Kaliszu w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący SSR Agnieszka Wachłaczenko
Protokolant st. sekretarz sądowy Agnieszka Dębowa
w obecności oskarżyciela skarbowego G. G.
po rozpoznaniu dnia 18.09.2017r.,23.10.2017r., 16.04.2018r., 28.05.2018r., 17.07.2018r., 01.10.2018r., sprawy
1.P. G. , s. F. i B. z domu W., ur. (...) w K.
oskarżonego o to, że:
I. w K., woj. (...), w okresie od 01.01.2013 r. do dnia 31.07.2014 r., będąc w myśl art.3 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości kierownikiem jednostki Klubu (...) w K., NIP (...), nr KRS (...), zgodnie z art.4 ust.5 cyt. ustawy - jako kierownik jednostki ponosząc odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych cyt. ustawą, a przez to będąc odpowiedzialnym za prowadzenie dokumentacji finansowo-księgowej stowarzyszenia dopuścił do prowadzenia ksiąg rachunkowych jednostki wbrew przepisom ustawy o rachunkowości w ten sposób, że prowadzono księgi rachunkowe jednostki nie posiadając dokumentacji opisującej w języku polskim przyjętych zasad (polityki) rachunkowości dotyczących w szczególności określenia roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów sprawozdawczych, metod wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego, sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, jak również prowadzone księgi rachunkowe nie zawierały wydruków:
1. dziennika, zawierającego chronologiczne ujęcie zdarzeń gospodarczych;
2. księgi głównej zawierającej chronologiczne zapisy zdarzeń gospodarczych w ujęciu systematycznym zgodnie z zasadą podwójnego zapisu;
3. księgi pomocniczej, zawierającej zapisy rozrachunków z kontrahentami, pracownikami, dokonanych operacji zakupów i sprzedaży, operacji gotówkowych;
4. zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej i pomocniczej;
5. raportów kasowych;
6. zestawienia miesięcznego wypłaty stypendiów i list pracowników;
to jest o czyn z art.77 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz.1047)
2.I. M. , s. J. i O. z domu M., ur. (...) w K.
oskarżonego o to, że:
II. w K., woj. (...), w okresie od 01.01.2013 r. do dnia 31.07.2014 r., będąc w myśl art.3 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości kierownikiem jednostki Klubu (...) w K., NIP (...), nr KRS (...), zgodnie z art.4 ust.5 cyt. ustawy - jako kierownik jednostki ponosząc odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych cyt. ustawą, a przez to będąc odpowiedzialnym za prowadzenie dokumentacji finansowo-księgowej stowarzyszenia dopuścił do prowadzenia ksiąg rachunkowych jednostki wbrew przepisom ustawy o rachunkowości w ten sposób, że prowadzono księgi rachunkowe jednostki nie posiadając dokumentacji opisującej w języku polskim przyjętych zasad (polityki) rachunkowości dotyczących w szczególności określenia roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów sprawozdawczych, metod wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego, sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, jak również prowadzone księgi rachunkowe nie zawierały wydruków:
1. dziennika, zawierającego chronologiczne ujęcie zdarzeń gospodarczych;
2. księgi głównej zawierającej chronologiczne zapisy zdarzeń gospodarczych w ujęciu systematycznym zgodnie z zasadą podwójnego zapisu;
3. księgi pomocniczej, zawierającej zapisy rozrachunków z kontrahentami, pracownikami, dokonanych operacji zakupów i sprzedaży, operacji gotówkowych;
4. zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej i pomocniczej;
5. raportów kasowych;
6. zestawienia miesięcznego wypłaty stypendiów i list pracowników;
to jest o czyn z art.77 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz.1047)
1. na podstawie art. 66 § 1 k.k. i art. 67 § 1 k.k. postępowanie karne prowadzone wobec oskarżonych P. G. i I. M. o czyn z art. 77 pkt 1 ustawy o rachunkowości popełniony w sposób opisany powyżej warunkowo umarza na okres próby wynoszący 1 (jeden) rok;
2. przyznaje od Skarbu Państwa na rzecz adw. R. P. kwotę 588 (pięćset osiemdziesiąt osiem) zł powiększoną o należny podatek od towarów i usług tytułem pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu I. M. z urzędu;
3. zasądza na rzecz Skarbu Państwa tytułem kosztów sądowych od oskarżonych
- P. G. kwotę 193,30 (sto dziewięćdziesiąt trzy 30/100) zł
- I. M. kwotę 143,30 (sto czterdzieści trzy 30/100) zł zwalniając oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów w pozostałej części i obciążając nimi Skarb Państwa.
SSR Agnieszka Wachłaczenko
II K 191/17
UZASADNIENIE
Oskarżeni I. M. oraz P. G. w Klubie (...) pełnili funkcję członków zarządu, przy czym I. M. pełnił funkcję skarbnika natomiast P. G. funkcję wiceprezesa Klubu i likwidatora.
(dowód: wydruki z KRS – k. 38, 9-13, 16-20, 235-237).
(...) Klubu prowadziło kilka firm m.in. firmy księgowe prowadzone przez M. J., M. M. i S. M.
(dowód: dokumenty księgowe – k. 95-116, umowa – k. 306, zeznania S. M. – k. 812, 303-304).
W Klubie nie było ustalonego pisemnego podziału obowiązków. W tym zakresie panował chaos, np. I. M. był proszony o "hurtowe" podpisywanie dokumentów przy okazji składania dokumentów dotyczących dotacji, które Klub otrzymywał z Urzędu Miasta K., a biura księgowe wypowiadały świadczenie usług z uwagi na braki organizacyjne po stronie Klubu – nie było osoby odpowiedzialnej za dostarczanie dokumentów, były one dostarczane nieregularnie, co uniemożliwiało prowadzenia księgowości Klubu w sposób zgodny z przepisami. Komisja rewizyjna nie wypełniała prawidłowo swoich ustawowych zadań.
Oskarżony I. M. oceniał, iż członkowie Klubu pracują chaotycznie. Czuł się lekceważony, oceniał, że celowo odmawia mu się dostępu do dokumentów
(dowód: nagranie – k. 925, wyjaśnienia oskarżonego I. M. – k. 807, P. G. – k. 807, zeznania świadka A. K. – k. 923, K. B. - k. 922-923, S. M. – k. 812, 303-304, M. J. – k. 847-848).
Biegły sądowy z dziedziny analizy i oceny przedsiębiorstwa w procesie upadłościowym i postępowaniu naprawczym badając dokumentację księgową zabezpieczoną w Klubie i biurze (...) stwierdził uchybienia w prowadzeniu dokumentacji za 2013 oraz 2014 r. w postaci braku dziennika zawierającego chronologiczne ujęcie zdarzeń gospodarczych , księgi głównej, zawierającą chronologiczne zapisy wydarzeń gospodarczych zgodnie z zasadą podwójnego zapisu, księgi pomocniczej, zawierającej zapisy rozrachunków z kontrahentami, pracownikami, dokonanych operacji zakupów sprzedaży i sprzedaży, operacji gotówkowych, zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej i pomocniczej, raportów kasowych oraz zestawienia miesięcznego wypłaty stypendiów i list pracowników
(dowód: opinia biegłego – k. 192-234).
I. M. ma 62 lat. Ma wykształcenie wyższe. Z wykształcenia jest menadżerem turystyki i rekreacji. Utrzymuje się z renty w wysokości 638,14 zł miesięcznie. Jest właścicielem mieszkania. Nie ma nikogo na swoim utrzymaniu Nie był karany
(dane osobowe – k. 537-538, 807, karta karna – k. ).
P. G. ma lat. Ma wykształcenie średnie, z zawodu jest mechanikiem. Nie ma nikogo na swoim utrzymaniu. Pracuje i zarabia ok. 2000 zł miesięcznie. Nie był karany
(dane osobowe – k. 554-555, 807, karta karna – k. 574 ).
Oskarżony P. G. przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyjaśnił, że w Klubie nie było ścisłego podziału obowiązków. Podpisywał dokumenty na prośbę księgowej. Faktycznie w 2014 r. I. M. został odsunięty od prac w klubie ponieważ się nie udzielał.
Oskarżony I. M. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, iż od 2012 r. nie uczestniczył w pracach klubu, nie był informowany o zebraniach zarządu. Podpisywał jedynie faktury. Wyjaśnił, że dostęp do dokumentów był utrudniony ponieważ krążyły po różnych biurach księgowych. Wyjaśnił, że nie rezygnował z członkostwa w zarządzie Klubu, bo chciał dopilnować żeby "wszystko było w porządku".
Wyjaśnienia oskarżonych w części w jakiej dotyczą one nadzoru nad księgowością Klubu znajdują odzwierciedlenie w zeznaniach pozostałych przesłuchanych świadków, w tym S. M. – ostatniego księgowego, który prowadził księgowość klubu.
Należy wskazać na niekonsekwencje w wyjaśnieniach oskarżonego I. M., który podawał, że został odsunięty od prac Klubu, a jednocześnie nie rezygnował z funkcji członka zarządu, bo chciał wszystkiego dopilnować. Oskarżony w takiej sytuacji nie mógł przecież niczego dopilnować i jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego nie podejmował działań zmierzających w tym kierunku. Jak wynika z wyjaśnień oskarżonego jego głównym problemem było uzyskanie identyfikatora umożliwiającego wstęp na mecze piłkarskie. Jednocześnie zauważyć należy, iż oskarżony mówił o utrudnionym dostępie do dokumentów z uwagi na zmiany księgowych. Żaden ze świadków nie potwierdził aby wydawał zakaz udostępniania dokumentów księgowych I. M.. Sąd dał wiarę zeznaniom tych świadków – wszyscy podobnie zeznawali, iż skupili się na pracy związanej z organizacją imprez sportowych, pozyskiwaniem sponsorów dla Klubu, wszyscy członkowie zarządu zaniedbali natomiast obowiązki polegające na nadzorze nad księgowością, gdyż uznali, iż zatrudnienie fachowego przedsiębiorcy będzie wystarczające w tym zakresie. Sąd dał wiarę zgromadzonym w sprawie dokumentom ponieważ nie ujawniły się okoliczności nakazujące zakwestionować ich rzetelność lub autentyczność.
Zgodnie z treścią art. 77 ustawy o rachunkowości karze podlega ten, kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza do prowadzenia ksiąg rachunkowych wbrew przepisom ustawy.
Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 1 cyt. ustawy jednostka powinna posiadać dokumentację opisującą w języku polskim przyjęte przez nią zasady (politykę) rachunkowości. Zgodnie z art. 13 ust. 6 ustawy o rachunkowości księgi rachunkowe należy wydrukować nie później niż na koniec roku obrotowego. Za równoważne z wydrukiem uznaje się przeniesienie treści ksiąg rachunkowych na informatyczny nośnik danych, zapewniający trwałość zapisu informacji, przez czas nie krótszy od wymaganego dla przechowywania ksiąg rachunkowych. Jak wynika z treści zeznań S. M., o ile księgi rachunkowe były prowadzone, to wydruki opisane w ust. 6 art. 13 nie były sporządzane, dane nie były również zabezpieczane na nośniku. Odpowiedzialnym za prowadzenie ksiąg rachunkowych jest kierownik jednostki, a jeśli kierownikiem jednostki jest organ wieloosobowy, a nie została wskazana osoba odpowiedzialna za te czynności, to odpowiedzialność ponoszą wszyscy członkowie tego organu. Taka sytuacja ma miejsce w niniejszej sprawie. Jak wynika z zeznań świadków – członków zarządu Klubu, wyjaśnień oskarżonych, żadna z tych osób nie starała się nawet wypełnić obowiązków polegających na nadzorze nad prawidłowym prowadzeniem ksiąg rachunkowych. Żadna z tych osób nie potrafiła wskazać podjętych realnych działań zmierzające do wykonania tego obowiązku. Żadna z nich nie potrafiła udokumentować faktycznych przeszkód w wykonaniu tego obowiązku. Wprawdzie I. M. twierdził, że raz podczas jego wizyty w biurze rachunkowym odmówiono mu wglądu w dokumenty rachunkowe, jednak nie podjął on kolejnej próby uzyskania dostępu do tej dokumentacji. A jak wynika z zeznań S. M. na koniec roku obrotowego nie były sporządzane stosowne wydruki, ani dane te nie były zabezpieczane na nośnikach. Z tych przyczyn Sąd przyjął, iż społeczna szkodliwość czynu oskarżonych nie jest znaczna i z uwagi na wcześniejszą niekaralność oskarżonych warunkowo umorzył postępowanie na okres próby wynoszący jeden rok – art. 66 § 1 k.k. i art. 67 § 1 k.k. Sąd obciążył kosztami sądowymi w całości P. G. uznając, iż nie ma podstaw do zwolnienia go z obowiązku ich ponoszenia, natomiast I. M. obciążył częścią kosztów sądowych z uwagi na jego sytuację majątkową – oskarżony utrzymuje się z niewielkiej renty. O kosztach pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu I. M. z urzędu orzeczono na podstawie § 17 ust. 2 pkt 3 oraz § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kaliszu
Osoba, która wytworzyła informację: Agnieszka Wachłaczenko
Data wytworzenia informacji: