I C 630/25 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Kaliszu z 2025-09-17

Sygn. akt I C 630/25

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 września 2025r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w I Wydziale Cywilnym, w składzie:

Przewodniczący: sędzia Michał Włodarek

Protokolant: Anna Dulas

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 września 2025r. w K.

sprawy z powództwa (...) (...) W. ( (...) (...))

przeciwko pozwanemu J. W. (PESEL (...))

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego J. W. na rzecz powoda (...) (...) W. kwotę 5.050,78zł (pięć tysięcy pięćdziesiąt złotych 78/100) wraz z odsetkami:

- umownymi za opóźnienie w wysokości w stosunku rocznym dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, z tym zastrzeżeniem, że odsetki nie mogą przekraczać odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od kwoty 4.662,46zł (cztery tysiące sześćset sześćdziesiąt dwa złote 46/100) dnia 20 grudnia 2023r. do dnia zapłaty,

- ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 388,32zł (trzysta osiemdziesiąt osiem złotych 32/100) dnia 20 grudnia 2023r. do dnia zapłaty,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  zasądza od pozwanego J. W. na rzecz powoda (...) (...) W. kwotę 2.001,40zł (dwa tysiące jeden złotych 40/100) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami w wysokości w stosunku rocznym odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

sędzia Michał Włodarek

Sygn. akt I C 630/25

UZASADNIENIE

W dniu 30 kwietnia 2025r., po uprzednim umorzeniu sprawy Nc – e (...) w elektronicznym postępowaniu upominawczym, powód (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Wierzytelności z/s w W. skierował do tut. Sądu w stosunku do pozwanego J. W. żądanie zasądzenia kwoty 11.021,53zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości w stosunku rocznym odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 4.662,46zł od dnia 20 grudnia 2023r. do dnia zapłaty oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 958,87zł od dnia 20 grudnia 2023r. do dnia zapłaty, a ponadto zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód przytoczył okoliczności wskazujące na jego legitymację czynną, powołując się w tym zakresie na przelew uprawnień oraz oznaczył źródło zobowiązania i jego wysokość podając, iż dochodzone roszczenie stanowi należność wynikającą z nienależycie wykonanej umowy o pożyczki łączącej pozwanego z pierwotnym wierzycielem. Powód podał ponadto, iż na dochodzone roszczenie w wysokości 11.021,53zł składa się kwota 4.662,46zł tytułem niespłaconego kapitału, kwota 5.400,20zł tytułem opłat i prowizji, a ponadto kwoty 300,46zł, 270,09zł i 388,32zł tytułem odsetek kapitałowych i karnych.

W odpowiedzi na pozew pozwany J. W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany zakwestionował powództwo to co do zasady jak i wysokości, a ponadto podniósł, że pozwany nie wykazał roszczenia dochodzonego pozwem oraz że udostępnił pozwanemu kapitał pożyczki.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 15 lipca 2022r. pozwany J. W. zawarł z poprzednikiem prawnym powoda (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Wierzytelności z/s w (...) S.A. z/s w W. umowę pożyczki nr (...).

(...) S.A. z/s w W. przy zawieraniu opisanego wyżej kontraktu posługiwał się wzorcem umowy.

W ramach przedmiotowej umowy (...) S.A. z/s w W. przyznał pozwanemu do korzystania kwotę pieniężną w wysokości 6.700,00zł, w tym 1.700,00zł na sfinansowanie Pakietu Usług Medycznych. Ponadto w/w podmiot oznaczył w treści umowy, iż zobowiązanie łączące strony poza należnością pożyczkową obejmowało m.in. prowizję w wysokości 6.097,00zł oraz odsetki w wysokości 2.332,23zł.

Całkowitą kwotę do zapłaty w/w oznaczył w wysokości 15.129,23zł.

W dniu 15 lipca 2022r. pożyczkodawca udostępnił pozwanemu do korzystania kapitał pożyczki w wysokości 5.000,00zł. W tej samej dacie pozwany złożył pożyczkodawcy oświadczenie o odstąpieniu od umowy sprzedaży Pakietu Usług Medycznych, własnoręcznie je podpisując. Wartość tego pakietu, po złożeniu rezygnacji, podlegała zaliczeniu na poczet spłaty zawartej pożyczki.

Pozwany był zobowiązany do zwrotu kapitału i pozostałych należności pożyczkowych w 36 miesięcznych ratach od dnia 15 lipca 2022r. do dnia 21 lipca 2025r.

W dniu 18 maja 2023r. doszło do wypowiedzenia pozwanemu umowy pożyczki.

Wierzytelność z tytułu w/w kontraktu była przedmiotem przelewu pomiędzy (...) S.A. z/s w W. i (...) (...) w W..

( umowa przelewu wierzytelności k. 18-33, zawiadomienie o przelewie wierzytelności k. 34, informacja o zadłużeniu k. 35, umowa pożyczki k. 53-67, 69-74, 82, 84, 89v-111, wypowiedzenie umowy pożyczki k. 68, potwierdzenie dyspozycji przelewu k. 75, oświadczenie k. 77-81, wezwanie do zapłaty k. 83-83v, 85-87, harmonogram k. 87v-88, potwierdzenie zawarcia umowy o Pakiet Usług Medycznych k. 88v-89)

Za wiarygodne należało uznać zaliczone w poczet materiału dowodowego dokumenty zgromadzone w postępowaniu, albowiem zostały one sporządzone przez uprawnione organy w ramach przysługujących im kompetencji, w sposób rzetelny i fachowy. Ich prawdziwość i autentyczność nie wzbudziła w ocenie Sądu wątpliwości.

Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej powołanych powyżej dokumentów. Zgodnie z treścią art. 245 kpc wymienione powyżej dokumenty prywatne korzystają z domniemania autentyczności oraz domniemania pochodzenia oświadczeń zawartych w tych dokumentach od ich wystawców, a domniemania te nie zostały w żaden sposób obalone przez stronę pozwaną. Ponadto przepisy Kodeksu postępowania cywilnego nie zawierają zamkniętej listy środków dowodowych, a z treści art. 309 kpc wynika, że możliwe jest przeprowadzenie dowodu także innymi środkami niż wymienione w kodeksie, o ile ich wykorzystanie nie pozostaje w sprzeczności z przepisami prawa. Wydruk komputerowy i kserokopia są formami technicznego odtworzenia i utrwalenia dokumentów. Nie różni się zasadniczo, jeśli chodzi o rezultat w postaci kopii od fotokopii, która wymieniona została w art. 308 kpc i w zasadzie pozwala na ustalenie, czy określony dokument istniał, jaką treść zawierał i od kogo pochodził – por. wyrok SA w Krakowie z dnia 21 grudnia 2021r. I ACa 354/20, opubl. Legalis.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

Powództwo podlegało uwzględnieniu w części.

Na wstępie należy stwierdzić, iż w niniejszym postępowaniu po stronie pozwanego i po stronie powodowej zachodzą cechy legitymacji czynnej i biernej.

Pozew jest pismem procesowym, które zawiera powództwo, tj. skierowany do sądu wniosek o udzielenie sądowej ochrony prawnej dokładnie określonemu żądaniu, uzasadnionemu i skonkretyzowanemu przytoczonymi okolicznościami faktycznymi. Żądanie pozwu jest tzw. roszczeniem formalnym (procesowym), którego treścią jest twierdzenie powoda o przysługującym mu i podlegającym ochronie prawnomaterialnym interesie.

Legitymacja procesowa wskazuje kwalifikację materialną podmiotów prowadzących spór, w tym znaczeniu, że powód jest uprawniony do występowania z żądaniem udzielenia mu ochrony prawnej w stosunku do pozwanego, a ten zobowiązany do określonego zachowania się. W niniejszym postępowaniu powód wykazał, że spełnia materialnoprawną przesłankę procesu, która decyduje o dopuszczalności badania i ustalania prawdziwości jego twierdzeń, że wymieniony w powództwie stosunek prawny istnieje i co jest jego przedmiotem. W przedmiotowym postępowaniu istnieje możliwości określenia, że w procesie występują w charakterze stron te podmioty, które są jednocześnie podmiotami stosunku prawnego będącego przedmiotem procesu.

Nie zasługiwał przy tym na uwzględnienie zarzut pozwanego dotyczący braku właściwego umocowania osób, które zawierały umowę pożyczki oraz umowę cesji wierzytelności. Strony przelewu przy zawieraniu w/w umów były należycie reprezentowane przez osoby uprawnione do działania w ich imieniu. Przedłożone przez powoda dokumenty rejestrowe i pełnomocnictwa były wystarczającym dowodem wykazującym umocowanie do zawarcia umów pożyczki i cesji.

Niezasadne są również zarzuty co do ważności i skuteczności umowy cesji.

Ustawodawca w art. 511 kc mówi o „stwierdzeniu” przelewu wierzytelności pismem, tj. odnosi się do istnienia pisma stwierdzającego, że umowa przelewu została przez strony zawarta (por. wyrok s. apel w Katowicach z dnia 8 marca 2005r. w sprawie o sygn. akt I ACa 1516/04, opubl. OSA 2005/12/44). Ponadto umowa przelewu, regulowana treścią art. 509 i n. kc, jest umową, na podstawie której dotychczasowy wierzyciel (cedent) przenosi wierzytelność ze swojego majątku do majątku osoby trzeciej (cesjonariusza). Przedmiotem przelewu może być co do zasady wierzytelność istniejąca, którą cedent może swobodnie rozporządzać. Wierzytelność, która ma stanowić przedmiot rozporządzenia, powinna być w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana). Dotyczy to przede wszystkim wyraźnego określenia stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność, a zatem oznaczania stron tego stosunku, świadczenia oraz przedmiotu świadczenia (por. wyrok s.apel. w Szczecinie z dnia 25 marca 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 885/13, opubl. LEX nr 1461185).

Wbrew twierdzeniu pozwanego, powód dołączył dowody na poparcie przytaczanych okoliczności, przytoczone okoliczności nie budzą przy tym wątpliwości, w szczególności w zakresie istnienia zobowiązania pozwanego, jego wysokości i wymagalności w zakresie kapitału i należności ubocznych w dacie przelewu, a także cesji wierzytelności w kontekście jej ważności i skuteczności oraz przedmiotu.

Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 232 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 kc).

Dobór dowodów należy do strony, to ona powinna wskazywać wyłącznie takie, które są dopuszczalne i wiarygodne. Rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia spraw.

Przepis prawa materialnego – art. 6 kc określa na czyje ryzyko idzie nieudowodnienie określonego faktu. Z kolei art. 232 kpc stanowi procesowe narzędzie za pomocą, którego strony mogą osiągnąć skutek w postaci udowodnienia dla nich korzystnych faktów istotnych z punktu widzenia dochodzonego roszczenia w znaczeniu materialnoprawnym. Art. 6 kc zawiera normę decyzyjną, pozwalającą ocenić wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego.

Obowiązkiem powoda było przytoczenie okoliczności faktycznych, z których wywodzi roszczenie (art. 187 § 1 pkt 2 kpc) i wskazanie na dowody, których przeprowadzenie potwierdzi zasadność jego twierdzeń o faktach (art. 232 kpc i art. 6 kc). Zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar gromadzenia materiału dowodowego spoczywa na stronach (art. 232 kpc, art. 3 kpc, art. 6 kc). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest tylko to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem (por. wyrok s.apel w Białymstoku z dnia 28sierpnia 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 286/14, opubl. LEX nr 1511625).

Stosownie do treści art. 353 § 1 kc, podstawowym obowiązkiem dłużnika jest spełnienie świadczenia. Prowadzi ono do zaspokojenia interesu wierzyciela, wskutek czego zobowiązanie wygasa.

Artykuł 354 kc określa obowiązki dłużnika w ten sposób, że oprócz treści zobowiązania rozumianej jako nakazy wyrażone w czynności prawnej stanowiącej źródło zobowiązania oraz odnoszących się do tego zobowiązania normach prawnych jego zachowanie powinno odpowiadać trzem dalszym wzorcom postępowania - celowi społeczno-gospodarczemu, zasadom współżycia społecznego, a także ewentualnie ustalonym zwyczajom, natomiast art. 355 kc określa sposób, w jaki dłużnik powinien wykonywać zobowiązanie i w tym znaczeniu stanowi swoistą kontynuację uregulowań zawartych w art. 354 kc i jednocześnie przepis ten definiuje pojęcie należytej staranności oraz ustanawia obowiązek dokładania owej staranności.

Niedostosowanie się przez dłużnika do opisanych wyżej wymagań sprawia, że dojdzie do nienależytego wykonania zobowiązania lub niewykonania całkowitego (art. 471 kc). Każda bowiem rozbieżność pomiędzy prawidłowym spełnieniem świadczenia a rzeczywistym zachowaniem się dłużnika rodzi odpowiedzialność kontraktową. Nienależyte wykonanie zobowiązania ma bowiem miejsce wtedy, gdy zachowanie dłużnika zmierzało do spełnienia świadczenia, jednak osiągnięty przez niego wynik nie spełnia wymogów świadczenia, do którego dłużnik był zobowiązany. Wskazać jednak należy, że dłużnik zawsze, bez względu na rodzaj winy, odpowiada wobec wierzyciela za uchybienia obowiązkowi dołożenia należytej staranności (art. 355 kc).

Poprzednika prawnego powoda oraz pozwanego wiązała ważna i skuteczna umowa w rozumieniu art. 720 i n. kc oraz art. 3 i n. ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. 2024.1497 – t.j.).

Strony w ramach istniejącego kontraktu uzgodniły elementy przedmiotowo i podmiotowe istotne oraz w sposób jednoznaczny i indywidualny określiły prawa i obowiązki podmiotów zobowiązań.

Powód w sposób właściwy przekazał pozwanemu umówione świadczenie, natomiast pozwany w sposób nienależyty wykonał zobowiązanie zachowując się wbrew treści umowy poprzez zaniechanie uiszczenia spłaty należności wynikającej z istniejącego stosunku obligacyjnego. Powyższe spowodowało odpowiedzialność kontraktową po stronie pozwanego i obowiązek naprawienia powstałej z tego tytułu szkody. Uchybiania obowiązkom pozwanego, który nie spełnił świadczenia spowodowało zasadność zachowania wierzyciela polegającego poszukiwaniu ochrony prawnej w postępowaniu przed sądem i na przymusowej realizacji świadczenia. Szkoda powoda obejmuje zarówno nieuiszczone przez pozwanego umówione należności kredytowe, ale również należności uboczne związane z powstaniem zwłoki po stronie pozwanego.

Należy więc stwierdzić, iż nie ulega wątpliwości, iż pozwany nie wywiązał się z zobowiązań, jakie nakładała na niego umowa pożyczki, nie spłacił jej kapitału w wymaganym terminie i wysokości przez co doprowadził do powstania zaległości.

Wobec braku przesłanek podważających wymienione kwestie, zawartą przez strony umowę należy uznać za ważną i wywierającą skutki prawne dla obu stron.

Dochodzone pozwem roszczenie należy również ocenić jako wymagalne.

Pozwany zarzucił powodowi niewykazanie wysokości roszczenia, ale zarzut ten nie został skonkretyzowany w ten sposób, aby wykazać, że wyliczenia powoda przedstawione są nieprawidłowe. W ocenie Sądu strona powodowa należycie wykazała wysokość zadłużenia pozwanego, w tym w zakresie kapitału, odsetek i pozostałych należności. Powód wykazał, że pozwany otrzymał kwotę pożyczki – wypłaconą na jego rachunek, co pozwany potwierdził m.in. poprzez złożenie osobiście i podpisanie własnoręcznie oświadczenia skierowanego do poprzednika prawnego powoda o wypowiedzeniu Usługi (...). Na okoliczność wysokości zadłużenia powód przedłożył chociażby dokumenty wezwania do zapłaty i wypowiedzenia umowy, czy też wyciąg z ksiąg funduszu. Analizując szczegółowo przedłożone przez powoda dokumenty, Sąd nie dopatrzył się żadnych uchybień czy nieprawidłowości. Nadto, wątpliwości nie budziła zastosowana przez wierzyciela stopa odsetek umownych i tzw. umownych karnych za opóźnienie. Wysokość stopy odsetek odpowiada bowiem treści umowy stron i wzorców umownych stanowiących załączniki do umowy i nie przekraczała wysokości odsetek maksymalnych.

W przedstawionych okolicznościach żądanie powództwa należało uznać za zasadne w części, tj. w zakresie kwoty pożyczki – kapitału w wysokości 4.662,46zł oraz odsetek w wysokości 388,32zł, co daj łącznie kwotę 5.050,78zł.

Jako niezasadne i bezpodstawne, a także naruszające przepisy prawa, w tym prowadzące do obejścia przepisów ustaw należało uznać żądania zapłaty od pozwanego z tytułu umowy pożyczki prowizji w wysokości 6.097,00zł i opłaty za Pakiet Usług Medycznych w wysokości 1.700,00zł, który stanowił pozorne postanowienie służące do obejścia normatywnych granic maksymalnych kosztów kredytu, przy kapitale pożyczki wynoszącym 5.000,00zł, a ponadto części odsetek, (por. art. 385 i n. kc oraz art. 5 kc i art. 58 § 1 - 3 kc przy uwzględnieniu przepisów ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. 2024.1497 – t.j.)).

We wskazanych częściach żądania powoda należy potraktować jako postanowienia nieważne i nieznajdujące uzasadnienia normatywnego, stanowiące klauzule abuzywne, sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa.

Jednakże, pomimo że takie postanowienia umowne zostały ustalone między stronami i zapisane w treści łączącej te podmioty kontraktu, to nie powoduje to nieważności całej umowy, a jedynie jej część we wskazanych zakresach (por. art. 58 § 3 kc, art. 5 kc i art. 385 i n. kc).

Nadużycie prawa podmiotowego traktuje się jako zachowanie rażące i nieakceptowane, albowiem klauzula generalna zawarta w art. 5 kc zawiera odesłanie do zasad słuszności, dobrej wiary w sensie obiektywnym, zasad uczciwości obowiązującej w stosunkach cywilnoprawnych i zasady lojalności wobec partnera. Przepis art. 58 kc wyznacza od strony negatywnej ogólne ramy dopuszczalnej treści oraz celów czynności prawnych, natomiast art. 385 i n. kc określa klauzule abuzywności postanowień umownych, tj. takich które kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, a wskutek takiego układu praw i obowiązków dochodzi do rażącego naruszenia interesów konsumenta i godzenia w równowagę kontraktową.

Rażące naruszenie interesów konsumenta należy rozumieć jako nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków na jego niekorzyść w określonym stosunku obligacyjnym. Natomiast działanie wbrew dobrym obyczajom w zakresie kształtowania treści stosunku obligacyjnego oznacza tworzenie przez partnera konsumenta takich klauzul umownych, które godzą w równowagę kontraktową stron stosunku umownego.

Działalność windykacyjna to zwykła część działalności każdego przedsiębiorcy oferującego instrumenty finansowe w postaci pożyczek, zaś koszty tej działalności to właśnie koszty prowadzenia działalności gospodarczej, które to koszty są przerzucane przez tego przedsiębiorcę na konsumenta. Koszty działalności windykacyjnej pokrywane powinny być z odsetek za uchybienia w płatności poszczególnych rat kredytu, na tym polega ryzyko gospodarcze, że nie wiadomo z góry, ilu konsumentów nie będzie spłacało swych pożyczek.

Działalność pośrednictwa finansowego jako część działalności przedsiębiorcy powinna być opłacalna dla tegoż podmiotu, ale też nie naruszać rażąco interesów klienta, poszczególne czynności z zakresu tego pośrednictwa powinny być zaś wycenione realnie, w oparciu o rzeczywiście ponoszone koszty.

Potrzebę zwrotu kosztów pośrednictwa uzasadniona jest tym, że konieczna jest uczciwa rekompensata za ponoszone przez wierzyciela koszty pozyskiwania i umożliwienia dostępu do instrumentów finansowych jakimi są pożyczka czy kredyt.

Możliwość żądania zwrotu kosztów pośrednictwa finansowego przez wierzyciela poza typowymi kosztami wierzyciel winien udowodnić, w tym fakt i zasadność ich poniesienia. Nie może być tu, pomimo istnienia zapisu z art. 36 a ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. 2024.1497 – t.j.), zupełnej dowolności wierzyciela, jeśli chodzi o skalę wydatków poniesionych w celu zaoferowania instrumentów finansowych.

Choć przedsiębiorca może stosować postanowienia wzorca umownego określające zasady odpowiedzialności finansowej konsumenta, to jednak zasady tej odpowiedzialności muszą pozostawać w zawiązku z kosztami i ryzykiem przedsiębiorcy.

Obowiązkiem Sądu jest natomiast zbadanie z punktu widzenia tego kryterium wielkości wydatków poniesionych przez wierzyciela, a której zasądzenia domaga się w procesie, a także konieczność i celowość ich poniesienia.

Konstatując wykładnia zasadności ponoszenia wydatków koniecznych i celowych winna uwzględniać z jednej strony potrzebę ochrony wierzyciela, a z drugiej strony nie można stracić z pola widzenia potrzeby ochrony dłużnika przed takimi działaniami wierzyciela, które prowadziłyby do nadmiernego i nieuzasadnionego okolicznościami sprawy obciążenia kosztami.

Wysokość kosztów pośrednictwa finansowego winna więc uwzględniać interesy obu stron.

Należy wskazać, iż w niniejszej sprawie z uwagi na rodzaj i charakter czynności podjętych przez powoda przy zawieraniu kontraktu z pozwaną ustalona przez niego wysokość prowizji w wysokości 6.097,00zł i opłaty za Pakiet Usług Medycznych w wysokości 1.700,00zł, przy kapitale pożyczki wynoszącym 5.000,00zł, a ponadto części odsetek, pomimo że zostały przyjęte przez pozwaną są rażąco wygórowane.

Sąd rozpoznający sprawę podziela przy tym zapatrywanie prawne wyrażone w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 27 października 2021r. w sprawie o sygn. akt III CZP 43/20, opubl. Legalis zgodnie z którym wynagrodzenie prowizyjne (prowizja), stanowiące wynagrodzenie z tytułu udzielenia pożyczki, przewidziane w umowie pożyczki, do której mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim, nie jest świadczeniem głównym w rozumieniu art. 385 1 § 1 kc. Okoliczność, że pozaodsetkowe koszty kredytu konsumenckiego nie przekraczają wysokości określonej w art. 36a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, nie wyłącza oceny czy postanowienia określające te koszty są niedozwolone (art. 385 1 § 1 kc). Postanowienia umowne określające inne niż odsetki koszty kredytu konsumenckiego, np. prowizje kredytodawcy mogą zostać uznane za klauzule abuzywne, nawet jeśli ich wysokość nie przekracza maksymalnych kwot takich kosztów określonych w art. 36a ust. 1 i 2 ustawy z 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim.

W konsekwencji stwierdzić należy, że domaganie się przez powoda zasądzenia od pozwanego przywołanych kwot pieniężnych jest niezasadne. Żądanie to nie zostało przez powoda należycie udowodnione i uzasadnione, a ponadto ma w istocie charakter dowolny. Powód nie przedstawił bliższych faktów i dowodów w tym zakresie, a oparł się jedynie o dokument umowy pożyczki, który stanowi wzorzec umowny. Dodać też trzeba, że z materiału dowodowego sprawy nie wynika, aby powód przedsięwziął jakieś ekstraordynaryjne czynności poza typowymi dla tego obszaru działalności gospodarczej.

W ocenie Sądu wynagrodzenie za udzielenie pożyczki żądane od pozwanego musi być w pewnym przynajmniej stopniu adekwatne do wykonanej pracy ponadstandardowej powoda, przy dalszym założeniu, że była ona celowa. Dlatego należy stwierdzić, iż żądanie powoda zasądzenia od pozwanego z tytułu prowizji i innych kosztów należności w jakiejkolwiek wysokości stanowi nadużycie prawa i jest niezgodne z zasadami współżycia społecznego. Ustalanie tak wygórowanych opłat z tytułu prowizji i innych kosztów, czy też czynności windykacyjnych, prowadzi bowiem do apriorycznego przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej konsumenta (por. wyrok SN z 4 marca 2010r. w sprawie o sygn. akt I CSK 404/09, opubl. Legalis).

Biorąc pod uwagę powyższe dywagacje, w ocenie Sądu brak było jakichkolwiek podstaw do miarkowania wysokości prowizji i innych kosztów należnych powodowi, tym bardziej, co już wskazano powód nie wskazał na żadne obiektywne przesłanki, które stanowiłyby źródło ustaleń w tym zakresie. Zatem w przedstawionych warunkach każda kwota, która miałaby zostać przyznana powodowi w ramach prowizji i innych kosztów byłaby wartością abstrakcyjną i dowolną, a ocena Sądu przy braku dostatecznych danych dotknięta wadą subiektywności i nierealna.

Powyższe powoduje, że brak jest podstaw do uznania, iż pozwany w sposób nienależyty w całości nie wykonał zobowiązania zachowując się wbrew treści umowy poprzez zaniechanie uiszczenia rat pożyczki wynikających z istniejącego stosunku obligacyjnego oraz że zaniechanie po stronie pozwanego było w całości zawinione (por. art. 353 § 1 kc, art. 354 kc, art. 355 kc, art. 471 kc ).

O roszczeniu ubocznym orzeczono w oparciu o treść art. 481 § 1 i 2 - 2 4 kc.

O kosztach procesu, w tym kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie art. 108 § 1 kpc w zw. z art. 98 § 1 – 1 1 i 3 kpc i art. 100 kpc oraz w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2023.1935 – t.j. ze zm.) oraz w oparciu o treść art. 13 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2025.1228 – t.j.) i art. 1 ust. 1 pkt 2 i art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. 2025.1154 – t.j.).

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji wyroku.

sędzia Michał Włodarek

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Dulas
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kaliszu
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Michał Włodarek
Data wytworzenia informacji: