Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kaliszu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 września 2024r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w I Wydziale Cywilnym, w składzie:

Przewodniczący: sędzia Michał Włodarek

Protokolant: Anna Dulas

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 sierpnia 2024r. w K.

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. Sp. K. z/s w B. (KRS (...))

przeciwko pozwanemu (...) Towarzystwu (...) S.A. z/s w W. (KRS (...))

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Towarzystwu (...) S.A. z/s w W. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. Sp. K. z/s w B. kwotę 4.379,14zł (cztery tysiące trzysta siedemdziesiąt dziewięć złotych 14/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 21 grudnia 2023r. do dnia zapłaty,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kaliszu tytułem zwrotu części nieuiszczonych wydatków:

- od powoda (...) Sp. z o.o. Sp. K. z/s w B. kwotę 68,77zł (sześćdziesiąt osiem złotych 77/100),

- od pozwanego (...) Towarzystwu (...) S.A. z/s w W. kwotę 247,23zł (dwieście czterdzieści siedem złotych 23/100),

4.  zasądza od pozwanego (...) Towarzystwu (...) S.A. z/s w W. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. Sp. K. z/s w B. kwotę 1.121,60zł (jeden tysiąc sto dwadzieścia jeden złotych 60/100) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami w wysokości w stosunku rocznym odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

sędzia Michał Włodarek

Sygn. akt I C 1919/23

UZASADNIENIE

W dniu 21 grudnia 2023r. powód (...) Sp. z o.o. Sp. K. z/s w B. skierował do tut. Sądu w stosunku do pozwanego (...) Towarzystwa (...) S.A. z/s w W. żądanie zasądzenia kwoty 5.597,32zł, w tym kwoty 5.092,20zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego, kwoty 123,00zł tytułem zwrotu wydatków za podstawienie i odbiór pojazdu i kwoty 385,18zł tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od kwoty 5.215,20zł od dnia 25 kwietnia 2023r. do dnia 7 grudnia 2023r., wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a ponadto żądanie zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, iż w wyniku zdarzenia drogowego z dnia 6 czerwca 2020r. uległ uszkodzeniu pojazd m – ki F. (...) o nr rej. (...) należący do poszkodowanego P. S., a pozwane Towarzystwo (...) w wyniku przeprowadzonego postępowania szkodowego w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej Ubezpieczyciela z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w związku z ruchem tych pojazdów odmówił wypłaty należności z tytułu zwrotu wydatków najmu pojazdu zastępczego.

Wierzytelność z tytułu zwrotu wydatków za najem pojazdu zastępczego i zwrotu dalszych wydatków była przedmiotem cesji.

Pozwany (...) Towarzystwo (...) S.A. z/s w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu tego pisma procesowego pozwany podniósł, iż niezasadne jest w części, tj. ponad przyznaną w systemie bezpośredniej likwidacji szkody kwoty 873,45zł przez (...) S.A. z/s w W. roszczenie powoda, co do zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w zakresie ustalenia wysokości stawki dobowej czynszu najmu pojazdów odpowiadających co do jakości samochodowi uszkodzonemu w wyniku zdarzenia drogowego jako skutków zdarzenia szkodowego, a także czasu trwania najmu.

Ponadto pozwany podniósł, iż stronie pozwanej nie jest należne odszkodowanie jako zwrot wydatków za najem pojazdu zastępczego, albowiem w dacie zdarzenia pojazd poszkodowanego stanowił zabytek, co w konsekwencji pozwala na uznanie, iż nie mógł być on wykorzystywany przez poszkodowanego do korzystania zgodnie z jego przeznaczeniem, co eliminuje zasadność, celowość oraz przesłankę związku przyczynowego do skorzystania z pojazdu zastępczego i zwrotu pokrycia powstałych w związku z tym wydatków.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

Powód prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) Sp. z o.o. Sp. K. z/s w B..

Przedmiotem działalności tego przedsiębiorstwa jest m.in. wynajem samochodów osobowych.

Poszkodowany P. S. jest właścicielem samochodu osobowego m – ki F. (...) o nr rej. (...).

W dniu 6 czerwca 2020r. doszło do zdarzenia drogowego, w następstwie którego uległ uszkodzeniu w/w pojazd.

Stan niebezpieczeństwa w ruchu i sytuację szkodową wytworzył inny uczestnik ruchu.

( okoliczności bezsporne, dokumenty akt szkodowych – płyta Cd. k. 73, dokumenty akt szkodowych – płyta Cd. k. 78, 83, zeznania świadka P. S. k. 207-207v 00:04:58-0:23:24, zeznania świadka W. S. k. 207v 00:24:09-00:28:04)

W związku ze zdarzeniem i uszkodzeniem pojazdu m – ki F. (...) o nr rej. (...) poszkodowany P. S. zawarł w dniu 30 czerwca 2020r. z powodem (...) Sp. z o.o. Sp. K. z/s w B. umowę najmu pojazdu zastępczego m – ki S. (...) o nr rej. (...).

Poszkodowany P. S. oświadczył, że w dacie powstania szkody, poza opisanym wyżej pojazdem nie dysponował dla własnych potrzeb osobistych, rodzinnych i zawodowych żadnym autem, którym mogłoby się posługiwać w ramach zabezpieczenia bieżących oraz koniecznych i celowych potrzeb.

Koszt dzienny najmu ustalono na kwotę 180,00zł netto.

P. S. korzystał z pojazdu zastępczego przez czas naprawy uszkodzonego auta w przedsiębiorstwie naprawczym (...) J. Ś. w N., tj. przez okres 23 dni – od dnia 30 czerwca 2020r. do dnia 22 lipca 2020r.

Koszt najmu pojazdu zastępczego został określony przez wynajmującego na łączną kwotę 5.092,20zł brutto, natomiast koszt podstawienia i odbioru auta określono na kwotę 123,00zł.

Powyższe zostało potwierdzone fakturą Vat nr (...) z dnia 22 lipca 2020r. z terminem płatności do dnia 5 sierpnia 2020r. na łączną kwotę 5.215,20zł brutto.

( oświadczenie k. 19, cennik usług k. 20, umowa wynajęcia samochodu k. 21, protokół wydania i odbioru samochodu k. 22-23, 36, faktura k. 24, dokumenty akt szkodowych – płyta Cd. k. 73, dokumenty akt szkodowych – płyta Cd. k. 78, 83, zeznania świadka W. S. k. 207v 00:24:09-00:28:04)

Pierwotnie szkoda była realizowana w systemie bezpośredniej likwidacji szkody przez (...) S.A. z/s w W.. Postępowanie szkodowe było prowadzone pod nr (...). Wartość odszkodowania za uszkodzony pojazd została wyliczona na kwotę 2.591,62zł, która nie pozwalała poszkodowanemu na sfinansowanie kosztów naprawy auta i doprowadzenia go do stanu technicznego odpowiadającemu wyglądowi i stanowi technicznemu sprzed zaistnienia szkody.

W czasie trwania postępowania szkodowego przed (...) S.A. z/s w W. poszkodowany korzystał z pojazdu zastępczego, którego koszt najmu wyniósł 873,45zł.

W celu naprawy pojazdu poszkodowany zlecił jej wykonanie warsztatowi (...) J. Ś. w N.. Czynności naprawcze były wykonywane w okresie od dnia 30 czerwca 2020r. do dnia 22 lipca 2020r., a ich łączny koszt wyniósł kwotę 9.909,83zł brutto, co zostało potwierdzone fakturą nr (...) z dnia 22 lipca 2020r.

W okresie naprawy poszkodowany korzystał z pojazdu zastępczego wynajętego u powoda.

