Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kaliszu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 października 2020r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w I Wydziale Cywilnym, w składzie:

Przewodniczący: sędzia Michał Włodarek

Protokolant: sekr. sąd. Bernadeta Trawka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 września 2020r.

sprawy z powództwa M. Ł. (PESEL (...))

przeciwko pozwanej Towarzystwu (...) S.A. z/s w W. ( (...))

o zapłatę

1.  oddala powództwo w całości,

2.  nakazuje pobrać od powódki M. Ł. na rzecz Skarbu Państwa – S. (...) kwotę 2.000,00zł (dwa tysiące złotych 00/100) tytułem części nieuiszczonej opłaty sądowej od pozwu i kwotę 2.517,43zł (dwa tysiące pięćset siedemnaście złotych 43/100) tytułem nieuiszczonych wydatków,

3.  zasądza od powódki M. Ł. na rzecz powoda Towarzystwa (...) S.A. z/s w W. kwotę 3.617,00zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

W dniu 16 września 2019r. powódka M. Ł. skierowała do tut. Sądu żądania zasądzenia od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z/s w W. kwoty pieniężnej w wysokości 50.000,00zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 26 maja 2019r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną w wyniku tragicznej śmierci jej matki T. Ł. na wskutek wypadku komunikacyjnego z dnia 14 sierpnia 2017r. oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, iż jest córką tragicznie zmarłej T. Ł. i przysługuje jej od pozwanego roszczenia na podstawie art. 446 § 4 kc. Ponadto powódka wskazała, iż w wyniku śmierci T. Ł. i okoliczności tego zdarzenia doznała cierpień moralnych spowodowanych przedwczesną utratą członka rodziny, poczucia osamotnienia i pustki, wstrząsu, a także że nie mogła znaleźć się w nowej rzeczywistości i nie posiada zdolności jej akceptowania.

Postanowieniem z dnia 19 września 2019r. S. (...) w sprawie o sygn. akt (...) zwolnił powódkę w części od kosztów sądowych, tj. ponad kwotę 500,00zł oraz oddalił jej wniosek w pozostałym zakresie, a ponadto nie uwzględnił żądania o ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika w sprawie.

Pozwany Towarzystwo (...) S.A. z/s w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu tego pisma procesowego pozwany wskazał, iż kwestionuje swoją odpowiedzialność co do zasady, podnosząc brak istnienia związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem kierującego pojazdem, któremu udzielał ochrony ubezpieczeniowej a zaistnieniem zdarzenia i jego skutkami oraz co do wysokości dochodzonej należności pieniężnej.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

T. Ł. zmarła w dniu 14 sierpnia 2017r. w wyniku zaistnienia zdarzenia drogowego, gdzie doznała obrażeń ciała i naruszenia czynności narządów ciała skutkujących jej śmiercią.

W dniu 14 sierpnia 2017r. w miejscowości C. w rejonie skrzyżowania dróg doszło do zderzenia dwóch samochodów – pojazdu K. C. o nr rej. (...) kierowanego przez J. W. – jadącego od strony K. w kierunku G. oraz F. (...) o nr rej. (...) kierowanego przez T. Ł. – poruszającego się od strony G. nad P.. W samochodzie m – ki F. (...) podróżowała powódka M. Ł., która zajmowała miejsce pasażera obok kierowcy. W wyniku pokolizyjnego przemieszczania się samochodów doszło ponadto do zderzenia pojazdu K. C. z samochodem R. (...). Kierujący pojazdami byli trzeźwi.

Postanowieniem z dnia 16 listopada 2017r. P. (...) W.. W sprawie o sygn. akt (...) umorzyła śledztwo w sprawie spowodowania opisanego wyżej wypadku drogowego, gdzie w wyniku nieumyślnego naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, związanych z przestrzeganiem prawa pierwszeństwa przejazdu samochodu oraz nie zachowaniem reguły ostrożności, spowodowany został nieumyślnie wypadek drogowy, w którym brały udział przywołane pojazdy, w wyniku którego to zdarzenia śmierć poniosła kierująca pojazdem m – ki F. (...) – T. Ł., tj. o czyn z art. 177 § 2 kk. Jako podstawę rozstrzygnięcia organ postępowania przygotowawczego wskazał treść art. 17 § 1 pkt 2 kpk.

Powyższe orzeczenie, na skutek zażalenia powódki, było przedmiotem kontroli w trybie odwoławczym przez S. (...) W.., który postanowieniem z dnia 16 kwietnia 2019r. w sprawie o sygn. akt (...) utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

( postanowienie o umorzeniu śledztwa k. 8-10, dokumenty akt szkodowych – płyta Cd k. 34, przesłuchanie powódki M. Ł. k. 47-47v 00:05:00:27:49, k. 107v, z akt postępowania (...): notatka urzędowa k. 1-2, 3, 4, 63, 204, protokół badania stanu trzeźwości k. 5, 6, 7, protokół oględzin miejsca wypadku drogowego k. 8-12, protokoły przesłuchania świadków k. 13-16, 17-22, 34-37, 38-42, 172-173, 174-176, 177-180, 181-184, 185-187, 188-191, 192-195, 196-199, 200-201, 202-203, protokół oględzin pojazdu k. 23, 64-69, karta informacyjna k. 24, karta medyczna k. 25, opinia sądowo-lekarska k. 43, sprawozdanie k. 47-52, protokół oględzin i otwarcia zwłok k. 53-56, opinia biegłego k. 70-80, 94-98, 99-137, 208-246, zdjęcia k. 167-171)

Na okoliczność analizy i oceny zachowań, przy uwzględnieniu warunków, co do miejsca, osób, rzeczy i czasu, uczestników zdarzenia drogowego z dnia 14 sierpnia 2017r. w miejscowości C., z udziałem kierujących pojazdami m – ki K. C. o nr rej. (...) – J. W. i m – ki F. (...) – T. Ł., w szczególności stwierdzenia, który z uczestników ruchu swoim działaniem lub zaniechaniem wytworzył stan zagrożenia w ruchu drogowym i na czym polegały te zachowania, które powodowały wytworzenie stanu niebezpieczeństwa i w konsekwencji zaistnienie zdarzenia i powstanie szkody, a w sytuacji gdy zdarzenie było spowodowane zachowaniem kierującego samochodem m – ki K. C. o nr rej. (...) – J. W., to czy kierująca pojazdem m – ki F. (...) – T. Ł. podjęła prawidłowe działania w zaistniałym układzie sytuacyjnym Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji zdarzeń drogowych.

W swoim sprawozdaniu biegły stwierdził, iż kierująca pojazdem m – ki F. (...) poruszając się z prędkością 45 km/h na łuku drogi nie miała możliwości prawidłowego wpisania się w prawy łuk drogi nr (...). Kierująca tym pojazdem poruszając się z wskazaną prędkością doprowadziłaby do utraty stateczności i kierowalności pojazdu, który zostałby „wyniesiony” na zewnętrzny pas ruchu i lewe pobocze, patrząc dla kierunku ruchu samochodu F. (...). Stan zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym i sytuację wypadkową wytworzyła kierująca samochodem m – ki F. (...) – T. Ł., a jej zachowanie się na jezdni pozostaje w związku przyczynowym z zaistniałym wypadkiem drogowym. Kierująca pojazdem m – ki F. (...) – T. Ł. jest sprawcą wypadku drogowego. (...) łuku drogi nr (...) przez kierującego samochodem K. J. W. nie pozostaje w związku przyczynowym ze zdarzeniem drogowym. Nie można wykazać by kierujący samochodem K. J. W. naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym pozostające w związku przyczynowym z tym zdarzeniem drogowym. Nie można również wykazać, by kierująca samochodem m – ki R. (...) naruszyła zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym pozostające w związku przyczynowym z tym zdarzeniem drogowym.

( opinia biegłego k. 60-93)

Tragicznie zmarła T. Ł. była matką powódki. Powódka do czasu tragicznego zdarzenia prowadziła z T. Ł. wspólnie gospodarstwo domowe. Powódka z T. Ł. tworzyła kochającą się rodzinę, w której w sposób prawidłowy zdefiniowane były relacje pomiędzy jej członkami, wiązała ich szczególna więź rodzinna w tym znaczeniu, że osoby te były zżyte, powierzały sobie nawzajem swoje porażki, niepowodzenia i sukcesy. Osoby te szanowały się, wspólnie określały oraz organizowały zadania i obowiązki w rodzinie w płaszczyźnie życia codziennego, czy zawodowego.

Powódka i T. Ł. utrzymywały bardzo dobre stosunki osobiste i rodzinne, które przejawiały się we wspólnym realizowaniu obowiązków domowych, a także spędzaniu czasu wolnego, uczestniczeniem w uroczystościach rodzinnych, obchodzeniem świąt i innych wydarzeń.

Śmierć T. Ł. była dla powódki wstrząsem. Powódka źle się czuła zarówno fizycznie jak i psychicznie, była roztrzęsiona, zdenerwowana, nie wiedziała jak ma postępować w takiej sytuacji, odczuwała lęk i osamotnienie, odczuwała ból, niepokój, smutek i pustkę po stracie matki, nie pogodziła się z jej śmiercią, zamknęła się wewnątrz, wycofała się z życia towarzyskiego, nie potrafiła przeżywać radości, miała problemy adaptacyjne, zażywała leki uspokajające. Dolegliwości te w dość istotnym natężeniu trwały kilkanaście miesięcy, utrudniały wówczas codzienne funkcjonowanie powódki. Powódka nadal wspomina T. Ł. i opisuje jej postać oraz sposób zachowania, charakteryzując jej osobę odczuwa smutek, wzrusza się i powraca do silnych negatywnych emocji. Powódka wypowiada się o T. Ł. tylko pozytywnie uzewnętrzniając swój stosunek do niej i artykułując jej brak. W domu powódki znajdują się pamiątki po T. Ł., powódka posiada także jej rzeczy osobiste. Powódka dba o miejsce pochówku T. Ł. i regularnie je odwiedza.

W trudnych momentach związanych z przeżywaniem tragedii rodzinnej powodowie wspierali się nawzajem, a także otrzymywali pomoc od najbliższych członków rodziny i znajomych.

( skierowanie do poradni specjalistycznej k. 12, postanowienie w sprawie (...)k. 13, odpis skrócony aktu zgonu k. 14, odpis skrócony aktu urodzenia k. 15, kart kontroli i zgłoszeń k. 16, opinia sądowo – psychiatryczna k. 20-22, przesłuchanie powódki M. Ł. k. 47-47v 00:05:00:27:49, k. 107v)

Powódka dokonała zgłoszenia u pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z/s w W. zaistnienia szkody w celu przeprowadzenia postępowania szkodowego w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej Ubezpieczyciela sprawcy szkody z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w związku z ruchem tych pojazdów. Postępowanie szkodowe zostało zarejestrowane pod numerem 100- (...).

W związku ze zgłoszeniem pozwany przeprowadził postępowanie szkodowe, w ramach którego decyzją z dnia 24 maja 2019r. odmówił przyjęcia odpowiedzialności za szkodę i wypłaty żądanej kwoty pieniężnej.

( zgłoszenie roszczenia k. 17-18, decyzja k. 19)

Sąd uznał za przydatną do ustalenia stanu faktycznego opinię sporządzoną przez biegłego z zakresu rekonstrukcji zdarzeń drogowych albowiem jest ona pełna, jasna, zrozumiała, wyczerpująca i kompleksowa oraz wewnętrznie spójna. Biegły w opinii udzielił odpowiedzi na wszystkie postawione w tezie dowodowej pytania, sformułowania zawarte w treści opinii pozwalają na zrozumienie wyrażonych w nich ocen i poglądów oraz sposobu dochodzenia do nich, a ponadto biegły przedstawił metodę badawczą, materiał badawczy, na którym się oparł. Wnioski końcowe opinii są zwięzłe i precyzyjne, a ponadto wnioski opinii są logiczne i znajdują oparcie w przeprowadzonych przez biegłego badaniach i nie budzą zastrzeżeń, co do ich trafności w porównaniu z podanym w opinii materiałem badawczym.

Opisany dokument procesowy nie był kwestionowany przez żadną ze stron.

Za wiarygodne należało uznać zaliczone w poczet materiału dowodowego dokumenty zgromadzone w postępowaniu albowiem zostały one sporządzone przez uprawnione organy w ramach przysługujących im kompetencji, w sposób rzetelny i fachowy. Ich prawdziwość i autentyczność nie wzbudziła w ocenie Sądu wątpliwości.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

Najbliższemu członkowi rodziny zmarłego przysługuje zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, gdy śmierć nastąpiła na skutek deliktu. Prawo do życia w rodzinie i utrzymania tego rodzaju więzi, której zerwanie powoduje ból, cierpienie, rodzi poczucie krzywdy stanowi bowiem dobro osobiste członków rodziny i podlega ochronie. Roszczenie o zadośćuczynienie ma na celu złagodzenie poczucia krzywdy wywołanej zerwaniem szczególnej więzi międzyludzkiej jaką jest więź rodzinna.

Krąg osób uprawnionych do zadośćuczynienia z art. 446 § 4 kc jest taki sam, jak w art. 446 § 3 kc. Na gruncie tego przepisu pod pojęciem rodzina należy rozumieć „najmniejszą grupę społeczną, powiązaną poczuciem bliskości i wspólności, osobistej i gospodarczej, wynikającej nie tylko z pokrewieństwa”. Decydujące znaczenie ma przy tym faktyczny układ stosunków między konkretnymi osobami, a nie formalna kolejność pokrewieństwa wynikająca w szczególności z przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Przyjmuje się bowiem, że do grona tego zalicza się także osoby, których sytuacja życiowa kształtowała się w pewnej zależności od zmarłego oraz istniał faktyczny stosunek bliskości ze zmarłym. Stopień pokrewieństwa ma natomiast znaczenie wtórne, choć samo pokrewieństwo musi wystąpić – por. wyrok s.apel. w L. (...) w sprawie o sygn. akt(...), opubl. (...)

Zadośćuczynienie przewidziane w art. 446 § 4 kc jest roszczeniem o charakterze ściśle niemajątkowym, odzwierciedleniem w formie pieniężnej rozmiaru krzywdy i jej kompensację. Krzywdą dla osób bliskich zmarłego jest natomiast naruszenie dobra osobistego poprzez zerwanie więzi emocjonalnej szczególnie bliskiej w relacjach rodzinnych.

Zadośćuczynienie ma wyrównywać cierpienia spowodowane przedwczesną utratą członka rodziny, skutkującą naruszeniem chronionej prawem więzi rodzinnej i prawa do życia w rodzinie, jako dobra osobistego - por. wyrok s.apel. w K. (...) z dnia 9 lipca 2014r. w sprawie o sygn. akt (...), opubl. (...),wyrok s.apel.we W. (...) z dnia 18 czerwca 2014r. w sprawie o sygn. akt (...), opubl. (...), wyrok SN z dnia 28 maja 2014r. w sprawie o sygn. akt (...), opubl. (...),wyrok s.apel. w K. (...) z dnia 23 maja 2014r. w sprawie o sygn. akt (...), opubl. (...).

Na podstawie art. 436 § 2 kc w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Również tylko na zasadach ogólnych osoby te są odpowiedzialne za szkody wyrządzone tym, których przewożą z grzeczności.

Zgodnie z treścią art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, U. (...) i P. (...) ((...)– j.t. ze zm.) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia, natomiast na podstawie art. 36 ust. 1 zd. 1 cyt. ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Przepis art. 436 § 2 kc wprowadza modyfikację podstawowej reguły odpowiedzialności samoistnego posiadacza na zasadzie ryzyka stanowiąc, że w razie zderzenia się pojazdów jeżeli chodzi o szkody poniesione przez ich posiadaczy, mogą być dochodzone tylko na zasadach ogólnych, a więc na podstawie art. 415 kc.

W świetle treści przepisu art. 415 kc za szkodę odpowiada osoba, której zawinione zachowanie się jest źródłem powstania szkody. Czyn sprawcy pociągający za sobą odpowiedzialność cywilną musi być bezprawny, a więc niezgodny z obowiązującymi zasadami porządku prawnego, a przy tym zawiniony. Przesłankami odpowiedzialności deliktowej są: powstanie szkody, zdarzenie, związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem z którym ustawa łączy obowiązek odszkodowawczy oznaczonego podmiotu a szkodą oraz wina sprawcy. Pod pojęciem szkody rozumie się – najogólniej rzecz biorąc – uszczerbek w dobrach prawnie chronionych osoby poszkodowanej.

Ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność za szkodę wówczas, kiedy taka odpowiedzialność ponosi samoistny posiadacz pojazdu, którego dotyczy ubezpieczenie lub kierujący tym pojazdem. Odpowiedzialność ta jest niezależna od podstawy (a wiec obejmuje zarówno szkodę za którą posiadacz ponosi odpowiedzialność na zasadzie ryzyka – art. 436 § 1 kc w zw. z art. 435 kc) jak i takie sytuacje, gdy podstawę odpowiedzialności posiadacza będzie wina (art. 436 § 2 kc czy też art. 415 kc).

Jeśli w zdarzeniu uczestniczyły dwa pojazdy mechaniczne to zgodnie z art. 436 § 2 kc, powód zobligowany jest do wykazania winy kierującego drugim pojazdem mechanicznym za spowodowanie wypadku.

Z art. 415 kc wynika, że przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej na zasadzie winy są zachowanie człowieka, szkoda oraz wina człowieka, którego zachowanie wyrządziło szkodę. Przesłanki te uzupełniane są przez art. 361 kc, w którym ustawodawca dodaje do nich adekwatny związek przyczynowy między zachowaniem sprawczym i naruszeniem dobra, z którego wynikła szkoda.

Wina w art. 415 kc przesądza o zarzucalności zachowania sprawczego i może przybrać postać umyślności bądź nieumyślności.

Element winy będzie się wyrażał przede wszystkim w sposobie poruszania się przez uczestnika kierowanym przezeń pojazdem w kontekście możności przypisania mu wszelkiej nieprawidłowości z punktu widzenia właściwiej techniki i taktyki jazdy, zachowania należytej w danych warunkach pogodowych i drogowych ostrożności, możliwości dostrzeżenia nadjeżdżającego samochodu i uniknięcia zderzenia.

Wyłączna wina w spowodowaniu szkody przewidziana w art. 436 § 2 kc, występuje tylko wtedy, gdy zawinione działanie poszkodowanego było jedyną (wyłączną) przyczyną wypadku. W takiej sytuacji ruch pojazdu uważany jest z punktu widzenia przyczynowego za przypadkową okoliczność, niestanowiącą przyczyny szkody. Tylko taki wyłączny związek między tym zawinionym postępowaniem a szkodą zwalnia od odpowiedzialności posiadacza mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sil przyrody (art. 436 § 1 i 2 kc). Jeśli posiadacz pojazdu (ubezpieczyciel) broni się wykazaniem, że szkoda nastąpiła wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, nadal przyjmuje się jego odpowiedzialność, gdy udowodnione zostanie, że obok tej przyczyny działa jeszcze inna, która zaszła po jego stronie.

Dopuszcza się samodzielne stwierdzenie przez sąd w postępowaniu cywilnym, czy popełniono przestępstwo. Jeżeli w postępowaniu karnym nie stwierdzono tego z jakiejkolwiek przyczyny, a kwestia ma znaczenie dla rozstrzygnięcia sporu, sąd cywilny jest obowiązany do dokonania własnych ustaleń odnośnie do podmiotowych i przedmiotowych znamion przestępstwa. Nie chodzi w tym wypadku o zastąpienie sądu, tylko przesłankowe ustalenie okoliczności istotnej dla odpowiedzialności cywilno – prawnej sprawcy danego czynu. Następuje to według zasad właściwych postępowaniu karnemu, w zakresie wymagającym wiadomości specjalnych przy wykorzystaniu opinii biegłych – por. wyrok SN z dnia 10 sierpnia 2017r. w sprawie o sygn. akt (...), opubl. L.., wyrok SN z dnia 10 czerwca 2016r. w sprawie o sygn. akt (...), opubl. L..

Mając na względzie powyższe należy jednoznacznie stwierdzić, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na przypisanie zachowaniu kierującego pojazdem m. (...) – J. W. cech bezprawności i zawinienia w czasie zdarzenia z dnia 14 sierpnia 2017r., tj. umyślnego lub nieumyślnego naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu i w konsekwencji spowodowania nieumyślnie wypadku komunikacyjnego stypizowanego w treści art. 177 § 2 kk. W zachowaniu w/w brak jest znamion czynu zabronionego, co powoduje podstawę do uznania, że czyn wprawdzie zaistniał, ale brak jest w nim znamion pozwalających na stwierdzenie, że mamy do czynienia z czynem zabronionym, czyli jest on indyferentny dla odpowiedzialności tego kierującego z punktu widzenia zasad odpowiedzialności karnej. Z zebranego w sprawie w postępowaniu przygotowawczym i sądowym materiału dowodowego w sposób oczywisty wynika, że zarzucony J. W. czyn nie zawiera ustawowych znamion czynu zabronionego z art. 177 § 2 kc.

W sprawie brak też było podstaw do oceny zachowania prowadzącego pojazd m – ki K. C. z punktu widzenia instytucji przyczynienia się z art. 362 kc.

Przyczynienie się w ujęciu art. 362 kc oznacza, że pomiędzy zachowaniem poszkodowanego a szkodą istnieje adekwatny związek przyczynowy. Wina lub oczywista nieprawidłowość (albo ich brak) po stronie poszkodowanego podlegają uwzględnieniu przy ocenie, czy i w jakim stopniu przyczynienie się uzasadnia obniżenie odszkodowania. Ocena stopnia przyczynienia musi uwzględniać wiek i doświadczenie stron oraz ciążące na nich obowiązki, a także stopień świadomości poszkodowanego.

W świetle ustalonego przez Sąd stanu faktycznego nie ma podstaw do stwierdzenia przyczynienia się J. W. do zaistnienia zdarzenia i jego skutków i zmniejszenia na podstawie art. 362 kc obowiązku naprawienia szkody z powodu niedołożenia staranności.

Podjęta przez pozwanego próba antycypacji zachowania w/w, jako bezprawnego i zawinionego, czy też niewłaściwego, czy niepoprawnego, mającego wpływ na powstanie zdarzenia, zaistnienie związku przyczynowego i skutków kolizji, bez przytoczenia argumentów, które mogłyby być ocenione przez pryzmat pozostałych dowodów zgromadzonych w postępowania ma charakter dowolny i stanowi swoistą dywagacją pozostającą w opozycji do ustalonego w sprawie stanu faktycznego.

W tym miejscu należy wskazać, iż powódka nie przytoczyła okoliczności faktycznych (art. 187 § 1 pkt 2 kpc) i nie wskazała na dowody, których przeprowadzenie potwierdziło zasadność jej twierdzeń o faktach (art. 232 kpc i art. 6 kc). Zgodnie bowiem z zasadami procesu cywilnego ciężar gromadzenia materiału dowodowego spoczywa na stronach (art. 232 kpc, art. 3 kpc, art. 6 kc), czemu powódka w sposób właściwy nie sprostała.

Istota ciężaru dowodowego sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest tylko to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem (por. wyrok s.apel w B. z dnia 28sierpnia 2014r. w sprawie o sygn. akt (...), opubl. (...)).

Dla ustalenia odpowiedzialności za szkodę majątkową warunkiem koniecznym jest istnienie adekwatnego związku przyczynowego między szkodą a zdarzeniem ją wyrządzającym albowiem rolą oraz istotą związku przyczynowego jako przesłanki roszczenia o odszkodowanie jest ocena, czy doznana szkoda majątkowa może być normalnym skutkiem zdarzenia szkodzącego.

Szkoda majątkowa musi pozostawać w normalnym związku przyczynowym z wypadkiem w rozumieniu art. 361 § 1 kc.

Na tle art. 361 § 1 kc odnotowania wymaga, że na gruncie tego przepisu „obojętne jest, czy ma miejsce związek przyczynowy bezpośredni, czy pośredni oraz, czy jest to związek przyczynowy złożony, wieloczłonowy, z tym, że odpowiedzialność cywilną uzasadnia jedynie taki związek przyczynowy wieloczłonowy, w którym między poszczególnymi ogniwami zachodzi normalna zależność przyczynowa, a więc każde ogniwo tego związku podlega ocenie z punktu widzenia przyczynowości adekwatnej.

Norma zawarta w przepisie art. 361 § 1 kc opiera się na założeniach teorii adekwatnego związku przyczynowego, w wersji obiektywnej, zwanego też „normalnym związkiem przyczynowym”. Teoria ta zakłada, że związek przyczynowy zachodzi tylko wtedy, gdy w grupie wszystkich przyczyn i skutków mamy do czynienia jedynie z takimi przyczynami, które normalnie powodują określone skutki. Nie wystarczy więc stwierdzić istnienie związku przyczynowego jako takiego, lecz należy stwierdzić, że chodzi o następstwa normalne (a nie niezwykłe, nadzwyczajne).

Związek przyczynowy należy pojmować jako obiektywne powiązanie ze sobą zjawiska nazwanego „przyczyną” ze zjawiskiem określonym jako „skutek”. Istnienie związku przyczynowego jako zjawiska obiektywnego determinowane jest okolicznościami faktycznymi sprawy. W pierwszej kolejności należy za pomocą testu „ conditio sine qua non” zbadać, czy określony skutek stanowi obiektywne następstwo zdarzenia, które wskazano jako jego przyczynę, to znaczy, czy oceniany skutek nastąpiłby mimo braku wskazanej przyczyny. Jeżeli odpowiedź jest negatywna, czyli badany skutek nastąpiłby również mimo nieobecności tej przyczyny należy stwierdzić, że nie występuje żaden obiektywny związek przyczynowy i nie ma potrzeby dalszego badania, czy relacje pomiędzy przyczyną a skutkiem są adekwatne w rozumieniu art. 361 § 1 kc. Pojawienie się w przebiegu kauzalnym przyczyny zewnętrznej, nie powiązanej z działaniem lub zaniechaniem podmiotu odpowiedzialnego za powstanie szkody, przesądza o braku związku przyczynowego, jeśli bez przyczyny pierwotnej szkoda i tak powstałaby. Przepis art. 361 § 1 kc wiąże jednak odpowiedzialność tylko z normalnymi następstwami zjawisk stanowiących jej podstawę. W razie pozytywnego stwierdzenia, że dany fakt był koniecznym warunkiem wystąpienia skutku, należy rozważyć, czy wspomniane powiązania można traktować jako „normalne”, tzn. typowe lub oczekiwane w zwykłej kolejności rzeczy. Typowym jest skutek jaki daje się przewidzieć w zwykłym porządku rzeczy, taki, o którym na postawie zasad doświadczenia życiowego, wiadomo, że jest charakterystyczny dla danej przyczyny jako normalny rezultat określonego zjawiska. Nie mieści się w płaszczyźnie adekwatnego związku przyczynowego skutek, który wprawdzie daje się łączyć z określonym zdarzeniem początkowym w sensie oddziaływania sprawczego, ale jest następstwem nietypowym, tj. nie występującym w kolejności zdarzeń, która charakterystyczna jest dla określonej przyczyny i przez to nie dającym się uwzględnić w ewentualnych przewidywaniach, a zarazem zależny jest w istocie od innych zdarzeń, które w zbiegu z przyczyną wyjściową jawią się jako przypadkowy zbieg okoliczności – por. wyrok s.apel. w L. (...) z dnia 20 maja 2015r. w sprawie o sygn. akt (...), opubl. (...), wyrok s.apel. w B. (...)z dnia 8 kwietnia 2015r. w sprawie o sygn. akt (...), opubl. (...), wyrok s.apel. w W. (...)z dnia 4 listopada 2014r. w sprawie o sygn. akt (...), opubl. (...), wyrok s.apel. w Ł. (...) z dnia 28 października 2014r. w sprawie o sygn. akt (...), opubl. (...), wyrok s.apel. w L. (...)z dnia 13 lutego 2014r. w sprawie o sygn. akt (...), opubl. (...).

Konstatując należy stwierdzić, iż w warunkach przedmiotowej sprawy ustalony przez Sąd stan faktyczny pozwala na jednoznaczne stwierdzenie, że pomiędzy ruchem pojazdów mechanicznych, nagłym czynnikiem zewnętrznym, a szkodą powódki nie zachodzi adekwatny związek przyczynowy, który jest nie tylko przesłanką odpowiedzialności za szkodę, ale również rozstrzyga o granicach tejże odpowiedzialności, a ponadto powstała w dobrach prawnych powódki szkoda nie jest normalnym, typowym następstwem ruchu pojazdów mechanicznych w prezentowanym przez stronę powodową układzie sytuacyjnym składającym się na zachowania osób uczestniczących w zdarzeniu, nagłego czynnika zewnętrznego zaistniałego w zdarzeniu i ich wpływu na wytworzenie i zakres powstałych skutków.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 108 § 1 kpc w z art. 98 § 1 – 3 kpc oraz na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ((...)– j.t.) oraz w oparciu o treść art. 13 ust. 1 i art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ((...) – j.t.) i art. 1 ust. 1 pkt 2 i art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej ((...) – j.t. ze zm.).

Brak było jednocześnie podstaw w stanie faktycznym przedmiotowej sprawy do uwzględnienia wniosku strony powodowej o rozstrzygnięcie o kosztach procesu w oparciu o treść art. 102 kpc.

Ustanowiona w art. 102 kpc zasada słuszności, jako stanowiąca odstępstwo zasady odpowiedzialności za wynik procesu, jest rozwiązaniem szczególnym, wymagającym do swego zastosowania wystąpienia wyjątkowych okoliczności.

Do kręgu „wypadków szczególnie uzasadnionych” należą zarówno okoliczności związane z samym przebiegiem procesu, jak i leżące na zewnątrz. Do pierwszych zaliczane są sytuacje wynikające z charakteru żądania poddanego rozstrzygnięciu, jego znaczenia dla strony, subiektywne przekonanie strony o zasadności roszczeń, przedawnienie, prekluzja. Drugie natomiast wyznacza sytuacja majątkowa i życiowa strony, z tym zastrzeżeniem, że niewystarczające jest powoływanie się jedynie na trudną sytuację majątkową, nawet jeśli była podstawą zwolnienia od kosztów sądowych. Całokształt okoliczności, które mogłyby uzasadniać zastosowanie tego wyjątku zostały również ocenione z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego – por. postanow. SN z dnia 11 października 2012r. w sprawie o sygn. akt (...), opubl. L., postanow. SN z dnia 14 maja 2012r. w sprawie o sygn. akt (...), opubl. L., postanow. SN z dnia 8 września 2010r. w sprawie o sygn. akt (...), opubl. L..

Zaistniała w rozpoznawanej sprawie sytuacja, przy uwzględnieniu przywołanych wyżej przesłanek, które nie wystąpiły w stosunku do strony powodowej, przemawiała za zastosowaniem zasady odpowiedzialności za wynik sprawy.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji wyroku.