Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kaliszu

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 kwietnia 2025r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w I Wydziale Cywilnym, w składzie:

Przewodniczący: sędzia Michał Włodarek

Protokolant: Anna Dulas

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 kwietnia 2025r. w K.

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. Alternatywna Spółka (...). K. z/s w M. (KRS (...))

przeciwko pozwanemu E. D. (PESEL (...))

o zapłatę

oddala powództwo w całości.

sędzia Michał Włodarek

Sygn. akt I C 1631/24

UZASADNIENIE

W dniu 9 sierpnia 2024r. powód (...) Sp. z o.o. Alternatywna Spółka (...). K. z/s M., po uprzednim umorzeniu sprawy VI Nc – e (...) w elektronicznym postępowaniu upominawczym, skierował do tut. Sądu żądanie zasądzenia od pozwanego E. D. kwoty pieniężnej w wysokości 2.166,37zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości w stosunku rocznym odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od dnia wytoczenia powództwa w elektronicznym postępowaniu upominawczym do dnia zapłaty, a ponadto kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód przytoczył okoliczności mające wskazywać na jego legitymację czynną, powołując się w tym zakresie na przelew uprawnień oraz oznaczył źródło zobowiązania, jego wysokość oraz wymagalność podając, iż dochodzone roszczenie stanowi należność wynikającą z nienależycie wykonanej umowy pożyczki refinansującej łączącej pozwanego z pierwotnym wierzycielem.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 2 października 2023r. pozwany E. D. miał zawrzeć z (...) Sp. z o.o. z/s w B. umowę pożyczki refinansującej nr (...) z przeznaczeniem na spłatę innej pożyczki o nr (...) z (...) Sp. z o.o. o wartości 1.949,37zł.

W dniu 2 listopada 2023r. pozwany E. D. miał zawrzeć z poprzednikiem prawnym powoda (...) Sp. z o.o. Alternatywna Spółka (...). K. z/s (...) Sp. z o.o. z/s w B. umowę pożyczki refinansującej nr (...) z przeznaczeniem na spłatę innej pożyczki o nr (...) z (...) Sp. z o.o. o wartości 1.949,37zł.

W ramach przedmiotowej umowy (...) Sp. z o.o. z/s w B. miał przyznać pozwanemu kwotę pieniężną w łącznej wysokości 2.184,62zł na zapłatę wierzytelności względem (...) Finanse Sp. z o.o. w wysokości 1.949,37zł oraz zapłatę odsetek kapitałowych w wysokości 29,64zł i opłaty za refinansowanie w wysokości 205,61.

Całkowitą kwotę do zapłaty w/w oznaczył w wysokości 2.184,62zł.

Pozwany miał być zobowiązany do zwrotu kapitału i pozostałych należności w terminie od dnia 2 grudnia 2023r.

Wierzytelność z tytułu w/w kontraktu miała być następnie przedmiotem umowy cesji pomiędzy (...) Sp. z o.o. z/s w B. a D. W. OÜ z/s w T. ((...)a następnie pomiędzy D. W. OÜ z/s w T. (Estonia) a powodem (...) Sp. z o.o. Alternatywna Spółka (...). K. z/s M..

( wezwanie do zapłaty po przelewie wierzytelności k. 8, umowa cesji wierzytelności k. 9-13, umowa przelewu wierzytelności k. 14-26, umowa ramowa pożyczki k. 27-28, 57-64, umowa pożyczki nr (...) k. 29, wezwanie do zapłaty k. 30, ostateczne wezwanie do zapłaty k. 31, zawiadomienie o cesji wierzytelności k. 32, 37, raport kontomatik k. 33, potwierdzenie transakcji k. 34, id klienta k. 35, raport oceny zdolności kredytowej k. 36, umowa pożyczki refinansującej nr (...) k. 53-56)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

Powództwo podlega oddaleniu w całości.

Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 232 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 kc).

Dobór dowodów należy do strony, to ona powinna wskazywać wyłącznie takie, które są dopuszczalne i wiarygodne. Rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia spraw.

Przepis prawa materialnego – art. 6 kc określa na czyje ryzyko idzie nieudowodnienie określonego faktu. Z kolei art. 232 kpc stanowi procesowe narzędzie za pomocą, którego strony mogą osiągnąć skutek w postaci udowodnienia dla nich korzystnych faktów istotnych z punktu widzenia dochodzonego roszczenia w znaczeniu materialnoprawnym. Art. 6 kc zawiera normę decyzyjną, pozwalającą ocenić wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego.

Obowiązkiem powoda było przytoczenie okoliczności faktycznych, z których wywodzi roszczenie (art. 187 § 1 pkt 2 kpc) i wskazanie na dowody, których przeprowadzenie potwierdzi zasadność jego twierdzeń o faktach (art. 232 kpc i art. 6 kc), czemu nie sprostał. Zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar gromadzenia materiału dowodowego spoczywa na stronach (art. 232 kpc, art. 3 kpc, art. 6 kc). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest tylko to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem (por. wyrok s.apel w Białymstoku z dnia 28 sierpnia 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 286/14, opubl. LEX nr 1511625).

Należy wskazać, iż powód nie dostarczył wystarczających dowodów, które świadczyłyby o tym, że pomiędzy pozwanym E. D. a jego poprzednikiem prawnym (...) Sp. z o.o. z/s w B. doszło do zawarcia umowy pożyczki refinansującej z dnia 2 listopada 2023r. nr (...), w szczególności, że pozwany o taką pożyczkę występował, a także że pozwany zawarł i innym wierzycielem – (...) Sp. z o. o. z/s w B. umowę pożyczki refinansującej nr (...) na refinansowanie jeszcze innej pożyczki mającej łączyć pozwanego z (...) Sp. z o.o. o nr (...), za który następnie zapłata miała nastąpić ze środków uzyskanych kaskadowo z kontraktów o nr (...) i (...), tj. z umów pożyczek z dnia 2 października 2023r. z (...) Sp. z o.o. i z dnia 2 listopada 2023r. z (...) Sp. z o.o.

Okoliczności te nie wynikają przy tym z zaofiarowanego przez powoda materiału dowodowego.

Choć z twierdzeń pozwu wynika, iż pozwany miał zawrzeć umowy pożyczek z dnia 2 października 2023r. z (...) Sp. z o.o. nr (...) i z dnia 2 listopada 2023r. z (...) Sp. z o.o. nr (...) w formie elektronicznej, to z załączonych do pozwu dokumentów nie można wyprowadzić wniosku, że pozwany w ogóle wnioskował o zawarcie takich umów że zostały one w rzeczywistości zawarte, ani że stronami tych umów były wskazywane przez powoda podmioty. Nie wynika to również z dokumentu potwierdzenia transakcji przelewu środków pieniężnych z dnia 2 listopada 2023r., który opiewa bowiem jedynie na kwotę 235,31zł i został skierowany na rachunek o innym numerze niż wynikający z treści umowy z dnia 2 listopada 2023r. ( umowa k. 29, potwierdzenie transakcji k. 34).

Powyższe nie pozwala ponadto na stwierdzenie, że (...) Sp. z o.o. w dacie dokonywanego przelewu było wierzycielem pozwanego i to na jakiej podstawie i z jakiego tytułu, tym bardziej, że powód nie dostarczył umowy o nr (...) mającej łączyć pozwanego z (...) Sp. z o.o. o wartości 1.949,37zł.

Istotą zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki jest przeniesienie własności przedmiotu pożyczki z pożyczkodawcy na pożyczkobiorcę i odwrotnie przy zwrocie pożyczki.

Nie zostały przedstawione Sądowi dokumenty potwierdzające dokonanie konsensualnych czynności prawnych w postaci pożyczek. Powód nie sprostał temu obowiązkowi.

Umowa pożyczki (art. 720 i n. kc) jest umową konsensualną, dwustronnie zobowiązującą, przy czym w pierwszej kolejności aktualizuje się obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność biorącego określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Dowód spełnienia tego obowiązku obciąża – w myśl art. 6 kc – pożyczkodawcę.

Jedynie w przypadku wykonania umowy pożyczki, stosownie do treści art. 720 § 1 kc oraz art. 3 i n. ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. 2024.1497 – t.j.), powstaje obowiązek zwrotu. Strona powodowa zatem, stosownie do treści art. 6 kc, winna udowodnić, że przedmiot pożyczki został wydany pozwanemu lub podmiotowi przez niego oznaczonemu w ramach opcji refinansowania. Jeżeli powód nie wykazał, by kwota istotnie została przekazana, tym samym brak jest, stosownie do treści art. 720 § 1 kc a contrario po stronie pozwanego obowiązku zwrotu dochodzonej kwoty. Tak więc pozwany, od którego powód domaga się zwrotu pożyczki nie musi wykazywać zwrotu pożyczki, dopóty powód nie wykaże, że pożyczki udzielił (por. wyrok SA w Warszawie z 25 kwietnia 2014r., VI ACa 719/13, z 18 listopada 2013r., VI ACA 680/13, Legalis; z 9 kwietnia 2013r., I ACA 901/12, Legalis; w Łodzi z 16 kwietnia 2014 r., I ACA 1332/13, Legalis, 25 października 2012r. VI ACa 845/12, Legalis; SA w Warszawie z 18 listopada 2013r. VI ACa 680/13, Legalis; wyrok SN z 6 lipca 2012r. V CSK 394/11, Legalis).

Ponieważ strony nie zawarły umowy o kredyt, a powód nie wykazał, że do nawiązania takiego stosunku obligacyjnego doszło pomiędzy pozwanym a powodem, to ostatecznie upadła podstawa faktyczna powództwa. Nieistnienie umowy nie stanowi podstawy do czynienia jakichkolwiek rozliczeń, gdyż brak jest świadczeń, które zostałyby spełnione w jej wykonaniu – por. wyrok SA w Katowicach z dnia 24 marca 2016r. w sprawie o sygn. akt I ACa 713/15, opubl. Legalis.

Wobec powyższego następnie należy stwierdzić, iż w niniejszym postępowaniu powód w żaden sposób nie wykazał, iż pierwotny wierzyciel (...) Sp. z o.o. z/s w B. przeniósł na niego dochodzoną pozwem wierzytelność przysługującą w stosunku do pozwanego E. D. z tytułu umowy o pożyczki refinansującej nr (...) na spłatę wierzytelności o wartości 1.949,37zł na rzecz (...) Sp. z o.o. z tytułu umowy pożyczki nr (...).

Warunkiem bowiem otrzymania należności przez nabywcę długu jest udowodnienie, że takie prawo przysługiwało poprzednikowi prawnemu – por. wyrok SN z dnia 12 lipca 2016r. w sprawie o sygn. akt V CSK 187/06, opubl. Legalis.

Przedmiotem przelewu może być co do zasady wierzytelność istniejąca, którą cedent może swobodnie rozporządzać. Wierzytelność, która ma stanowić przedmiot rozporządzenia, powinna być w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana). Dotyczy to przede wszystkim wyraźnego określenia stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność, a zatem oznaczania stron tego stosunku, świadczenia oraz przedmiotu świadczenia (por. wyrok s.apel. w Szczecinie z dnia 25 marca 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 885/13, opubl. LEX nr 1461185, wyrok s. apel w Katowicach z dnia 8 marca 2005r. w sprawie o sygn. akt I ACa 1516/04, opubl. OSA 2005/12/44).

Sąd zawsze jest zobowiązany rozważyć, czy żądanie pozwu jest zasadne w świetle norm prawa materialnego. Negatywny wynik takiej analizy powoduje wydanie wyroku oddalającego powództwo (por. wyrok SN z dnia 6 czerwca 1972r. w sprawie o sygn. akt III CRN 30/72, opubl. Legalis, orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 1958r. w sprawie o sygn. akt 1 CR 969/57 opubl. Legalis, wyrok SN z dnia 15 września 1967r. w sprawie o sygn. akt III CRN 175/67, opubl. Legalis).

W przedstawionych warunkach zaniechanie polegające na braku dołączenia dowodów na poparcie przytaczanych okoliczności daje asumpt do uznania, iż przytoczone okoliczności budzą uzasadnione wątpliwości, w szczególności w zakresie legitymacji czynnej powoda i biernej pozwanego oraz istnienia zobowiązania, jego wysokości i wymagalności w zakresie kapitału i należności ubocznych oraz podstawy faktycznej i prawnej żądania (por. art. 471 kc, 353 kc i art. 354 § 1 kc).

Z tych wszystkich względów, na podstawie art. 339 § 2 kpc, orzeczono jak w sentencji wyroku.

sędzia Michał Włodarek