Pozwany (...) Towarzystwo (...) S.A. z/s w W. uznał koszty odszkodowania w związku ze zdarzeniem z dnia 6 czerwca 2020r. na kwotę 12.054,49zł, w tym kwotę 873,45zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Sprawca szkody posiadał zawartą z pozwanym (...) Towarzystwem (...) S.A. z/s W. umowę odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w związku z ruchem tych pojazdów.

Powód dokonał zgłoszenia u pozwanego (...) Towarzystwa (...) S.A. z/s w W. zaistnienia zdarzenia drogowego i powstania szkody w pojeździe w celu przeprowadzenia postępowania szkodowego w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej z tytułu odpowiedzialności cywilnej. Postępowanie szkodowe zostało zarejestrowane pod nr (...).

W związku ze zgłoszeniem pozwany przeprowadził i zakończył postępowanie szkodowe stwierdzając, że w pojeździe m – ki F. (...) o nr rej. (...) na skutek zdarzenia drogowego z dnia 6 czerwca 2020r. wystąpiła tzw. „szkoda częściowa”. Naprawa pojazdu była ekonomicznie uzasadniona.

Z dokumentów akt postępowania szkodowego wynika, iż do zdarzenia drogowego na skutek, którego uległ uszkodzeniu pojazd m – ki F. (...) o nr rej. (...) doszło w dniu 6 czerwca 2020r.

W dniu 30 czerwca 2020r. w związku ze zleceniem wykonania naprawy pojazdu nastąpiło rozpoczęcie najmu pojazdu zastępczego, natomiast w dniu 22 lipca 2020r. doszło do zakończenia najmu pojazdu zastępczego, co daje łącznie 23 dni.

Pojazd m – ki F. (...) o nr rej. (...) należy do segmentu samochodów klasy (...), wynajęty przez poszkodowanego od powoda pojazd m – ki S. (...) zaliczany jest do pojazdów segmentu C i według parametrów pojazdów segmentu C, jako rzeczywistych pojazdu zastępczego należało ustalić koszt dobowy najmu.

W okresie powstania szkody średnia cena wynajmu pojazdów standardu C wynosiła za 1 dobę najmu kwotę 174,08zł brutto, natomiast koszt podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego wynosił kwotę 123,00zł brutto

Zasadny czas najmu wynosił 23 dni, tj. w okresie naprawy pojazdu m – ki F. (...) o nr rej. (...) w przedsiębiorstwie naprawczym (...) J. Ś. w N., która była wykonywana w okresie od dnia 30 czerwca 2020r. do dnia 22 lipca 2020r.

Koszt najmu pojazdu zastępczego w okresie od dnia 30 czerwca 2020r. do dnia 22 lipca 2020r. (23 dni) wynosi 4.003,84zł brutto – 23 dni x 174,08zł brutto za każdy dzień najmu.

W dacie kolizji drogowej pojazd m – ki F. (...) o nr rej. (...) był pojazdem zabytkowym oraz autem dopuszczonym do ruchu, i który był wykorzystywany w codziennym użytkowaniu przez poszkodowanego P. S..

Do pojazdu nie wydano Karty Ewidencji Zabytku Ruchomego.

W dacie powstania szkody nie istniały ograniczenia techniczne bądź innego typu w użytkowaniu pojazdu m – ki F. (...) o nr rej. (...) zgodnie z jego przeznaczeniem.

( upoważnienie k. 14, przedsądowe wezwanie do zapłaty k. 15, zgłoszenie roszczenia k. 16-18, dokumenty szkodowe k. 25-32, 35, 127-135, faktura k. 33, historia czynności naprawczych k. 34, decyzja k. 70-71, potwierdzenie realizacji transakcji k. 72, dokumenty akt szkodowych – płyta Cd. k. 73, decyzja k. 76-77, dokumenty akt szkodowych – płyta Cd. k. 78, 83, opinia biegłego k. 94-113, 156-160, inf. (...) k. 150-151, oświadczenie P. S. k. 212, inf. UM w K. wraz z dok. k. 215-226, inf. Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w P. Delegatura w K. k. 230, inf. (...) Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków k. 233, inf. (...) Urzędu Ochrony Zabytków k. 235, zeznania świadka P. S. k. 207-207v 00:04:58-0:23:24)

Wierzytelność z tytułu roszczenia pieniężnego zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego była przedmiotem cesji pomiędzy poszkodowanym P. S. a powodem (...) Sp. z o.o. Sp. K. z/s w B..

( umowa przelewu wierzytelności k. 12, powiadomienie dłużnika o przelewie wierzytelności k. 13, dokumenty akt szkodowych – płyta Cd. k. 73, dokumenty akt szkodowych – płyta Cd. k. 78, 83, zeznania świadka P. S. k. 207-207v 00:04:58-0:23:24)

Sąd uznał za przydatną do ustalenia stanu faktycznego opinię sporządzoną przez biegłego z zakresu rekonstrukcji zdarzeń drogowych i wyceny wartości pojazdów albowiem jest ona pełna, jasna, zrozumiała, wyczerpująca i kompleksowa oraz wewnętrznie spójna. Biegły w opinii udzielił odpowiedzi na wszystkie postawione w tezie dowodowej pytania, sformułowania zawarte w treści opinii pozwalają na zrozumienie wyrażonych w nich ocen i poglądów oraz sposobu dochodzenia do nich, a ponadto biegły przedstawił metodę badawczą i materiał badawczy, na którym się oparł. Wnioski końcowe opinii są zwięzłe i precyzyjne, a ponadto wnioski opinii są logiczne i znajdują oparcie w przeprowadzonych przez biegłego badaniach i nie budzą zastrzeżeń, co do ich trafności w porównaniu z podanym w opinii materiałem badawczym.

W szczególności biegły potwierdził wysokość i zasadność poniesienia w następstwie wypadku komunikacyjnego kosztów najmu pojazdu zastępczego oraz ich wartość rynkową, a także wydatków związanych z podstawieniem i odbiorem samochodu zastępczego.

Ponadto biegły w sposób fachowy i rzeczowy ustosunkował się również do wszystkich zarzutów skierowanych w stosunku do opinii wypowiadając się szczegółowo w obszarze każdego zastrzeżenia odwołując się przy tym do dokumentarnego materiału dowodowego oraz reguł postępowania przy sporządzaniu takiego typu operatów.

Sąd nie zgodził się z twierdzeniami opinii biegłego w części, w której biegły wskazuje, że samochód poszkodowanego w dacie zdarzenia z uwagi na jego zabytkowy charakter mógł posiadać ograniczenia w codziennym użytkowaniu.

Należy bowiem w tym zakresie odwołać się do zeznań świadka P. S., którym Sąd w całości nadał atrybut wiarygodności i który podał, że z samochodu m – ki F. (...) o nr rej. (...) korzysta na co dzień, co również wynika z ustaleń biegłego odnoszących się do odczytu stanu licznika wskazującego na parametry jego przebiegu.

Za wiarygodne należało uznać zaliczone w poczet materiału dowodowego dokumenty zgromadzone w postępowaniu, albowiem zostały one sporządzone przez uprawnione organy w ramach przysługujących im kompetencji, w sposób rzetelny i fachowy. Ich prawdziwość i autentyczność nie wzbudziła w ocenie Sądu wątpliwości.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

Na podstawie art. 436 § 1 kc odpowiedzialność przewidzianą w art. 435 kc ponosi samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody.

Zgodnie z treścią art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2023.2500 – t.j.) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia, natomiast na podstawie art. 36 ust. 1 zd. 1 cyt. ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Cytowany przepis jest wyrazem tendencji ustawodawcy, aby umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej stwarzała możliwie szeroki zakres ochrony ubezpieczeniowej zarówno ubezpieczonemu sprawcy szkody przed konsekwencjami osobistego ponoszenia odpowiedzialności cywilnej, jak i poszkodowanemu, przez zapewnienie mu pełnej kompensaty ze strony ubezpieczyciela szkody wyrządzonej przez ponoszącego odpowiedzialność cywilną sprawcę. W konsekwencji odpowiedzialność ubezpieczyciela determinowana jest odpowiedzialnością sprawcy wypadku – por. wyrok s. apel. w Poznaniu z dnia 4 lutego 2015r. w sprawie o sygn. akt I ACa 1093/14, opubl. LEX nr 1681964, wyrok s. apel. w Gdańsku z dnia 4 grudnia 2014r. w sprawie o sygn. akt V ACa 673/14, opubl. LEX nr 1651861.

Świadczenie pieniężne, które wypłaca ubezpieczyciel w ramach odpowiedzialności przewidzianej przez cyt. powyżej przepisy, jest ustalane według reguł rządzących cywilnym prawem odszkodowawczym, a więc o rodzaju i wysokości świadczeń należnych od ubezpieczyciela decydują przepisy kodeksu cywilnego, zwłaszcza art. 361 – 363 kc, z tą jednak istotną różnicą, że w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wyłącznym sposobem naprawienia szkody jest odszkodowanie pieniężne – por. wyrok s.apel. w Łodzi z dnia 24 lipca 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 134/14, opubl. LEX nr 1498945.

Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego – por. uchwała SN z dnia 17 listopada 2011r. w sprawie o sygn. akt III CZP 5/11, opubl. Legalis, uchwała SN z dnia 22 listopada 2013r. w sprawie o sygn. akt III CZP 76/13, opubl. Legalis.

Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela w tym zakresie również pogląd prawny zaprezentowany przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 kwietnia 2012r. w sprawie o sygn. akt III CZP 80/11, opubl. OSNC 2012/10/112 oraz w postanowieniu z dnia 20 czerwca 2012r. w sprawie o sygn. akt III CZP 85/11, opubl. OSNC 2013/3/37.

Szkoda majątkowa musi pozostawać w normalnym związku przyczynowym z wypadkiem w rozumieniu art. 361 § 1 kc – por. wyrok s.apel. w Lublinie z dnia 20 maja 2015r. w sprawie o sygn. akt I ACa 968/14, opubl. LEX nr 1770850, wyrok s.apel. w Białymstoku z dnia 8 kwietnia 2015r. w sprawie o sygn. akt I ACa 959/14, opubl. LEX nr 1667508, wyrok s.apel. w Warszawie z dnia 4 listopada 2014r. w sprawie o sygn. akt VI ACa 68/14, opubl. LEX nr 1624064, wyrok s.apel. w Łodzi z dnia 28 października 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 824/14, opubl. LEX nr 1554766, wyrok s.apel. w Lublinie z dnia 13 lutego 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 785/13, opubl. LEX nr 1469375.

Możliwość korzystania z samochodu zastępczego o standardzie zbliżonym do uszkodzonego mieści się w zakresie znaczeniowym pojęcia normalnych następstw działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Charakter odpowiedzialności ubezpieczyciela uzasadnia bowiem przyjęcie, że obok bezpośrednich skutków zdarzenia, w ramach normalnego związku przyczynowego, mogą znajdować się pośrednie działania odpowiedzialnego, powodujące uszczerbek majątkowy związany ze zdarzeniem powodującym szkodę (stratę), która także powinna być wyrównana.

Szkodą jest niemożność korzystania z uszkodzonego pojazdu przez czas trwania naprawy (por. wyroki SN z dnia 26 listopada 2002r., V CKN 1397/00, Legalis, z dnia 2 lipca 2004r., II CK 412/03, Legalis, z dnia 8 września 2004r., IV CK 672/03, Legalis, z dnia 5 listopada 2004r., II CK 494/03, BSN 2005, Nr 3, poz. 11, uchw. SN(7) z dnia 17 listopada 2011r., III CZP 5/11, Legalis).

Postulat pełnego odszkodowania przemawia za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek zniszczenia z tym, że tylko za okres między dniem zniszczenia a dniem w którym poszkodowany może uzyskać naprawę uszkodzonego pojazdu lub nabyć analogiczny pojazd, nie dłuższy jednak niż za czas do zapłaty odszkodowania. Termin wydatków koniecznych oznacza przy tym wydatek niezbędny dla korzystania z innego pojazdu w takim samym zakresie w jakim poszkodowany korzystałby ze swego środka lokomocji gdyby mu szkodę nie wyrządzono. Poszkodowany mógłby zatem żądać tylko zwrotu wydatków poniesionych za korzystanie z pojazdu zastępczego pomniejszonych o sumę jaką wydatkowałby na koszty eksploatacji własnego pojazdu.

Poniesione wydatki powinny być niezbędne w danych okolicznościach i odzwierciedlać używanie pojazdu w takim samym zakresie, w jakim korzystałby z niego, gdyby szkoda nie powstała. Niezasadne byłoby jednak wynajęcie samochodu zastępczego tylko dla zasady, bez zamiaru jego wykorzystywania, np. gdy poszkodowany posiada więcej pojazdów mechanicznych, którymi może zaspokajać swe usprawiedliwione potrzeby, lub też nie jest w stanie kierować samochodem, gdyż doznał poważnych obrażeń w wypadku, w którym uszkodzeniu uległ jego pojazd. Zasadność i wysokość wydatków podlega udowodnieniu przez poszkodowanego.

W tym miejscu należy wskazać, iż zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011r. w sprawie o sygn. akt III CZP 5/11, opubl. Legalis (por. też uchwała SN z dnia 25 sierpnia 2017r. III CZP 20/17, opubl. Legalis, uchwała SN z dnia 14 września 2006r. w sprawie o sygn. akt III CZP 65/06, opubl. Legalis) odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego.

Należy więc przyjąć, że wydatki muszą być konieczne – niezbędne do egzystencji poszkodowanego, przy uwzględnieniu obowiązku minimalizacji szkody z art. 354 kc i stosowania środków zaradczych w sposób proporcjonalny.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy należy stwierdzić, iż w wyniku zdarzenia drogowego z 6 czerwca 2020r. uległ uszkodzeniu należący do poszkodowanego P. S. pojazd m – ki F. (...) o nr rej. (...).

Faktyczny czas uzasadniający potrzebę korzystania przez poszkodowanego z najmu pojazdu zastępczego wynosił 23 dni, od dnia 30 czerwca 2020r. do dnia 22 lipca 2020r., a średnia cena wynajmu pojazdów należących do segmentu uszkodzonego samochodu wynosiła 174,08zł brutto ( ustalenia biegłego) / 180,00zł netto ( stawka zastosowana przez powoda) dziennie. Zatem koszt najmu pojazdu zastępczego w okresie od dnia 30 czerwca 2020r. do dnia 22 lipca 2020r. (23 dni) wynosił 4.003,84zł brutto ( ustalenia biegłego) / 5.092,20zł brutto ( stawka zastosowana przez powoda). Powyższą kwotę należało powiększyć o wysokość opłaty za podstawienie i odebrania pojazdu w wysokości 123,00zł brutto oraz o wartość odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od kwoty 4.126,84zł brutto (4.003,84zł + 123,00zł) od dnia 26 kwietnia 2023r. do dnia 7 grudnia 2023r., tj. od daty wymagalności roszczenia, które wynoszą kwotę 252,30zł, co stanowi łącznie kwotę 4.379,14zł brutto ( 4.126,84zł + 252,30zł) – por. uchwała SN z dnia 25 sierpnia 2017r. III CZP 20/17, opubl. Legalis, uchwała SN z dnia 14 września 2006r. w sprawie o sygn. akt III CZP 65/06, opubl. Legalis.

Koszt podstawienia i odebrania pojazdu zastępczego w związku z zawartą umową najmu wynosi łącznie 100,00zł netto, tj. 123,00zł brutto.

Dalej należy wskazać, iż obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 232 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 kc).

Dobór dowodów należy do strony, to ona powinna wskazywać wyłącznie takie, które są dopuszczalne i wiarygodne. Rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia spraw.

Przepis prawa materialnego – art. 6 kc określa na czyje ryzyko idzie nieudowodnienie określonego faktu. Z kolei art. 232 kpc stanowi procesowe narzędzie za pomocą, którego strony mogą osiągnąć skutek w postaci udowodnienia dla nich korzystnych faktów istotnych z punktu widzenia dochodzonego roszczenia w znaczeniu materialnoprawnym. Art. 6 kc zawiera normę decyzyjną, pozwalającą ocenić wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego.

Zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar gromadzenia materiału dowodowego spoczywa na stronach (art. 232 kpc, art. 3 kpc, art. 6 kc). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest tylko to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem (por. wyrok s.apel. w Białymstoku z dnia 28 sierpnia 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 286/14, opubl. LEX nr 1511625).

W niniejszym postępowaniu pozwany błędnie ustalił niezbędny czas najmu pojazdu zastępczego oraz w sposób nieuzasadniony przyjął zaniżone wartości stawki czynszu samochodu zastępczego.

Wykazanie wysokości szkody w związku ze zdarzeniem komunikacyjnym w pojeździe m – ki F. (...) o nr rej. (...) wobec sporu stron możliwe było więc tylko za pomocą dowodu z opinii biegłego, który uwzględniając posiadaną wiedzę specjalistyczną w sposób prawidłowy i realny dokonał analizy lokalnego rynku wynajmu pojazdów zastępczych i stawek stosowanych w takim najmie.

W tym miejscu, należy podnieść, iż okoliczność, że uszkodzony pojazd stanowił zabytek w sytuacji jego uszkodzenia w zdarzeniu drogowym, nie jest czynnikiem dyskwalifikującym możliwość wynajmu pojazdu zastępczego, w szczególności w sytuacji szkody rozliczanej na podstawie OC sprawcy.

Należy wyraźnie podnieść, że żadnego wpływu na zajście wypadku ubezpieczeniowego, powstanie szkody i jej zakres nie miał status pojazdu poszkodowanego.

Dłużnik popada w opóźnienie, jeżeli nie spełnia świadczenia w terminie, w którym stało się ono wymagalne.

Opóźnienie świadczenia odszkodowawczego następuje, jeżeli dłużnik nie spełni świadczenia niezwłocznie po wezwaniu go przez wierzyciela i od tej chwili należą się wierzycielowi odsetki. W razie wyrządzenia szkody odsetki należą się poszkodowanemu już od chwili zgłoszenia roszczenia o zapłatę odszkodowania, w tej bowiem chwili staje się, zgodnie z art. 455 kc, wymagalny obowiązek spełnienia świadczenia odszkodowawczego.

Wymagalne roszczenie o odszkodowanie powoduje stan opóźnienia po jego sprecyzowaniu co do wysokości i wezwaniu dłużnika do zapłaty konkretnej kwoty z tego tytułu

O roszczeniu ubocznym orzeczono w oparciu o treść art. 481 § 1 i 2 - 2 ⁴ kc, przy uwzględnieniu art. 817 kc i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2023.2500 – t.j.).

O kosztach procesu, w tym kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie art. 108 § 1 kpc w zw. z art. 98 § 1 – 1 ¹ i 3 kpc i art. 100 kpc i w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2023.1935 – t.j. ze zm.) oraz w oparciu o treść art. 13 ust. 1 pkt 4 i art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2024.959 – t.j.) i art. 1 ust. 1 pkt 2 i art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. 2023.2111 – t.j.).

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji wyroku.

sędzia Michał Włodarek