Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kaliszu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lutego 2020r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w I Wydziale Cywilnym, w składzie:

Przewodniczący: sędzia Michał Włodarek

Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Dulas

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 lutego 2020r. w K.

sprawy z powództwa Miasta K. (NIP (...))

przeciwko pozwanemu W. M. (PESEL (...))

o nakazanie

1.  nakazuje pozwanemu W. M., ażeby opuścił, opróżnił i wydał powodowi Miastu K. lokal mieszkalny nr (...) znajdujący się w budynku położonym w K. przy ul. (...), składający się z 3 izb, o pow. 58,25m ²,

2.  orzeka, iż pozwanemu W. M. przysługuje uprawnienie do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego,

3.  nakazuje wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu w stosunku do pozwanego W. M. do czasu złożenia przez Miasto K. oferty zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu,

4.  nie obciąża pozwanego w całości kosztami procesu.

Sygn. akt I C 3598/19

UZASADNIENIE

W dniu 22 grudnia 2019r. powód Miasto K. skierował do tut. Sądu żądanie nakazania pozwanemu W. M. opuszczenie, opróżnienie i wydanie nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny nr (...) położony w K. przy ul. (...) oraz żądanie zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, iż jest dysponentem nieruchomości lokalowej zajmowanej przez pozwanego, że w okolicznościach dotyczących sytuacji faktycznej pozwanego ujawniły się podstawy wskazujące na ustanie stosunku obligacyjnego i że pozwany posiada pozostającą w jego zarządzie nieruchomość lokalową, po ustaniu łączącego powoda z pozwanym stosunku obligacyjnego, bez tytułu prawnego.

Pozwany W. M. sprzeciwił się żądaniu pozwu i wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Postanowieniem z dnia 14 stycznia 2020r. Sąd Rejonowy w Kaliszu w sprawie o sygn. akt I C 3598/19 zwolnił pozwanego w całości od kosztów sądowych i nie uwzględnił jego wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

Powód Miasto K. jest dysponentem nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny nr (...) położony w K. przy ul. (...).

W dniu 29 października 1996r. powód Miasto K. zawarł m.in. z pozwanym W. M. umowę najmu opisanej wyżej nieruchomości. Kontrakt ten poprzedzony był umową najmu z pozwanym W. M. z dnia 30 lipca 1992r. Pozwany uzyskał tytuł prawny do tej nieruchomości wskutek wstąpienia w stosunek najmu na podstawie 691 kc. Uprawnionymi pierwotnie do zamieszkiwania w tej nieruchomości poza pozwanym byli również żona pozwanego i jego córki.

W nieruchomości, której wydania żąda powód mieszka obecnie jedynie pozwany W. M..

Umowa została zawarta na czas nieokreślony. Kontrakt wiążący strony określał przedmiot umowy, wysokość należności czynszowych, prawa i obowiązki wynajmującego i najemcy.

Pozwany w okresie trwania umowy najmu z powodem nie ponosił bieżących kosztów utrzymania lokalu, w szczególności nie uiszczał czynszu.

Powód dochodził zaległych płatności w cywilnym postępowaniu sądowym, w tym poprzez próbę ugodową.

Powód wzywał pozwanego do zapłaty zaległego czynszu zastrzegając skutki zaniechania wykonania obowiązku czynszowego. Pomimo tego pozwany nie uregulował wymagalnych zobowiązań czynszowych.

W dniu 18 maja 2011r. powód wypowiedział pozwanemu W. M. istniejący stosunek obligacyjny oraz wezwał do zwrotu nieruchomości lokalowej.

Pozwany zajmuje obecnie przedmiotową nieruchomość bez tytułu prawnego.

( wezwanie do zwrotu lokalu k. 9, wypowiedzenie k. 10, wezwanie do zapłaty k. 11, umowa najmu k. 13-14, aneks nr (...) k. 12, protokół posiedzenia w sprawie I Co 925/16 k. 15, nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym I Nc 2493/18 k. 16, zestawienie naliczonych odsetek k. 17, kartoteka konta k. 18, karta lokalu k. 19, stwierdzenie przedmiotu i warunków najmu k. 34, zaświadczenie k. 35, inf. Miasta K. k. 70, pismo pozwanego k. 71, przesłuchanie pozwanego W. M. k. 72v)

Pozwany W. M. korzysta z form pomocy społecznej.

Pozwany nie pobiera zasiłków oraz renty i emerytury z zabezpieczenia społecznego.

Pozwany nie jest zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w K. jako osoba bezrobotna.

Pozwany leczy się psychologicznie, ma ustalony umiarkowany stopień niepełnosprawności.

( inf. PUP w K. k. 26, inf. UM K. k. 27, zaświadczenie k. 33, inf. MOPS k. 43, decyzje k. 44-62, opinia psychologiczna k.67, przesłuchanie pozwanego W. M. k. 72v)

Pozwany nie posiada żadnych nieruchomości oraz tytułu prawnego o charakterze rzeczowym, obligacyjnym lub faktycznym do zamieszkania w innym lokalu. Potrzeby lokalowe pozwanego nie mogą być również zabezpieczone przez osoby z jego środowiska rodzinnego. Pozwany w związku z rodzajem, charakterem i wysokością uzyskiwanych dochodów oraz rozmiarem obciążających go zobowiązań nie ma obiektywnej możliwości nabycia na własność innego lokalu.

( przesłuchanie pozwanego W. M. k. 72v)

Przed Sądem Rejonowym w Kaliszu w sprawie o sygn. akt I C 870/12 toczyło się pomiędzy stronami postępowanie o zapłatę zakończone wyrokiem z dnia 29 marca 2006r.

( wyrok w sprawie I C 870/12 k. 69)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

Windykacyjne roszczenie powództwa jest zasadne i znajduje podstawę prawną w treści art. 222 § 1 kc.

Na podstawie art. 222 § 1 kc właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.

Treścią przewidzianego w art. 222 § 1 kc roszczenia windykacyjnego jest przyznane właścicielowi żądanie wydania oznaczonej rzeczy przez osobę, która włada jego rzeczą. Służy ono przywróceniu właścicielowi władztwa nad rzeczą, a więc ochronie jednego z podstawowych atrybutów prawa własności. Konstrukcja roszczenia windykacyjnego służy ochronie prawa własności przed jakimikolwiek naruszeniami pochodzącymi od osób nieuprawnionych do władania rzeczą. Z istoty prawa własności wynika bowiem, że właściciel może z wyłączeniem innych osób korzystać z rzeczy i nią rozporządzać. W tym miejscu należy podkreślić, że w doktrynie prawa cywilnego powszechnie akceptowany jest pogląd, że prawnorzeczowe środki ochrony własności mają charakter obiektywny, zależą bowiem jedynie od naruszenia prawa własności.

Bezspornym jest w niniejszej sprawie, iż powód jest legalnym dysponentem przedmiotowej nieruchomości.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w sposób jednoznaczny wskazuje, że pomiędzy powodem i pozwanym W. M. istniała ważna i skuteczna umowa najmu nieruchomości w rozumieniu art. 659 kc w zw. z art. 680 i n. kc, która została prawidłowo i właściwie wypowiedziana, wskutek nieregulowania przez pozwanego należności czynszowych, z uwzględnieniem wymagań przewidzianych w art. 11 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. 2019.1182 – t.j. ze zm.) oraz że pozwany w czasie istnienia stosunku obligacyjnego łączącego go z powodem posiadał atrybut, o którym mowa w art. art. 2 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy, a obecnie posiada nieruchomość powoda bez tytułu prawnego.

Wobec konstatacji, że stosunek obligacyjny, który uprawniał pozwanego do korzystania z nieruchomości powoda ustał, a pozwany nie legitymuje się skutecznym względem powoda uprawnieniem do władania tą rzeczą Sąd uwzględnił w całości żądanie powództwa w zakresie roszczenia wydobywczego i nakazał pozwanemu opuszczenie, opróżnienie i wydanie spornej nieruchomości – por. art. 222 § 1 kc i art. 675 § 1 kc.

Jednocześnie stosownie do treści art. 14 ust. 1 zd. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. 2019.1182 – t.j. ze zm.) W wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu albo braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. W myśl art. 14 ust. 3 tej ustawy Sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, orzeka o uprawnieniu osób, o których mowa w ust. 1, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną.

Struktura regulacji zawartej w art. 14 w/w ustawy wskazuje na to, że sąd w pierwszej kolejności powinien brać pod uwagę indywidualną sytuację danej osoby, a więc „dotychczasowy sposób korzystania z lokalu i szczególną sytuację materialną oraz rodzinną osób zobowiązanych do jego opróżnienia” (art. 14 ust. 3), z tym że nie może nie orzec o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego w stosunku do wymienionych w art. 14 ust. 4 w/w ustawy kategorii osób. Takiego obowiązku sąd nie ma jedynie w pewnych, wyjątkowych okolicznościach, np. uprawniony ma zamieszkać w innym lokalu, gdy powodem eksmisji jest znęcanie się nad rodziną (art. 17) lub gdy zachodzi rażące wykraczanie przez pozwanego o eksmisję przeciwko porządkowi domowemu albo rażąco naganne postępowanie uniemożliwiające wspólne zamieszkiwanie (art. 13).

Sąd rozpoznający przedmiotową sprawę podziela stanowisko wyrażone w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001r. w sprawie o sygn. akt III CZP 66/01, opubl. O. (...) (...) zgodnie, z którym przepisy art. 14 i 15 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. 2019.1182 – t.j. ze zm.) mają zastosowanie w sprawach o opróżnienie lokalu przeciwko osobom, które były lokatorami w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 tej ustawy – por. postanow. SN z dnia 3 czerwca 2011r. w sprawie o sygn. akt III CSK 330/10, opubl. L. (...) nr (...), wyrok SN z dnia 26 lipca 2004r. w sprawie o sygn. akt V CA 1/04, opubl. L. (...) nr (...).

W stosunku do pozwanego W. M. występuje fakultatywna przesłanka przyznania uprawnienia do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu przewidziana w art. 14 ust. 3 w/w ustawy.

Niezależnie od powyższego pozwany W. M. nie jest uprawniony i nie ma możliwości do zamieszkania w innej nieruchomości. Pozwany nie posiada żadnych nieruchomości oraz tytułu prawnego o charakterze rzeczowym, obligacyjnym lub faktycznym do zamieszkania w innym lokalu. Potrzeby lokalowe pozwanego nie mogą być również zabezpieczone przez osoby z jego środowiska rodzinnego. Pozwany w związku z rodzajem, charakterem i wysokością uzyskiwanych dochodów oraz rozmiarem obciążających go zobowiązań nie ma obiektywnej możliwości nabycia na własność innego lokalu bądź zawarcia na warunkach cen wolnorynkowych umowy najmu lokalu mieszkalnego z osobą trzecią.

W takich warunkach, gdzie pozwanemu nie przysługuje tytuł prawny do innej nieruchomości, która zabezpiecza jego potrzeby mieszkaniowe oraz w których ujawniły się okoliczności fakultatywnego przyznania mu prawa do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego Sąd pozytywnie rozstrzygnął jego uprawnienia do lokalu socjalnego.

Stosownie do treści art. 14 ust.1 zd. 2 w/w ustawy obowiązek zapewnienia najmu socjalnego lokalu ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu.

Z uwagi na orzeczenie eksmisji Sąd stosownie do treści art. 14 ust. 6 w/w ustawy nakazał wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu, co do pozwanego do czasu złożenia przez Miasto K. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego,

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 102 kpc.

Przepis art. 102 kpc ustanawia zasadę słuszności, będącą odstępstwem od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Szczególnie uzasadnione wypadki, o których mowa w art. 102 kpc zaistniały w stosunku do pozwanego. Do kręgu tych wypadków należą okoliczności zarówno związane z samym przebiegiem procesu, jak i leżące na zewnątrz. Sąd stosując opisaną instytucję brał pod uwagę sytuację wynikającą z charakteru żądania poddanego rozstrzygnięciu oraz sytuację majątkową i życiową strony pozwanej, co daje asumpt do stwierdzenia, iż pozwany nie jest w stanie takich kosztów ponieść – por. wyrok s.apel. w K. (...) z dnia 13 listopada 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 596/14, opubl. L. (...) nr (...), wyrok s.apel. w B. (...) z dnia 11 lipca 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 209/14, opubl. L. (...) nr (...).

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji wyroku.