Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kaliszu

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 22/22

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

J. D. (1)

w okresie od 01 marca 2017 roku do 31 grudnia 2019 roku w K., będąc pracownikiem Firmy (...) Sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w P., który działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził pracodawcę do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 9.399,62 zł, w ten sposób, że będąc uprawnionym do uzyskiwania premii handlowej w wysokości 20% zysku brutto ze sprzedaży paliw do klientów, wskazał firmę Młyn (...). O.” Sp. J. jako podmiot pozyskany przez niego, czym wprowadził Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o. w błąd co do faktycznie pozyskanego klienta w sytuacji gdy klient ten został pozyskany przez inną osobę niż pracownik (...) Sp. z o.o. S.K.A.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony z dnia 30.12.2015r. pomiędzy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A z siedzibą w P., Plac (...), reprezentowanej przez M. W. (1) zatrudniono M. D. na czas nieokreślony w charakterze kierowcy. Na podstawie § 4 lit.c. umowy, za wykonana pracę pracownikowi przysługiwała premia handlowa w wysokości 20% netto zysku brutto ze sprzedaży paliw do klientów pozyskanych przez pracownika. Umowę tą zmieniono zawartymi dwoma aneksami.

Na mocy tekstu jednolitego zawartego dnia 30.12.2017r. nadano nową treść normatywną § 4 lit. c, według którego premia handlowa w dotychczasowej wysokości miała pochodzić ze sprzedaży paliw do klientów poleconych przez pracownika.

Oskarżony spotykał się z J. O. (1) właścicielem firmy Młyn (...) na terenie jego firmy, których celem było w szczególności uzgodnienia warunków w zakresie dostaw oleju napędowego z firmy (...). W trakcie tych rozmów J. O. (1) rozpytywał o innych odbiorców, na co J. D. (1) wskazał firmę (...), od którego uzyskał pozytywną opinię co do jakości oleju napędowego. Wynikiem rozmów było rozpoczęcie współpracy między firmami, tj. sprzedaż oleju napędowego. Na początku współpracy J. D. (1) - po pozyskaniu klienta - przedstawił warunki współpracy prezesowi i po ich zaaprobowaniu wprowadził je w system. Od tego czasu klient ten zamawiał olej napędowy za jego pośrednictwem.

W sprawie tego klienta dochodziło do nieporozumień na linii pracodawca - pracownik.

Premia handlowa dla J. D. (1) w okresie od marca 2017r. do lipca 2017r. wyliczana była przez pracodawcę bez żadnych potrąceń.

Umowa o pracę

3

Aneks

4

Aneks

Umowa– tekst jednolity

5-6

7-9

wyjaśnienia oskarżonego

korespondencja

e–mail

zeznania:

Ł. O.,

J. O. (2),

D. Z.

115v-116

70-79

117v-118

65-66

118

146-146v

Z końcem czerwca 2020r. J. D. (1) pismem z dnia 27.07.2020r. wezwał pracodawcę do zapłaty na jego rzecz kwoty 4.959 zł tytułem niewypłaconego mu pełnego wynagrodzenia – premii handlowej - z tytułu sprzedaży za okres od sierpnia 2017r. do grudnia 2019r. na rzecz kontrahenta J. O. (1) Młyn (...), ul. (...).

J. D. (1) w dniu 20.02.2020r. wypowiedział umowę o pracę i od września tego roku rozpoczął pracę w firmie konkurencyjnej (...) na stanowisku koordynatora sprzedaży. Od tego czasu – według zawiadamiającego – zaczął rozsyłać oferty nowego pracodawcy do dotychczasowych odbiorców, których zaopatrywała firma (...) w związku z czym zawiadamiający zapowiedział złożenie pozwu na podstawie przepisów o nieuczciwej konkurencji przeciwko J. D. i jego aktualnemu pracodawcy. Wg. zawiadamiającego J. D. (1) wprowadził go w błąd w wyniku czego skutkowało to wypłatą nienależnej premii w kwocie 9.399,62 zł. Pracodawca oskarżył J. D. (1) o pomówienie i wszczął sprawę na podstawie ustawy o nieuczciwej konkurencji.

W dniu 17.08.2021r. R. W. (1) reprezentujący firmę (...) Sp. z o.o. S.K.A złożył zawiadomienie do organów ściągania o podejrzeniu popełnienia oszustwa przez byłego pracownika J. D. (1).

W uzasadnieniu wskazał, że J. D. (1) poinformował pracodawcę, iż pozyskał firmę Młyn (...) w zakresie współpracy na dostawę paliw. Współpraca ta zaczęła po zatwierdzeniu przez R. W. (2) warunków handlowych współpracy. Od marca 2017 r. do grudnia 2019 r. naliczano J. D. (1) premię handlową od tego klienta i według zawiadamiającego był przekonany, że klient został pozyskany przez J. D. (1).

Wezwanie

Zestawienie

Wypowiedzenie

10-11

12-45

53

Zawiadomienie

częściowo zeznania R. W. (1)

wyjaśnienia oskarżonego

zawiadomienie

50-51

116v-117

115v-116v

1-2

Oskarżony J. D. (1) jest w wieku 48 lat. Z wykształcenia mechanik samochodowy. Prowadzi własną działalność gospodarczą z dochodem 5000 zł miesięcznie. Właściciel domu jednorodzinnego i samochodu osobowego. Nie karany sądownie.

dane osobowo -poznawcze podane przez oskarżonego do protokołu rozprawy

115

karta karna

91-92

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Wyjaśnienia oskarżonego

M. B.

Ł. O.

J. O. (2)

D. Z.

Wyjaśnienia oskarżonego uznano za wiarygodne, gdyż znajdują potwierdzenie w zeznaniach świadka D. Z. a nadto w zeznaniach Ł. O., J. O. (2) i M. B..

Świadek złożył wiarygodne zeznania w których wskazał, że rozmawiał z J. O. (1) w zakresie firmy w której kupuje paliwo i które bardzo chwalił i nadal chwali.

Poinformował wówczas, że jest to firma (...). Firmę ta polecał także innym osobom.

Sąd nie miał również podstaw do uznania zeznań tego świadka z rozprawy za niewiarygodne. Świadek potwierdził, iż jego ojciec wypytywał M. B. o jakość sprzedawanego paliwa z firmy (...). Świadek potwierdził również, że przyjechał do jego ojca R. W. (1). Za prawdziwe uznano twierdzenia Ł. O. dotyczące oceny J. D. (1) ale z tym istotnym zastrzeżeniem ze strony świadka, iż dotyczyły one działalności tego ostatniego już ramach nowego pracodawcy.

Będąc rozpytywany - po ujawnieniu wcześniejszego zeznania- świadek kategorycznie zaprzeczył aby jego ojciec uznawał oskarżonego za oszusta.

Natomiast nie można wykluczyć sytuacji, że J. O. (1) - któremu oskarżony zaproponował upust w wysokości 10 groszy na litrze, po czym podwyższył go R. W. (1) proponując 12 groszy - mógł ocenić to negatywnie. Na sytuację tą uwagę zwrócił oskarżony (vide: k.115v, korespondencja k.72).

Świadek będąc zatrudniony w firmie Młyn (...) posiadał szeroką wiedzę w zakresie działalności firmy, gdyż jest kierownikiem produkcji a nadto zajmuje się logistyką i stanem technicznym aut. Potwierdził okoliczność umówienia J. D. (1) z szefem firmy po której podjął on decyzję o nawiązaniu współpracy z firmą zatrudniającą oskarżonego. Będąc rozpytywany wskazał, że szef miał zasadę, że każdego przedstawiciela czy dostawcę zawsze sprawdzał. W sytuacji jeśli takie sprawdzenie oskarżonego miało miejsce, to nastąpiło po poleceniu D. przez J. O. (2). Zeznania tego świadka korelują z zeznaniami Ł. O., M. Z. a nadto z wyjaśnieniami oskarżonego.

Świadek zeznał, że został zatrudniony w firmie Młyn (...) w lipcu 2016 r. Jej pracodawca J. O. (1) nawiązał współpracę z firmą (...) po rozmowie z J. D. (1). Rozmowy między nimi odbywały się obok jej gabinetu. Następnie zamawiała telefonicznie u oskarżonego paliwo. Wcześniej nie znała J. D. (1). Umowa była realizowana w sposób bezproblemowy. Świadek przyjmował faktury i dokonywał przelewów. Nie znała M. B., ani firmy (...).

Zeznania świadka Z. sąd ocenił jako w pełni wiarygodne, gdy korespondują z zeznaniami J. O. (2), Ł. O. i wyjaśnieniami oskarżonego.

Zawiadomienie

1-2

Umowa o pracę z aneksami

3-9

Korespondencja e- mail

70-79

dokumenty sporządzone przez umocowane do tego podmioty, które nie były w czasie postępowania kwestionowane przez strony

karta karna

91-92

Dokument urzędowy sporządzony przez uprawione do tego podmiot w ramach przyznanych mu kompetencji, nie był kwestionowany przez żadną z stron.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Zeznania R. W. (1)

Zeznania

M. W. (2)

Zeznania świadka - prezesa firmy (...) - w zasadniczej części dotyczyły oceny oskarżonego jako byłego pracownika, które nie mogły mieć zasadniczego wpływu na odtworzone ustalenia. Świadek zarzuca oskarżonemu zbytnią „namolność” w sprawie premii, zbytnią swobodę w negocjacjach z klientami warunków sprzedaży, oferowanie klientom większej ilości paliwa niż była zamówiona, itp. a przecież o wszystkich tych okolicznościach świadek R. W. (1) doskonale zdawał sobie sprawę podczas bieżącej działalności firmy, czego dowodem jest chociażby korespondencja między stronami dokonywana w drodze poczty e–mail. ( vide: k. 70-79).

Ponadto świadek zarzucał pracownikowi zbytnie starania o zwiększenie premii a była ona przecież przez strony zaaprobowana poprzez złożenie oświadczeń woli na umowach statuujących zasadnicze elementy nawiązanego stosunku pracy. Oczywistym jest przecież, że premia opisana w zawartej umowie powodowała nie tylko korzyści dla oskarżonego ale przede wszystkim dla pracodawcy.

Nie ma żadnego znaczenia dla sprawy okoliczność czy oskarżony nazywał siebie handlowcem czy kierowcą, gdyż właśnie umowa nadawała mu jednak pewne kompetencje (premia od sprzedaży) pozwalające na uznanie za posiadanie cech handlowca. Jako nieprzydatne ocenić należy również informację w zakresie zarzutów pracownika dotyczącego czasu pracy.

Za całkowicie nieprzekonywująca sąd uznał argumenty świadka, iż został wprowadzony w błąd przez oskarżonego. Wskazać należy, że umowa jako warunek uzyskania premii posługuje się sformułowaniami dotyczących klientów poleconych czy pozyskanych przez pracownika. Nie ma w umowie żadnych okoliczności wyłączających znaczenie tych wyrazów - tym samym prawa do premii - takich jak uzyskanie przez przyszłego (potencjalnego) kontrahenta firmy (...) informacji w wyniku podjętej osobiście aktywności w tym zakresie, czyli sytuacji takiej jaka miała miejsce w niniejszej sprawie.

Zasadniczym elementem dyskwalifikującym tezę aktu oskarżenia są również zeznania J. O. (2), Ł. O. i D. Z., którzy wskazywali na aktywność oskarżonego w kwestii pozyskiwania klienta.

Nie bez znaczenia jest również chronologia zdarzeń ze szczególnym uwzględnieniem daty złożenia zawiadomienia do organów ścigania (24.05.2021r.) przy uwzględnieniu faktu złożonego wypowiedzenia przez oskarżonego (20.02.2020r.), wezwania do zapłaty tytułem braku wypłacenia pełnego wynagrodzenia (27.07.2020r).

Oczywistym jest, że sąd za wiarygodne uznał zeznania tego świadka w zakresie okoliczności bezspornych w tym dotyczących posiadania przez oskarżonego statusu pracownika we wskazanym okresie.

Sąd pominął jako nieistotne i zarazem niewiarygodne zeznania M. W. (2), który zeznał, iż to J. O. (1) osobiście zgłosił się do R. W. (1) jako nowy odbiorca, o czym nie zeznał nawet jego brat R. W. (1).

Świadek ten powiązał wskazaną przez siebie okoliczność rzekomego wykorzystania przez oskarżonego dostępu do bazy danych firmy i następnie wg. niego skłamania przez J. D. (1), że to on pozyskał klienta. Również M. B. zaprzeczył aby zadzwonił do BlueberryOil, że załatwił jakiegoś innego klienta.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

3.1.  Uniewinnienie

1

Zwięźle o powodach rozstrzygnięcia

Odpowiedzialności z art. 286§1 k.k. podlega kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8 . Przepis ten za przedmiot ochrony ma cudze mienie rozumiane jako własność i wszelkie inne prawa o charakterze majątkowym, czyli chroni całokształt sytuacji majątkowej (praw majątkowych) osoby jej przysługujących. Tym samym na gruncie przepisu art. 286 § 1 k.k. chroniony jest bardzo szeroki zakres praw majątkowych, począwszy od praw rzeczowych, obligacyjnych, spadkowych, aż do praw na dobrach niematerialnych (prawa autorskie, wynalazcze, prawo do firmy i znaków towarowych itp.), jeżeli mają one wartość majątkową (por. R. Stefański komentarz do art. 286 k.k. w zbiorze Legalis).

Znamię wprowadzenia w błąd może nastąpić za pośrednictwem innych osób, niemających świadomości, iż uczestniczą w stworzeniu u tych innych osób wiedzy niezgodnej ze stanem rzeczywistym, która to wiedza miała znaczenia do rozporządzenia mieniem przez adresata kłamstwa np. pośrednik kredytowy, który przekazuje wnioski kredytowe do banku ( M. Gałązka, w: Grześkowiak, Wiak, Kodeks karny, 2019, s. 1400; wyr. SA w Warszawie z 15.1.2019 r., II AKa 418/18,w zbiorze Legalis). Sprawca podejmuje czynności doprowadzające do skutku w postaci rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem, rozumianego jako każdą dyspozycję majątkową o skutkach rzeczowych lub o skutkach obligacyjnych. Są to więc dyspozycje prowadzące do zmiany stanu majątkowego, a w szczególności prowadzą do zmiany we władaniu mieniem, między dysponentem mienia a sprawcą. Jako przykład wskazać należy sytuacje, gdy pokrzywdzony nie otrzymuje oczekiwanego ekwiwalentu swojego świadczenia lub otrzymane świadczenie ma charakter niewspółmierny do świadczenia pokrzywdzonego a także pozbawienie w przyszłości konkretnych przychodów oraz każde inne pogorszenie sytuacji majątkowej pokrzywdzonego, a w szczególności zmniejszenie szans na zaspokojenie jego roszczeń w przyszłości, odroczenie terminu spłaty długu, odroczeniu terminu jego przymusowego ściągnięcia, czy też nawet niepełnowartościowe zabezpieczenie spłaty długu (post. SN z 14.5.2019 r., II KK 265/18, w zbiorze L.). Wchodzi tu w rachubę również uzyskanie oczekiwanego świadczenia po znacznym upływie ustalonego terminu np. spłaty kredytu (por. wyr. SA w Katowicach z 26.3.1998 r., II AKa 36/98, OSA 1998, Nr 11–12, poz. 64)w zbiorze L. komentarz pod red. R. S. do art. 286 k.k.).

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy nie ulega wątpliwości, że oskarżony J. D. (1) nie wprowadził w błąd pokrzywdzonego co do faktu pozyskania (polecenia) klienta. Odtworzony stan faktyczny w pełni potwierdził wyjaśnienia oskarżonego, wskazującego na podejmowane przez niego osobiście czynności w wyniku których J. O. (1) prowadzący działalność gospodarczą zainteresował się ofertą.

Okoliczność równoległego pozyskiwania przez niego tzw. pocztą pantoflową opinii na temat oferowanego paliwa, nie może zdaniem sądu stanowić uzasadnionej podstawy do stwierdzenia oszustwa po stronie oskarżonego J. D. (1). Według dokonanych ustaleń oskarżony J. D. (1) prowadził rozmowy, których wynikiem był zakup oleju napędowego przez J. O.. Ponadto zwrócić należy na brak sformalizowania i uszczegółowienia pojęcia pozyskania (polecenia) klienta. Powyższe spowodowało, iż w oparciu o art. 17 §1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 414 §1 k.k. uniewinniono oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu.

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

7.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

O kosztach procesu sąd orzekł w oparciu o art. 632 pkt 2 k.p.k. obciążając nim Skarb Państwa.

5.  1Podpis