I C 698/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Kaliszu z 2024-06-28
Sygn. akt I C 698/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 28 czerwca 2024r.
Sąd Rejonowy w Kaliszu w I Wydziale Cywilnym, w składzie:
Przewodniczący: sędzia Michał Włodarek
Protokolant: Anna Dulas
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 28 czerwca 2024r. w K.
sprawy z powództwa syndyka masy upadłości (...) Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej w upadłości z/s w P. (KRS (...))
przeciwko pozwanej S. K. (PESEL (...))
o zapłatę
na skutek sprzeciwu pozwanej od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 27 marca 2018r. w sprawie o sygn. akt I C 3101/17
wyrok zaoczny Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 27 marca 2018r. w sprawie o sygn. akt I C 3101/17 w całości utrzymuje w mocy.
sędzia Michał Włodarek
Sygn. akt I C 698/24
UZASADNIENIE
W dniu 1 lutego 2017r. powód syndyk masy upadłości (...) Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej w upadłości z/s w P. ( pierwotnie W. Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo – Kredytowej z/s w P. ) skierował do Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu w stosunku do pozwanej S. K. żądanie zasądzenia kwoty 2.207,29zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości w stosunku rocznym czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP liczonymi od kwoty 2.143,72zł od dnia 10 stycznia 2017r. do dnia zapłaty, a ponadto o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwu powód przytoczył okoliczności wskazujące na jego legitymację czynną oraz oznaczył źródło zobowiązania i jego wysokość podając, iż dochodzone roszczenie stanowi należność wynikającą z nienależycie wykonanej umowy pożyczki łączącej pozwaną z powodem.
Postanowieniem Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 18 kwietnia 2017r. w sprawie o sygn. akt I Nc 553/17, na podstawie art. 174 § 1 pkt 4 kpc, zawieszono postępowanie w sprawie oraz wezwano do udziału w sprawie syndyka masy upadłości.
Zawieszona sprawa została podjęta postanowieniem tego Sądu z dnia 12 lipca 2017r.
Wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 27 marca 2018r. w sprawie o sygn. akt I C 3101/17 zasądzono od pozwanej S. K. na rzecz powoda syndyka masy upadłości (...) Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej w upadłości z/s w P. kwotę 2.207,29zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku, z zastrzeżeniem, że nie wyższymi, niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, od kwoty 2.143,72zł do dnia zapłaty oraz oddalono powództwo w pozostałej części, a ponadto rozstrzygnięto o kosztach procesu, a także wyrokowi, co do pkt 1 i 3 nadano rygor natychmiastowej wykonalności.
Postanowieniem z dnia 20 grudnia 2022r. Sąd Rejonowy Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu w sprawie o sygn. akt I C 3101/17 uchylił zarządzenie z dnia 7 maja 2018r. o stwierdzeniu prawomocności wyroku zaocznego z dnia 27 marca 2018r., postanowienie z dnia 10 maja 2018r. o nadaniu wyrokowi zaocznemu klauzuli wykonalności, rygor natychmiastowej wykonalności nadany wyrokowi zaocznemu, a ponadto doręczył pozwanej odpis wyroku zaocznego wraz odpisem pozwu i zał. oraz pouczeniami o zaskarżalności.
W dniu 4 stycznia 2023r. pozwana S. K. wniosła sprzeciw od opisanego wyżej orzeczenia.
Pozwana zaskarżyła w całości wyrok zaoczny Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 27 marca 2018r. w sprawie o sygn. akt I C 3101/17 i wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenia od powoda na jej rzecz kosztów procesu.
Pozwana zakwestionowała roszczenia powództwa, co do zasady i wysokości, a ponadto podniosła zarzuty aby:
- strony wiązała umowa o treści przedstawionej przez powoda,
- pozwana posiadała zaległość z tytułu zawartej umowy uzasadniającą wypowiedzenie umowy,
- pozwana została prawidłowo wezwana do zapłaty, co było warunkiem wypowiedzenia umowy, a w konsekwencji aby doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy.
Pozwana podniosła także, że kwestionowana umowa zawiera liczne niezgodności z ustawą o kredycie konsumenckim, a ponadto narusza europejskie rozporządzenie (...) w zakresie ustalenia stawki referencyjnej dla oprocentowania oraz że umowa zawiera klauzule abuzywne, które powinny zostać rozpoznane przez Sąd z urzędu.
Postanowieniem z dnia 8 lutego 2024r. Sąd Rejonowy Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu w sprawie o sygn. akt I C 76/24 stwierdził swą niewłaściwość i przekazał sprawę do rozpoznania tut. Sądowi według właściwości rzeczowej i miejscowej.
W dalszych pismach procesowych strony podtrzymały wyrażone dotychczas stanowiska w sprawie.
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.
Uchwałą Zarządu (...) Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej P. z dnia 16 stycznia 2015r. pozwana S. K., na swój wniosek złożony w tej samej dacie, została przyjęta w poczet członków tejże Kasy.
( deklaracja członkowska wraz z uchwałą k. 14, 137)
W dniu 16 stycznia 2015r. pozwana S. K. zawarła z powodem W. Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo – Kredytową z/s w P. umowę pożyczki (kredyt konsumencki) Nr 1| (...)|15.
Pozwanej została udzielona pożyczka gotówkowa w wysokości 4.100,00zł na dowolny cel konsumpcyjny na okres od dnia 16 stycznia 2015r. do dnia 19 stycznia 2018r., na warunkach określonych niniejszą umową oraz Regulaminem udzielania kredytów i pożyczek konsumenckich (...), stanowiącym załącznik nr 1 do umowy.
Kwota pożyczki, z uwzględnieniem kredytowanych kosztów w postaci prowizji z tytułu udzielenia pożyczki oraz kosztów związanych z ustanowieniem zabezpieczeń, kosztów usług dodatkowych i innych kosztów, wynosiła 5.631,27zł.
Całkowita kwota pożyczki nieobejmująca kredytowanych przez Kasę kosztów pożyczki wynosiła 4.100,00zł.
Pożyczka oprocentowana była według zmiennej stopy procentowej ustalonej przez Zarząd Kasy wynoszącej w dniu zawarcia umowy 11,00% w skali roku (pkt 1 – 7 umowy).
W przypadku nieterminowej spłaty, należność z tego tytułu stawała się w dniu następnym należnością przeterminowaną. Od niespłaconego w całości lub w części kapitału, a od dnia wniesienia powództwa od całości zadłużenia, pobierane mogły być odsetki według stopy procentowej stanowiącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, wynoszącej na dzień zawarcia umowy 12% (pkt 21 w związku z pkt. 19 umowy).
W dniu zawarcia w/w umowy W. Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo – Kredytowa z/s w P. przekazała pożyczkobiorcy kwotę 4.100,00zł.
( umowa pożyczki k. 15-19, 138-142, harmonogram k. 20, 146, wniosek o przyznanie pożyczki k. 134-136, umowa o prowadzenie indywidualnego konta k. 143-145)
Pozwana nie wykonała postanowień łączącego strony kontraktu i posiada wobec powoda zaległości w łącznej wysokości 2.207,29zł, w tym z tytułu kapitału pożyczki kwotę 2.143,72, z tytułu odsetek karnych kwotę 12,33zł i z tytułu odsetek umownych kwotę 51,24zł.
W okresie od dnia 20 lutego 2015r. do dnia 20 grudnia 2016r. pozwana dokonała na poczet umowy pożyczki wpłat w łącznej wysokości 2.580,63, i tak:
- w dniu 20 lutego 2015r. 134,34zł,
- w dniu 20 lutego 2015r. 10,00zł,
- w dniu 20 marca 2015r. 134,34zł,
- w dniu 20 kwietnia 2015r. 134,34zł,
- w dniu 19 maja 2015r. 118,85zł,
- w dniu 15 czerwca 2015r. 134,34zł,
- w dniu 22 czerwca 2015r. 134,34zł,
- w dniu 21 lipca 2015r. 134,34zł,
- w dniu 18 sierpnia 2015r. 134,34zł,
- w dniu 15 września 2015r. 134,34zł,
- w dniu 14 października 2015r. 134,34zł,
- w dniu 18 listopada 2015r. 134,34zł,
- w dniu 15 grudnia 2015r. 134,34zł,
- w dniu 18 stycznia 2016r. 134,34zł,
- w dniu 17 lutego 2016r. 134,34zł,
- w dniu 18 marca 2016r. 134,34zł,
- w dniu 20 kwietnia 2016r. 134,34zł,
- w dniu 20 maja 2016r. 134,34zł,
- w dniu 17 czerwca 2016r. 134,34zł,
- w dniu 20 grudnia 2016r. 168,00zł – po dacie wypowiedzenia umowy.
W dniu 8 listopada 2016r. doszło do wypowiedzenia pozwanej umowy pożyczki.
( wezwanie do zapłaty k. 21, 22, wypowiedzenie umowy k. 23, 24, ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty k. 25, historia pożyczki k. 147-154, wyciąg ze zleceń płatniczych k/ 155-156, zestawienie operacji k. 157)
Za wiarygodne należało uznać zaliczone w poczet materiału dowodowego dokumenty zgromadzone w postępowaniu, albowiem zostały one sporządzone przez uprawnione organy w ramach przysługujących im kompetencji, w sposób rzetelny i fachowy. Ich prawdziwość i autentyczność nie wzbudziła w ocenie Sądu wątpliwości.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje.
Stosownie do treści art. 353 § 1 kc, podstawowym obowiązkiem dłużnika jest spełnienie świadczenia. Prowadzi ono do zaspokojenia interesu wierzyciela, wskutek czego zobowiązanie wygasa.
Artykuł 354 kc określa obowiązki dłużnika w ten sposób, że oprócz treści zobowiązania rozumianej jako nakazy wyrażone w czynności prawnej stanowiącej źródło zobowiązania oraz odnoszących się do tego zobowiązania normach prawnych jego zachowanie powinno odpowiadać trzem dalszym wzorcom postępowania - celowi społeczno-gospodarczemu, zasadom współżycia społecznego, a także ewentualnie ustalonym zwyczajom, natomiast art. 355 kc określa sposób, w jaki dłużnik powinien wykonywać zobowiązanie i w tym znaczeniu stanowi swoistą kontynuację uregulowań zawartych w art. 354 kc i jednocześnie przepis ten definiuje pojęcie należytej staranności oraz ustanawia obowiązek dokładania owej staranności.
Niedostosowanie się przez dłużnika do opisanych wyżej wymagań sprawia, że dojdzie do nienależytego wykonania zobowiązania lub niewykonania całkowitego (art. 471 kc). Każda bowiem rozbieżność pomiędzy prawidłowym spełnieniem świadczenia a rzeczywistym zachowaniem się dłużnika rodzi odpowiedzialność kontraktową. Nienależyte wykonanie zobowiązania ma bowiem miejsce wtedy, gdy zachowanie dłużnika zmierzało do spełnienia świadczenia, jednak osiągnięty przez niego wynik nie spełnia wymogów świadczenia, do którego dłużnik był zobowiązany. Wskazać jednak należy, że dłużnik zawsze, bez względu na rodzaj winy, odpowiada wobec wierzyciela za uchybienia obowiązkowi dołożenia należytej staranności (art. 355 kc).
Powoda oraz pozwaną wiązała ważna i skuteczna umowa w rozumieniu art. 720 i n. kc, art. 29 i n. ustawy z dnia 5 listopada 2009r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo – kredytowych (Dz. U. 2024.512 – t.j. ze zm.) i art. 69 i n. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. prawo bankowe (Dz. U. 2023.2488 – t.j. ze zm.) oraz art. 3 i n. ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. 2023.1028 – t.j. ze zm.).
Strony w ramach istniejącego kontraktu uzgodniły elementy przedmiotowo i podmiotowe istotne oraz w sposób jednoznaczny i indywidualny określiły prawa i obowiązki podmiotów zobowiązań.
Powód w sposób właściwy przekazał pozwanej umówione świadczenie, natomiast pozwana w sposób nienależyty wykonała zobowiązanie zachowując się wbrew treści umowy poprzez zaniechanie uiszczenia spłaty należności wynikających z istniejącego stosunku obligacyjnego. Zaniechanie po stronie pozwanej było zawinione albowiem nie ujawniły się żadne okoliczności ekskulpacyjne i egzoneracyjne
Powyższe spowodowało odpowiedzialność kontraktową po stronie pozwanej i obowiązek naprawienia powstałej z tego tytułu szkody. Uchybiania obowiązkom pozwanej, która nie spełniła świadczenia spowodowało zasadność zachowania wierzyciela polegającego poszukiwaniu ochrony prawnej w postępowaniu przed sądem i na przymusowej realizacji świadczenia (por. art. 471 kc).
Szkoda powoda obejmuje zarówno nieuiszczone przez pozwaną umówione należności kredytowe, ale również należności uboczne związane z powstaniem zwłoki po stronie pozwanej.
W przedstawionych warunkach dołączone do pozwu dowody na poparcie przytaczanych okoliczności dają asumpt do uznania, iż przytoczone okoliczności nie budzą żadnych wątpliwości, w szczególności w zakresie legitymacji czynnej powoda i biernej pozwanej oraz istnienia zobowiązania, jego wysokości i wymagalności w zakresie kapitału i należności ubocznych oraz podstawy faktycznej i prawnej żądania.
Należy też stwierdzić, iż nie ulega wątpliwości, iż pozwana nie wywiązywała się z zobowiązań, jakie nakładała na nią umowa pożyczki, nie spłacała rat w wymaganych terminach i wysokości, doprowadziła do powstania zaległości, a następnie zaprzestała spłacania rat w terminie wynikającym z umowy.
W ocenie Sądu w warunkach przedmiotowej sprawy obowiązujący pomiędzy stronami kontrakt nie naruszał postanowień wynikających art. 58 § 3 kc, art. 385 i n. kc, czy też art. 9 i n. ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. 2023.1028 – t.j. ze zm.).
W tym miejscu odnieść należy się do podnoszonego przez pozwaną zarzutu dotyczącego abuzywności umowy pożyczki w zakresie postanowienia zakreślającego obowiązek poniesienia przez pożyczkobiorcę kosztów w postaci prowizji.
Zgodnie z treścią art. 36a ust. 2 ustawy o kredycie konsumenckim pozaodsetkowe koszty kredytu w całym okresie kredytowania nie mogą być wyższe od całkowitej kwoty kredytu. Przy czym art. 5 pkt 7 w/w ustawy stanowi, iż całkowita kwota kredytu to maksymalna kwota wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt, a w przypadku umów, dla których nie przewidziano tej maksymalnej kwoty, suma wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt.
Zaakcentowania w tym miejscu wymaga, iż zdaniem Sądu wzór służący do obliczania pozaodsetkowych kosztów kredytu ustala maksymalną, a nie powszechnie obowiązującą wysokość kosztów dodatkowych.
W ocenie Sądu, wprowadzenie przepisów o maksymalnych pozaodsetkowych kosztach kredytu konsumenckiego stanowi dodatkowe narzędzie służące ochronie konsumentów, obok mechanizmu ochrony przewidzianego w art. 385 1 § 1 kc.
Zgodnie z art. 385 1 § 1 kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy, co jednak nie dotyczy postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.
Przepisy art. 385 1 –385 3 kc wprowadzają zakaz stosowania niedozwolonych postanowień umownych (klauzul niedozwolonych) w obrocie konsumenckim, który sankcjonowany jest brakiem mocy wiążącej tych klauzul. Na ich oznaczenie, w piśmiennictwie i orzecznictwie pojawia się termin „klauzule abuzywne”. Nie każde postanowienie umowy (lub wzorca umownego) zawartej z konsumentem podlega ocenie co do uznania go za klauzulę niedozwoloną. Przepis art. 385 1 § 1 kc nie dopuszcza możliwości uznania za klauzulę niedozwoloną postanowień uzgodnionych indywidualnie z konsumentem oraz postanowień określających jednoznacznie główne świadczenia stron. Niedozwolonymi klauzulami umownymi są postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.
Przez działanie wbrew dobrym obyczajom - przy kształtowaniu treści stosunku zobowiązaniowego - rozumie się wprowadzenie do umowy klauzul, które godzą w równowagę kontraktową stron takiego stosunku; z kolei rażące naruszenie interesów konsumenta oznacza nieusprawiedliwioną dysproporcję – na niekorzyść konsumenta praw i obowiązków stron, wynikających z umowy (por. wyrok SN z dnia 13 lipca 2005r. I CK 832/04, opubl. Legalis).
W ocenie Sąd w pierwszej kolejności stwierdzić należy, że nałożenie przez przedsiębiorcę obowiązku zapłaty prowizji jest co do zasady dopuszczalne.
Stosowanie tego rodzaju opłat przez instytucje finansowe, w tym banki, jest powszechnie przyjęte. Wspomnieć bowiem trzeba o normie zawartej w art. 110 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Prawo bankowe, która stanowi, iż bank może pobierać przewidziane w umowie prowizje i opłaty z tytułu wykonywanych czynności bankowych oraz opłaty za wykonywanie innych czynności, w tym także opłaty za przygotowanie, sporządzenie i przekazanie informacji stanowiących tajemnicę bankową uprawnionym przez ustawę osobom, organom i instytucjom. Podkreślić należy, iż prowizje i opłaty stanowią ekwiwalent za prowadzone przez powoda czynności związane z uruchomieniem i obsługą kredytu.
Pozwana była poinformowany przez powoda o wysokości prowizji jak i opłat wynikających z tabeli opłat, co znalazło odzwierciedlenie w treści umowy pożyczki.
W ocenie Sądu, prowizja naliczona przez powoda nie jest wygórowana i nie narusza postanowień cyt. przepisu art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim i w sposób oczywisty nie narusza interesów konsumenta - pozwanej. Powód w toku postępowania wyjaśniał, że zasadność obciążenia pożyczkobiorcy prowizją było podyktowane ściśle określonymi względami związanymi z procesem zawarcia konkretnej umowy pożyczki, co pozwany jako należycie poinformowany i rozsądny konsument winien był zdawać sobie z tego sprawę podczas zawierania umowy.
W konsekwencji brak jest jakichkolwiek podstaw, aby uznać omawianą regulację umowną za niedozwoloną w rozumienie przepisów art. art. 385 1 –385 3 kc.
Dochodzone pozwem roszczenie należy również ocenić jako wymagalne.
Wymagalność to cecha roszczenia (stan), wyrażająca się w istnieniu prawnej możliwości skutecznego żądania przez wierzyciela spełnienia przez dłużnika świadczenia (por. wyr. SN z dnia 12 lutego 1991r. w sprawie o sygn. akt III CRN 500/90, opubl. OSNCP 1992, Nr 7–8, poz. 137; uchw. SN z dnia 20 kwietnia 2012r. w sprawie o sygn. akt III CZP 10/12, opubl. OSNC 2012, Nr 10, poz. 117; wyr. SN z dnia 27 września 2013r. w sprawie o sygn. akt I CSK 690/12, opubl. Legalis).
Dniem wymagalności najczęściej jest dzień powstania roszczenia. W przypadku zobowiązań terminowych dzień powstania roszczenia i jego wymagalności wynika z treści zobowiązania. Jednak wymagalność niektórych roszczeń uzależniona jest od działań wierzyciela (por. art. 455 kc).
Skutkiem wezwania dłużnika przez wierzyciela do spełnienia świadczenia jest to, że staje się ono wymagalne. Wymagalność oznacza pierwszy termin, w którym wierzyciel mógłby wystąpić do sądu z powództwem o zasądzenie świadczenia i tego samego dnia sąd mógłby takie powództwo uwzględnić (por. uzasadnienie uchw. SN z dnia 26 listopada 2009r. w sprawie o sygn. akt III CZP 102/09, opubl. OSNC 2010, Nr 5, poz. 75, uchw. SN z dnia 22 listopada 2013r. w sprawie o sygn. akt III CZP 72/13, opubl. OSNC – Zb. dodatkowy 2014, Nr B, poz. 40; wyr. SN z dnia 28 października 2015r. w sprawie o sygn. akt II CSK 822/14, opubl. Legalis) – por. Kodeks cywilny. Komentarz. red. dr hab. Konrad Osajda. Legalis 2019.
Skorzystanie z prawa do wypowiedzenia kredytu przez bank powoduje, że po upływie terminu wypowiedzenia stosunek prawny kredytu ulega rozwiązaniu, a kredytobiorca ma obowiązek spłaty kredytu, wraz z odsetkami i innymi kosztami (w tym prowizją), w dniu rozwiązania umowy (upływu terminu wypowiedzenia), jeśli kredyt został mu już wypłacony. Wypowiedzenie umowy przez bank w wyniku jej naruszenia przez kredytobiorcę, m.in. poprzez zaniechanie lub nieterminowe dokonywanie spłaty kredytu, ma charakter sankcyjny. Uprawnienie to realizowane jest przez dokonanie jednostronnej czynności prawnej prawokształtującej i powoduje, z upływem terminu wypowiedzenia, nie tylko następcze wygaśnięcie zobowiązania w zakresie praw i obowiązków kontraktowych ciążących na obu stronach (skutek ex nunc), ale i ukształtowanie dalszych stosunków prawnych. Po tej dacie bank może też skorzystać z przyjętych zabezpieczeń i przez wykonanie wynikających z nich uprawnień doprowadzić do zaspokojenia swojej wierzytelności. Jeśli kredytobiorca nie spłaci długu po upływie terminu wypowiedzenia, bank jest też uprawniony do dochodzenia roszczenia, w tym na drodze egzekucyjnej. Jeśli środki kredytowe nie zostały przekazane kredytobiorcy, wówczas na skutek wypowiedzenia dokonanego przez bank wygasa uprawnienie kredytobiorcy do ich uzyskania.
Wypowiedzenie kredytu należy uznać zatem za uprawnienia kształtujące, zmierza bowiem do rozwiązania stosunku prawnego. Oświadczenie o wypowiedzeniu, aby odnieść zamierzony skutek, musi dojść do adresata (por. art. 61 kc). Możliwość skorzystania przez bank z uprawnienia do rozwiązania umowy za wypowiedzeniem może podlegać kontroli sądu (por. art. 189 kpc). Poza możliwością domagania się przez bank spłaty kredytu i należnych zgodnie z umową odsetek i kosztów bank uprawniony jest także do żądania naprawienia szkody na podstawie przepisów ogólnych – art. 471 kc – por. art. 75 i n. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. prawo bankowe (Dz. U. 2023.2488 – t.j. ze zm.).
Skuteczność wezwania przez bank kredytobiorcy do zapłaty zaległej raty kredytowej i wypowiedzenia umowy kredytowej uzależniona jest od dokonania czynności upominawczych i doręczenia tych oświadczeń na właściwy, ostatni i znany bankowi adres kredytobiorcy, co nastąpiło w realiach niniejszego postępowania przy zachowaniu wymagań z art. 75c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. prawo bankowe (Dz. U. 2023.2488 – t.j. ze zm.).
Powód skierował do pozwanej pisemne oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki, poprzedzone przedegzekucyjnym wezwaniem do uregulowania zaległości, gdzie w sposób jednoznaczny i konkretny zawarł komunikat, co do zakończenia łączącego strony stosunku prawnego.
Tak skonstruowane sformułowanie pod względem językowym i gramatycznym nie pozostawia żądnych wątpliwości, iż intencją składającego oświadczenie było definitywne uregulowanie łączącego strony stosunku prawnego. Zakres skuteczności takiego oświadczenia był od razu oznaczony i stwarzał pewność po stronie pozwanej co do jej sytuacji prawnej.
Powyższe w powiązaniu z dostarczonym przez powoda materiałem dowodowym pozwala na dokonanie jednoznacznych stwierdzeń w zakresie istnienia roszczenia, jego wysokości, wymagalności oraz podstawy żądania.
Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 232 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 kc).
Dobór dowodów należy do strony, to ona powinna wskazywać wyłącznie takie, które są dopuszczalne i wiarygodne. Rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia spraw.
Przepis prawa materialnego – art. 6 kc określa na czyje ryzyko idzie nieudowodnienie określonego faktu. Z kolei art. 232 kpc stanowi procesowe narzędzie za pomocą, którego strony mogą osiągnąć skutek w postaci udowodnienia dla nich korzystnych faktów istotnych z punktu widzenia dochodzonego roszczenia w znaczeniu materialnoprawnym. Art. 6 kc zawiera normę decyzyjną, pozwalającą ocenić wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego.
Obowiązkiem powoda było wskazanie na dowody, których przeprowadzenie potwierdzi zasadność jego twierdzeń o faktach (art. 232 kpc i art. 6 kc), z czego należycie się wywiązał.
Zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar gromadzenia materiału dowodowego spoczywa na stronach (art. 232 kpc., art. 3 kpc, art. 6 kc). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest tylko to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem (por. wyrok s.apel w Białymstoku z dnia 28sierpnia 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 286/14, opubl. LEX nr 1511625).
O roszczeniu ubocznym orzeczono w oparciu o treść art. 481 § 1 i 2 - 2 4 kc.
O kosztach procesu, w tym kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie art. 108 § 1 kpc w zw. z art. 98 § 1 – 1 1 i 3 kpc i w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2023.1935 – t.j. ze zm.) oraz w oparciu o treść art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2024.959 – j.t. ze zm.) i art. 1 ust. 1 pkt 2 i art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. 2023.2111 – t.j.).
Z tych wszystkich względów, na podstawie art. 347 kpc, orzeczono jak w sentencji wyroku.
sędzia Michał Włodarek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kaliszu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Michał Włodarek
Data wytworzenia informacji: