Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kaliszu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2022r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w I Wydziale Cywilnym, w składzie:

Przewodniczący: sędzia Michał Włodarek

Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Dulas

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 października 2022r. w K.

sprawy z powództwa R. L. (PESEL (...))

przeciwko pozwanemu P. M. (PESEL (...))

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego P. M. na rzecz powoda R. L. kwotę 15.365,98zł (piętnaście tysięcy trzysta sześćdziesiąt pięć złotych 98/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 10 listopada 2020r. do dnia zapłaty,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  zasądza od pozwanego P. M. na rzecz powoda R. L. kwotę 4.617,00zł (cztery tysiące sześćset siedemnaście złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.600,00zł (trzy tysiące sześćset złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, wraz z odsetkami w wysokości w stosunku rocznym odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 692/22

UZASADNIENIE

W dniu 8 czerwca 2022 roku powód R. L. skierował do tutejszego Sądu w stosunku do pozwanego P. M. żądanie zasądzenia kwoty pieniężnej w wysokości 15.365,98zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 4 lutego 2019r. do dnia zapłaty tytułem roszczeń regresowych powoda względem pozwanego wynikających ze zobowiązania obciążającego solidarnie strony, a ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadnieniu pozwu powód podniósł, iż dnia 17 czerwca 2009r. (...) sp. z o. o. z siedzibą w K. zawarła umowę kredytową nr (...) z B. bank SA obecnie (...) SA o kredyt inwestycyjny wysokości 1.350.819,00zł. (...) sp. z o. o. reprezentowali w tej umowie powód R. L. jako prezes zarządu oraz pozwany P. M., który był ówczesnym wiceprezesem zarządu. Kredyt ten był systematycznie spłacany i uiszczone zostały wszystkie raty poza 2 ostatnimi, to jest ratą 90 wysokości 14.844,00zł i ratą 91 wysokości 14.859,00zł, które powinny być uiszczone odpowiednio w miesiącu kwietniu i maju 2017r. Zabezpieczeniem udzielonego kredytu był między innymi weksel in blanco wystawiony przez kredytobiorcę i awalowany przez R. L. i P. M.. Dnia 16 lutego 2018r. mBank zawiadomił strony, że wypełnił weksel złożony tytułem zabezpieczenia przysługującej mu wierzytelności. Suma wekslowa wynosiła 33.090,48zł i składała się na nią należność główna i powstałe za okres zwłoki odsetki.

Dnia 16 sierpnia 2018r. Sąd Rejonowy w Kaliszu w sprawie o sygn. akt I Nc 2657/18 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla nakazując stronom postępowania R. L. i Przemysłowymi M. aby zapłacili solidarnie na rzecz (...) SA kwotę 33.090,48zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od tej kwoty od dnia 3 marca 2018r. do dnia zapłaty oraz kwotę 2.831,00zł tytułem kosztów postępowania. Strony wniosły zarzuty od wydanego nakazu zapłaty. Wyrokiem z dnia 13 lutego 2020r. Sąd Rejonowy w Kaliszu utrzymał w sprawie I C 2408/19 nakaz zapłaty w mocy.

Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kaliszu M. T. prowadziła przeciwko stronom postępowanie zabezpieczające o sygn. Km 1747/18 oraz postępowanie egzekucyjne o sygn. Km 486/20. Oba te postępowania zostały zakończone a roszczenie wierzyciela (...) SA zostało przez komornika wyegzekwowane w całości.

Powód podał dalej, że znaczna większość należności z tytułu której dłużnikami były solidarnie strony pokrył on. Dnia 18 stycznia 2019r. komornik w postępowaniu km 1747/18 wystosowała zawiadomienie o zajęciu rachunków bankowych stron. Dnia 4 lutego 2019r. nastąpiło natomiast zajęcie egzekucyjne kwoty 38.023,51zł na rachunku bankowym powoda. Dnia 6 lutego 2019r. w związku z wcześniejszym zajęciem egzekucyjnym u pozwanego na kwotę 7.687,77zł nastąpił ze strony komornika na rzecz powoda zwrot nadpłaty w wysokości 7.687,77zł. Dnia 11 sierpnia 2020r. komornik w prowadzonym przeciwko stronom postępowaniu egzekucyjnym Km 486/20 dokonała zajęcia wynagrodzenia powoda. W związku z tym pracodawca powoda przekazywał odpowiednie części wynagrodzenia na rachunek komornika przelewem z dnia 10 września 2020r. kwotę 3.568,86zł, przelewem z dnia 9 października 2020r. kwotę 3.568,86zł oraz przelewem z dnia 10 listopada 2020r. kwotę 1.216,34zł.

Zgodnie z postanowieniem komornika z dnia 20 listopada 2020r. w sprawie egzekucyjnej Km 486/20 mBank otrzymał łącznie na swoje roszczenie kwotę 42.774,26zł, która została wyegzekwowana od stron. Strony zostały również obciążone na mocy powyższego postanowienia kosztami postępowania egzekucyjnego wysokości 3.873,39zł Łącznie zatem wyliczając należność główną w postaci 2 niezapłaconych rat kredytu, odsetek od należności głównej oraz kosztów postępowania egzekucyjnego strony zapłaciły kwotę 46.647,65zł.

Zdaniem powoda ciężar długu został poniesiony w większości wyłącznie przez niego i to jego środki doprowadziły ostatecznie do zaspokojenia wierzyciela stron i zakończenia prowadzonych przez komornika przeciwko stronom postępowań.

Powód w wyniku prowadzonej egzekucji poniósł łączne koszty wysokości 38.689,80zł, pozwany poniósł natomiast o wiele niższe koszty w wysokości 7.957,85zł.

Powód jako dłużnik solidarny który spełnił samodzielnie większą część świadczenia ma prawo wystąpić na podstawie art. 376 kc z roszczeniem regresowym względem drugiego dłużnika solidarnego – pozwanego. Jako, że nic innego nie wynika z treści stosunku między stronami były one zobowiązane do uregulowania wierzytelności w częściach równych, a zatem każdy z nich powinien zapłacić kwotę 23.323,83zł. Wynika z tego, że pozwany powinien uiścić kwotę o 15.365,98zł wyższą niż kwota przez niego zapłacona i takiej kwoty domaga się powód od pozwanego.

Jako datę wymagalności roszczenia powód oznaczył dzień 4 lutego 2019r., wtedy bowiem nastąpiło na rachunku powoda zajęcie egzekucyjne kwoty 38.023,51zł.

W odpowiedzi na pozew pozwany P. M. wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu tego pisma procesowego pozwany podniósł, iż w momencie terminu zapłaty za ostatnie 2 raty kredytu nie był w zarządzie firmy (...), został on odwołany z inicjatywy powoda dnia 6 września 2016r. i w związku z powyższym nie miał on wpływu na dokonywane płatności w kwietniu i maju 2017r. Zdaniem pozwanego z raportu za 3 kwartał 2016r. opublikowanego przez powoda jako członka zarządu i podanego do wiadomości Giełdy Papierów Wartościowych i akcjonariuszy wynika, że pozwany zostawił firmę ze środkami pieniężnymi wysokości 748.533,59zł oraz zyskiem 92.665,15zł za 3 kwartał 2016r. Pozwany podał dalej, że po pół roku od jego odejścia z niewyjaśnionych przyczyn sytuacja firmy drastycznie się pogorszyła. Ponieważ nie miał on wpływu i wglądu do dokumentacji poprosił syndyka o sprawdzenie, gdzie zniknęły środki pieniężne i o poinformowanie prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa. Zdaniem pozwanego regułą jest, że zaspokojenie wierzyciela przez którąkolwiek z dłużników zwalnia pozostałych i że w prawie wekslowym na pewno znajdzie ona zastosowanie, jeżeli zapłata została dokonana przez dłużnika głównego.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 17 czerwca 2009r. (...) Sp. z o.o. z/s w O. zawarła z (...) Bank S.A. z/s w W. ( obecnie (...) S.A. z/s w W. ) umowę kredytową nr (...) o kredyt inwestycyjny w PLN w wysokości 1.350,819,00zł.

Zabezpieczenie spłaty należności banku stanowił m.in. weksel na kwotę in blanco, wystawiony przez kredytobiorcę, awalowany przez wspólników tej spółki (...), zaopatrzony w deklarację wekslową z dnia 17 czerwca 2009r.

Kredytobiorca nie spłacił 2 ostatnich rat udzielonego kredytu nr 90 w wysokości 14.844,00zł i nr 91 w wysokości 14.859,00zł.

W dniu 2 marca 2018r. posiadacz weksla wypełnił weksel na kwotę 33.090,48zł.

( umowa kredytowa k. 13-23, weksel k. 23, deklaracja wekslowa k. 24-25, zawiadomienie k. 26-29, raport okresowy k. 53, przesłuchanie pozwanego P. M. k. 72-72v 00:04:36-00:29:40, przesłuchanie powoda R. L. k. 72v-73 00:29:40-00:47:03)

Nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 16 sierpnia 2018r. w sprawie o sygn. akt I Nc 2657/18 na podstawie weksla nakazano pozwanym R. L. i P. M. aby zapłacili solidarnie na rzecz powoda (...) S.A. z/s w W. kwotę 33.090,48zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od tej kwoty od dnia 3 marca 2018r. do dnia zapłaty oraz kwotę 2.381,00zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 2.400,00zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Na skutek rozpoznania zarzutów od opisanego wyżej orzeczenia, wyrokiem Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 13 lutego 2020r. w sprawie o sygn. akt I C 2408/19 z powództwa (...) S.A. z/s w W. przeciwko R. L. i P. M. o zapłatę utrzymano w mocy w całości nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 16 sierpnia 2018r. w sprawie o sygn. akt I Nc 2657/18 oraz zasądzono solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwotę 1.200,00zł tytułem zwrotu uzupełniających kosztów zastępstwa procesowego.

( nakaz zapłaty I Nc 2657/18 k. 30, z akt SR w Kaliszu I C 2408/19: nakaz zapłaty I Nc 2657/18 k. 53, wyrok I C 2408/19 k. 279, przesłuchanie pozwanego P. M. k. 72-72v 00:04:36-00:29:40, przesłuchanie powoda R. L. k. 72v-73 00:29:40-00:47:03)

Nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 16 sierpnia 2018r. w sprawie o sygn. akt I Nc 2657/18 stanowił podstawę do wszczęcia przez uprawnionego (...) S.A. z/s w W. w stosunku do zobowiązanych solidarnych R. L. i P. M. i przeprowadzenia przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kaliszu M. T. postępowania zabezpieczającego w sprawie o sygn. Km 1747/18.

W ramach przywołanej sprawy organ egzekucyjny zabezpieczył kwoty pieniężne pochodzące od pozwanego P. M. w wysokości 7.675,32zł i od powoda R. L. w wysokości 38.023,51zł, z której to kwoty nastąpił zwrot do majątku R. L. w wysokości 7.687,77zł.

Koszty postępowania zabezpieczającego wyniosły łącznie 974,02zł.

( z akt Km 1747/18: tytuł zabezpieczenia, karta rozliczeniowa, wniosek k. 1-18, zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego k. 37, zawiadomienie o zajęciu wierzytelności z rachunku bankowego k. 38-45, zawiadomienie o zajęciu wynagrodzenia za pracę… k. 85, zajęcie wierzytelności k. 104, zawiadomienie o umorzeniu postępowania k. 120, 123, postanowienie o kosztach postępowania zabezpieczającego k. 124, przesłuchanie pozwanego P. M. k. 72-72v 00:04:36-00:29:40, przesłuchanie powoda R. L. k. 72v-73 00:29:40-00:47:03)

Następnie w oparciu o tytuł wykonawczy – wyrok Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 13 lutego 2020r. w sprawie o sygn. akt I C 2408/19, którym utrzymano w mocy w całości nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 16 sierpnia 2018r. w sprawie o sygn. akt I Nc 2657/18 wierzyciel (...) S.A. z/s w W. wszczął w stosunku do dłużników solidarnych R. L. i P. M. postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kaliszu M. T. w sprawie o sygn. Km 486/20.

W toku tej sprawy komornik zajął i przekazał na rzecz wierzyciela wierzytelności z postępowania zabezpieczającego Km 1747/18, a ponadto wyegzekwował od powoda R. L. z tytułu wynagrodzenia za pracę kwoty 3.568,86zł, 3.568,86zł i 1.216,34zł.

Koszty postępowania egzekucyjnego wyniosły łącznie 3.873,39zł.

Wobec przeprowadzonych postępowań zabezpieczającego w sprawie Km 1747/18 i egzekucyjnego w sprawie Km 486/20 od powoda R. L. wyegzekwowano kwoty w łącznej wysokości 38.689,80zł (38.023,51zł, z której zwrócono kwotę 7.687,77zł, 3.568,86zł, 3.568,86zł i 1.126,34zł), natomiast od pozwanego P. M. kwotę 7.675,32zł.

Wyegzekwowane przez komornika na rzecz wierzyciela (...) S.A. z/s w W. należności pieniężne w postępowaniu Km 486/20 wyniosły łącznie 43.069,64zł, z czego przekazano wierzycielowi tytułem kosztów egzekucyjnych kwotę 222,94zł, tytułem kosztów postępowania kwotę 4.151,00zł, tytułem odsetek kwotę 5.532,78zł i tytułem należności głównej 33.162,92zł. Koszty egzekucyjne w sprawie Km 486/20 wyniosły łącznie kwotę 3.873,39zł, natomiast koszty postępowania zabezpieczającego Km 1747/18 wyniosły łącznie kwotę 974,02zł.

Suma wyegzekwowanych należności w sprawach Km 1747/18 i Km 486/20 wyniosła łącznie 47.917,05zł.

( potwierdzenie transakcji bankowej k. 31, 32, 33, 34, 35, zajęcie wynagrodzenia za pracę … k. 36, zajęcie rachunku i wierzytelności z rachunku bankowego k. 37, 38-40, zawiadomienie o wszczęciu postępowania zabezpieczającego k. 41-42, postanowienie k. 43, z akt Km 486/20: tytuł wykonawczy, karta rozliczeniowa, wniosek o wszczęcie egzekucji k. 1-26, 96-97, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji k. 27-28, zajęcie wierzytelności k. 37, 70, 74, 107, zajęcie rachunku bankowego i wierzytelności z rachunku bankowego k. 40, 41-46, 110, 111-113, zajęcie wynagrodzenia za pracę… k. 123, 138, inf. trzeciodłużnika k. 140-143, zawiadomienie o umorzeniu k. 158, 165, 167, postanowienie k. 161, przesłuchanie pozwanego P. M. k. 72-72v 00:04:36-00:29:40, przesłuchanie powoda R. L. k. 72v-73 00:29:40-00:47:03)

Strony przy zabezpieczeniu zapłaty weksla poręczeniem, ani w terminie późniejszym nie uregulowały wzajemnych rozliczeń wewnętrznego podziału długu na wypadek spełnienia świadczenia przez któregokolwiek z solidarnie zobowiązanych.

Wierzytelność R. L. i P. M. w stosunku do (...) S.A. z/s w O. wynikająca z zapłaty na rzecz (...) S.A. z/s w W. należności pieniężnych orzeczonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 13 lutego 2020r. w sprawie o sygn. akt I C 2408/19, którym utrzymano w mocy w całości nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 16 sierpnia 2018r. w sprawie o sygn. akt I Nc 2657/18 nie została również zgłoszona w postępowaniu upadłościowym prowadzonym w stosunku do (...) Sp. z o.o. z/s w O. przez Sąd Rejonowy w Kaliszu w sprawie o sygn. akt V GUp 44/18 (V GU 17/18).

( z kat SR w Kaliszu I C 2408/19: zgłoszenie wierzytelności k. 128-139, 153-158, 187-192, postanowienie k. 228-229, lista wierzytelności k. 231-271, 273, 275, przesłuchanie pozwanego P. M. k. 72-72v 00:04:36-00:29:40, przesłuchanie powoda R. L. k. 72v-73 00:29:40-00:47:03)

Za wiarygodne należało uznać zaliczone w poczet materiału dowodowego dokumenty zgromadzone w postępowaniu, albowiem zostały one sporządzone przez uprawnione organy w ramach przysługujących im kompetencji, w sposób rzetelny i fachowy. Ich prawdziwość i autentyczność nie wzbudziła w ocenie Sądu wątpliwości.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości co do należności głównej, natomiast w części co do roszczenia odsetkowego.

Na wstępie należy odnieść się do sytuacji prawnej stron ukształtowanej przez wyrok Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 13 lutego 2020r. w sprawie o sygn. akt I C 2408/19, którym utrzymano w mocy w całości nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 16 sierpnia 2018r. w sprawie o sygn. akt I Nc 2657/18, na podstawie to którego tytułu egzekucyjnego i wykonawczego wszczęto i przeprowadzono następnie postępowania zabezpieczające w sprawie Km 1747/18 i egzekucyjne w sprawie Km 486/20.

Z treści uzasadnienia tego rozstrzygnięcia wynika m.in., że w postępowaniu tym pozwani złożyli jako poręczyciele podpis na wekslu in blanco stanowiącym zabezpieczenie wykonania umowy kredytu inwestycyjnego i tym samym stali się zobowiązani z tytułu udzielonego poręczenia wekslowego. Każdy z pozwanych – poręczycieli wekslowych poręczył za całość sumy wekslowej. Okoliczności tych oraz autentyczności podpisu złożonego na wekslu pozwani nie kwestionowali. Bezspornym był również fakt, że wystawca weksla w dniu 17 czerwca 2009r. złożył deklarację wekslową, w której upoważnił stronę powodową do wypełnienia weksla na sumę równowartości w złotych odpowiadającą zaległemu zadłużeniu w banku wraz z należnymi odsetkami i innymi kosztami, opatrzenia weksla klauzulą zapłaty ,,bez protestu” i datą płatności według swego uznania, natomiast pozwani jako poręczyciele wekslowi wyrazili zgodę na treść powyższej deklaracji wekslowej. Dalej Sąd wskazał, iż strona powodowa domagała się na podstawie weksla zapłaty kwoty 33.090,48zł od pozwanych. Poza sporem pozostawało również, że pozwani jako poręczyciele wekslowi nie wykupili weksla. Ponadto proces ten miał charakter tzw. procesu wekslowego, w którym siła dowodowa dokumentu weksla jest na tyle duża i znacząca, że na powodzie spoczywał wyłącznie obowiązek wskazania z jakiego tytułu domaga się zapłaty oraz przedstawienia stosownego wyliczenia, natomiast ciężar wykazania, że weksel został uzupełniony niezgodnie z łączącym strony porozumieniem, a także ciężar udowodnienia innych stawianych zarzutów, spoczywał na dłużnikach wekslowych. W konsekwencji Sąd uznał, iż pozwani jako poręczyciele wekslowi ponoszą odpowiedzialność solidarną wobec powoda. Sąd uznał, że roszczenie powoda podlegało uwzględnieniu, dlatego na podstawie art. 496 kpc utrzymał w mocy nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym wydany przez Sąd Rejonowy w Kaliszu w dniu 16 sierpnia 2018r. w sprawie I Nc 2657/18 w całości.

Przedmiotem prawomocności materialnej z art. 365 § 1 kpc jest ostateczny rezultat rozstrzygnięcia.

Istota uregulowanej w art. 365 § 1 kpc mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia polega na tym, że wymienione w nim podmioty powinny mieć na względzie fakt wydania prawomocnego orzeczenia i jego treść.

Moc wiążącą, z perspektywy kolejnych postępowań, uzyskują więc ustalenia dotyczące tego, o czym orzeczono „w związku z podstawą sporu”, a więc chodzi o te ustalenia, które wypełniały podstawę sporu i zdecydowały o wydaniu rozstrzygnięcia oznaczonej treści. Dla ustalenia więc zasięgu granic mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia jego związek z podstawą sporu jest istotny i oczywisty, skoro art. 366 kpc stanowi o podstawie sporu, a nie o podstawie powództwa. Termin „podstawa sporu” nie może też być utożsamiany z podstawą faktyczną i prawną orzeczenia sądowego, gdyż podstawy te wyrażają jedynie motywy takiego a nie innego rozstrzygnięcia; motywy powinny wskazywać jaka jest podstawa sporu. Podstawa faktyczna i prawna rozstrzygnięcia jest niewątpliwie pojęciem szerszym od pojęcia podstawy sporu. Sąd orzekając musi stwierdzić, na czym polega spór.

Prawomocność materialna orzeczenia powoduje natomiast skutek prekluzyjny polegający na tym, że wyłączone zostaje w przyszłości powoływanie faktów należących do podstawy faktycznej prawomocnie osądzonego roszczenia w celu uzyskania odmiennego lub sprzecznego z nim rozstrzygnięcia, niezależnie do tego czy zostały one powołane w prawomocnie zakończonym postępowaniu. Prekluzja nie obejmuje faktów zaistniałych po zamknięciu rozprawy poprzedzającej wydanie prawomocnego orzeczenia i faktów niewchodzących w jego podstawę faktyczną.

Stosownie do treści art. 366 § 1 kc kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników), natomiast na podstawie art. 376 § 1 kc jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników.

Roszczenie z art. 376 § 1 kc ma na celu dokonanie wzajemnych rozliczeń pomiędzy dłużnikami solidarnymi. Podstawową przesłanką jego powstania jest spełnienie świadczenia przez jednego z dłużników solidarnych w wysokości przekraczającej jego udział określony w treści stosunku prawnego istniejącego między dłużnikami albo określonego w sposób wskazany w art. 376 § 1 zd. 2 kc. Jego funkcją jest więc przywrócenie równowagi majątkowej pomiędzy dłużnikiem świadczącym a dłużnikiem nieświadczącym.

W świetle art. 32 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz. U. 2022.262 – j.t.) poręczyciel wekslowy, który zapłacił weksel nabywa prawa, wynikające z weksla, przeciw osobie, za którą poręczył i przeciw tym, którzy wobec tej osoby odpowiadają z weksla. Poręczyciel ma prawo regresu mimo braku indosu, gdyż wystarczy samo posiadanie weksla. Odpowiada według treści weksla z czasu złożenia przez siebie podpisu w charakterze poręczyciela. Jeżeli kilka osób udzieliło wspólnie poręczenia wekslowego za tego samego dłużnika, ich wzajemne roszczenia regresowe opierają się na przepisach kodeksu cywilnego, dotyczących dłużników solidarnych, art. 376 § 1 kc. Roszczenie zwrotne dłużnika, który dokonał zapłaty w charakterze współporęczyciela, nie ma więc charakteru roszczenia wekslowego. Z tej racji o roszczeniach zwrotnych rozstrzygają przepisy Kodeksu cywilnego, a więc zastosowanie będzie miał art. 376 kc.

Przy współporęczeniu sytuacja prawna współporęczycieli jest, w braku odmiennej umowy, taka sama jak współdłużników solidarnych, co oznacza, że również stosunki pomiędzy poręczycielami są normowane przez przepisy o solidarności. W takiej sytuacji istnieją dwa zobowiązania solidarne, dłużnika głównego z poręczycielami i między współporęczycielami.

Zatem, jeżeli jeden ze współporęczycieli spełnił świadczenie, treść istniejącego między nimi stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od drugiego poręczyciela. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, poręczyciel, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych.

Konstatując poręczyciel, odpowiadający z dłużnikiem głównym i współporęczycielami wobec wierzyciela jak dłużnik solidarny, może, w razie spełnienia świadczenia, dochodzić zwrotu (regresu) od współporęczycieli na zasadach przewidzianych w art. 376 § 1 kc. Gdy więc współporęczycieli łączy w kwestii rozliczeń między nimi określony stosunek, o zakresie zwrotu rozstrzyga jego treść. W wypadku zaś braku takiego stosunku miarodajny w tym względzie jest art. 376 § 1 zdanie 2 kc. Poręczyciel, który świadczył wierzycielowi więcej niż wynosi część przypadająca na niego przy podziale długu pomiędzy poręczycieli, ma roszczenia regresowe wobec współporęczycieli.

Jak ustalono wobec przeprowadzonych postępowań zabezpieczającego w sprawie Km 1747/18 i egzekucyjnego w sprawie Km 486/20 od powoda R. L. wyegzekwowano kwoty w łącznej wysokości 38.689,80zł (38.023,51zł, z której zwrócono kwotę 7.687,77zł, 3.568,86zł, 3.568,86zł i 1.126,34zł), natomiast od pozwanego P. M. kwotę 7.675,32zł.

Wyegzekwowane przez komornika na rzecz wierzyciela (...) S.A. z/s w W. należności pieniężne w postępowaniu Km 486/20 wyniosły łącznie 43.069,64zł, z czego przekazano wierzycielowi tytułem kosztów egzekucyjnych kwotę 222,94zł, tytułem kosztów postępowania kwotę 4.151,00zł, tytułem odsetek kwotę 5.532,78zł i tytułem należności głównej 33.162,92zł. Koszty egzekucyjne wyniosły łącznie kwotę 3.873,39zł, natomiast koszty postępowania zabezpieczającego Km 1747/18 łącznie kwotę 974,02zł.

Suma wyegzekwowanych należności w sprawach Km 1747/18 i Km 486/20 wyniosła łącznie 47.917,05zł.

Mając to na względzie należy stwierdzić, iż powód R. L. jako współporęczyciel z weksla świadczył wierzycielowi – (...) S.A. z/s w W. z tytułu niewykonanej w całości przez (...) Sp. z o.o. z/s w O. umowy kredytowej nr (...) o kredyt inwestycyjny w PLN więcej niż wynosiła przypadająca na niego część przy podziale długu pomiędzy poręczycieli, co powoduje, że posiada roszczenia regresowe wobec współporęczyciela z tego samego stosunku prawnego – pozwanego P. M. w dochodzonej pozwem wysokości 15.365,98zł (por. art. 321 § 1 kpc).

Strony przy zabezpieczeniu zapłaty weksla poręczeniem, ani w terminie późniejszym nie uregulowały wzajemnych rozliczeń wewnętrznego podziału długu na wypadek spełnienia świadczenia przez któregokolwiek z solidarnie zobowiązanych, co powoduje, że powód, który świadczenie spełnił, może żądać od pozwanego zwrotu w częściach równych.

W tym miejscu należy wskazać, iż obowiązkiem pozwanego w ramach niniejszego postępowania, w którym negował zasadność dochodzonego roszczenia pieniężnego było przytoczenie okoliczności faktycznych i wskazanie na dowody, których przeprowadzenie potwierdzi zasadność jego twierdzeń o faktach (art. 232 kpc i art. 6 kc), czemu nie sprostał.

Zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar gromadzenia materiału dowodowego spoczywa na stronach (art. 232 kpc., art. 3 kpc, art. 6 kc). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest tylko to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem (por. wyrok s.apel w Białymstoku z dnia 28 sierpnia 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 286/14, opubl. LEX nr 1511625).

Bez znaczenia i wpływu na niniejszą sprawę pozostają ewentualne nieuregulowane pomiędzy stronami kwestie wynikające z prowadzenia i zakończenia działalności gospodarczej w formie spółki prawa handlowego – (...) Sp. z o.o. z/s w O..

O roszczeniu ubocznym orzeczono w oparciu o treść art. 481 § 1 i 2 kc, przy uwzględnieniu art. 376 § 1 kc.

Roszczenie regresowe, o którym mowa w art. 376 § 1 kc powstaje i staje się wymagalne nie tylko z chwilą pełnego zaspokojenia wierzyciela, ale również spełnienia świadczenia w zakresie przenoszącym tę część, która według stosunku wewnętrznego między współdłużnikami obciąża świadczącego dłużnika.

W warunkach niniejszej sprawy po stronie powoda, który uiścił na rzecz wierzyciela wekslowego kwotę pieniężną powyżej swego udziału, powstało roszczenie regresowe w stosunku do pozwanego w momencie dokonania przez komornika sądowego w sprawie Km 486/20 ostatniego potrącenia składającego się na zapłatę długu, tj. w dniu 10 listopada 2020r. i od tego też dnia zaczął biec termin przedawnienia i powód mógł domagać się od pozwanego zapłaty długu stosownie do zakresu jego odpowiedzialności i w części przekraczającej jego udział regresowy.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 108 § 1 kpc w z art. 98 § 1 i 3 kpc oraz na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015.1800 ze zm.) oraz w oparciu o treść art. 13 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2022.1125 – j.t.) i art. 1 ust. 1 pkt 2 i art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. 2022.2142 – j.t. ze zm.).

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji wyroku.